Friday, October 25, 2013

SIISAY AKO? - Ebanghelisasyon

SIISAY AKO?
Kuwestyonaryo:
1.    Ano ta linalang ako nin Dios; para saen niya ako linalang?
2.    Ano an kahulugan kan sakuyang buhay?

Kun an Dios iyo an Kaglalang, na nagtatao nin buhay asin pagkamoot, kun siring, siisay asin ano naman palan an tawo? Ano an katuyuhan kan saiyang buhay sa daga?
Para sa sikolohiya:
“Dakul na paagi nin paghiling sa tawo. Puwede nyatong hilngon siya sa paagi nin relihiyon, bilang mga kalag na ililigtas; pwede nyatong hilngon siya sa pang-ekonomiya. Bilang mga makina na nagtatrabaho; pwede nyatong hilngon siya sa biyolohiya, bilang sarong klase nin hayop…An tawo sarong organism na naghihiro bilang sarong yunit, na may relasyon sa ibang mga hayop na pisikal asin sa paguugali, asin kun siring dapat na masabotan sa mga kamugtakan kan saiyang naka-agi asin sa saiyang ebolusyon siring man sa saiyang presente asin sa saiyang futuro” (Daniel Bell Leary, That Mind of Yours/ Philadelphia, USA: J.B. Lippincott Co., 1927, pp. 18, 21).

An punto de vista kan sokolohiya asin kan siyensya iyo na a tawo sarong organismo sana. Asin kun paano minabutwa sa daga an organism, iyo man an tawo. An tawo sarong organism na hale man sana sa ibang organism, an mga magurang niya. Kun saen hale an mga magurang kan organismong ini na iyo an tawo, dai nan in pakiaram an siyensya.
An pagtubod kan siyensya iyo na an gabos na bagay guminikan sa natural na ebolusyon kan materya. Alagad an materya gikan man sana sa liwanag na sinsabi sa Bibliya na iyo an Dios; an Dios liwanag (1 Jn. 1:5). Kun siring, an gabos na bagay patin an tawo, gikan sa liawanag na iyo an Dios. Kun siring, an tawo linalang man giraray nin Dios. Alagad an katotoohan na ini habong pakiaraman kan Sikolohiya asin kan Siyensya. Para sainda, an presente iyo sana an totoo. An paliwanag ninda dapit sa tawo iyo na:

Mantang an mga pilosopiyang iyan nagtatrabaho sa termino kan reyalidad, minagamit nin mga obhetibong metodo, minabatay kan mga resulta sa mga halaga nin tawo na iyo an satispaksyon biyolohikal asin kaogmahan, sinda nagigin mga sikolohiya asin ethika, asin an pagkakaibang kinaban napapara asin nagigin na sanang sarong pampagayon. Digdi kita ngonian nabubuhay, asin kun saen man kita ngapit maestar, an satong presenteng mga problema talagang yaon digdi.
An ngapit dapat na isunod sa kun ano an ngonian, bakong an kabaliktaran; an inaapod na espirituwal dapat na nakabatay sa pisikal asin bakong sa mga tataramon sana na daing kahulugan, mayong relasyon sa totoong reyalidad asin mga kamugtakan; an mga haralangkaw na halaga nakabatay sa mga harababa, asin mayong ibang tinampong mahal pasiring sa katalingaksan kundi sa paagi kan marhay na kamatean, balanse asin an toltol na pagiisp kan indibidwal na organism asin kan grupo.
Puwedeng sabihon ninda na an relihiyon iyo an minalalang. Minasusternir asin minapauswag kan haralanhkaw na aspirasyon kan tawo. Marhay asin tama, alagad an saro puwede man na maghapot kun bako dawn a possible man na an mga spirasyon puwede man na makalampas sa mga posibilidad asin puwede nganing sa mga probabilidad na puwede sindang magin makapasuruhay embes na makasararo, makaraot  embes na makahaman, magin sarong pagsuko embes na magin sarong kapangganahan.
Anuman an iniisip, pinaplano, asin linalaom kan tawo, tawo man sana an minagibo kaiyan. An gabos na yaon na, mantang an mga ini para sa satuya gabos, iyan para sa tawo maski saen man na anggulo hilingon. Anuman an satong dotdoton satuyang pinagigin sa tawo, magtama o magpaltos man.
An tawo puwedeng magkaigwa nin mga aspirasyon na haralangkaw siring sa gusto niyang mangyari, bastang yaon sinda sa kamugtakan na nakasubo sa saiyang mga kapangyarihan. An mga aspirasyon na nakabatay sa potensyalidad puwedeng maotob; idtong binabale-wala o  nagmamawot na lampasan an naturalesang sa tawo iyo, sa pinakairarom, an mas maraot pa sa pinakamaating materyalismo na nagmamawot na magpatindog o magtugdok sa reyalidad.
Sarong bangkarote an kaisipan na minanegar sa naturalesa kan kaisipan. Nakatalaan na marumpag o magbagsak an anuman na plano para sa kaligtasan kan tawo na minabale-wala kan naturalesang sa-tawo…An sikolohista sana iyo an nakakahiling kan mga posibilidad para sa sarong siyensya dapit sa mga pangyayaring sa tawo, sarong siyensya na pusog na matugdok sa reyalidad siring sa tugang niyang siyentista na nag-aadal kan mga gapo asin mga bitoon, asin magdara  nin sarong mayamn na bunga nin mga kapangyarihan asin kaaramn bilang batayan nin sarong sosyedad na sa tawo na an tawo naabot na an sadiri niya asin siya tunay na magigin Kagurangnan nin Paglalang, na bako sana sa sarong pangaturugan” (Ibid., pp. 206-209).

Sa mga arog kaining pahayag kan Sikolohiya asi Siyensya, mayo kitang malalaoman na dakulang karahayan sa tawo kundi an pag-asenso sana kan sosyedad na yaon ngonian sa pangkinaban na reyalidad. An siyensya habong mag-ako na apuwera kan material na reyalidad igwa pa nin espirituwal na reyalidad kun saen an tawo nabubuhay sa sarong “buhay na iyo sana an reyal” (1 Tim. 6:19).
An modernong sikolohiya “magabat na minainsistir na mas marhay na simbag para sa kapaitan iyo an repormasyon kan sadiri asin an sosyedad na an kaogmahan minaresulta bilang bunga kan tamang pakikirelasyon kan indibidwal na organism asin kan saiyang sosyedad. Kaya, determinado an Sikolohiya na ipako sana an tawo sa pagpakarhay kan saiyang kinabanon na sosyedad asin bako an sosyedad ngapit. An nangingibabaw na kasibotan nin tawo digdi sa daga iyo an saiyang kaogmahan asin trangkilidad asin satispaksyon sa buhay. Kaya, mapipiritan siyang maki-iba sa tugtog kan sosyedad tanganing  mamantenir niya an sinasabing balanse asin satispaksyon sa buhay.
Alagad, an katukdoan sa Bibliya kontra sa sinasabi kan Sikolohiya. An tawo dai dapat magmawot o mag-isip kan kaogmahan asin pagpakontento sa buhay na ini. Sa buhay digdi sa daga, an tawo dai dapat mag-isip ni kaogmahan asin pagpakontento, kundi an buhay digdi sa daga para sa tawo sarong pagtios nin kasakitan asin sakripisyo. An an base kan Bibliya na amagtukdo nin arog kaini?
Para sa Bibliya, an tawo igwa nin dakulaon na halaga asin kahulugan. An tawo, matapo alagad linalang sa kabaing nin Dios, nasa tahaw kan kinaban na espirituwal asin material, iyo an tagapamahala kan natural na linalang (Hilnga Sal. 8:4; gen. 1:26). Pakalalanga, ibinugtak ni Dios an tawo sa hardin kan Eden tanganing magtrabaho para saiya sa paagi ni “pagbungkal asin pag-ataman kaiyan” (Gen. 2:16).
Maski sa mata kan Bibliya, arog kan sinasabi kan Siyensya asin Sikolohiya, an buhay ni tawo bilang saro sanang organism mayong halaga asin kahulugan kun para sa tawo sana. Kun nagtatabang siya sa pagpatugdok kan sosyedad humanan asin kun nakakalapat siyang marhay sa mga hinahagad kan sosyedad, dangan nagkakaigwa siya ni kaogmahan, satispaksyon, prosperidad. Kaya, nagkakaigwa nin halaga asin kahulugan an buhay niya huli ta may relasyon sa buhay asin kondisyon kan ibang tawo iyo na an gabos niyang kaisipan dapat para sa paghingoa na makibagay” (Ibid, p. 207) asin ta “an paghanap nin pag-uyon kan sosyedad asin an pagdulag sa pagsikwal yaon na sa satuya gabos magpoon na kita saradit pa” (Ibid, p. 41).
Para sa Bibliya, an buhay nin tawo may halaga sana nin huli ta an tawo sadiri ni Dios asin linalang niya iyan na may katuyuhan para saiya. Kun siring, an kahulugan kan buhay nin tawo iyo an kahulugan kan Dios kan panahon niya siya, asin an kahalagahan kan buhay ni tawo itinao nin Dios kan linalang niya siya. Kaya an katuyuhan asin kahalahagan kan tawo yaon sa kun ini may pakinabang para sa Dios na naglalang saiya, o mayo.
Nahiling nyato sa Bibliya na, sa pagkumparar sa tawo sa mga ulod, dootm doros, anino, asin iba pa, ining mga bagay na ini na mayong pakinabang para sa tawo asin sinda bale-wala sana para saiya. Siring man an tawo para sa Dios, kun mayo siyang pakinanabng para sa Dios, siring kaidtong mga tawong parakasala asin mga tampalasan na habong magmidbid sa Dios bilang kaglalang sa tawo, siya asin an buhay niya mayo man nin kahulugan asin kahalagahan. Alagad, ini may kahalagahan asin kahulugan kun an buhay nin tawo nagtataong kapakinabangan sa naglalang saiya.
Sa Rom. 12:2, ini an sinasabi, ‘Dai nindop pag-arugon an mga gawe-gawe kan kinaban na nasa palibot nindo, alagad baguhon nindo an saindong gawe-gawe, na inarog huli kan saindong bagong pag-iisip. Iyo lang ini an paagi sa pagdiskubre kan kabotan nin Dios asin maaaraman ta kun ano an marhay, kun ano an gusto nin Dios, kun ano an pinakatamang dapat na gibuhon’.
Ano an katuyuhan nin Dios sa paglalang sa tawo? Dangan, paano siya nagkakaigwa nin dakulang pakinabang para Saiya?
Saro sa mga paagi iyo an sinasabi ni Propeta Isaias na “Iyo ini an sabi nin Dios, si Yahweh, na naglalang kan kalangitan dangan nagbiklad kaiyan, na iyo an nagtao nin porma sa daga asin nagpatubo diyan nin mga bagay, na iyong nagtatao nin hinangos sa saiyang katawohan asin buhay sa mga linalang na naghihiro diyan: ako, si Yahweh, na nag-apod saimo tanganing maglingkod sa kawsa nin katanosan…” (Is. 42:5-7).
Sinabi ni Jesukristo na an tawo may dakulang halaga sa mata nin Dios.
Dai daw nindo nababakal nin duwang sentabo an limang dignos? Minsan pa, ni saro sainda dai nalilingawan sa mata nin Dios. Tano, an lambing buhok sa saindong payo bilang na.  Kaya, mayo kamong dapat katakotan, nin huli ta mas mahalaga pa kamo kisa sa ginatos na mga dignos’ (Lk. 12:6).
Dangan sinabihan niya an saiyang mga disipulo, ‘Kaya sinasabihan ko kamo na dai maghadit sa kun ano an kakakanon, ni dapit sa saindong hawak asin kun paano nindo babadoan iyan. Huli ta an buhayb nangangahulugan na man pa sa kakanon, asin an hawak mas pa sa bado. Dai. Ibugtak nindo an saindong puso sa saiyang kahadean, asin iing iba pang mga bagay siring man itatato sa saindo…Sadit na aripunpon, dai kaipuhan na matakot kamo, nin huli ta gusto kan saindong Ama na itao saindo an kahadean” (Lk. 12:22-23, 31-32).
Uya an rason, sosog sa Bibliya, kun tano ta mahalaga an buhay nin tawo sa mata nin Dios:
Sa ibang mga tataramon. An sarong bagay sanang mahalaga bako kun ano  an gusto o boot gibuhon kan tawo, kundi an pagkaherak nin Dios. Hahaputon nindo ako, ‘Kun siring, paano mababasol nin Dios an siisay man, nin huli ta mayo nin siisay pa man an nakakakontra kan saiyang kabotan?” Alagad, bilang sarong tawong linalang, ano an deretso mo na imbestigaran an Dios? An kuron mayong deretso na magsabi sa parakuron: ‘Ano ta ginibo mong arog kainin an itsura ko? Segurado na an parakuron pwedeng gibuhon an anuman na gusto niya sa dalipay. Seguradong yaon sa saiya an pagdesisyon kun magamit siya nin sarong particular na klase nin dalipay tanganing mag-gibo nin sarong espesyal na kuron o sarong ordinaryong kuron sana” (Rom. 9:16, 19-21).
Bakong gabos na plato sa sarong dakulang harong gibo sa bulawan o plata; an iba gibo sa kahoy o sa dalipay: an iba tinatagama para sa mga espesyal na okasyon asin an iba para sa mga ordinaryong gamit. Ngonian, an pag-ibitar sa mga kakundian na ini na sakong sinasabi iyo an paagi para sa saro katawo na magin sarong kagamitan para sa mga espesyal na okasyon, maniningo na pag-gamiton mismo kan maestro, asin inihanda para sa anuman na marhay na trabaho” (2 Tim. 2:20-21).
Sa paglalang sa tawo, an Dios igwa palan nin dakulang katuyuhan para saiya, na maglingkod asin magserbisyo para sa Saiya. Ipinahayag ini ni Apostol Pablo sa arog kaining mga tataramon:
“Kita magayon na trabaho ni Dios, linalang ki Kristo Jesus tanganing mabuhay na marhay na pagkabuhay siring kaidtong sa kapinunan na pinagisip niyang ipamuhay nyato” (Ep. 2:10).
“Iyo ii an katuyuhan kun tano ta linalang kita ni Dios, asin itinao sato an pangako kan Espiritu” (2 Co. 5:5).
“Bilang sumada kan gabos na tinukar: matakot sa Dios, asin otoba an mga katugunan, nin huli ta iyo ini an entering obligasyon nin tawo. Nin huli ta huhusgaran nin Dios an gabos oa gibo, magn marhay o maraot” (Qo. 12:13-14).
‘Para sa saiyang mamomoton na katuyuhan, an Dios iyo an minabugtak kan determinasyon asin aksyon sa saindo” (Phil. 2:13).
Bilang sarong linalang, an tawo dai nanggad makakadulag sa Dios ni huli ta kapot niya an plano para sa saiyang buhay. Alagad, pagkatapus na nakasuhay an tawo sa Dios, ini dai nag-untok sagkod na makabalik giraray an tawo sa Saiya. Kaya, ngonian na banggi, kaming mga katekista nagigiin Juan Bautista para sa saindo, na pagkatapos nin halawig na panahon na huminaharayo kamo sa Dios ipinahayag nyamo sa saindo an bareta na “An kahadean ni Dios harani na. Magbakli na kamo asin nagtutubod sa ebanghelio”.

No comments: