Pagpaliwanag dapit sa selebrasyon kan Vigilia Paskwal - PSB 15

Pag-adal sa Bibliya Bilang 15

Tema: Pagpaliwanag dapit sa selebrasyon kan Vigilia Paskwal (Ginibo sa balayan kan samong oma sa San Fransisco, Camaligan, Camarines Sur kan 11 Abril 1998)

Petsa: 18 Abril 1998

Ano an símbolo nin kristyanismo? An KRUS. Ini an minasimbolisar kan pagtubos ni Jesukristo sa tawo sa kasalan nin kinaban. Alagad an krus igwa pang mas hararom na kahulugan siring na an pagtubos ni Jesukristo sa kasalan igwa man nin mas hararom na kahulugan. An krus minasimbolisar kan apat na elemento sa kinaban: kalayo, aire, tubig asin daga. Sa Genesis 1 asn 2 makukua na linalang ni Dios an mga elementong ini tanganing magtao nin buhay sa tawo ( Enot na Babasahon sa Vigilia Paskuwal). Binago man Dios an saiyang linalang sa paagi kan tubig nin Dakulang Baha (Gn. 8:1). Sa ikaduwang paglalang, an Exodo, ipinahiling nin Dios an duwang elemento ni tubig (Ex. 2:4-5) asin an kalayo (Ex. 3:2) asin an duwa pang elemento nin aire (Bilang 11:31) asin daga ginamit nin Dios sa paggibo nin mga milagro para ki Paraon asin para sa mga Israelita tanganing iluwas nin Dios an saiyang banwaan hale sa Ehipto pasiring sa Dagang Panuga (Ikatolong Babasahon sa Vigilia Paskuwal). An mga elementong ini minapahayag man kan kapangyarihan nin Dios sa kinaban (Kad. 13:1-2, “Oho, mangmang na talaga an gabos n atawong dai makamidbid sa Dios asin dai siya-na iyo-Siya madiskubre sa mga marhay na bagay na nahihiling, o dai makamidbid sa Dios na Kaglalang sa paagi kan pag-adal kan saiyang mga trabaho. Alagad an kalayo, o doros, o marikas na ayre, an payong nin mga bitoon, mahukol na tubig, an mga lámpara sa kalangitan, iyo an minimidbid nindang mga dios na namamahala sa kinaban”; Kad. 16:17, “Huli ta an mga elemento nakikipaglaban para sa mga matanos” v. 24: ‘Nin huli ta an mga bagay na linalang, sa pagkuyog saimo, na saindang kaglalang, miinahiro tanganing kastiguhon an mararaot asin minaluya para sa karahayan kan mga minasarig saimo.’; Sir. 39:28-29, ‘An ibang doros linalang tanganing magkastigo; ginibo niya sindang pamakol kan saiyang kaanggotan; sa panahon nin kalamidad binubutsan an saindang pwersa, asin minapaluya kan kaanggotan niya na naglalang sainda. Kalayo asin yelo, tag-gutom asin kagadanan, gabos ini linalang tanganing magkastigo”. Kun siring, an kagadanan nin tawo mangyayaring segurado asin totoo sa laog kan arin man o gabos na elementong ini, siring sa krus na napapakoan asin nagadanan ni Jesus. Kaya an kagadanan nin tawo sa apat na ining elemento ilinaladawan nin sarong krusipiyo na may apat na direksyon o takyag; an lambang sarong direksyon o takyag para sa sarong elemento. An tawong nakapako iyo si Jesukristo, na iyo an arin man na tawo, huli ta an kagadanan mangyayari sa laog kan arin man na elementong ini: kalayo, tubig, aire asin daga. Ini mangyayari bilang kastigo sa tawong parakasala tumang sa Dios. Kan si Kristo maglaog sa kagadanan, binalukat niya an tawo sa maraot niyang kamugtakan sa mata nin Dios tanganing ipatawad saiya an dakul na kasalan ninda tanganing mapagsaro liwat an mga elementong ini na dai na an tawo paggadanon kundi giraray magin kasangkapan para sa buhay. Kun siring, sa pagkagadan ni Kristo sa krus asin an saiyang pagbangon sa pagkagadan iyo mana n nagpasuko sa mga elemento asin an mga linalang na nakaestar digdi tanganing dai na mamerwisyo p asa tawo. An doktrinang ini makukua sa Ga. 4:3…”mga elementong principal kan kinaban na ini”,hilnga an komentaryo b: “Mga elemento na minabilog kan pisikal na universo (kalyo, aire, tubig, daga), hilnga v. 9; Col. 2:8,20; ginagamit ni Pablo an kaputol na tataramon tanganing parehong iindikar an Katugunan na mitikulosong minaregulisar kan paggamit kan mga elementong ini, v. 10; Col. 2:16; dangan an mga espíritu na minagamit sa Tugon, Ga. 3:19+ tanganing dominaron an enterong universo, Col. 2:18+. Kun siring, mayong ibang katuyuhan asin halaga an Katugonan kundi magpakarhay sana kan paggamit kan mga elementong ini, na embes mapakarhay an tawo, ginagamit pa logod kan mga espiritung nageerok sa mga elementong ini (ngaran kan mga espiritung nag-eerok sa elemento kan kalayo – salamander; sa tubig – mermen; sa aire – nymph; asin sa daga – gnome) an Katugunan tanganing magdara nin manlaen-laen na kamatean asin kagadanan sa tawo embes na kabuhayan.

            Kaya sa Ep. 2:2+. Si Pablo minasabi, “Asin kamo gadan huli sa mga krimen asin kasalan na iyo an paagi nin pamumuhay nindo kaidto kan kamo nagsusunod p asa dalan kan kinaban, nagkuyog sa pamayo na namamahala sa ayre^a, an espíritu na nagtatrabaho sa parasuag (hilmga an komentaryo (^a) – an ayre iyo an estarán nin mga demonyo asin kan saindang pamayong si Satanas)”. An elementong aire iyo an pinaniniwalan ni Pablo na pinageestaran nin mga espíritu, marhay asin maraot. Sinabi pa niya sa 6:12+, “Bakong mga kaiwal n atawo an satong kalaban, kundi laban sa mga soberanya asin kapangyarihan na minagikan sa kadikloman kaining kinaban, an hukbong espirtuwal nin karatan sa kalangitan ^e – komentaryo: Iyo ini an mga espíritu na hinohonang nagpapahiro sa mga bitoon asin, kun siring, sa universo. Nageerok sinda sa langit, 1:20m; 3:10, Ph. 2:10 o sa ‘ayre’ 2:2, an boot sabihon, sa espasyong nasa tanga kan dagang ibabaw asin langit na pinageerokan nin Dios. An iba sainda kabilang sa mga ‘elementong principal kan kinaban’, Ga. 4:3. Nagsuhay sinda sa Dios asin gustong oripunon o sakupon ninda sa kasalan an tawo, 2:2. Nagin kitang oripon ninda kaidto alagad nagdigdi an Kristo tanganing palibrehon kita, 1:21, Col. 1:13, 2:15,20 asin kun armado an kristyano kan kapangyarihan ni Cristo pwedeng daogon ninda an mga ini, Hilnga 6:13-17 “Kaya dapat sarigan nindo an kalasag nin Dios na saindong isulot, o dai nindo makakaya an makipaglaban kun mangyari an pinakamaraot, o mayo kamo nin tamang kusog tanganing makatindog kamo sa saindong habayan, asin kalinigan nin puso bilang saindong takop sa daghan, nasusulot sa saindong bitis an sapatos na iyo an orop sa pagwarak kan ebanghelio nin katoninongan, an danay na dara an kalasag nin pagtubod tanganing gamiton sa pagpalsok kan mga nagkakalayong pana kan maraot. Dangan akoon nindo bilang kopya an kaligtasan nin Dios asin an tataramon nin Dios hale sa Espiritu tanganing gamiton bilang espada”; siring mana n Kad. 17-24. Dagdag pan in Pablo sa Col. 2:8, “Seguruhon na mayong magbihag asin magagaw kan saindong libertad sa paagi kan mga segunda-manong asin mayong laog na pilosopiyang rasyonal na basado sa mga prinsipyo kan kinaban na ini embes na diyan ki Cristo”; sa 1:20 “Nakipagolean an gabos na bagay sa paagi niya asin para saiya^h, gabos sa langit asin gabos sa dagaⁱ. Idagdag an ‘sa irarom nin daga’ Phil. 2:10ⁿ. Ini an tolong dibisyon kan cosmo na minabilog kan enterong linalang, hilnga Apo. 5:3, 13; kan pinangyari niya an katoninongan sa paagi kan pagkagadan niya sa krus. Kun siring, an pagkagadan ni Jesukristo sa krus iyo an pagpatoninong (pacify) kan mga espiritung nageerok sa apat na elementong ini kan kinaban tanganing dai na nanggad sinda makaperwiso sa tawo Heb. 2:9 – “Alagad an nahihiling ta diyan ki Jesus iyo an saro n asa kadikit na panahon gibong huro-hababa sa mga angheles asin ngonian kinoronahan nin kamurawayan asin banaag, huli ta nagpasakop siya sa kagadanan, sa grasya nin Dios kaipuhan na lumaog siya sa kagadanan para sa gabos na katawohan”. Kun siring, an pagkagadan ni Jesukristo sa krus iyo an nakapagaro sa mga espíritu kan apat na elemento asin dagos na nakadaog saindang tanganing palibrehon an tawo sa pagkaoripon sainda asn butasan nang padagos tanganing magin libre giraray. Iyo ini an resulta kan pagkagadan sa krus: an dating nagdadara nin kagadanan sa tawo ginapos tanganing an tawo mabuhay na libre sa gabos na kapahamakan. Kaya, si Jesukristo an libreng nakalaog giraray sa buhay na daing kasagkoran; siirng man iiiba niya an enterong linalang sa cosmo pabalik sa bagong buhay na ini. Iyo man ini an kahulugan kan pagbangon niya sa pagkagadan o an saiyang resureksyon-restorasyon.

            Sa bangging ini kan Vigilia Paskuwal, an selebrasyon igwa nin limang kabtang: Enot, an Rito nin Kalayo (Liwanag ni Kristo); Ikaduwa, an mga Babasahon; an Ikatolo, Bendisyo kan Tubig; Ika-apat, an Eukaristiya; asin an Ultimo, iyo an Dakulang Piyesta o Agape. Ining limang seremonyas minasimbolisar kan apat na elementong dinaog o sinakop ni Jesukristo sa saiyang pagkagadan sa krus: Enot, an Rito kan Kalayo asin bensdisyon kan Cirio Paskuwal iyo an pagdaog kan elemento kan kalayo asin kan mga espiritung nakaestar digdi (saraph-Is. 14:29, 66:15-16); Ikaduwa, an Celebrasyon kan Tataramon minadaog sa mga espiritung nag-eerok sa elementong ayre: an Ikatolo, an Pagbendisyon kan Tubig iyo an minadaog sa mga espiritung nag-eerok sa tubig (Job 40:15-41:26); asin an Ika-apat, an Selebrayson kan Eukaristiya asin an Dakulang Agape o Piyesta iyo an minadaog kan mga espíritu nin daga nin huli ta an ubas asin trigo, siring mana n gabos na mga kakanon, minarepresentar kan mga bunga kan daga.

            Kun siring, an enterong selebrasyon kan Vigila Paskuwal na iyo an selebrasyon kan resureksyon ni Jesukristo iyo an paglaog nin kristyano sa apat na elemento kan kinaban tanganing magkaigwa siya nin katoninongan sa buhay ngonian nin huli ta iyo ini an bunga kan resureksyon ni Jesukristo, hilnga Col. 1:13-14,20; 2:9-15). Dinaog niya an mga espiritung nagbibihag kan kalag ni tawo sa paagi kan mga apat na elemento nin kalayo, tubig, ayre asin daga. Ginibo niya in isa paagi kan pagkagadan sa krus (símbolo kan apat na elemento) sa tahaw kan mga elemento tanganing patoninongon asin patonongon an mga espiritung ini tanganing dai na nanggad makaperwisyo sa tawo. Kun siring, an Vigilia paskuwal irinorokyaw an pagdaog ni Kristo sa mga maraot na elemento tanganing iligtas an tawo sa mga maraot na epekto kaini: an kasulo asin pag-alang, an pagbaha asin labi-labing oran asin bagyo, an mga linog asin tig-gutom, kahelangan o peste. Hinale ni Kristo an pagkatakot nin tawo sa mga elementong ini asin an saindang maraot na magiginibo kaiyan sa buhay kan tawo. Dangan hinuba niya an hawak na laman na iyong gikan sa daga tanganing dai na nanggad pag-erokan kan mga daganon na espíritu, asin iginubing niya an hawak nin liwanag o mamurawayon na hawak, Col. 1:12, 3:4, 2:11, tanganing dai na nanggad magin oripon kan mga espíritu nin kinaban.

            Uya an ilustrastrasyon kan Vigilia paskuwal: