KATEKESIS SA PAGTUBOD - 1st Scrutiny

KATEKESIS SA PAGTUBOD

Enot na Katekesis kan Primerong Lakad sa Katekumenado

Base sa Markos 9:14-29

“AN GABOS NA BAGAY MAGIGIN POSIBLE PARA DUMAN SA GABOS NA IGWA NIN [SARONG MAGURANG NA] PAGTUBOD…” (Mk. 9:23)

A.    Dapit sa simbag kan mga tawo:

Sa ginibo ta pa sanang pag-siyasat saindo dapit sa hapot na “May pagtubod na daw kamo?”,  kadakul an nagsabi na igwa na sinda nin pagtubod. Nagkapipira sana an nagsabi na kulang o kaya mayo pa sinda nin pagtubod. Dapit naman sa hapot na “Tano ta sinasabing igwa ka na nin pagtubod?” , an simbag kan mga tawo iyo an minasunod:

Relihiyosong tawo ako

Nagimatan kong igwa na nin pagtubod sa Dios an mga tawo;

Sabi ninda na si Jesukristo iyo an paraligtas ta sa kalasan;

Nagdakula ako sa relihiyon na nagimatan asin yaon digdi an satong kaligtasan, digdi na ako mapagadan;

Inootob ko an 10 Tugon nin Dios magpoon kan ako aki pa;

Nagsusunod ako sa mga pagboot asin togon kan Sta. Iglesia;

Nagsisimba ako kada Domingo, nagkukumpisal asin nagreresibi ako nin komunyon;

Parasimba ako aro-aldaw;

Nagdedebosyon ako sa mga santo/santa, dakul akong nobenang binabasa;

Nangangadie ako bago maturog asin sa pagmata sa pagkaaga;

Nagbabasa ako asin nagaadal kan Bibliya;

Naglilimos asin nagtatabang ako sa Simbahan, nagdodonar ako sa parokya;

Miyembro ako nin mga asosasyon sa parokya o prayer group;

Opisyal ako kan pastoral council;

Katekista ako kan parokya;

May-aki akong padi, madre;

Nag-aayuno ako, naglilimos, nagpapamibi;

Nagtatabang ako sa mga pobre, nagbibisita ako sa mga priso;

Nagtao ako sa simbahan kan sakong himoloan kada bulan;

Ngpapamisa ako;

May debosyon ako ki Sta. Maria, asin nagsisimba ako kada primer biyernes aisn sabado;

May sunod ako sa Sagrado Corazon;

Aktibo akong miyembro kan mga asosasyon relihiyosa;

Lay minister ako kan parokya asin barkada ko an  kura;

Nag-aatendir ako nin mga seminar, katekesis asin iba pang mga aktibidad sa parokya;

Pinamuklat ko an sakuyang mga aki na relihiyoso;

Inootob ko an mga sermon kan padi;

May debosyon akong inootob kun Kuwaresma asin Semana Santa;

Nagootob ako kan aldaw na ipinaglelehe;

Regular akong magresibi kan mga sakramento.

Follow-up question: Tano daw ta para saimo ginigibo mo an mga ini?

     Mahalabang marhay an listahan na ini kun papabuweluhon ta an paghapot sa mga tawo o kaya ililista ta an gabos nindang simbag.

      Kun aanalisaron nyato an mga simbag kan tawo, mahanga kita sa sinseridad asin pagkainosente kan saindang mga simbag. Dapat man na ipagngalas ta padagos an nagin epekto asin resulta kan mga tradisyon relihiyosa sa saindang pagtubod. An mga tradisyon na ini, na iyo an primerong may halaga sa saindang nagimatan na relihiyon, iyo an nangungurog na ekspresyon kan saindang pagtubod sa Dios. Na basta magsunod asin magkuyog an mga tawo sa mga tardisyon na ini na nagimatan ninda, areglado na asin mayo na sindang ibang iintiyendihon pa sa Dios. An mga tradisyon relihiyosang ini iyo man an resulta kan pagka-institusyonalisado kan saindang simbahan na nabubuhay ngonian sa natipon na mga tradisyon sa halawig nang panahon. An resulta kan arog kaining pagtubod iyo an pagsarig kan mga tawo sa saindang mga marahay na gibo na nakaugat sa pagsunod asin pag-otob kan mga tradisyon kan establisido asin nagimatan na relihiyon. Kun an pagbabasaran iyo an pag-otob ninda kan mga tradisyon na ini, masasabi nyatong relihiyosong marhay an mga tawo asin an klase kan saindang pagtubod iyo an nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso. (Ipaliwanag kun ano an relihiyon na natural.)

      Kun siring, an mga tradisyon sa Sta. Iglesiang nagimatan nagpapahayag sana kan pagroro kaini hale sa sarong original na pagka-supernatural na relihiyon na nakabase sa sarong magurang na pagtubod, pasiring sa sarong modernong natural na relihiyon na nakabase sa mga gawe-gawe nin tawo. Huli sa dalagan kan kasaysayan kan Sta. Iglesia minatugot an Dios na sa presenteng panahon padagos na mapatimasangan asin marawrawan an pagtubod kan mga tawo na maidagos sana sa pagigin pagano  huli sa maigot na pagdepensa kan mga nasa instutusyon sa relihiyon na nagimatan sa mga tradisyon na ini na nahulog na sa pagtubod na nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso.

   Ano an malaen kun an mga tawo magkaigwa nin pagtubod  na nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso huli sa natural na relihiyon na dara kan mga tradisyon nin tawo? Asin tano ta dai nakakatugot an Dios na mahulog an mg tawo sa pagka-pagano, mantang an mga pagano may pagtubod man sa Dios?

       An malinaw na kalaenan sa pagtubod na nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso, na nagsasarig sa mga marhay na gibong dara kan pagsunod sa mga tradisyon kan relihiyon na nagimatan kisa sa dara nin sarong magurang na pagtubod na nagsusunod sa tataramon asin mga kabotan nin Dios, na iyo an nagboboot na sana an mga tawo nin paggibo nin karahayan sosog sa saindang sadiring kaisipan asin imbensyon. Naghohona sinda na pasabong sa sainda nin Dios an pagpadagos ninda sa mga tradisyon maski dai man itinaram nin Dios sa Bibliya. (Maghapot sa mga tawo kun baga sosog pa an mga iyan sa mga itinaram nin Dios na yaon sa Bibliya o dai na?)

       An dakulang pruweba kaini iyo na dai nyato makukua asin mayo nanggad sa Bibliya ni saro sa nakalistang simbag kan mga tawo bilang pagpahiling na sinda igwa nin sarong perpekto o magurang na pagtubod sa Dios.

        An masunod na kalaenan kan pagtubod na nagsasarig sa gibo iyo na an mga tawo naghahalat na pag-omawon asin premyohan nin Dios nin mga marhay na balos huli sa mga marhay nindang gibo. Nin huli ta nagpagal o naggastos, kaya naglalaom sinda nin premyo ngapit sa Dios. Kaya naghihinanakit asin minatalikod  sinda sa Dios kun inaabtan nin mga pagtios, kasakitan, krisis, kalugihan, kalamidad, problema, helang o kagadanan asin mga trahedya sa buhay. Embes na mag-omaw sa Dios huli kan mga kasakitan na ini sa buhay, nagrereklamo sinda nin huli ta dai ninda maako na babalsan sinda nin Dios nin mga kararatan sa mga gibo nindang karahayan kaidto.  An tawong an pagtubod iyo an nasa lebel kan natural na pagkarelihioyoso dai kayang isipon na kun minaako kita nin mga karahayan hale sa Dios dapat man kitang mag-ako nin mga kararatan hale sa Dios. Sa paghona kan tawong mayo pa sa perpekto o magurang na pagtubod sa Dios iyo na dapat anas sanang karahayan an minagikan sa Dios nin huli ta an patubod kan natural na relihiyon iyo na an Dios dalisay na karahayan asin mayong minagikan na  kararatan. Isinusumpa asin padagos na linilingawan na an Dios kan tawong an pagtubod nasa lebel nin natural na pagkarelihoyoso kun tinatawan siya nin Dios nin mga kasakitan asin kagadanan sa buhay. An modelo ta sa pag-ako nin mga kasakitan asin kagadanan sa buhay na ipinadara sato nin Dios iyo si Jesukristo. Kan mag-ako si Jesukristo  nin mga sakit asin pagkagadan sa krus, malinaw na ipinahiling niya an lubos na pag-ako niya sa mga kasakitan asin kagadanan na ini na igwang lubos na pagtitiwala asin pagdusay sa Dios. Kaya, maski yaon siya sa tahaw nin kasakitan asin kagadanan sa krus, padagos an pagomaw asin pagpasasalamat niya sa Dios. Iyo po ini an resulta kan sarong perpekto o magurang na pagtubod na yaon an sarong tawong perpekto asin tunay na kristyano.

      Ini an malinaw na rason kun tano ta dai minatugot an Dios na an pagtubod saiya nin mga tawo magsagkod sana sa lebel kan pagtubod nin mga pagano, o sa natural na pagkarelihoyoso. Huli ta boot nin Dios na an gabos na tawo makaarog kan pagtubod na inabot ni Jesukristo, na iyo an sarong perpekto o magurang na pagtubod, tanganing makaligtas sinda sa kasalan nin kadaklan na tawo sa kinaban na naghihinanakit, nagbabasol asin padagos nang minatalikod sa Dios huli sa mga nag-aarabot na mga problema asin kadepesilan sa buhay na dai ninda kayang solusyonan o akuon.

       Totoo mahanga man an Dios sa pagtubod na nasa lebel nin pagkarelihiyoso, na yaon sa pagsunod sa mga tradisyon asin marhay na gibo. Kun baga sa baso na may laog nin tubig, an pagtubod sa Dios na nasa lebel kan natural na pagkarelihiyoso iyo idtong lobot pa sana sa baso an may laog nin tubig (kakadikit an laog). Mantang an pagtubod na nasa lebel kan perppekto o magurang na pagtubod iyo idtong basong abot na sa ngabil an laog, na posibleng mag-supay pa ngani.

An pagsunod sa mga tradisyon asin marhay na gibo dai nakakapatanos asin nakakaligtas sa mga tawo sa atubang nin Dios huli ta suhay ini sa mga ipinagboboot nin Dios. An nakakapatanos sa tawo sa atubang nin Dios iyo an pagkuyog kan mga tataramon asin kabotan nin Dios. Paano maaraman nin tawo an mga tataramon nin Dios? Sa pagbasa kan Bibliya. Paano naman maaraman nin tawo an kabotan nin Dios para saiya? Sa paagi nin pagsunod sa kabotan kan ibang tawo.
Sa arog kaining katuyuhan kita naghahapot sa mga tawo kun igwa na sinda nin pagtubod o mayo pa. Bako tanganing pag-olog-ologon an saindang nagimatan na pagtubod, kundi tanganing makaseguro kita na nasa tama sindang lebel nin pagtubod. Kan panahon niya kaidto, si Jesikristo naghapot man sa mga trawo kun igwa sinda nin pagtubod o mayo pa. Boot niyang seguruhon kun baga an pagtubod na yaon sa mga tawo iyo an sarong pagtubod na magurang (perpekto) o bako pa. Kan panahon man niya, ipinagamiaw asin itinukdo man ni Jesukristo sa mga tawo an klase kan pagtubod na angay asin nagtao nin totoong kaomawan sa Dios asin bakong sa kaomawan nin tawo sana (Jn. 7:18). An arog kaining pagtubod na itinukdo ni Jesukristo iyo an pag-adalan ta sa evangeliong binasa ngonian na gikan sa Mk. 9:14-29.

B.     An Evangeliong binasa (Mk. 9:14-29)

     Siring sa nadangog niyatong evangeliong binasa, dai nakayang palayason kan mga disipulos ni Jesus an maraot na espiritung nagsanib duman sa sarong hoben  na lalaki. Mismomg si Jesukristo iyo an nagtukdo sa mga disipulos na ini. alagad dai ninda kaya an kapangyarihan kan maraot na epsiritu na yaon sa lalaking igwa nin subi-subi. Kan mabaretaan na buminalik na si Jesukristo hale sa bukid kaiba an tolong disipulos, duminalagan ki Jesukristo an ama kan aki tanganing pakimaherakan siyang bolongon an saiyang aki nin huli ta dai kaya inng paomayan kan saiyang mga disipulos. An dahelan kun tao ta dai mapaomayan kan mga disipulos an aki iyo nin huli ta kulang an mga ini sa pagtubod.  Boot na itukdo ni Jesukristo digdi sa insidenteng ini an sarong klase nin pagtubod na nagtatrabaho asin epektibo, lalo na sa mga gipit asin imposibleng sitwasyon. Sa kusog asin kapangyarihan kan pagtubod na ini, pwedeng magabante an tawo maski nasa masakit na sitwasyon nin kadepsisilan asin kaolongan. An pagtubod na ini na kayang magtrabaho sa tahaw kan mga imposible iyo an boot darahon asn itukdo nin Jesukristo sa mga disipulo asin mga tawo sa insidenteng ini.

      Aram nin Jesus na may pagtubod na an mga tawo. An pagtubod na ini iyo an gikan sa relihiyon na nagimatan. Bilang sarong institusyonalisadong relihiyon, an mga tawo kaidto kontento na sa pagsunod na sana sa mga naggimatan na tradisyon asin kultural na relihiyon. Naghohona an mga tawo na parte kan pagkuyog sa katugunan nin Dios iyo an pagkuyog kan mga tradisyon na ini, maski ngani kinokontra kan mga profeta an mga kasobrahan kan mga tradisyon na ini. Nahiling ni Jesus an pag-abuso kan mga awtoridad relihiyosa sa paagi nin pangangakuwarta ninda sa mga inosenteng tawo huli sa paggamit kan mga tradisyon asin kulturang relihiyosa (Lk. 16:14-15).  Nahiling ni Jesus an pagkakaiba sa interpretasyon kan kabotan asin katugonan nin Dios asin kan mga tradisyon. Kaya pirme niyang kinokontra, inaatake asin kinokondenar an relihiyosong mga lider kan Judaismo na iyo an responsible sa pagtao asin pagtukdo sa mga tawo nin salang interpretasyon sa pagpasunod nin mga tradisyon (Hilnga an Mt. 15; Mk. 7:1-23; Lk. 11:37-34). Nahiling man niya na nagagagabatan nang marhay an mga tawo sa pagkarga kan mga tardisyon na ini, na embes mapagian asin makaligtas kan saindang buhay sa dakul na mga karatan iyo pa logod an minagadan sa mga tawo.  An pruweba kaini iyo an dakul na mga demonyo asin maraot na espiritung nagsasaranib sa mga tawo, kaya naghahanap sinda nin mga parabolong na makakapaomay sainda. Sa sitwasyon na ini kan mga tawo, naghahanap man si Jesus nin sarong klaseng pagtubod na kayang magpaomay sa arog kaining mga klase nin kahelangan. Aram ni Jesus na an kawsa kan mga kahelangan na ini iyo an  gabat kan mga tradisyon relihiyosa na  karga kan mga tawo, asin mawot ni Jesus na haleon sn mga tawo an arog kaining pagsunod sa mga tradisyon an ini. Kaya naghanap siya sainda nin sarong perpekto o magurang na pagtubod sa Dios na kayang magsabat sa mga kadepisialn asin mga kahelangan nin buhay. Iyo ini an gustong sabihon kan “Igwa ako nin pagtubod. Dagdagi man an kadikit kong pagtubod.”  

      An kadikit na pagtubod iyo an pagtubod na nasa lebel nin natural na pagkareliyoso, na yaon na sa mga tawo sa paagi kan pagsunod sa mga tradisyon relihiyosang nagimatan. Alagad nagpapatabang ki Jesukristo an tawo tanganing an kadikit na pagtubod na ini dagdagan, magdakula asin magtalubo pasiring sa sarong magurang na pagtubod.

    Iyo ini an nangungurog na katuyuhan na dapat na abuton kaining  eskuwelahan sa pagtubod. Parating sinasabi kan iba na an pagtubod daa kaipuhan na testingon, o baloon. An Dios dai nagtetesting, o nagbabalo, kan pagtubod nin tawo. Kun  minaabot satuya an mga problema, kasakitan o trahedya sa buhay, iyan bako tanganing testingon o baloon an satuyang pagtubod kundi tanganing dagdagan an satuyang kadikit na pagtubod. An pagtubod iyo an nahihiling bilang sarong atitud nin tawo sa atubang nin mga sitwasyon na problema, kasakitan o trahedya sa buhay. Kun an sarong tawo nagmamantenir nin sarong atitud nin makusog na pagtitiwala o pagasarig sa karahayan nin Dios maski sa atubang nin mga problema, kasakitan, o mga trahedya sa buhay, na malalapasan niya an mga ini huli sa mga karahayan asin kusog na maabot, dangan padagos siyang nagmimidmid kan karahayan nin Dios sa paagi nin pag-omaw asin pasasalamat saiya, kun siring an tawong iyan igwa nin sarong magurang na pagtubod sa Dios.

     An kadaklan na tawo na mayo o kakadikit pa sana an pagtubod sa Dios iyo idtong mga tawong nakakaromdom sana na magpapasalamat o mag-maw sa Dios kun nasa marhay na kamutakan an buhay, kun mayong mga problema (sa kuwarta, sa trabaho, o sa pamilya), mayong kasakitan asin kahelangan na dinadara sa hawak, matiwasay o magian sana an gabos na bagay sa palibot niya. Alagad kun medyo depisil an buhay, dangan tinatalikdan o linilingawan ninda pansamantala an pagpasalamat o pag-omaw sa Dios, sa paghona na tinitesting nin Dios an saindang pagtubod.  Kun minsan, sinusumpa pa ninda an Dios kun nasa mga sitwasyon nin makuring kasakitan o pagtios an saindang buhay.

C.     An Definisyon kan Pagtubod sosog ki Jesukristo asin ki San Pablo Apostol:

    An pagtubod iyo an sarong atitud nin pagtitiwala o pagsarig sa buhay para sa mga karahayan na maabot.

   Para ki San Pablo, an definisyon niya kan pagtubod iyo an garantiya sa mga bendisyon na linalaoman, o minapatotoo kan mga reyalidad na sagkod sa presente dai nahihiling  (Heb. 11:1), an pagtubod sa kinaban na maabot (Heb. 6:5). Sosog pa ki San Pablo, sa paagi nin pagtubod nakalog kita kita sa kamugtakan kan grasya na kun saen kita makakapagavaw-abaw dapit sa natatanaw tang kamurawayan nin Dios (Ef. 5:2), asin sa pangako kan satong pamana (Ef. 1:14a).

    Igwang sarong kasabihan na “When you find a dream in your heart, do not let it go, for dreams are tiny seeds from which beautiful tomorrows grow.”  An sadit na semilyang iyan na nasa puso nin tawo iyo an sarong perpekto o magurang na pagtubod.

    An sarong bisyon, o pangaturugan sa buhay, magigin posibleng magin sarong mgayon an reyalidad ngapit kun igwa kan atitud nin sarong magurang na pagtubod. Sosog pa sa sarong kasabihan dapit sa pagtubod na “Faith, it keeps one going…makes one believing…so essential to life. It is the relentless drive to go on. Being patient with the unknown, the unexplained – standing pat no matter what obstacles there may be. With faith opportuniteis are infinite. Faith. It means winning” (Advertisement from San Miguel Corporation, Philippines). An atitud na ini nin sarong perpekto o  magurang na pagtubod iyo an enerhiya o kusog na nagpapangyari na magiin reyalidad an mga bagay na pinangaturuganan nin sarong tawo maski sa atubang nin dakul na minaabot na mga olang sa buhay. Kaya dakul na oportunidad an minaabot sa sarong tawong may atitud nin sarong magurang na pagtubod.

    Segurado, o igwa, man daw talagang maabot na mga bagay sa mga linalaoman na ini? Parte kan atitud nin sarong magurang na pagtubod iyo an dai paguntok na magpasige sa paghanap nin mga solusyon sa mga problema o pagtios na minaabot. Kaya, makakatabang na an tawong may magurang na pagtubod tatao nin mga estilo nin pagmanehar na nagpaplano, nagooorganisar, nagkokontrol asin nagtatao nin direksyon sa mga nasasakopan. An mga bagay na ini iyo man an dapat na pagadalan sa sarong eskuwelahan nin pagtubod bilang mga rekisitos sa proseso nin paggurang nin sarong tawo sa pagtubod.

D.    An Pagtubod: Pagsarig sa Tataramon nin Dios:

Kan kinontra asin kinondenar kan mga profeta an pagigin institusyonalisado kan relihiyon sa Israel, aram ninda na an relihiyon nin Dios mahuhulog sa sarong sitwasyon nin formalismo asin legalismo (Am. 5:21-27). An formalismo iyo an sarong atitud nin pagtitiwala sa sadiring kaisipan asin kakayahan nin tawo asin bakong sa Dios. An indikasyon nin pormalismo sa relihyon iyo an pagsarig asin pagtiwala sa ipinundar na mga tradisyon nin mga tawo base sa mga tataramon na pagboot asin katugonan nin Dios kaidtong mga nakaagig panahon. Kun siring, sa paghona kan mga profeta, an isip nin tawo dai na bukas sa mga pagbabago sa ngaran nin relihiyon nin huli kan atitud ninda na pirmeng magpaseguro sa presente. Dai ninda maako na an pagpahayag nin Dios kan saiyang sadiri nagpapasige sagkod pa man ngonian nin huli ta an kasaysayan kan buhay nin tawo nagkukuyog sa sarong lehe nin Dios na iyo an ebolusyon o hirarkiya. Kun an tawo nagtutubod na sa paagi nin Paglalang itinao na nin Dios sa tawo an gabos na bagay na ikakarahay kan buhay niya digdi sa ibabaw nin daga (an simbolo iyo an hardin nin Eden) asin mayo na siyang trabahong gigibuhon pa, kun siring, dapat na maaraman kan tawong iyan na dai man nagtenir na haloy an enot na mga tawo sa sitwasyon na ini nin huli ta pinalayas sinda paluwas hale sa hardin nin Eden pagkatapus siyang magkasala sa Dios. Kaya kaipuhan niya nang magtrabaho para sa saiyang ikabubuhay sosog sa kastigo saiya nin Dios kan siya magkasala. An boot sabihon kaini iyo na kaipuhan niya nang lalangon an sadiring destino kan saiyang buhay sa paagi nin pagtrabaho. Iyo ini an kahulugan kan lehe nin ebolusyon na pagboot man nin Dios sa tawo pagkatapus na siya nagkasala asin palayason sa hardin nin Eden. Kun an mga tawo nagtutubod na itatao sana nin Dios sainda an gabos na bagay na marhay, asin mayo na lamang nin mga kalakip na problema, kasakitan o pagtios na maabot, kun siring an pagtubod na iyan iyo an resulta nin pormalismo na yaon sa pagkuyog asin pagsunod sa mga tradisyon nin tawo sa sarong institusyonalisadong relihiyon. Alagad kun an tawo nagtutubod na kaipuhan niyang trabahohan asin paglapigotan an gabos na bagay tanganing mapakarhay an saiyang buhay sa pagako sa mga kasakitan, trahedya asin mga pagtios pasiring sa ikakapakarhay, ikakauwag asin ikamumuraway kan saiyang buhay, an atitud na ini iyo an resulta nin sarong perpekto o magurang na pagtubod sa Dios. An resulta kan sarong magurang na pagtubod sa tawo iyo an makusog na pagsarig asin pagtitiwala sa inspirasyon na minagikan sa Dios para sa padagos na pagbabago kan buhay nin tawo. Kontra ini sa sarong pagtubod na gikan sa pagsunod sa mga tradisyon na minalaom na sana sa mga karahayan na gikan sa mga institusyon nin relihiyon na minagamit nin mga ritwal asin seremonyas tanganing ipadagos an pagwaras kan mga karahayan na nin sa mga tawo sa sarong kantidad nin kuwarta.

E.     An diskusyon ni Jesus asin mga Judio dapit ki Abraham:

     An duwang puwersang magkalaban, na iyo an puwersa kan tradisyonal na institusyon laban sa puwersa kan indibidwal na inspirasyon na yaon sa mga tawo, nangyari kan magkasabatan asin magdiskusyin an mga Judiyong pabor sa mga tradisyon kan institusyonal na relihiyon asin si Jesukrusto na nagtutubod sa kapangyarihan kan inspirasyon na itinayao nin Dios sa mga indibidwal na tawo. An pangyayari makukua sa Juan 8;11-59. Alagad mababasa man an mga arog kaining kotradiksyon kan insitusyon laban sa inspirasyon sa dakul na mga lugar sa evangelio asin sa mga surat kan Apostol Pablo.

     Sa presenteng diskusyon na ini, prankang isinabi ni Jesus sa mga Judiong nagsasabi sindang mga aki sinda ni Abraham asin kun siring tagapagmana kan mga pangako na ginibo nin Dios ki Abraham. Alagad sabi ni Jesus na an tunay nindang ama iyo an Diyablo. Sabi pa ni Jesus na iyo ini an rason kun tano ta oripon sinda kan mga tradisyon na hale na sa Diyablo, an ama nin mga kaputikan, nin huli ta an mga tyradisyon na ini mayo na sa katotoohan. Kaya, habo sindang magako asin magtubod ki Jesus nin huli ta an mga tataramon niya gikan sa Ama, an Dios nin katotoohan. Kun siring an mga Judio minahabo sa Dios nin huli kan pagsikwal ninda ki Jesukristo. Kun gigibuhon nindang harong an tataramon ni Jesus magigin sindang mga disipulos man niya asin makakanood sinda kan katotoohan na hale sa Dios Ama, asin an katotoohan iyo an mapalibre sainda sa pagkagakod sa insitusyonal na relihiyon. Kun mapalibre sinda ni Jesus sa pagkagakod sa institusyon, bako na sanang magigin sindang mga tunay na aki ni Abraham an ama sa pagtubod, kundi magigin man sindang tunay na mga aki nin Dios. Magigin sindang tunay na tagapagmana, bako lamang nin sarong tradisyon nin pagtubod nin sarong relihiyon, kundi kan mismong kahadean nin Dios. Iyo ini an pokus kan imbitasyon ni Jesus sa mga Judio.

     Alagad  mas gusto kan mga Judio an pagsunod sa institusyon na establisido na an pagtubod dawa ngani nasa lebel sana ini nin natural na pagkarelihiyoso kisa magsunod sa inspirasyon ni Jesus na dai sinda segurado asin kabisado kun saen maduman. Digdi mahihiling an pagkakiba kan duwang klaseng pagtubod, an pagtubod na nasa lebel nin natrural na pagkarelihiyoso na pamilyar asin popular sa mga nin huli sa institusyon asin idtong sarong magurang na pagtubod na nasa lebel nin inspirasyon na dai pa kabisado o bisto kan mga tawo. Digdi mahihiling man an danay na kontradiksyon kaining duwang klase nin pagtubod, an pagtubod sa insitusyon o an pagtubod sa inspirasyon.

     An pagtubod sa institusyon  iyo an nakaoripon asin nakakagadan sa mga tawo nin huli ta dai na sinda makahiro sa maraot na mga sistema nin pagkabuhay na saindang nagimatan. Alagad an pagtubod na gikan sa inspirasyon iyo an nagpapalibre asin nakakataong buhay sa mga tawo nin huli ta ini nagbabago kan destino nin saindang buhay.

F.      Para ki Pablo, si Abraham iyo an modelo nin pagtubod:

Nahiling man ni Pablo kan kadepisilan kan mga Judio na mag-ako kan mga katukdoan ni Jesukristo na ipinaghuhulit kan mga apostol. Para ki San Pablo, dakulang kaolangan an pag-otob sa mga tardisyon kan nagimatan niyang relihiyon. Naghohona an mga Judio na an mga tradisyon an ini naggikan sa Dios asin an pag-tob kan mga ini nakakatipon an tawo nin dakul na mga marahay na gibo na iyo an ikakaligtas asin ikakapatanos ninda sa atubang nin Dios. Arog kan pag-ako nin sirkunsisyon kan mga pagano, sa paghona kan mga Judio an sirkunsisyon iyo an garantiya nin pagyubod nin huli ta iyo ini an tardisyon na pinunan asin itinukdo ni Abraham, an ama nin pagtubod. An paghona kan mga Judio iyo na matanos na an sarong tawo kun sirkunsisyonado na siya nin huli ta saro na siyang aki ni Abraham huli sa pagtubod. Kaya, kaipuhan na isabi ni Pablo na “an tawo pinagigin matanos sa atubang nin Dios huli sa pagtubod.” An konseptong ini ibinase ni Pablo sa sinabi sa Gen. 15:1 na an sabi “Ibinugtak ni Abram an saiyang pagtubod ki Yahweh, na ibinilang ini na iyo an nagpatanos saiya.” Mayo pa si Abram nin anuman na gibong karahayan asin di pa siya minaako nin sirkunsisyon kan pinagin matanos na siya nin Dios huli sa pagkuyog niya sa mga tataramon ni Yahweh na nagsabi saiya “Bayae an saimong nasyon asin dumuman ka sa lugar na itutukdo ko saimo. Iyo ini an klase nin pagtubod na nahiling ni Pablo ki Abraham (Rm. 1:16m; 3:3m; 4:1m, 1 Th. 5:24, 2 Tm. 2:13, Hb. 10:23, 11:11).

Bilang sarong paliwanag sa klase kan pagtubod na ini ni Abraham sosog ki San Pablo sa 1 Tim. 2:5, uya an sarong ilustrasyon:

                                  

G.    An duwang klase nin Pagtubod:

1.      Pagtubod na nasa lebel kan natural na pagkarelihiyoso;

2.      Pagtubod na nasa lebel nin sarong magurang na pagtubod

An simbolo kan pagtubod iyo an sugkod o an tripod.

H. Konklusyon

           

Kun an buhay sa daga sarong adventurismo (paglakbay, pilgrimage), asin an pagtitiwala  iyo an sekreto nin adventurismo, kun siring kaipuhan nin sarong adventurista an pagtubod nin huli ta iyo iyan an kapangyarihan nin pagtitiwala. Kun may magurang na pagtubod an sarong tawo, mas makusog an saiyang pagtitiwala sa Dios asin sa kapwa tanganing magpasige siya kan saiyang pagbibiyahe (ebolusyon, pagbabago) sa buhay na ini NA DAING TAKOT. Aram ta na an implikasyon na mangyayari sa pagbiyahe sa buhay na ini nin sarong tawo na an pagtubod nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso na an nangungurog na sangkap iyo an TAKOT. Kun an motibo nin sarong tawo iyo an tarot, kun siring dai siya mapasige sa pagbiyahe sa buhay nin huli ta an buhay pano nin mga kadepisilan na pwdeng mag-olang sa saiya. Kaya nagigin negatibo an saiyang atitud sa buhay. Kun siring, an parating sasarigan niya sa pagbiyahe iyo an saiyang mga marhay na gibo, pilosopiya, moralidad asin relihiyon na makukua sa sarong kultura o kondisyon nin nin pagiisip. Alagad kun an pagtubod nasa lebel nin sarong magurang na pagtubod sa Dios, an sasarigan nin tawo tanganing ipasige niya an saiyang pagbiyahe sa buhay iyo an masarig na pagtitiwala sa sadiring kakayahan asin abilidad na iyo an gratis na balaog kan krus ni Jesukristo, na sarong positibong atitud sa buhay.