VIGILIA PASKUWAL 1999

VIGILIA PASKUWAL 1999

Introduksyon Heneral:

            An satong selebrasyon kan Vigilia Paskuwal ngonian na banggi igaw nin apat na mga mahalagang tanda; an enot, an banggi; an ikaduwa, an pagbautismo o pagbago kan mga panuga sa bautismo; an ikatolo, an partispasyon kan banwaan nin Dios; asin an ika-apat, an pag-ayuno. Saro-saro nyatong ipapaliwanag an apat na mga mahalagang tandang ini tanganing makatabang sato sa paglaog nyato sa selebrasyon ngonian na banggi.

            Enot, an banggi. Sarong mahalagang tanda kan Vigilia Paskuwal, magion an Paskuwa kan mga Judio, iyo an elemento kan banggi. Sa estorya kan Exudo kan mga Israelita, an banal na banggi na luminihis si Yahweh sa daga nin Egipto tanganing garadanon an mga matuang aki kan mga Egipcio asin ilinigtas an mga matuang aki ni Isarel sa kamot nin kagadanan iyo an Bangui na isinesebrar kan Israel sa saindang mga harong an Paskuwa kan corderong inatang (Ex. 12). Sa banging ini kan Paskuwa, an mga Israelita dai nangangaturog kundi naglalamay sa paghalat kan saindang liberasyon hael sa daga ni Faraon pasiring sa Dagang Ipinanuga nin Dios. An Dios siring man dai nangangaturog sa banging ini (Ex. 11), tanganing maglibot sa bilog na Egipto sa paggadan kan mga matuang aki kan mga Ehipsyo. Kan mhiling kan mga Ehipsyong an saindang mga matuang aki gadan, kan banggi man sanang iyan nagtugot si Faraon na magharale na an mga Israelita sa daga nin Egipto, asin an mga Israelita pagka-aga tolos-tolos nagruluwas na naghihidale hale sa kadagaan kan Egipto. Iyo man ini an banggi na si Jesukristo nagbangon hale sa mg agadan pagkatapus na siya ilubong, tanganing magbalik sa Ama hale sa kinaban na ini. Siya hinahalat man nyato ngonian na magbalik giraray sa selebrasyon kan Paskuwa sa mga oras kan banggi. Kaya kita minalamay ngonian na banggi tanganing magpuka para sa paghalat kan saiyang pag-abot sa saiyang pagbalik-liwat. An paglamay sarong mahalagang tampok para sa banging ini, an banggi na si Jesucristo yaon sa lolobngan alagad nabuhay-liwat bago magsubang an saldang kan enot na aldaw nn semana. Para sa kristyano, bawal an magkaturog sa banging ini nin huli ta an Dios mismo dai nangaturog kan banging inin tanganing magtrabaho para sa kaligtasan nin tawo. Ini an banggi kan pinakaenot na ladaw kan Bagiong Taobn para sa banwaan nin Dios, kun saen an bulan minasirang sa saiyang entering kabilogan tanganing magdara nin kaliwanagan para sa gabos na tawo na nasa paglamay tanganing maghalat kan saindang Paratubos. Huli kaini, satuya man na babayaan na pirmeng bukas an puwertahan kaining sala na satong pagtitiripunan sa paglaom na siya malaog para sa saiyang pagbalik-liwat.

            An ikaduwang mahalagang tanda iyo an pagbautismo o an pagbago kan mga panuga sa bautismo. An banggi kan Vigilia Paskuwal minaromdom kan pinakaenot na banggi kun saen an Espiritu nin Dios naglayaw-layaw sa ibabaw kan mahukol asin madiklom na katubigan nin dagat na mayong porma asin kahusayan. An tubig nin dagat minasimbolisar nin kagadanan. Kaya an tubig ginagamit sa pagbautismo tanganing magin tanda kan paglaog  nin kristyano sa kagadanan ni Jesucristo  asin sa pagbutwa niya diyan sa tubig makaiba niya sa pagkabuhay-liwat si Jesucristo. Kaya, an bautismo sa bagging ini sarong mahalagang tanda kan kapangganahan ni Jesucristo laban sa kapangyarihan nin kagadanan asin laban ki Satanas na iyo an maykapangyrihan sa tubig na manraot asin manggadan sa buhay asin kabuhayan nin tawo. Siring man, an tubig kan bautismo iyo an minahugas kan kasalan nin kristyano tanganing ikadolot siya sa Dios na mayong anuman na digta asin kaatian. Sa banging ini kan Vigilia Paskuwal, satong bebendisyonan an tubig na gagamiton sa bautismo tanganing ipahayag an pagdaog ni Jesucristo kan kagadanan na sinisimbolisar kan tubig. An tubig kan Dilubyo iyo man an prefigurasyon kan bautismo ni Jesucristo sa tubig kan salog Jordan. Kaya, an kristyano binabautismohan sa bangging ini kan Vigilia Paskuwal sa pagpahayag kan saiyang paglaog sa langitmn na buhay, kaiba an nabuhay-liwat na Cristo.

            An ikatolong mahalagang tanda kan banggging ini iyo an partisipasyon kan banwan nin Dios. An banggi kan Vigilia Paskuwal nagpapagiromdom kan dakulang interbensyon nin Dios o an saiyang pakikilabot sa kasaysayan nin mga tawo tanganing sinda iligtas hale sa pagkaraot kan saindang buhay. Kaya sinda minasimbag sa Dios sa pagi kan saindang partisipasyon sa selebrasyon kan bangging ini kan Vigilia Paskuwal, kaiba asin sa paagi kan saindang Presbitero. An interbensyon nin Dios pirmeng para sa tawo na inagihan sa buhay nin dakul na mga kasakitan, kapurisawan, problema asin krisis kan nakaaging taon. Ngonian na banggi na iyo an pinakaenot na aldaw kan Bagong Taon, sinda minatipon tanganing magpasalamat para sa interbensyon o pakikilabot nin Dios sa saindang buhay huli ta nakaligtas sinda sa gabos na mga kasakitan asin kadepisilan na iyan. Kun mayo an interbensyon na ini nin Dios sa buhay nin tawo, mayo man an partisipasyon kan mga tawo sa Vigiliang ini, asin mayo man nin kahulugan an bangging ini asin na pgakabuhay-liwat ni Jesucristo sa mga gadan. Alagad kun an mga tawo aktinog nagpapaartisipar sa mga ritwal kan Vigilia Paskuwal, nangangahgulugan ini na manilanw nindag namatean asin nahiling an pagkabuhay-liwat nin Cristo kan nakaaging taon. Kaya sinda nagpapartisipar nin huli ta pano sinda nin kaogmahan asin kagayagayahan sa puso huli ta an Dios nakilabot sa buhay ninda, na siya nagtao nin dakul na kabagsikan asin mga karahayan sa buhay. An pagkabuhay liwat ni Jesucristo sa  mga gadan iyo an minatao nin dakulang laogmahan para sa kristyano, kaya sinda aktibong nagpapartisipar ngonian na banggi sa Vigilia Paskuwal. Mayong ibang dahelan an aktinong partisipasyon kan banwaan nin Dios sa bangging ini kundo an maogmang pasasalamat sa Dios na nagbangon ki Jesucristo sa mga gadan.

            An ultimo asin ikaapat na mahalagang tanda kan baggong ini iyo an ayuno. An ayunong ini bakong sarong penitensyal na ayuno arog kan ginigibo kan gabos na relihiyon kaiba an Judaismo, na iyo an relihiyon kan Israel. An pag-ayuno kan mga kristyano para sa bangging ini kan Vigilia Paskuwal sarong ayuno sakramental, an sarong sagradong tanda na minapahayag kan pakikisumaro kan banwaan nin Dios sa pagkagadan asin pagerok ni Cristo sa lolobngan sa aldaw kan Biyernes Santo, Sabado Santo, sagkod Domingong kaagahan. Kan si Jesucristo hinapot kan mga Pariseo  kun tano ta an mga disipulos niya dai nag-aayuno arog kan mga disipulos kan mga Pariseo, si Jesus nagsimbag: “Totoong dai nin do papag-ayunuhon an mga abay kan nobyo mantang  kaiba pa nida an nobyo. Alagad maabot an oras na an nobyo kukuahon sainda. Iyan an oras na sinda mag-aarayuno“ (Lk. 5:33-39). An pagayuno ngonian na banggi minapahayag kan oras na isinasabi digdi ni Jesus na “oras na an nobyo haleon sainda, saka sinda mag-aayuno.“ Ngonian an banggi magpoon kan Biyernes na alas-tres nin hapon sagkod sa pagkomunyon nyato sa tinapay asin arak kan Eukaristiya kita nasa dakulang pag-ayuno. Dai kita nagkakaakan asin nagirinom tanganing ipahayag sa kinaban na an satong nobyo, si Jesucristo, hinale sato asin pinaerok sa lolobngan magpon alas-tres nin hapon kan Biyernes Santo sagkod Domingong kaagahan kun kasuarin si Cristo nagbangog sa mga gadan asin nabuhay-liwat. Kaya, an ayuong inoobserbar ta ngonian na banggi bako sanang pag-penitensya o pagsuklo o pagpaskit sa sadiring hawak, kundi sarong dakulang tanda para sa tawong daing pagtubod ki Jesucristo na kita mga disipulos niya asin an satong nobyo hinale satuya. Alagad an pagayunong iyan mariribayan nin pagpipiyesta sa langitnon na bankete kan Eukaristiya kun saen makarakan kita kan langitnon na tinapay asin mairinom kan langitnon na inumon na iyo an mamurawayon na Hawak asin Dugo ni Cristo. Dai kita makakapagpiyestang totol kun dai makamate muna nin kagutuman sa paagi nin pag-ayuno. Kaya, mayo man sato an kamurawayan kan langit kun dai kita mag-agi sa kalbaryo nin pagsakit arog kan pag-agi ni Jesucristo sa sakrispiyo asin pagsakit sa krus antes kan saiyang pagkabuhay-liwat asn pagbalik sa kamurawayan nin Dios sa langit. Ini an darang leksyon kan ayuno para sa bangging ini kan Vigilia Paskuwal. Kaya dai kita makakalaog sa pag-apresyar kan bangketeng inandam sato nin Dios sa lamesa kan Eukaristiya kun dai muna kita mag-ayuno magpoon alastres nin hapon kan Biyernes Santo sagkod maagahon kan Domingo sa pagkakan nyato sa Eukaristiya. An gabos logod na nag-ootrob kan tataramon na ini iyo an magkanigo na makahiras kan daing tapus na kaogmahan na inamdam sa bankete kan pagkasala kan nobyo asin kan Sta. Iglesia sa atubangan kan trono nin Dios.

            An apat na mahahalagang tandang ini iyo an masasaksihan nyato sa apat man na kabtang o mga parte kan selebrasyon kan Kristyanong Vigilia Paskuwal.

An enot na kabtang iyo an Rito kan Liwanag, kun saen mabendisyon kita kan Kalayo asin diyan kita makua kan ilaw para sa satong Cirio Paskuwal na satong papaliwanagon digdi sa laog kan sala sa enterong panahon kan satong selebrasyon. An Sirio Paskuwal minasimbolisar ki Cristo bilang satong “ilaw asin kaligtasan.“ An enot na parte minatapus sa pag-awit kan “Exultet“ o an “Preconio Paskuwal.” Ini an awit para ki Cristo bilang ilaw asin liwanag.

An ikaduwang parte iyo an Liturhiya kan mga Babasahon. Igwa kita nin siyam na babasahon para sa bangging ini. Pagkatapus kan enot na tolong babasahon, magkakaigwa kita nin paghiras kan asamblea dapit sa mga binasa. An masunod na apat na babasahon, tatapuson sa paghapot kan mga aki dapit sa pagkakaiba-iba kan bangging ini sa ibang mga banggi asin an simbag kan mga gurang, dangan an pag-awit kan “Gloria in Excelsis Deo” kun saen an gabos na mga instrumento musical na puwedeng gamiton sa bangging ini papatanugon. Dangan an masunod iyo an babasahon hale sa bagong tipan asin an Evangelio ni San Mateo.

An ikatolong parte kan selebrasyon iyo an Liturhiya kan Bautismo asin an Pagbendisyon kan Tubig. Pagkatapus  mabendisyonan an tubig, gigibuhon nyato an pagbago kan satong bautismo.

An ika-apat asin ultimong kabtang iyo an Eukaristiya. Ini susundan kan Pinakadakulang Ágape, na iyo an mga tanda kan dakulang piyestang inandam nin Dios para sa saiyang banwaan, tanganing mapakuyog asin mapapusog sinda sa kaogmahan asin kabagsikan para sa masurunod a taon sa satong pagkabuhay.

Ngonian, maghanda na kita para sa pagpoon kan satong selebrasyon. Dara an satong mga kandila na dai pang sulo o dai sinusuloan, matiripon kita sa luawas kan sala kun saen igwang inandam na kalayong naglalaad na satong bebendisyonan antes na suloan an Cirio Paskuwal asin an mga kapot tang kandila.

Matindog na tabi kita.

Halipot na Homiliya pagkatapus kan enot na tolong babasahon:

            Sa tolong nagkaerenot na ining mga babasahon gabos minapahayag dapit sa tema nin banggi. Iowa nin sarong kanta dapit sa Apat na Banggi.

Sosog sa kantang ini, an enot na Bangui iyo an Bangui kan kadikloman na yaon sa mayong kahusayan na katubigan nin dagat kun saen naglalayaw-layaw an Espiritu nin Dios, danzan an Dios nagsabi, “Magkaigwa nin liwanag” asin nagkaigwa nin liwanag. Sa Enot na Bangging ini, linalang nin Dios an liwanag. Pagkatapous kan liwanag, linalang niya an iba pang mga bagay, siring sa nadangog nyatong binasa sa enot na babasahon (Geb. 1:1 sagkod 2:2).

An ikaduwang banggi, sosog sa kanta kan Apat na Banggi, iyo n banggi kan pinagbotan nin Dios si Abraham na iatang niya an saiyang aking si Isaak. Sa ikaduwang bangging ini mahihiling si Abraham na minasakat sa bukid kan Moriah kaiba si Isaak. Mayong pagduwa-duwa o pagduda sa saiyang puso dapit sa paghkamoot nin Dios saiya, nahiling niya an nabuhay-liwat na Cristo sa corderong inatang na itinao saiya duman huli ta inako niya an tataramon nin Dios na iatang niya an saiyang aking si Isaak. Digdi linalang nin Dios an pagtubod sa paagi kan pagtbid ni Abraham. Itinao nin Dios an pagtbod sa kadagaan huli sa paglalang niya kan pagtubod ni Abraham. Iyo ini an ipinahayag kan Ikaduwang babasahon ngonian na Bangui sa Vigilia Paskuwal.

            An ikatolong Bangui, sosog sa kanta, iyo an Bangui kun saen an kabilogan kan bulan nagsisirang asin an mga Henreyo nagseselebrar kan pinakaenot na Paskuwa. Sa bangging ini linalang nin Dios an totoong relihiyon na iyo an relihiyon kan mga Hebreyo. Sa bangging ini nahiling kan mga Israelita kun pano binanga nin Dios an dagat tanganing maka-agi sinda sa mamarang daga, asin rinalamag sinda kan hukbo kan Faraón tanganingpabalikon sa daga nin kaoripnan. Alagad nagtabang an Dios asin binanga niya an dagat tanganing maka-agi sinda asin makadulag pasiring sa disyerto sa ibong na pangpang. Sa ika-tolong bangging ini, linalang nin Dios an totoong relihiyon sa daga sa paagi kan mga Hebreyong ini (iyo ini an ikatolong babasahon).

            An ikaapat na Bangui n asinasabi sa kanta, iyo an Bangui kun saen an mga Israelita nagselebrar kan Paskuwa asin si Jesucristo nagbangon liwat sa mga gadan, asin an daga naglinog asin an mga lolobngan nagkaburuksan. Ini an Bangui kan kristyanong Paskuwa, asin digdi naglalang an Dios ni bagong buhay hale sa kagadanan. Alagad para sa kristyano, igwa nin ikalimang Banggi.  An bangging ini iyo an ikduwang pagbalik ni Cristo sa kinaban. Kun kaya an satong Vigilia Paskuwal pano-pano nin eskatolohiya, pano nin paghalat sa bankete nin pagkasal na satong inandam sa paagi nin pag-ayuno. Nagtutubod kita na mangyayari an saiyang pagbalik giraray sa oras na kita nagseselbrar kan Paskuwa, kun kaya binuksan nyato an mga tata kan satong sala tanganing siya makalaog sa tahaw nyato. An Hudiyong Paskuwa Iowa pirme nin sarong bakanteng tukawan sa lamesa asin mga plato asin kopa para sa saindang hinahalat na madatong na propeta Elias. Binubuksan man ninda an mga puwerta kan kuwarto sa sala kun saen sinda minatiripon sa pagselebrar kan Paskuwa. An mga Hudiyo naghahalat pa sagkod ngonian ki Elias na madatong, mantang an mga kristyano sa saindang Paskuwa minahalat na kan ikaduwang pagdatong ni Jesucristo. Aram nyato na an mga Kristyano minahalat kan ikaduwang pagdatong ni Jesucristo bilang sarong príncipe na maghahade sa kinaban sa laog nin sangribong taon kaiba kan saiyang mga santo antes mag-abot an Huring Paghukomk kun saen madatong siya liwat bilang abogado kan gabos na tawo. Iyo ini an Eskaton, an apgatong kan Bagong langit asin Baging Daga. Ini an lalalngon nin Dios an pagdatong kan Ikalimang Bangui.

            Mga tugang, an Eloy na tolong babasahon na ini minapahayag gabos dapit kan saro sa mga mahahalagang tanda kan satong selebrasyon na Vigilia Paskuwal na iyo an Bangui. Magpasalamat kita sa Dios huli kan banal na bangging ini kun saen an Santa Iglesia naglalamay, angbeeblar, para sa pagkagadan ni Jesucristo, nin hulu ta an bangging ini ginibo nin Dios an saiyang makangangalas na pagligtas asin pagtubos sa mga tawo laban sa kapangarihan nin karatan na iyong nagraot kan satng pagkabuhay bilang tawo. Sa enot na bangging ini, linalang niya an liwanag. Sa ikaduwang banggi, linalang nin Dios an pagtubod. Sa ikatolong banggi, linalang niya an totoong relihiyon, an relihiyon kan mga Hebreyo. Sa ika-apat na banggi, linalang niya an buhay hale sa kagadanan kan binangon niya liwat si Jesucristo sa pagkagadan. Sa ikalimang banggi, mabalik giraray  si Jesucristo bilang sarong prínsipe tanganing maghade sa kinaban sa laog nin sangribong taon asin sa ika-liamng bangging ini lalalangon nin Dios an bagong langit asin an bagong daga. Iyo ini an kabilogan kan misterio nin satong pagtubod! Iyo ini an satong rinorokyaw na pagtubod sa bangging ini kan satong Vigilia Paskuwal.

An Pagtipon kan mga Simbag kan Asembleya sa mga Apto kan mga kaakian:

            Igwa nin tolong kahapotan an mga kaakian para sa satong mga magurang ninda ngonian na banggi. Tano ta kita nasa paglamay ngonian na banggi, mantang sa ibang mga Bangui sa laog nin sarong taon dai man kita naglalamay? Tano ta nasa-pag-ayuno kita ngonian na banggi, mantang sa ibang mga banggi minaturog tolos kita pagkatapus na magkakan kan pamanggihan? Tano ta sa bangging ini may hinahalat kitang madatong, mantang sa ibang mga banggi nangangaturog tolos kita na mayong ibang hinahalat?

            An tolong kahapotan na ini minatao sato kan tolong kaugalean o elemento kan Paskuwa, magsa-Judiyo o magsa-kristyano.

            An enot na elemento iyo an Vigilia o Paglamay, siring sa sinasabi sa introduksyon dapit sa tandang mahalanag kan Vigilia Paskuwal na iyo an banggi, an paglamay ginigibo sa banggi. Dai man kita minalamay kun aldaw, kundi kun an oras sana kan banngi. An paglamay sarong tanda na kita nagpupuka sa paghalat sa sarong bagay o tawo na madatong. Kan pinaka-enot-enoteng Paskuwa, ipinagboot nin Dios sa mga Hebreyo na dai magkaturog kundi palihison an bangging idto sa paglamay sa paagi nin pagselebrar kan Paskuwa nin huli ta an Dios dai man mangangaturog huli ta siya maagi sa bilog na kadagaan kan Egipto asin magdadara nin kagadanan sa gabos na mga matuang aking lalaki kan mga taga-Egipto. Siring man sinda maglalamay nin huli ta maghahanda a sinda sa pagluwas sa daga nin Egipto na saindang pinagerokan bilang mga oripon sa laog nin 350 taon. Ngonian sana sinda makakalibre sa halawig na pagka-oripon huli ta naherakan sinda nin Dios asin boot niya sindang ilusas sa dagang kaoripnan sa paagi ni Moisés. Sa bangging ini kan enot na Paskuwa, an Israel naglamay sa paghalat sa anghel na magadan sa mga matuang aki kan mga Egipsyo na maagi man sa kadagaan kun saen naka-estra an mga Hebreyo tanganing hilngon kun siisay sainda an nagsunod sa isinabi nin Dioos na magbugtak nin dugo kan Corderong binuno sa mga amba kan saindang mga pintoan tanganing lihisan sindaa kan naghel na pararaot asin tanganing makaligtas an saindang mga kaakian sa kagadanan.

            An paglamay sarong tanda nin pag-andam asin paghalat. An sarong tawo na nasa makuring pagtios asin kahorasaan sa buhay kaipuhan na maglamay, tanda kan saiyang namamatean na kamundoan, huli kan pagkagadan kan saiyang mga paglaom asin tiwalang may marhay pang maabot sa buhay. An tawong kntento na sa saiyang pagkabuhay dai nangangaipong maglamay. Ikinakauyam niya an paglamay. Para saiya, yaon na an gabos na bagay saiya kaya kontento na siya sa buhay. Ngonian na banggi, tinutukdoan kita kan dakulang leksyon nin paglamay. Sarong beses sa sarong taon dai kita pinaturog tanganing andamos ta an satong sadiri na magpuka para sa magayon asin maogmang bagay na boot na ikatao sato nin Dios:  an satong imortalidad. An regalong ini nin Dios na iyo an satuyang imortalidad iyo an dapat na kasibotan asin paghalaton asin paglamayan na mapasatuya. An imortalidad iyo an regalong dinara sa tawo sa paagi kan saiyang pagkabuhay-liwat sa mga gadan. Kaya, ngonian na bangging an Kagurangnan Jesucristo ilinubong sa lolobngan asin nasa irarom kan kapangyarihan nin kagadanan, kita nasa paglamay nin huli ta an Dios dai man nangaturog sa bangging ini na si Jesucristo yaon sa laog kan lolobngan, kundi yaon man siya sa pagpuka, nagbabantay tanganing sa talaan na oras bangonon niya liwat si Jesucristo sa pagkagadan. Kaya, nasa paglamay asin nasa pagvigilia kita ngonian na banggi nin huli ta an Dios malihis satuya tanganing bangonon niya liwat si Jesucristo sa pagkagadan asin sa pagbangon ni Jesucristo sa pagkagadan maagi man si Jesucristo sa tahaw nyato hale digdi sa kinaban pasiring sa Ama kaiba an Dios. Huli kan pinakadakula asiin pinakasentrong pangyayaring ini kan satong sa-kristyaniong pagtubod mangyayari asin nangyari ngonian na banggi, kun siring an satong paglamay Iowa nin dakulang kahulugan asin halaga. Huli sa paglamay nyato,  minapahiling na handa kita tanganing mailing na mangyayari an bagay na ini asin kita kita nag-aaliwalas na maglihis sana an pangyayari o an okasyon na ini na garo dai kitang pakilabot.

            An paglamay ngonian na banggi pwedeng ikaagid nyato sa paglamay nyato huli kan sarong bareta or anunsyo nin sarong paabuton na makusog na bagyo sa satuyang lugar. Kaipuhan nyatong andaman an pagabot kan bagyong iyan sa paagi nin tamang pagpreparar tanganing en kaso umabot man nanggad an makusog na bagyo, handa kita sa anuman na distroso na pwedeng darahon sa satuyang buhay or mga propiedad. Natural na kabali sa pagpreparar iyo dai pagkaturog tanganing magbantay sa anuman na oras nin banggi na an bagyo umabot. Duman sa mga tawong dai apektado kan bagyo nin huli ta magayon an materyales kan patatukdok sa saindang mga harong, sinda dai kaipuhan na maglamay sa paghalat sa pagabot kan bagyo. Arog man kaini an pag-abot nin Dios durante kaining banggi sa Vigilia Pascual. Dai kita nangangaturog, o kita nasa pagvigilia, nin huli ta an Dios mas mahalaga pa kisa sa bagyo asin kita apestado kan saiyang pag-abot o dai pag-abot. Kaya, tanganing dai kita mailihisan en kaso siya dumatong, kaya kita dapat na magbantay.

            An satong paglamay ngonian na banggi igwa nin dakulang halaga para satuya nin huli ta sa paglihis nin Dios asin sa pag-agi ni Jesucristo madara ini sato nin dakulang bendisyon para sa satong pang-aro-aldaw na pagkabuhay, na iyo an regalona inmortalidad na itinao niya sa katawohan huli kan saiyang pagtubos sa paagi ni pagsakit asin pagkagada nuiya sa krus bilang tawo, asin an saiyang pagkabuhya-liwat sa mga gadan bilang Kagurangnan kan gabos na nabubuhay.  Ibinubugtak nyato an bilog tang paglaom sa mga tataramon na ini, siring kan ginibo nyato kan Vigilia Paskuwal kan mga naka-aging taon, na iyo an nagpakusog asin nagpapusog sato sa tahaw kan mga nag-arabot na mga calamidad, problema, krisis, kagadanan asin mga kadepisilan sa buhay. Sa kapangyarihan kan pagtubod nyato sa mga tataramon na ini kita nangganalaban sa mga kahorasaaan nin buhay. An satong paglamay asin pagpuka ngonian na banggi ngangangahulugan para sa Dios na handa kita sa ga grasya dadaahon niya satuya en kaso siya mag-abot, tanganing palibrehon niya kita giraray sa mga maarabot pang mga kadepisilan, siring sa pagpalibre niya sa mga Israelita kaidto daga nin Egipto kan enot na Paskuwa. Kaya, mga aki, mahalagang gayo an pagpuka asin paglamay ngonian na banggi durante kaining vigilia paskuwal. Sa ibang mga banggi nin taon, dai man kita minalamay na arog kaini apwera sana kun Iowa kita nin mga magabat na problema o mga kapurisawan na nagpapaturog sato. Ngonian an satong kaligtasan asin pagigin liobre sa mga kapurisawan asin kahorasaan harani na, kaya satong ipinaglalamay an kaseguruhan sa kaotoban kan mga pangako nin Dios na saiyang ootobon ngonian na banggi, na iyo an matangakilo asin mauswag na pagkabuhay para sa mabot na taon. Maglaom kita ngonian na banggi na gigibuhon ini satuya kan satong Dios na maheherakon.

            An ikaduwang hapo kan mga kaakian iyo na kun tano ta dapat kitang amg-ayuno ngonian na banggi. An pag-ayuno parati nyatong ginigibo, lalo na kun sibot kitang pirme sa trabaho, sa paglaom na igwang masiram na kakanon an maabot. An pag-ayuno iyo an tuyong pag-gutom sa sadiri tanganing magin masiram an pagnamit nyato sa kakanon na iabot sa satuya. Kun pirmeng basog kita, dai kiat amapasalamt sa minaabot satong kakanon na libre asin dai nyato maaapresyar o mapasalamat sa anuman na itao satong kakanon na libre. Alagad, an pagayuno nyato ngonian na banggi bakong sarong pirit na paggutom kan satong saidiri kundi sarong maogma asin voluntad na pag-ayuno bilang pakikisumaro nyato ngonian sa pagkagadan ni Cristo na nakalobog ngonian. An Cristong ini iyo an satong Maestro asin Kagurangnan nin buhay na ginagadan asin rinaot an pagkabuhay tanganing ipahiling nin Dios na ibinilinag siya sa mga hamak na tawo na an mga buhay rinaot nin karatan asin pagkakasala. Huli sa maraot na kapaladan na inagihan kan satong Kagurangnan sa saiyang buhay, kaya kita nakikisumaro sa mga kasakitan na in isa paagi  kan satong pong-ayuno. Siring kan mga Israelita kaidtong panahon nin Exodo, nag-arayuno sinda sa tinpay kan sinda nasa disyerto asin antes na magluwas sinda sa daga kan Egipto, asin tinawan sinda nin Dios nin sarong masiram na kakanon sa disyerto na iyo an manna, an kakanon o an tinapay na hale sa langit na iyo an kakanon kan mga ángel. Siring man nagaarayuno kita ngonian na banggi nin huli ta may inandam an Dios nin masiram na kakanon para sato na iyo an langitnon na tinapay, an Hawak ni Cristo, na nabuhay liwat sa mga gadan asin ngonian mamurawayon na nagtutukaw sa too kan Dios Ama. An pag-ako asin pagkakan kan tinapay na ini na itinao nin Dios para sa kaligtasan kan katawohan iyo an minalalang kan komunyon o an pagkasararo kan mga tawo na magin magtururugang ki Cristo, na iyo an Iglesia nin Dios digdi sa kinaban. An mga miembro kan Iglesiang ini na nabubuhay sa komunyon huli sa pagkakan kan kakanon na inandam nin Dios para sa kaligtasan ni tawo na iyo si Jesucristo, iyo an mga tawo na dai naraot asin dai mararaot kan lebadura nin kasalan, an kapa-abaw-abawan. Tanganing makapagpartisipar asin makapagkakan kitang marhay na may dakulang pasasalamat sa Dios huli sa banketeng ini na inandam niya para sa sato, kun kaya kita ngonian na banggi nasa dakulang pag-aayuno. An pag-aayuno dai man nyato ginigibo aro0-aldaw sa laog nin srong taon, apuwera sana kun hinahalean kita nin kakanon huli kan makuring pagtios o kahelangan na minaolang sato sa pagkakan. Alagad nagin marahayon sato an Dios sa laog kaining sarong taon na naka-agi nin huli ta dai kita pinamate nin pisikal na kagutoman, kundi aro-aldaw tinawan niya kita nin makakakan na, kun misan, sobra p asa kaya tang ubuson. Sa panahon na iyan na sobrang marhay an satong kakanon, naromdoman daw nyatong tawan an ibang tawo na pirit pinapa-ayuno huli sa sobrang pagtios o kahelangan sa buhay? Ngonian na namatean nyato kun ano an ngaran na magutom sa pisikal na kakanon, makanood logod kitang makisimpatea sa mga tawong daing kinakakan asin padagos na nagugutom ngonian danzan makanood kitang magtao kan satong sobrang pagkakan. Sa pag-ayuno ngonian na banggi, makalaog man logod kita sa daulang piyestang inandam para sato sa buhay nin kinaban, an langitnon na bankete kan saiyang langitnon na kakadean. An mga tataramon na ini bako man sanang sarong panuga na mangyayari sato ngapit, kundi sarong katotoohan na boot pakakanon nin Dios an gabos na tawo digdi sa kinaban huli sa paghiras nin kakanon duman sa mayong kinakakan arolaldaw kaidtong pinagsarong mga katuganan ni Cristo sa Santa Iglesia. Boot ibugtak giraray nin Dios an saiyang hardin sa ibabaw nin daga na magpapatubo asin magbububga nin gabos na klaseng kakanon tanganing mapakakan an gabos na tawong nabubuhay asin mayo nin saro sainda an makamate nin gutom. Sa paaging ini an orinal na desenyo nin Dios tanganing pakakanon an gabos na linalang niya, an burabod nin kakanon dai nanggad mapuputol maski pirang bilyon na tawo an makarakan kaini. An kakanon na ini mangyayari kun an kinaban magin hardin giraray ni Dios na parte kan saiyang mahiwason na kahadean, asin an tawo makakbalik giraray sa saiyang pagigin tumatawo sa hardin nin Dios.

            An ikatolong kahapotan kan mga kaakian iyo na kun siisay o ano an satong hinanahalat ngonian na banggi? Siisay an satong hinahalat na maabot ngonian na banggi? An satong hinahalat iyo an Cristong mabalik giraray tanganing patindogon an saiyang kahadean digdi sa kinban asin tanganing otobon an haloy Nang plano nin Dios na makabalik an saiyang hardin sa daga. Si Cristo mabalik bilang sarong príncipe na maghahade sa kinaban, asin kaiba kan mga banal na tawong pinili asin inapod nin Dios huli kan paghulit kan evangelio na akoon giraray an orinal na kargo na magin mga tumatawo sa ubasan nin Dios sa saiyang hardin. An Cristong ini na satong hinahalat na mabalik giraray iyo an maotob asin mapatindog kan bagong langit asin bagong daga sosogsa orinal na plano nin Dios. An Cristong nagpahiing  sato sa katawohan ni Jesús iyo an Cristo bilang propeta na pinasakitan asin ginadan huli kan saiyang mga bagong katukdoan na dai kayang akuon nin mga tawo. Alagada n Cristong satibng  hinahalat na mabalik ngonian iyo an Cristong Príncipe na maghahade sa kinaban kaiba kan mga banal na pinili sa laog nin sangribongtaon antes mangyari an HUring Paghukom nin Dios sa katawohan. Asin an saiyang pagbabalik mangyayari sa oras kan Vigilia Paskuwal. Kun an mga Hudiyo binubuksan an saindang mga pwerta sa paglaom na si Elias mabalik giraray tanganing magpatindog kan nagabang kahadean nin Israel, kun sinda nagseselebrar kan Paskuwa, kita man na mga kristyano binunuksan man nyato an puwerta kan satong sala kun kita minaselebrar kan Vigilia Paskuwal sa paglaom na maabot sato si Cristo sa saiyang pagbalik girary digdi sa kinaban. Ngonian na banggi, madigdi siya sa sakramento o tanda kan Tinapay asin Arak sa Eukaristiya na iyo an saiyang Hawak asin Dugo, alagad sa talaan na panahon maabot siya sato sa persona bilang prinsipe sa saiyang pagbalik giraray sa kinaban, tanganing buhayon asin bangonon niya an saiyang mga pinili na maghade sa kinaban kaiba niya.

            Iyo ini an misteryo kan satong pagtubod na ilinaladawan asin ipinapahayag kan bangging ini kan Vigilia Paskuwal. Kaya dai na kita magmaluya asin mgaduwa-duwa kan satong paglakaw sa tunay na dala kan satong pagkabuhay huli ta an gabos na sinsabi kong ini mangyayari, yaon kita o mayo.

Homiliya Pagkatapus kan Ika-Siyam na Babasahon.

An evangeliong binsa nyato ngonian na banggi para sa taon na ini iyo an estorya kan pagkabuhay-liwat ni Jesucristo sosog sa evangelio ni San Mateo (28:1-10). Sosog sa estoryang ini, sa oras na magduman an mga babae, na iyo si Maria Magdalena asin si Maria Jacobe, sa lolobngan ni Jesus sa mga oras na antes magbanaag an saldang sa kaagahan kan enot na aldaw nin semana pagkatapus kan Sabbath, an bangkay ni Jesus dai man ninda nahiling kundi nagkaigwa nin sarong makusog na linog suli ta an sarong anghel in Kagurangnan uminabot hale sa langit asin pinaligid an gapo na saiyang tinukawan pagkatapus. Kan pagkahiling daa kan mga guwardiya na nagbabantay sa lolobngan sa anghel, an mga ini nagkatarakot asin nagdurulag. Alagad nagtaram an anghel asin sinabihan an mga babae, “Dai kamo matakot. Aram kong hinanahanp nindo si Jesus na ipinako sa krus. Mayo na siya digdi, nin huli ta siya nagbangon na, sosog sa sinabi nya. Madya asin hilnga nindo an pinaghutadan saiya, dangan magmadali kamo asin sabihan nindo an mga disipukos niya, “Nagbangon siya sa pagkaghadan asin ngonian maenot siya saindo pasiring sa Galilea, duman nindo siya mahihiling.”  Sinasabihan taka na kamo ngonian.’ Kaya pano nin pagngalas asin dakulang kaogmahan nagdali-daling nagharale an mga babae sa lolobngan asin nagdaralagan tanganing sabihan an mga disipulos. Alagad duman, sinabat sinda ni Jesuss asin sinabihan, “Tara, kumusta,” asin dumianrapa an mga babae sa saiyang pamitisan asin kinugos an saiyang mga bitis. Sinasabihan sinda ni Jesus, “Dai kamo matakot, lakaw asin sabihi an sakong mga disipulos na magpasiring na sinda sa Galilea, duman ninda ako mahihiling.’ Digdi nagtapos an estorya kan evangelio dapit sa pagkabuhay-liwat ni Jesus.

            Sosog sa pag-aadal na ginibo nyato sa mga esrorya kan apata na evangelista dapit sa estorya ninda kan pagkabuhay-liwat ni Jesus, an lambang report kan apat na evangeliong ini dai nagkakaparepareho asin nag-iiba-iba sa dakul na mga bagay na saindang sinasabi. Asin an estoryang ini sosog ki San Mateo saro sa mga estoryang iba man sa tolong evangelistang nagestorya dapit kan pagkabuhay-liwat ni Jesus. Sa pag-adal na idto sinabi nyato na tuyong piang-iba-iba an mga estorya kan mga evangelista  dapit sa pagkabuhay-liwat ni Jesus an totoong kadepisialn sa pagsabot asin pagtukdo kan doktrinang ini kan pagbangon liwat o an pagkabuhay-liwat ni Jesus sa pagkagadan paera sa mga apostol asin siring man para sa mga tawong nagbabasa kan Bibliya. Para sa ibang tawong nagbabasa kan Bibliya, an pagkabnuhay liwat ni Jesus sa mga gadan sarong kalolongan o kabuahan nin huli ka pagkaiba-iba kan mga report kan mga nageestorya na makukua sa apat na evangelio. Dai ninda nahihiling an tunay na kahulugan kan pagbangon ni Jjesucristo sa mga gadan huli sa mga salang estyoryang ini kan apat na evangelista, kaya para sainda bakaong totoong nangyari an pagkabuhay-liwat o resureksyon ni Jesus sa pagkagadan. Totoo man nanggad na kun an estoryang ini kan apat na evangelista dadarahon sa korte nin tawo, en estoryang ini dai aakuon bilang totoo asi dai paniniwalaan nin huli ta, enot sa gabos, an mga saksi maniba-iba an pahayag asin, sa ikaduwa, sa mga nagsasabing sinda saksi kan pagkabuhayliwat ni Jesus mayo man sindang malinaw na ebidensya na totoong nahiling talaga nindang an bangkay ni Jesus nabuhay-liwat kundi an sarong mayong laog na lolobngan sana na mayo na an bankay. An konlusyon na nabuhay siya liwat nin huli ta mayo na ninda nahiling an bangkay sa lolobngan, ini sarongbakong toltol sa argumento asin konklusyon. Kaya, an mga report kan evangelista dapit sa pagkabuhay-liwat o resureksyon ni Jesus dapat nyatong akoon bilang sarong estorya sosog sa mga evangelista. Alagad an estoryang ini bako sanang uro-estorya tanganing manloko nin kapwa kundi sarong estoryang may adal o doktrinang dara tanganing magtubod an twong ineestoryahan sa Dios na iyong may kagibuhan kan gabos asin bako man na magpasikat an estoryador kan saiyang sadiri. An adal kan pagkabuhay-liwat ni Jesucristo yaon man sana sa pagsabot nyato kan tataramon na ‘resureksyon.” An resureksyon na ipinahayag kan mga apostol bilang evangelio na si Jesus nabuhay-liwat sa mga gadan iyo an sarong ‘anastasis’ o ‘restaurasyon’ o ‘apgbalik sa pagkabuhay giraray.’ An Griyegong tataramon na ‘anastasis’ gikan man sana sa Griyegong verbong ‘anastesai,’ na an boot sabihon ‘restorasyon.’ An doktrinang ini haloy nang tinutubod asin pinaniniwalaan kaidto kan mga Hudiyo, lalo na sa Job 19:25-26, asin ipinaghulit kan mga profeta an dakulang restorasyon na mangyayari sa Israel. An restorasyon na ini na gigibuhon nin Dios linalaoman asin pinaghahalat na gayo kan mga Israelita na mangyayari na sa paagi kan resureksyon o ‘anastasis’ ni Jesucristo, kan siya ibinalik nin Dios sa kamurawayan nin Ama pagkatapus na siya magsapo nin mga kasakitan asin kagadanan sa buhay na ini digdi sa kinaban sa kamot  nin mga tampalasan, asin an karatan na itinao ninda ki Jesucristo dai man nakaraot saiya sa bilog niyang pagkatawo asin persona nin huli ta nakilanot o nag-interbenir an Dios asin dai niya itinugot na si Jesus malapa asin maraot kan mga karatan na yaon sa kinaban na ini. Kun siring, an resureksyon ni Jesus, an saiyang ‘anastasis’ yaon sa pagligtas asin an dai  pagtugot nin Dios na makanamit nin pagkaraot asn pagkalapa kan hawak ni Ctristo na iyo an darang kapangyarihan nin kagadanan, kundi ibinalik siya liwat sa daga nin mga buhay asin sa saiyang mamurawayon n akahadean. An adal na ini dapit sa ‘anastasis,’ o resureksyon, minadara sato sa saro pang adal na iyo an dapit sa imortalidad nin tawo, na huli kan pagbalik  nin Dios ki Jesus hale sa kamugtakan nin pagkagadan, ibalik man siya an imortalidad ki Jesucristo asin siring man sa gabos na tawo nakabalik an paglaom para sa imortalidad na ini huli ta nawara asin napierde ini kan enot na tawo na pinahale sa hardin nin Dios. Sa estoryang ini kan resukleksyon, igwang tawong ibinalik nin Dios sa saiyang hardin patin ibinalik an saiyang importalidad.

            Kun siring, an estorya kan mga evangelista dapit sa resureksyon o pagkabuhay-liwat ni Jesus sa mga gadan igwang darang dakulaon na mensahe o adal para sa katawohan na yaon sa maraot na kamugtakan asin naghahalat na sanang halunon nin kagadanan. Ngonian na may binuhay liwat an Dios sa mga gadan asin ibinalik siya sa importalidad kan hardin nin Dios, nawaran nin kapangyarihan an kagadanan, na iyo an nagin epekto kan pagpahale kan enot na tawo sa hardin nin Dios asin iyo an nagoripon kan mga nagsurunod na tawong nabuhay sa kinaban  huli sa pagkatakot sa kagadanan. An estyoryang ini dapit kan pagkabuhay liwat ni Jesus sa mga gadan iyo an mina-anunsyar sa tawo na bakong totoo an doktrina o katukdoan na nagsasabi na an katuyuhan kan buhay digdi sa daga iyo an kagadanan, na iyo an nahihiling nin kadaklan na nangyayari duman sa mga tawong bakong sadiri nin Dios, kundi an imortalidad na dating nawara alagad nakabalik giraray sa eksperyensya nin tawo magpoon na si Jesus nabuhay-liwat sa mga gadan. Iyo iyan an evangeli, o an marhay na bareta, ngonian na banggi kan Vigilia Paskuwal ngonian na taon 1999.