CONVIVENCIA KAN SHEMA
1 Hulyo 2000, 5:00 PM
Introduksyon Heneral
Sa satong
paglakaw sa espirituwal na disyerto, nakaaot na kita ngonian sa sarong lugar na
mauuntokan tanganing kita magpahingalo sa kadikit na panahon.
Sa satong
espirituwal na pagaklay pasiring sa Dagang Pangako nin Dios, pinalaog na kita
sa bukana kan Disyerto kan ginibo ta an
Primerong Lakad sa Katekumendo anom na bulan pa sana an nakaagi.
Magpoon ngonian
na banggi, sagkod kan bilog na aldaw noodma, magkakigwa kita nin pagpahingalo
sa satong paglakbay tanganing magturukaw giraray kita sa pagpahingalo nin
kadikit sa paagi kaining sarong Convivencia kan “Shema.”
An convivencia
kan Shema ginigibo bilang sarong pagpahingalo pagkatapos nin paglakaw nin anom
na bulan, sa katangaan kan peryodo nin Primerong Lakad pasiring sa Ikaduwang
Lakad sa paglaog sa Katekumenado. An peryodong ini igwa nin sarong taon asin ta
an convivencia kan Shema yaon sa katangaan kan sarong taon na ini.
An convivencia kan Shema igwang katuyuhan na kumustahon asin usisahon an mga
miyembro kan komunidad dapit sa nagin paagi nin paglakaw ninda sa mga pangakong
ginibo ninda sa Primerong Lakad, kun nabbot na ninda o dai pa. Aaramon man
digdi an mga dahelan kun tano ta dai pa ninda ginigibo an mga pangako ninda
bago magpasiring sa Ikaduwang Lakad.
Ngonian na
banggi satuyang pupunan an convivencia kan
Shema sa paagi girary kan
Lucernarium. Siring kan pirme nyatong ginigibo kun espesyal na convivencia, an
Luecrnarium, o Rito kan Ilaw, ginigibo nyato sa laog kan harong na ini kun saen
maestar kita durante kan convivencia. An lampara o ilaw na susuloan iyo an
kapinunan kan pagdara nyato nin liwanag sa lugar na ini, siring na madara man
kita nin kaliwanagan sa harong nin satong espirituwal na harong, an satong
kalag, tanganing maliwanagan an satong mga isip asin puso. An liwanag na gikan
sa lampara, o kandila, na satong susuloan iyo an simbolo kan liwanag kan
evangelio ni Jesukristo, an tataramon nin Dios na nanitawo.
An evangeliong
babasahon satuya ngonian iyo an mapapadapit sa parabola ni Jesukristo dapit kan Sampulong Daragang mga abay kan nobya sa kasal. Sosog sa estoryang ini,
an lima sainda iyo an madodonong, mantang an lima sainda bako. An madonong na mga abay nagdara nin reserbang
lana kaiba kan
saindang mga lampara. An limang abay na mangmang dai nagdarang mga reserba. Kan maabala an pag-abot kan nobyo, an mga abay nagkaturungka asin
nagpoon na magturog na anas may sulo an saindang mga lampara. Kan matanga na, saka naganunsyo na uminabot na an
partido kan nobyo hale sa paglakbay sa harayong lugar. Nagkasiribot an
mga abay sa pagpakarhay kan
saindang mga lampara. Nareparo kan
limang abay na mangmang na mayo nang lana an saindang mga lampara. Kaya,
nagdulok sinda sa limang madonong na abay tanganing maghagad kan reserbang lanang dara ninda. Alagad
nagsayuma an limang madonong na abay na nagsabi: “Baka kulangon na kami nin
lana. Mas marhay pang maghanap na
kamo nin tindahan tanganing bumakal nin lana para sa saindong mga lampara.” Kaya,
nagkuoyg an limang abay na mangmang sa hulit kan limang abay na madonong na
magluwas sinda tanganing maghanap nin tindahan na mababakalan nin lana. Mangtang nasa luwas pa an limang abay na
mangmang, uminabot na an nobyo. Idtong limang mga madonong na abay na naghanda
nin mga reserbang lana sa saindang mga lampara iyo an inimbitaran na maglaog sa
salang pagkakasalan kaiba kan nobyo. Dangan uminabot an limang abay na mangmang
hale sa luwas asin tumituktok sa pintoan kan salang pinagkakasalan tanganing
maghagad na palaogon. Alagad sinabihan sinda kan sarong tawong nasa laog kan
sala na magharale nin huli ta an pinto kan salang pagkakasalan sarado na.
Mga tugang, an evangeliong binasa nagpapahayag sato
nin mga mahahalagang paguugali asin kalidad na dapat mahiling nyato sa mga
miyembro kan komunidad durante kan convivenciang ini. Sa liwanag na magikan
diyan sa Dakulang Lampara na susuloan sa tahaw nyato durante kan Rito nin Ilaw,
tatabangan kita na mamidbid an satong mga sadiri kun baga saen kita nakabibilang
duman sa sampulong abay na sinasabi sa evangelio. Nakapagsaray daw kita nin mga
reserbang lana sa laog kaining anom na bulan pakalihis kan Primerong Lakad
tanganing iyo an isabat ta sa nagaaabuton tang nobyong si Jesukristo durante
kan convivenciang ini? Ta kun mayo kitang darang reserbang lana, mas marhay na
magluwas na kita sa salang pagkakasalan na ini asin magdisponer muna kita nin
lana para sa satong mga lampara mientras na harayo pa an pag-abot kan satong
nobyo. Idtong nagin madonong n abay sato, na nagtagama nin reserbang lana para
sa saindang lampara, na an boot sabihon nakaotob na kan saindang mga pangako sa
Primeorng Lakad, iniimbitaran na magpakarhay kan saindang mga sadiri tanganing
sa pag-abot kan nobyo makalaog man tolos sinda sa salang pagkakasalan kaiba an
nobyong si Jesukristo.
An convivencia kan Shema iyo an panahon nin
pagpahingalo mientras na naghahalat kita sa pagdatong kan nobyo sa Ikaduwang
Lakad sa Katekumenado. Kun an limang madonong na abay nagkaturog tanganing magpahingalo
sa paghalat, idtong limang abay na bakong madonong iyo an dapat na magluwas na
muna sa pagdisponer kan saindang mga lana embes na magpahingalo sinda sa
pagkaturog mantang may anom na bulan pa antes na magdatong an Ikaduwang Lakad
sa Katekumenado na iyo an oras kan pagdatong kan satong nobyong si Jesukristo. Tanganing
sa oras na iyan, masarabay kitang maglaog sa pintoan kan salang pagkakasalan
asin mayo ni saro sato an mawalat sa luwas kan pintoan sa Ikaduwang Lakad sa
Katekumenado.
Kun handa na kitang mag-ako ki Jesukristo sa
liwanag kaining ilaw kan Dakulang Lampara, magtindog na kita para sa pag-awit.
Rito kan Ilaw:
(An presbitero malaog sa sala, dara an may sulong Cirio Paskuwal. Sa
pag-abot niya sa puwerta, kakantahon an “Liwanag ni Cristo“ o “Si Cristo an
satong ilaw asin kaligtasan.” Masimbag an asembleya nin “Aleluya,” makatolong
beses na kakantahon. Tolong beses gigibuhon an pagkanta kan presbutero asin
simbag kan asembleya. Dangan, pagabot sa enotan, ibubugtak kan Presbitero an
Cirio Paskuwal sa bugtakan sa toong parte kan atril. Dangan aawiton kan asembleya
an “He Rose From Death.“)
Awit: HE ROSE FROM DEATH.
Pagbasa kan evangelio: Mt. 25:1-13.
Homiliya kan Presidente.
Pamibi nin Banwaan, na tatapuson sa Ama Niamo….
Tanda nin Katoninongan
Awit: EVENU SHALOM
Huring Pamibi asin Bendisyon
Paisi dapit kan eskudyula sa mga aktibidad sa masunod na
aldaw…dangan mapasiring na sinda sa mga harong/kuwartong pagtuturugan.
2 Hulyo 2000, 8:00 AM sagkod sa
5:00 PM.
PAMIBI SA PAGKA-AGA
Introduksyon
General
P. Kagurangnan, buksan mo an sakong mga ngabil.
G. ASIN AN SAKONG NGUSO MAGROROKYAW KAN SAIMONG KAOMAWAN.
Antifona: (Salterio)
Invitatoryo: IF TODAY
Antifona: (Salterio)
Primerong Salmo (Semana II, Salterio)
Awit:
Antifona: (Salterio)
Ikaduwang Salmo (Semana II, Salterio)
Awit:
Antifona: (Salterio)
Ikatolong Salmo (Semana II, Salterio)
Awit:
Babasahon: Mt. 12:28-37.
Repleksyon asin Paghiras kan Asembleya
Homiliya
AWIT NI ZAKARIAS
(Benedictus)
Antifona:
(Salterio)
PAMIBI NIN
BANWAAN, tatapuson sa Ama Niamo…
TANDA NIN
KATONINONGAN
Awit: EVENU
SHALOM
HOMILIYA PARA SA LUCERNARIUM
(Mt. 25:1-13)
“Tawi kami nin lana para sa samong mga lampara”
(Mt. 25:8)
Pamilyar sato an parabola dapit sa Sampulong
Daragang Abay. Aram ta na seguro an boot sabino kan parabola. An parabola iyo
an sarong estorba na Iowa nin sarong lekson moral o adal. Allegoría an saro
pang pag-apod sa parabola. Kun siring, an parabolonag ini dai man naiiba sa
ibang mga parabolang yaon diyan sa Bibliya na kaipuhan na diskubrehon an adal o
leksyon moral na katatago diyan sa estorya. Kaya, an estoryang ini kadakul an
interpretasyon, magin pastoral, mistikal, depende sa adal na gustong palatawon
kan sarong parabasa.
Naroromdoman pa seguro nindo an mistikal na
interpretasyon na yaon duman sa temang “An Lamparang Bukawan” na napag-adalan
na nyato (PSB NO. 30 – Ano naman an Espiritu?).
Dai ta na dodoblehon an pagtukar sa temang ini, alagad rerepasuhon ta
sanang kadikit an mistikal na interpretasyob kan parabolang ini.
An parabolang ini nakasentro sa sarong
okasyon nin kasal. Sosog sa sarong interpretasyon mistikal, an kasal na ini iyo
an pagkainagoman kan banal na espiritu nin Dios asin kan kalag nin sarong tawo.
An novio digdi iyo an Espiritu nin Dios, asin an nobya iyo an kalag ni tawo. Nakakabaing
inin duma sa estorya kan bautismo ni Jesús, kun saen an espiritu nin Dios, na
nasa pormang salampati, naghugpa sa payo ni Jesús, na ilinaladawan an paghilig
kan Espiritu Santo tanganing makipag-agoman sa kalag niya, asin an resulta iyo
an paghaman nin sarong aki nin Dios. Sa paagi nin pagsaladawan o ilustrasyon na
ini kan bautismo ni Jesús, boot ipahayag kan evangelio an pagkakigwa nin sarong
pormal na inagurasyon an paghulit o pag-anunsyo kan evangelio dapit sa kahadean
nin Dios.
Sa parehong tono kan estoryang ini dapit
sa bautismo ni Jesús, tinatawan naman kita nin sarong estorya, an Parabola kan
Sampulong Daragang Abay, dapit sa intensyon nin Dios para sa tawo na lubos na
nakipag-agoman an saiyang banal na Espiritu sa saindang mga kalag tanganing
madara sinda sa reyalidad kan langit kun saen namumugtak an saiyang kahadean.
Alagad, an estorya kan parabola igwa nin
sarong bagong empasis bakog arog diyan sa estorba kan Bautismo ni Jesús. An
empasis sa Bautismo ni Jesús, maski ngani naglaladawan man ini kan
pagka-inagoman kan espiritu nin Dios asin kan kalag nin sarong tawo, an empasis
yaon sa resulta kan pagkainagoman na iyo an srong aki nin Dios. Digdi sa
ikaduwang parabola, an empasis yaon duman sa ibang remisitos na kaipuhan na
mag-abang tanganing mangyari an pagkainagoman na ini. Ano an mga remisitos na ini?
Sinasabi sa estorba kan evangelio na “May
sampulong daragang abay sa kasal kan nobya na nagkurua kan saindang mga lampara
para sa pagsabat sa novio.” An pagkasal na ini balong arog kaidtong pagkasal na
sinabi nyato sa bautismo ni Jesús. Sosog sa parehong mistikal na interpretasyon
na ginamit nyato para sa bautismo ni Jesús, an nobyong sinasabi digdi
naglaladawan kan hawak na pisikal nin sarong tawo, asin an nobya iyo an
naglaladawan kan saiyang kalag na espirituwal. An kasal minaladawan kna unión o
pagkainagoman kan duwang magkakontrang elementong in isa pagkatawo nyato;
magkakontraryo nin huli ta an saro materyal asin an saro naman epirituwal; an
saro gusto kan reyalidad, mantang an saro gusto kan ideyal, an saro gusto kan
daganon na mga bagay manatang an saro gusto kan mga langitnon na bagay. Kun
mangyari an paginagoman na ini kan duwa, makakaeskperyensya an tawo nin
tangkilidad, pagkaburinyog asub asenso
diyan sa saiyang sadiri. An paguyon kan duwang ini, kan pisikal asin kan
espirituwal na elemento, iyo an matao sa tawo asin sa sosyedad kan tawo nin
katoninongan, pagkakasararo asin prosperidad sa kabuhayan na iyo an tanda kan
bendisyon nin Dios sa ibabaw kan daga. Alagad, sabi didgisa parabola, tanganing
magin magayon an okasyon kan kasal na ini, kaipuhan an serbisiyo o presensya
kan mga abay sa kasal. Ano an kahulugan kan sampulong abay na ini kan nobya,
asin ano naman an kahulugan lan saindang mga lampara?
An mga abay iyo an naglaladawan kan isip, o utak,
nin tawo.Sinasabi na an mga abay na mga daraga pa. An boot sabihon kaini iyo na an isip kan tawo
yaon sa estado nin pagkabirhen o pagka-inosente.
“An sampaulong
daragang abay kan nobya nagkurua kan saindang mga lampara para sa pagsabat sa
novio.” An lampara iyo an minaladawan kan puso nin tawo. Tanganing masuloan
asin magamit an sarong lampara sa pagtao nin liwanag, kaipuhan na igwa ini nin
supisyenteng lana asin mitsa tanganing magkurab. Siring man, tanganing magkurab
an puso nin tawo kaipuhan an lanakan Espiritu Santo nin Dios asin an mitsa, o
panggatong kan marhay na gibo sa pagtao kan tripleng kurab nin kabinian,
kadonongan asin pagkaherak.
“Lima sainda an loong asin lima an toltol na pagiisip. An mga lolong
nagdara kan
saindang mga lampara alagad dai nagdara nin reserbang botelyang lana, mantang an
mga toltol an isip nagdara nin reserbang botelya nin lana para sa saindang mga
lampara.” An sampulong abay, maski ngani inosente o mga birhen pa an
pag-iisip, nagpahiling nin duwang klaseng natural na disposisyon – an limang
abay igwa nin sa-lolong na disposisyon (dai
tataong magpaseguro sa mga pangangaipo
para sa maabot na panahon), mantang an lima igwa nin toltol na disposisyon
(tataong
magpaseguro sa mga pangangaipo para sa maabot na panahon). Siring
kaini an duwang klaseng isip nin tawo, an tataong magpaseguro asin an dai
tataong magpaseguro para sa maabot na panahon. Sinasabi na idtong tatong
magpaseguro iyo an may toltol na pag-isip. Idtong dai tataong magpaseguro iyo
an may sa-lolong na pag-iisip. An
presente iyo sana an importante para sa mga lolong. Siring kaiyan an mga tawo
na habong mag-andam para sa ikaduwang buhay.
Ano naman an mga botella nin reserbang lanang
sinasabi digdi na dinara kan mga may toltol na isip na mga abay? An lanang
sinasabi sa parabola iyo an Espirtu Santo. An paglaladawan kan Espiritu Santo
bilang lanang ginagamit na panggatong sa lampara minagikan sa naturalesa mismo
kan lana. An lana gikan sa olibo o sa niyog na tanganing magin lana kaipuhan
mag-agi sa proseso nin paglalana. An lana ibinubugtak sa mga botella, sinasaray
tanganing gamiton sa dakul na paagi. An dakul na gamit sa lana iyo an
minaladawan kan mga karahayan na yaon sa Espiritu Santo. An espiritu nin Dios
magagamit nin tawo sa dakul na paagi asin mga sitwasyon nin buhay, magin
presente o sa maarabot na panahon.An lana iyo an balsamo para sa saiyang
bangkay kun siya magadan tanganing ini dai malapa asin mapreserbar an saiyang
bangkay. Arog kaiyan an an epekto kan Espiritu Santo sa kalag nin tawo
tanganing ini magkaigwa nin imortalidad o buhay na daing kasagkoran. Kaipuhan
na may reserbang lana an saiyang botella. An botella iyo man na símbolo kan
lima o anom na sentido nin tawo. An limang botella na pano nin reserbang lana
kan limang madonong na abay nagsisimbolisar kan pagerok kan Espiritu Santo sa
limang sensiya nin tawo, na iyo an paghiling, pagdangog, pagparong, pagnamit
asin an pakamate. Kaya, importante an
mga botelyang ini na pirmeng may laog nin reserbang lana huli ta an nasa laog
kaini iyo an gabos na marhay na gibo nin tawo. An mga marhay na gibong ini iyo
an madara sa tawo sa ikaduwang buhay, kun siya magsabat sa saiyang nobyong si Jesucristo (Hilnga an
Apo. 14:13; Is. 3:10-11). Kun siring, an limang sensiya kan tawo dapat na
magserbing kasangkapan kan Espirtu Santo sa paggibo nin mga marhay na gibo arog
kan pagpamibi, pag-ayuno asin paglimos.
“Naabala an pag-abot kan novio, kaya nagturungka
sinda danzan nangaturog.” Kun minsan, an pisikal o materyal na hawak nin tawo
maski ngani gusto man na magpakasal asin agomon an kalag, alagad nin huli ta
harapo an kyugar ba pinaghalean kaini huli ta napabayaan sa halawig na panahon
naabala in isa pag-abot para sa oras kan saiyang kasal. Ano an dapat gibuhon
kan mga abay kun maabala an pag-abot kan nobyo? Natural, dapat sindang maghalat
kaiba an nobya sagkod na mag-abot an nobyo. Nin huli ta dakula an entorahe kan
nobyo, kaya dakula an posibilidad na maabala an novio sa saiyang pagdatong.
Mayong magiginibo an nobya asin an mga partidos kaini kundi maghalat. Sa
paghalat na ini, kaipuhan na maliwanag an enterong harong patin an salang
pagkakasalan bilang tanda kan tamang harong na dapat pagdagosan kan novio asin
kan saiyang mga pag-iriba. Kaya, kaipuhan na suloan an gabos na lampara, kabali
an mga lampara kan mga daragang abay. Kaya, dapat na dakul an darang reserbang lana kan mga abay. Alagad, nin huli ta kulang sa disposisyon an
limang daragang abay, kaya dai sinda nagdara nin reserbang lana. Am mag bay
nagpoon na magturungka asin mangaturog. An isisp nin tawo pwdeng magpadara sa
hurot kan hawak, maaling o malingling sa dakul na bagay. Alagad kun listo an
isip, dapat dai ini magpadara sa kaluyahan kan hawak. Kun iaaplikar sa
pakikikaal kan kalag nin tawo sa saiyang hawak, an boot sabihon kan pagkaturog
o pagtungka iyo an pagpadara kan isip sa mga kaluyahan kan hawak. An saiyang
trabaho bilang abay sa kasal iyo an paglingkod sa mga pangangaipo kan nobyo
asin nobya sa gabos na oras. Kaya dapat dai sinda magkaturog kundi pirmeng
nakabantay an sadiri asin nakaandam sa mga detalye arog kan pag-andam sa
botelya nin reserbang lana. Obligasyon kan mga abay na magpaseguro sa anuman na
remalaso sa okasyon nin kasal alang-alang kan saindong nobya. Kun igwa nin
marhay na disposisyon an mga abay (isip nin tawo), kaipuhan na pirme sinda
andam sa gabos na oras, sa mga marhay na gibo alang-alang kan kasal kan nobyo (hawak)
asin nobya (kalag).
“Tara,
kan matanga nang banggi, igwa nin nagkurahaw, ’Uya na an nobyo! Luwas na kamo
asin magsabat na kamo saiya.’“ An atrasadong nobyo uminabot man giraray maski matanga na an banggi. An
anunsyo kan bantay sa may pintoan iyo an boses kan saindong mga katekista,
taga-paghulit kan evangelio, na nakakaaram kun ano an tamang oras na makasal an
pisikal na hawak asin saiyang kalag. Kaya, nagboot an saindong mga
katekista na magluwas tanganing magsabat sa saindong nobyo. An saindong mga
kalag, an nobya, dapat na magluwas sa saiyang kuwarto tanganing sabaton sa
luwas an nobyo, an saindong mga hawak. Kaiba kan kalag (nobya) iyo an mga daragang abay
na may darang mga lamparang may sulo. Haen an kuwarto kan kalag? An kuwarto kan
kalag iyo an abdomen kan tawo (solar plexus)
kun saen makukua an mga bituka asin an katoy (Hilnga Sal. 7:5, 1 Co. 15:44 para sa
katoy na iyo an tinutubod kan mga Semita bilang sentro kan emosyon, kaisipan o
kamawotan nin tawo). An salang pagkakasalan naman iyo an lalawgon nin
sarong tawo (Hilnga Sal. 42, 1-2,11; 2 Co.
3:18, 4:6). Nahihiling sa lalawgon an kamurawayan nin sarong kalag kun
nangyayari an pagkasal kaini sa saiyang hawak. Digdi sa salang pagkakasalan
minalaog an nobya asin an saiyang mga abay tanagning sabaton an nobyo.
“Huli
kaini, an gabos na abay nagmarata asin pinutputan an mga mitsa kan saindang mga
lampara.” An mitsa minasimbolisar kan gabos na marhay na gibo nin tawo,
arog kan pamibi, ayuno asin limos. An mitsang ini, maski gurano calaba, nagigin
halipot sagkod na mambos sa haloy na paggamit. Siring man, an gabos na natipon
na marhay na gibo mauubos man kun pirmeng naglalaad an puso. Kaya, kaipuhan na
putputan an mitsa nin mga marhay na gibo tanganing lalong magkurab asin magliwanag
an espiritu nin tawo.
“Dangan an mga lolong na abay nagsarabi
duman sa mga abay na may toltol na isip, ‘Tawi man kami nin lana para sa samong
mga lamparan in huli ta mapaparong na.’ Alagad nagsirimbag sinda, ‘Tibaad dai
na makatapar sa saindo asin para sa samo; mas marhay seguro na magduman kamo sa
tindahan asin magbakal na kamo nin para sa saindong sadiri.” Iyo ini an nagin dialogo kan duwang klaseng
abay. Pagabot kan panahon nin pangangaipo, an mga toltol na isip na nag-andam
asin nagpaseguro para sa mga remalasong mangyayari iyo an handang mag-atubang
sa gabos na klase nin pangyayari, marhay o maraot. Alagad idtong tawong
nagpakalolong an mahahandal, matatakot, kun saen snda makua kan mga kaipuhan
ninda, danzan madolok sinda duman sa mga may toltol na isip asin mahagad nin
tabang. Ini an resukta kan dai ninda paggamit na toltol kan saindang mga isip.
Sa pakahulugan kan parabola, an toltol na
isip na nagpaseguro kan mga marhay na gibo kan Espiritu Santo iyo idtong
naghanda kan saindang hawak na maglaad an saindang puso sa kabinian, kadonongan
asin pagkamoot, tanganing mangyari an pakikiagom kaini sa kalag. Idtong mga
lolong an isip na mayo kan Espiritu Santo, dai makakahiling kan pagkainagoman
kan saindang hawak asin kalag, asin pirmeng mag-iirirwal an duwang ini na mato saiya nin Maribor, purisaw
asin disganadong buhay. IYan an boot sabihon kan saindang mga lamparang
nagroromarom na nin huli ta kulang na nin lana.
“Tawi kami nin lana para sa samuyang mga
lampara.” O sa ibang pakahulugan, “Tawi kami kan Espiritu Santo nin Dios, na
garo baga pwedeng hagadon an Espiritu Santo. An Espiritu Santo sinasaray asin
tinitipon (an kwarta iwinawarak). An Espiritu Santo binabakal nin mga marhay na
gibo.
“Mantang sinda nasa luwas tanganing
magbakal nin lana, kan uminabot na an nobyo. Idtong mga handa iyo an naglaog
kaiba niya sa salang pagkakasalan asin an pintoan pinintoan na.“ Iyo ini an
resulta nin pagsaray kan Espiritu Santo sa limang sensiya kan mga may toltol na
isip tanganing mangyari an maogmang pagkasal kan saindang hawak asin kalag.
“Dangan sinarahan an pintoan.“ An mga
lakad sa Katekumenado igwa man nin mga pintoan. Sa primero, an puwerta
mahiwason tanganing makayang palaogon an gabos na klase nin tawo. Alagad ini
pasadit na pasadit mantang nagpapasige an paglakaw sagkod na saditon nang
marhay na idtong nagpaksadit kan saidang pagkatawo na magin siring sa sarong
aki ni Dios iyo na nasa an pwedeng lumaog. Kaya maroromdoamn an kasabihan sa
evangelio na “Kadakul an inapod, alagad kakadikit an pinili.“ Sa pag-abot kan
lambang peryodo kan dalan na ini, igwa nin mga pintoan an bubuksan asin
sasarhan. An papalaogon iyo idtong mga miyembrong handa para sa paglaog sa
peryodong ini na may sangkap asin dara an Espiritu Santong kaipuhan sa peryodo.
Dai papalaogon idtong dai
handa asin mayong mga reserbang lana kan Espiritu Santo.
“Paghaloy-haloy,
an ibang mga abay nag-arabot na man. Nagsarabi sinda, ‘Kagurangan, buksi man kami.’ Alagad siya nagsimbag,
‘Totoong sinasabihan ta kamo na dai ta kamo bisto.’” Idtong mga tawong may sa
lolong na isip masarabi man na, ’Buksi man kami,’ maski nakakapagdisponir pa
sana sinda kan lana nin Espiritu Santo. An pintoan kan salang pagkakasalan
naglaladawan kan mga oportunidad tanganing an evangelio nin kaligtasan
ipaghulit sa mga tawo (Hilnga an 1 Co. 16:9; 2 Co. 2:12, Col. 4:3, Apo. 3:8). An
lambang pag-apod kan katekista tanganing ihulit ninda an evagelio kan misteryo
ni Cristo minabukas sinda nin sarong puwerta tanganing imbitaran kita na
maglaog. An handa na maglaog na dara an mga rekisitos kan marhay na gibo kan
Espiritu Santo iyo an papalaogon, asin an puwerta pipintoon kan Kagurangnan kun
an gabos makalaog na. Alagad idtong dai pa handa na maglaog, asin mahuuri nin
huli t sibot pa sinda nin pagdisponer nin madarang mga marhay na gibo, iyo an
makakasumpong na an pwerta barat na. Dangan sinda maapod sa Kagurangnan,
“Kagurangnan, buksi man kami.“ Alagad, an tingog sa laog kan puwerta masimbag,
“Hale kamo diyan; dai ta kamo bisto.“
Kaya an adal kan parabolang ini iyo
na “Magbantay, nin huli ta dai nindo aram an aldaw ni an oras.“
Mahalaga na maaraman ta an aldaw asin oras
kun noarin mangyayari an pagkainagoman kan satong mga kalag asin hawak. Dapat
maaraman kan isip nin tawo an aldaw asin oras kan pagkasal nin huli ta an isip
iyo an mga abay kan nobya, asin siya an naghahanda kan gabos na bagay na
kaipuhan kan nobya para sa kasal kaini sa nobyo (an hawak). Kaya, an isip dapat
na pirmeng listo sa pagbantay asin paghalat kan oras asin aldaw kun norin
maabot an nobyo (an hawak) tanganing andamon niya an nobya (an kalag). Tanganing
magin listo an abay (isip), kaipuhan na pirmeng may sulo an saiyang lampara
(puso), na may reserbang lana (Espiritu Santo) an saiyang mga botelya (an 5
sensiya), asin halaba an mitsa (mga marhay na gibo), tanganing an lampara
(puso) maglaad kan tripleng kalayo nin kabinian, kadonongan asin pagkamoot. An
mga ini iyo an sangkap kan isip tanganing mapakarhay niyang makaandam kan gabos
na kaipuhan kan nobya (kalag) na saiyang inaabayan, tanganing makalog sya sa kaogmahan
sa kasal kan duwang ini. Pagkatapos kan saiyang serbisyo bilang abay kan nobya,
maoogma siya, matrangkilo asin matiwasay sa asensong inako huli kan nangyaring
kaal kan kalag asi kan hawak na iyo an madara nin trangkilidad, asenso
(prosperidad) asin kagayagayahan.
An mistikal na adal na dara kan parabolang
ini iyo an mahalagang marhay para sa satuya ngonian tanganing buksan nyato an
convivencia kan Shema sa paagi kan Rito nin Lucernarium.
Sa introduksyon heneral sa pagpoon, sinabi
sato na an lugar na ini iyo an satong pageestaran durante kan convivencia. An
liwanag iyo an kaipuhan nyato sa salang ini tanganing mangyari sa sato an kasal
kan satong mga hawak asin kalag. An Cirio Paskuwal na satong inilawan iyo an
lampara nin satong mga puso na dapat ilawan asin magbangraw an tripleng liwanag
kaiyan na minasimbolisar kan Santissima Trinidad nin Dios. Kun siring, dapat na
paauntuson nyato an kurab kan ilaw sa puso nyato sagkod na matapos an
Convivenciang ini. Arugon nyato an limang daragang abay na madunong na nagdara
nin reserbang botelya na pano nin lana, na iyo an marhay tang disposisyon sa
pagpartisipar sa convivenciang ini.
KATEKESIS PARA SA CONVIVENCIA KAN SHEMA
A. Ginikanan kan Shema
An
tataramon na “Shema” iyo an gikan sa primerong tataramon na yaon sa Dt. 6:4-25
na an sabi, “Shema, Israel, Adonai
Elohenu, Adonai Ehad” (Pagdangog, Israel, si Yahweh iyo an satong Dios, an
iyo-iyo mo sanang Kagurangnan asin mayo nang iba. Kaya, kamotan mo si Yahweh na
satong Dios sa bilog mong puso, sa bilog mong kalag asin sa bilog mong kusog”
(Dt. 6:4-5).
B. Kahulugan kan Shema
Para sa mga Israelita, na iyo an primerong
grupo nin mga tawo na nagmidbid ki Yahweh (AKO IYO AN AKO) bilang iyo-iyo sana
nindang Dios na dapat nindang sambahon na bakong arog kan ibang grupo nin mga
tawo na kadakul-dakul na mga dios an sinasamba (Hilnga an Gn. 1:26, Ex. 15:11,
Dt. 6:14, Ex. 15:2, Sal. 8:5-6, Ex. 7:1, Sal. 50:1, 58:1, 82, 1,6, 91:1-2, Jn.
10:34, 1 Co. 8:5-6, Is. 26:13, 2 Co. 4:4, Mt. 6:24, Gibo 2:36, Ph. 2:11, asin 1
Co. 12:3, Ga. 4:8), an mga tataramon kan “Shema” iyo an sarong deklarasyon o
pahayag nin sarong monotesitang pagtubod nin huli ta an saindang empasis yaon
sa mga tataramon na “iyo-iyo mo sanang Kagurangnan” (1 Tm. 1:9, Gibo 17:24, Ef.
4:4-6, 1 Jn. 5:21, Dt. 10:17-22). An deklarasyon na ini nin monoteismo iyo an
sentro kan saindang pagsamba asin espirituwalidad bilng sarong nasyon.
An pag-awit kan “Shema” para sa mga
Israelita iyo an nagpapahayag na si Yahweh na saindang Dios iyo sana an
saindang kakagurangnanon, sasambahon asin paglilingkodan (1 Tim. 2:5, Jn.
17:31, 1 Co. 5:4, Ef. 4:4-6, Ga. 3:20). Sa atubang kan deklarasyon nin
monoteistang pagtubod na ini, an ibang mga dios (an mga “Baal” na an boot sabihon “an Kagurangnan”) na nagpapamidbid sa sainda hale sa maniba-ibang
kultura, relihiyon asin kaisipan na boot makipagkumpetensya (Is. 45:10) para sa
saindang atensyon, pag-omaw asin paggalang laban sa ki Yahweh Dios na saindang
dapat enoton na midbidon, an dai maasir asin mayong lugar sa saindang bilog na
pagkatawo (magin sa isip, puso asin kusog ninda).
Sa pag-awit ninda kan Shema, boot nindang ipahayag an saindang pagkasolido sa pagtubod ki Yahweh Dios bilang sasaro sanang Kagurangnan sa buhay ninda. Kaiba
kan saindang pagkasolido yaon an saindang paghanga, pagsamba asin paglingkod sa
bilog nindang isip, puso asin kusog. Iyo ini an klase nin pagsamba na hinahagad
ni Yahweh Dios bilang balos kan saiyang proteksyon asin pangangataman sa Israel
na saiyang piniling banwaan, na minidbid ni Yahweh bilang aki o esposa niya sa
kaenteruhan nin mga nasyon digdi sa kinaban.
An pagmidbid na hinahanap ni Yaweh ki
Isarel iyo an dapat na kamotan siya sa “bilog na puso, bilog na isip, asin sa
bilog na kusog.” Iyo ini an pagsamba na angay na itao ni Israel sa Dios na
nagtao kan saiyang bilog na atensyon, pangangataman asn pagkamoot para ki
Israel. An pagkamoot na ini ipinahayag sa paagi kan saiyang tolong kalseng
espirituwalidad na iyo an pamibi (pagkamoot sa bilog na puso), paglimos
(pagkamoot sa bilog na kalag), asin pag-ayuno (pagkamoot sa bilog na kusog). An
tolong porma nin espirituwalidad na ini iyo an nagbutwa sa disyerto kan sinda
pinagsugtan o pinagbalo sa paagi nin mga tenstasyobn sa tinapay, mga idolo asin
milagro.
An kasaysayan kan Israel nagpapahayag na
maski sinda nagpapahayag kan saindang pagkasolido sa pagmidbid ki Yahweh bilang
sasarong Kagurangnan, alagad pirme sindang nahuhulog sa pagsamba sa mga Baaal
asin mga Astarte (Huk. 3:7-8, 2 Hde. 17:25-41, Gibo 7:42-51).
Sa pag-abot ni Jesukristo, an Shema
nagkaigwa nin bagong interpretasyon asin kahulugan. Ipinamidbid niya na an
Shema bilang iyo an pinakaenot asin pinakadakula sa gabos na katugonan (Mk.
12:28-30, LK. 10:25-28, Mt. 22:34).
Para ki Israel, an empasis sa Shema yaon
diyan sa monoteismo; manatang ki Jesukristo an empasis yon diyan sa ikaduwang
parte kan Shema na iyo an “Kamotan mo an Kagurangnan mong Dios sa bilog na
isip, sa bilog na puso, asin sa bilog na kusog.” Sabi pa nin Jesukristo na iyo
ini an nangungurog asin pinakaprimerong tugon.
Bako na habo na ni Jesus na tawan nin
empasis an monoteismo, kundi boot
C. An Bagig Kahulugan kan Shema para sa
Bagong Tipan
D. An pagsamba sa espiritu asin sa katotoohan
E. An krus asin an “Shema”
F. Tano ta mahalaga an “Shema” sa katangaan
kan Primeorng Lakad sa paglaog sa Katekumenado?
No comments:
Post a Comment