SINO ANG BULAG?

 

HOMILIYA PARA SA Ika-30 LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B)

SINO ANG BULAG? 

Sa ebangheliyo para ngayong ika-30 na Linggo sa Karaniwang Panahon (Cycle B), na kinuha sa Ebangheliyo ni San Markos 10:46-52, ito ay ang kuwento ng isang bulag na si Bartimeo. 

Nang dumating sina Jesus sa Jerico, may nadaanan silang isang bulag na namamalimos sa tabing daan na ang pangalan ay si Bartimeo. Nang marinig ng bulag na ang nagdaraan ay si Jesus na taga-Nazaret, sumigaw siya nang sumigaw, “Jesus, Anak ni David, mahabag po kayo sa akin!” Tumigil si Jesus at nagtanong sa kanya, “Ano ang gusto mong gawin ko para sa iyo?” Sumagot ang bulag, “Guro, gusto ko pong makakitang muli.” Sinabi ni Jesus, “Kung gayon, magaling ka na dahil sa iyong pananampalataya.” Noon di'y nakakita siyang muli, at sumunod na siya kay Jesus. 

Sino nga ba ang bulag? Ang bulag daw ay ‘yung isang taong walang paningin. Kun gayon, kung wala siyang paningin ay wala din siyang nakikita. 

Subukan nating ipikit saglit ang ating dalawang mata at sabay tanungin ang ating sarili habang nakapikit ang dalawang mata natin: “Mayroon ba akong nakikita?” 

May nakikita ka nga ba noong nakapikit ang iyong mga mata? Mayroon ba, o wala? Siyempre, mayroon. Kahit ang sa paligid mo ay wala kang nakikita dahil nakapikit ang iyong mga mata at ang nakikita mo lamang ay ang pusukit na kadiliman, nguni’t sa loob ng iyong pagkatawo ay may nararamdaman ka, ang iyong sarili. Kung gayon, kahit bulag ka at wala kang paningin ay may nakikita ka pa rin, at iyan ay ang iyong sarili. 

Sa makatuwid, ang bulag ay sarili lamang niya ang kanyang nakikita at hindi ang ibang taong nasa paligid niya. Kaya, ang isang bulag ay pareho na rin sa isang makasariling tao, dahil sarili lamang niya ang kanyang nakikita at hindi ang iba. Tulad ni Bartimeo sa kuwento sa ebangheliyo na kahit na sinasaway na siya na huwag nang magiingay sa pagdaan ni Jesus ay patuloy pa rin ang kasisigaw niya dahil sarili lamang niya ang iniintindi at hindi ang ibang tao na nasa paligid niya na nagsasaway sa kaniya.   

Ang pagkabulag ay sumisimbolo din sa kasalanan dahil ang lahat ng kasalanan ay nag-uugat sa pagiging makasarili ng isang tao. Kung kaya, ang isang makasariling tao ay siyang makasalanang tao. At dahil, lahat ng tao ay makasarili, kaya lahat ng tao ay makasalanan. 

Ang pagiging makasarili ay sinimulan ni Eba’t Adan sa kuwento ng Hardin sa Eden, ng sinuway nila ang utos sa kanila ng Diyos, kaya’t ang kasalan na ito ni Eba’t Adan ay ang kasalanang orihinal. At dahil lahat ng tao ay nanggaling kina Eba’t Adan, kaya sinasabi na lahat ng tao ay nagmana ng kasalanang nagawa nila, kung kaya, lahat ng tao ay naging makasalalan. Kung ang lahat ng tao ay makasalanan, samakatuwid lahat ng tao ay makasarili, at kung gayon lahat ng tao ay bulag. 

Heto ang mga halimbawa ng mga makasalanan, kung gayon, mga bulag na tao dahil makasarili sila:

1.  Isang Arsobispo na itiniwalag ang kanyang mga miyembro dahil lamang sa nasaktan ang kanyang “amor propyo” na hindi sinunod ang kanyang mga kagustuhan bilang isang nakatataas na superyor;

   2.   Isang magulang ng pamilya na inuuna ang kayang mga luho, bisyo’t kapritso ng        sariling katawan kaysa ang mga pangangailangang materyal, pisikal at                   espiritwal ng asawa’t mga anak;
   3.   Isang namumuno sa pamahalaan na mas inuuna ang ambisyon niya sa                   politika, hindi nakikinig sa mga hinaing at pangangailan ng mga mamamayan,        ngunit siya ay patuloy na pagiging madamot, mapang-api’t makapritso, at ang           pangungurakot sa pundo ng kaban ng bayan;
   4.   Isang guro sa paaralan, o empleyado ng pribado’t pampublikong sektor, na               hindi makontento sa sobra-sobrang sahod na tinatanggap, ngunit humihingi pa        rin ng suhol, o anumang pabor materyal o sekswal, sa mga kliyente, o patuloy           na pangungurakot sa pundo ng gobyerno; 
   5.   Isang ordinaryong tao na nakaririnig sa katotohanan, ngunit hindi nakikita, o           ayaw tanggapin, ang kahulugan nito;
   6.   At iba pang mga taong katulad nila. 

Ang tanong, ang pagkabulag ba ay napagagagaling at nalulunasan? Katulad sa kuwento ng ebangheliyo ngayong linggo na pinagaling ni Jesus ang isang bulag na si Bartimeo dahil lamang sa kanyang pananampalataya, kung gayon, ang pagkabulag ay napagagaling at nalulunasan upang siya’y mamakitang muli. 

Kung ang bulag sa pisikal na katayuan ay napagagaling, samakatuwid, ang isang bulag sa espirituwal na katayuan, ang taong makasarili’t makasalanan, ay may pag-asang mapagaling din. Kailangan lamang niya ay ang katulad ng pananampalatayang taglay ni Bartimeo para sa isang guro na katulad din ni Jesus na may taglay na kapangyarihan at kakayahan na magpagaling sa kanya. 

Tama ang sinabi sa Una’t Ikalawang Pagbasa ngayong linggo na,   “Ang sabi ni Yahweh, umawit kayo sa kagalakan alang-alang kay Jacob; magpuri kayo at inyong ipahayag na iniligtas ni Yahweh ang kanyang bayan na sila’y pababalikin kasama ang mga bulag at mga pilay, ang mga inang may anak na pasusuhin, pati ang malapit nang manganak; sila'y ibabalik na talagang napakarami! (Jeremias 31:7-9). 

At ang Ikalawang Pagbasa naman ay nagsasabi: “Ang bawat Pinakapunong Pari ay pinili mula sa mga tao at inilagay sa ganoong tungkulin upang maglingkod sa Diyos para sa mga tao para mapatawad ang mga kasalanan nila. Mahinahon niyang napapakitunguhan ang mga mangmang at naliligaw ng landas, sapagkat siya'y mahina ring tulad nila” (Mga Hebreyo 5:1-6). 

Kung ang kasalanan ay ang pagiging makasarili, ito ay pwedeng magamot at malunasan, tulad ng pagagamot at paglulunas sa isang taong bulag. Kung pinagaling ni Jesus ang isang bulag dahil siya ay may pananampalataya, ang isang tao naman na makasalanan dahil siya ay makasarili, ay pwedeng malunanas at magamot kung matututo siyang magmahal ng muli at umibig sa kapwa-tao niya. 

Dahil sa ang kasalanang orihinal ni Eba’t Adan ay ang pagigin makasarili nila dahil tinanggap nila ang katuruan ng Diyablo na “Ang Diyos ay hindi Pag-Ibig, bagkos ay isang malupit na amo, na ibig lamang silang ibilanggo sa kanilang mga sarili”, kaya sa pagtanggap ng pasaring na ito ng kaaway ay tinanggap din nila na hindi sila iniibig ng Diyos kaya sinuhay nila ang kanyang utos na hindi kumain ng prutas sa Kahoy ng Buhay. 

Ibig sabihin, ang sinasabing kasalanang orihinal na minana ng lahat ng tao sa ating unang mga magulang ay ang kawalan ng pag-ibig at pagmamahal ng Diyos, na ito ay tuluyang nawala sa damdamin ng tao at napalitan ng pagiging makasarili, ng pagmamahal sa sarili lamang at hindi sa iba. 

Samakatuwid, ang lunas sa pagiging makasarili ng tao ay ang pag-ibig at pagmamahal. At ito ang sinasabi sa Pangalawang Pagbasa na ginawa ng ating Pinakapunong Pari, na si Jesukristo, ng mag-alay ng kanyang buhay bilang isang “kaloob at mga handog…at dahil sa kanyang kahinaan, kinakailangang siya'y mag-alay ng handog, hindi lamang para sa kasalanan ng iba, kundi para rin sa kanyang mga kasalanan.” (Mga Hebreyo 5:3).  

Kung ang tao ay muling matututong umibig at magmahal sa kapwa, ay malulunasan na niya ang kanyang pagiging makasarili, at ang lahat ng mga kasalanang nagawa niya sa buhay, malaki man ‘yan o maliit, katulad ng mga kasalanang nabanggit na natin diyan sa itaas, ang lahat ng mga iyan ay mapapatawad dahil sa pag-aalay sa krus ng buhay na unang ginawa ng ating Pinakapunong Pari na si Jesukristo bilang pagtubos sa atin sa ating mga kasalanan. 

Tulad ni Bartimeo na nagsabi kay Jesus na “Guro, gusto ko pong makakitang muli.” (Mk. 10:51), bilang pagpahayag ng kanyang pananampalataya sa kanya, ay dapat sabihin na din natin ngayon sa Diyos na “Panginoon, gusto ko na din pong magamot at malunasan ang aking pagkabulag at mga kasalanan ng pagiging makasarili sa paraan ng pagumpisang magmahal sa aking mga kapwa.” AMEN. 

Sa pagtatapus, ang pagkabulag ay simbolo ng kasalanan dahil sa ang isang taong bulag ay representasyon, o simbolo, ng isang makasariling tao. Ang makasariling tao ay makasalanang tao dahil sarili lamang niya ang iniisip at hindi ang ibang tao. Ang pagmamahal at pag-ibig sa kapwa ang paraan upang maalis tayo sa sitwasyon ng pagiging makasarili. Si Jesukristo ang nagturo sa atin kung paano magmahal sa kapwa dahil sa kanyang sakripisyo at pagpapakasakit sa krus upang maialay ang kanyang buhay sa pagtubos at pagligtas sa sangkatauhan. 

dnmjr/10-22-2024

HANDOG NG DUKHANG BABAENG BALO

HOMILIYA PARA SA Ika-32 LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B)

 

ANG HANDOG NG DUKHANG BABAENG BALO 

Ang ebangheliyo para sa linggong ito ay kinuha sa Markos 12: 38-44. Tungkol ito sa puna ni Jesus sa mga mapagkunwaring tagapagturo ng kautusan at sa isang kuwento tungkol sa handog sa kabang yaman doon sa Templo ng isang mahirap na balo. 

Una, ang pagtuligsa ni Jesukristo sa mga mapagkunwaring tagapagturo ng kautusan na ang sabi niya ay mag-ingat sa mga tagapagturo ng kautusan na gustong laging maglalakad sa mga kalsada na may mahabang kasuotan. Nais din nila ang pagbati ng mga tao sa mga palengke. Nais din nila ang umupo sa mga pangunahing upuan sa mga sinagoga at sa mga handaan. Ito raw ang mga lalaking lumunok ng ari-arian ng mga balo, samantalang nagkukunwaring nananalangin sila ng mahahaba. Ang mga ito raw ay tatanggap ng higit na mabigat na kahatulan. 

Ang sinabi niyang ito tungkol sa mga mapagkunwaring tagapagturo ng kautusan na ito raw ang mga lalaking lumunok ng ari-arian ng mga balo ay ang naging dahilan ng kuwentong ito sa ebangheliyo para sa ngayong ika-32 na Linggo tungkol sa handog ng isang dukhang babaeng balo. 

Sa nabasa pong ebanghelyo, sa unang bahagi nito, ay tinutuligsa muna ni Jesus ang mga tagapagturo ng katuusan dahil sa kanilang mga mapagkunwaring gawa na gustong magsuot ng mga mahahabang damit, na gustong-gustong magpabati sa mga palengke, magupo sa mga kabisera ng mga handaan na ang mga ito raw ay tatanggap ng higit na mabigat na kahatulan; at, ang pangalawa bahagi, ay ang kuwento tungkol sa handog ng isang dukhang babaeng balo. At ito ang kanyang kuwento: 

“Umupo si Jesus sa tapat ng kaban ng yaman. Nakita niya kung papaano naghuhulog ng salapi sa kaban ng yaman ang napakaraming tao. Maraming mayayaman ang naghulog ng maraming salapi sa kaban ng yaman. Lumapit ang isang dukhang babaeng balo at naghulog ng dalawang sentimo na maliit lang ang halaga. Tinanong ni Jesus ang kaniyang mga alagad at sinabi sa kanila: Katotohanang sinasabi ko sa inyo, ang dukhang babaeng balong ito ang naghulog ng higit na malaking halaga kaysa sa kanilang lahat na naghulog ng salapi sa kaban ng yaman. Ito ay sapagkat silang lahat ay naghulog ng mga labis nila. Ngunit siya, sa kabila ng kaniyang karukhaan, ay inihulog ang lahat ng kaniyang kabuhayan.” 

Ang kuwentong ito ay nakahahawig sa kuwentong nangyari tungkol kay Profeta Elias at ang babaeng balong taga-Sidon sa Unang Pagbasa na kuha sa 1 Hari 17:10-16. Ito ang nilalaman: 

Kaya pumunta si Elias sa Zarefat. Pagdating niya sa pintuan ng bayan, may nakita siyang biyuda na nangangahoy. Sinabi niya sa babae, “Pakiusap, dalhan mo ako ng kaunting tubig na maiinom…at dalhan mo rin ako ng tinapay.” Sinabi ng biyuda, “Nagsasabi po ako ng totoo, sa harap ng buhay na Panginoon na inyong Dios, na wala na akong tinapay. Ang natitira na lang ay isang dakot na harina sa mangkok at kaunting langis sa banga at kapag naubos na namin ito, mamamatay na kami ng aking anak sa gutom.” 

Sinabi ni Elias sa kanya, “Huwag kang mag-alala. Sapagka’t ito ang sinasabi ng Panginoon, ang Dios ng Israel, ‘Hindi mauubusan ng harina ang iyong mangkok at hindi mauubusan ng langis ang iyong banga hanggang sa araw na padalhan ko ng ulan ang lupa.’ ” Lumakad ang babae at ginawa niya ang sinabi ni Elias. Kaya may pagkain araw-araw para kay Elias, at para sa biyuda at sa kanyang anak. Sapagkat hindi nauubos ang harina sa mangkok at hindi rin nauubos ang langis sa banga, ayon sa sinabi ng Panginoon sa pamamagitan ni Elias. 

Sa kabila ng mabibigat na akusasyon at pagtuligsang ito ng Panginoong Jesus laban sa mga Eskriba, ay may magandang bahagi ang kuwento sa ebangheliyo, at ito ang pagpuri niya sa gawang paghahandog ng dalawang sentimo sa Kaban ng Templo ng dukhang babaeng balo, at sinabi ni Jesus na mas matimbang pa ito kisa doon sa handog ng mga mayayaman na nagbigay ng sobra sa kanilang mga pangangailangan, samantalang ang dukha balong ito ay nagbigay sa kabila ng kanyang mga pangangailangan. 

Ano ba ang kapuri-puring bagay sa gawang ito ng dukhang babaeng balo?  Ang kapuri-puri sa gawang ito ng dukhang balo ay ang kanyang damdaming makapag-sakripisyo at pagsasawalang-bahala sa kanyang sariling kapakanan sa ibabaw ng pangangailangan ng iba; at ito ay isang kahanga-hangang gawa dahil mas masakit ang ginawa ng dukhang balo na nagbigay ng abuloy sa kabila ng kanyang kahirapan at kasalatan sa buhay. Kaya po, ang aral na matutunan sa ebangheliyong ito ay “Magbigay Hangga’t Masaktan”. 

Ano po naman ang koneksyon ng aral na ito sa mga bagay na pinupuna’t tinutuligsa ni Jesus sa mga Eskriba’t Pariseo? 

Una, dahil sa ang mga ito ay mga mapagkunwari sapagkat sila ay kumilos na maka-diyos sa panlabas, ngunit hindi maka-diyos sa kanilang mga puso, kaya naman itinatapat sila ni Jesus sa kagandahang asal ng dukhang babaeng balo na nagbibigay ng handog hanggat masaktan, at hindi tulad ng mga eskriba’t pariseo na mga taong paimbabaw. 

Pangalawa, dahil ang mga Eskriba at Pariseo ay hindi naniniwala sa mga paghahain ng mga pari sa Templo, kaya sa pamamagitan ng paghahambing ng napakaliit na handog na ginawa ng mahirap na balo sa mga aksyon ng mga Eskriba at Pariseo, nais ni Jesus na ipakita na ang pag-aalay sa Templo ay mas mahalaga pa rin kaysa sa mga aral na moral na kanilang ginagawa na pawang mapagpakunwari at mapagpaimbabaw at hindi naman tapat sa kanilang mga puso. Ang katotohanang ito ay sinusuportahan ng pagtuturo sa Ikalawang Pagbasa na kinuha mula sa Hebreo 9:24-28 na nagsasabing: 

“Sapagkat hindi pumasok si Cristo sa isang banal na lugar na gawa ng tao at larawan lang ng mga bagay na nasa langit, kundi sa langit mismo. Siya ngayon ay namamagitan para sa atin sa harap ng Dios…Ganoon din naman, minsan lang namatay si Cristo nang inihandog niya ang kanyang sarili para alisin ang kasalanan ng mga tao. At muli siyang babalik dito sa mundo, hindi na para akuing muli ang kasalanan ng mga tao, kundi para iligtas ang mga taong naghihintay sa kanya.”  

dnmjr/11-04-2024 

100% PAG-IBIG SA PARAAN NG SHEMA

 

HOMILIYA PARA SA Ika-31ng LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) 

100% PAG-IBIG SA PARAAN NG SHEMA

Bilang pagpapatuloy sa ebangheliyong tinalakay noong nakaraang linggo, ang ebangheliyo natin para sa ika-31ng Linggo sa Karaniwang Panahon (Cycle B) na kinuha sa Ebangheliyo ni San Markos 12:28-34, ay tungkol sa kasagutan sa tanong sa temang natalakay na noong nakaraang linggo kung papaano magmamahal at iibig ang isang kristiyano, at ito ay sa pamamagitan ng Siyento Porsyentong Pag-ibig at Pagmamahal sa pamamaraan ng Shema. 

Ang insidenteng ito sa ebangheliyo ay pwede nating pakahuluganan sa ibang pangungusap sa ganitong paraan: 

May isang Hudyong pantas sa batas na nagtanong kay Jesus: “Guro, paano ako magkakaroon ng buhay na walang hanggan?” (Cf. Lk 10:25-28; Mt 22:34-40). 

Sagot ni Jesus: “Puwede bang makontento ka na lang na ikaw ay buhay?” 

Sagot naman ng Hudyong Pantas: “Guro, hindi naman po sapat na ang isang tao ay buhay lamang, nguni’t kailangan din niyang may “love-life.” 

Ani Jesus: “Ah, love-life ba ang gusto mo? Okay, ito po ang love-life: ‘Ibigin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong puso, buong kaluluwa, buong pag-iisip at buong lakas‘. At ito naman ang pangalawa, ‘Ibigin mo ang iyong kapwa gaya ng pag-ibig mo sa iyong sarili.’ 

Ang ebagheliyo ayon kay Markos12:28-34 para sa linggong ito ay ito po talaga:

Ang kanilang pagtatalo ay narinig ng isa sa mga tagapagturo ng Kautusan na naroon. Nakita niyang mahusay ang pagkasagot ni Jesus sa mga Saduseo kaya siya naman ang lumapit upang magtanong, “Alin po ba ang pinakamahalagang utos?” Sumagot si Jesus, “Ito ang pinakamahalagang utos: ‘Pakinggan mo, Israel! Ang Panginoon nating Diyos ang tanging Panginoon. Ibigin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong puso, buong kaluluwa, buong pag-iisip at buong lakas.’ Ito naman ang pangalawa, ‘Ibigin mo ang iyong kapwa gaya ng pag-ibig mo sa iyong sarili.’ Wala nang ibang utos na hihigit pa sa mga ito.” Wika ng tagapagturo ng Kautusan, “Tama po, Guro! Totoo ang sinabi ninyo. Iisa nga ang Diyos at wala nang iba liban sa kanya. At higit na mahalaga ang umibig sa kanya nang buong puso, buong pag-iisip at buong lakas, at ang umibig sa kapwa gaya ng pag-ibig sa sarili, kaysa magdala ng lahat ng handog na susunugin at iba pang mga alay.” Nakita ni Jesus na maganda ang sagot nito kaya't sinabi niya, “Hindi ka na nalalayo sa kaharian ng Diyos.” At mula noon ay wala nang nangahas na magtanong kay Jesus.

Ito naman po ang Unang Pagbasa na kinuha sa Deuteronomiyo 6:2-6 -  “Makinig kayo, O mamamayan ng Israel, at sundin ninyo ang kanyang mga utos para maging mabuti ang inyong kalagayan at upang lalo pa kayong dumami sa maganda at masaganang lupain, ayon sa ipinangako ng Panginoon, ang Dios ng inyong mga ninuno. “Makinig kayo, O mga mamamayan ng Israel: Ang Panginoon na ating Dios ay iisang Panginoon lang. Mahalin ninyo ang Panginoon na inyong Dios nang buong puso, nang buong kaluluwa, at nang buo ninyong lakas. Huwag ninyong kalilimutan ang mga utos na ito na ibinigay ko sa inyo ngayon.

Ang ebangheliyo at ang Unang Pagbasa ay napapatungkol sa “Shema.” Ang salitang "Shema" ay hango sa unang salita sa Dt. 6:4-25 na nagsasabing, “Shema, Israel, Adonai Elohenu, Adonai Ehad” (Dinggin mo, Israel, si Yahweh ang ating Diyos, ang tanging Panginoon at wala nang iba. Kaya't ibigin mo si Yahweh sa ating Diyos nang buong puso mo, at nang buong kaluluwa mo, at nang buong lakas mo” (Dt. 6:4-5).

Ano naman ang kahulugan ng Shema? Para sa mga Israelita, na siyang unang grupo ng mga tao na kumilala kay Yahweh (AKO AY AKO NGA) bilang kanilang tanging Diyos na dapat sambahin hindi tulad ng ibang grupo ng mga tao na maraming diyos na sinasamba (Tingnan ang Gen. 1:26, Ex. 15 :11, Deut. 6:14, Ex. 15:2, 8:5-6, Ex , Jn 10:5-6, Isa 26:13, 2 Cor 4:4, Mat. 2:36, Ph 2:11, at 1 Cor 12:3, Gal 4:8), ang mga salita ng “Shema” ay isang deklarasyon o pahayag ng isang monoteistikong pananampalataya dahil ang kanilang diin ay ang mga salitang "ikaw ay Panginoon" (1 Tim. 1:9, Gawa 17:24, Eph. 4:4-6, 1 Jn. 5:21, Dt. 10:17-22). Ang deklarasyon ng monoteismo ay sentro ng kanilang pagsamba at espirituwalidad bilang isang bansa.

Ang pagbigkas ng "Shema" para sa mga Israelita ay upang ipahayag na si Yahweh na kanilang Diyos lamang ang kanilang papanginoonin, sasambahin, at paglingkuran (1 Tim. 2:5, Jn. 17:31, 1 Co. 5:4, Ef. 4:4-6, Ga. 3:20). Sa harap ng deklarasyong ito ng pananampalatayang monoteistiko, ang ibang mga diyos (ang “Baal” na nangangahulugang “ang Panginoon”) na nagpapakilala sa kanilang sarili mula sa iba’t ibang kultura, relihiyon at kaisipan ay gustong makipagkumpitensya (Isa. 45:10) para sa kanilang atensyon, papuri at paggalang, laban kay Yahweh Diyos na dapat muna nilang kilalanin, na hindi makakapangyari at walang puwang sa kanilang buong pagkatao (sa isip man, puso at lakas).

Sa pag-awit ng Shema, nais nilang ipahayag ang kanilang katatagan sa paniniwala kay Yahweh Diyos bilang tanging Panginoon sa kanilang buhay. Kasabay ng kanilang katatagan ay ang kanilang paghanga, pagsamba at paglilingkod nang buong isip, puso at lakas. Ito ang uri ng pagsamba na hinihingi ni Yahweh na Diyos bilang kapalit ng kanyang proteksyon at pangangalaga sa Israel na kanyang piniling bayan, na kinikilala ni Yahweh bilang kanyang anak o asawa sa lahat ng mga bansa sa mundo.

Ang pagkilala na hinahanap ni Yaweh mula sa Israel ay ang mahalin siya “nang buong puso, buong pag-iisip, at buong lakas.” Ito ang pagsamba na dapat ibigay ng Israel sa Diyos na nagbigay ng kanyang buong atensyon, pangangalaga at pagmamahal sa Israel. Ang pag-ibig na ito ay ipinahayag sa pamamagitan ng kanyang tatlong uri ng espirituwalidad na ang panalangin (pag-ibig nang buong puso), paglilimos (pag-ibig nang buong kaluluwa), at pag-aayuno (pag-ibig nang buong lakas). Ang tatlong anyo ng espirituwalidad na ito ay lumitaw sa Ilang nang sila ay tuksuhin o sinubukan ng mga tukso ng tinapay, mga diyus-diyosan at mga himala.

Ang kasaysayan ng Israel ay naghahayag na bagama't ipinahayag nila ang kanilang katatagan sa pagkilala kay Yahweh bilang ang nag-iisang Panginoon, palagi silang nahuhulog sa pagsamba sa mga Baal at Astoret (Huk. 3:7-8, 2 Hari 17:25-41, Gawa 7). :42-51).

Sa pagdating ni Jesucristo, nagkaroon ng bagong interpretasyon at kahulugan ang Shema. Tinukoy niya ang Shema bilang una at pinakadakila sa lahat ng mga utos (Mk. 12:28-30, Lk. 10:25-28, Mt. 22:34).

Para sa Israel, ang diin sa Shema ay doon sa monoteismo; ang diin sa ikalawang bahagi ng Shema ay “Ibigin mo ang Panginoon mong Diyos nang buong pag-iisip mo, at nang buong puso mo, at nang buong lakas mo.” Sinabi ni Jesu-Kristo na ito ang pinakadakila at unang utos.

Ang Ikalawang Pagbasa na kinuha rin sa Mga Hebreyo 7:23-28 ay patungkol naman sa pagtupad ni Jesukristo ng Shema sa kanyang sariling katawan.

Ito ang sinasabi sa Ikalawang Pagbasa: “Maraming pari noon, dahil kapag namatay ang isa, pinapalitan siya ng isa upang maipagpatuloy ang mga gawain nila bilang mga pari. Ngunit si Jesus ay walang kamatayan, kaya hindi naililipat sa iba ang pagkapari niya. Kaya maililigtas niya nang lubos ang sinumang lumalapit sa Dios sa pamamagitan niya, dahil nabubuhay siya magpakailanman upang mamagitan para sa kanila. Kaya si Jesus ang punong pari na kailangan natin. Banal siya, walang kapintasan, walang kasalanan, hiwalay sa mga makasalanan, at itinaas ng higit pa sa kalangitan. Hindi siya katulad ng ibang punong pari na kailangang maghandog araw-araw para sa kasalanan niya, at pagkatapos, para naman sa mga kasalanan ng mga tao. Si Jesus ay minsan lang naghandog para sa lahat nang ialay niya ang kanyang sarili. Ang mga tao na naging punong pari ayon sa Kautusan ay may mga kahinaan. Ngunit ayon sa sinumpaan ng Diyos matapos maibigay ang Kautusan, itinalaga niya ang kanyang Anak na maging punong pari magpakailanman, dahil natupad nito ang layunin ng Diyos.”

Samakatuwid, ang Aritmetik ng kristyanong pagmamahal ay 100% na pag-ibig sa Diyos dahil ang pagmamahal sa Diyos ay buong-buo (buong isip, buong puso at buong lakas); ang pagmamahal sa sarili ay 50% na pag-ibig, at ang pagmamahal sa kapwa ay 50% din, sa suma total na 100% na pagmamahal para sa tao.

Ang pormula ng Shema para sa pag-ibig at pagmamahal ay:

100% na pag-ibig at pagmamahal sa DIYOS, dahil dapat ay buong-buo;

50% pagmamahal sa Sarili; at 50% pagmamahal sa Kapwa, dahil dapat ibigin ang kapwa (50%) kagaya ng pagmamahal sa sarili (50%):

Kaya, suma-total na 100 % na pagmamahal din para sa TAO.

 

dnmjr/10-22-2024

 

BAGONG BATAS SA HIERARKIYA NG STA. IGLESIYA

 

  Larawan ng ating Inang Sta. Iglesiya na maluwalhating nakaupo sa harap ng trono    ng Diyos Ama, kasama ang kanyang esposong si Jesukristo.

HOMILIYA PARA SA Ika-29 LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) 

BAGONG BATAS SA HIERARKIYA NG STA. IGLESIYA 

Dito sa ebangheliyo ngayong ika-29 na Linggo sa Karaniwang Panahon, na kinuha sa Mk 10:35-45, ang Panginoong Jesukristo ay nagbibigay ng isang bagong batas sa Hierarkiya para sa kanyang Sta. Iglesiya. 

Ano po ba ang hierarkiya? Ang Hierarkiya ay isang sistema sa loob ng isang organisasyon o sosyedad kung saan ang mga tao, o grupo, ay niraranggo ng isa sa itaas ng isa ayon sa katayuan, o awtoridad, sa loob ng organisasyon, o sosyedad, na iyan. 

Kung papaano nagbigay ang Panginoong Jesusktisto ng isang bagong batas sa Hierarkiya, ay pakinggan po muna natin ang kuwento ng ebangheliyo tungkol sa bago at ibang klaseng pagpapatupad ni Kristo ng isang batas sa hierarkiya sa loob kan kanyang Sta. Iglesia, sa ganitong sumusunod na insidente: 

Lumapit kay Jesus ang mga anak ni Zebedeo na sina Santiago at Juan. Sinabi nila, “Guro, may hihilingin po sana kami sa inyo na  sana po ay makasama kami sa inyong maluwalhating trono sa kaharian ng Diyos upang maupo ang isa sa amin sa kanan mo at ang isa naman ay sa kaliwa mo.” 

Ngunit sabi ni Jesus sa kanila, “Hindi ninyo nalalaman ang inyong hinihingi.Hindi ako ang magpapasya kung sino ang mauupo sa aking kanan at sa aking kaliwa. Ang mga karangalang iyan ay para sa mga pinaglaanan ng Ama.” 

Nang malaman ito ng sampung iba pang mga alagad, nagalit sila sa magkapatid na Santiago at Juan. ͞Kaya't tinawag silang lahat ni Jesus at sinabi sa kanila, “Alam ninyo na sa mga pagano ang kanilang tinatawag na mga pinuno ay nagpapanginoon sa kanila, at ipinadarama ng kanilang mga dakilang tao ang kanilang kapangyarihan sa kanila. Hindi ito mangyayari sa inyo. Hindi; dahil ang sino mang magnais na maging dakila sa inyo ay dapat na maging inyong lingkod; At ang sinumang gustong maging una sa inyo ay magpa-alipin sa lahat. Sapagkat kahit ako, na Anak ng Tao, ay naparito sa mundo, hindi upang paglingkuran kundi upang maglingkod at magbigay ng aking buhay para matubos ang maraming tao!” 

Kung gayon, malinaw na isinasabi po dito sa ebangheliyo ang tungkol sa luma at ang bagong batas sa Hierarkiya ng Sta. Iglesiya. 

Ano po ang lumang batas ng Hierakiya sa Sta. Iglesiya? Ang sabi ni Jesukristo ang lumang batas daw sa Hierarkiya ay ‘yung sa paganong hierarkiya na ang kanilang tinatawag na mga pinuno ay nagpapanginoon sa kanila, at yaong kanilang mga dakilang tao ay ipinadarama ang kanilang kapangyarihan sa ibabaw nila. Iyan po ang luma. At kung ang lumang batas sa Hierarkiya ng Sta. Iglesiya ang nagaganap, at nakikitang umiiral sa loob ng iglesiyang iyan, malamang na ang iglesiya nga na iyan ay pagano ayon sa katuruan ng ebangheliyong maririnig natin ngayong linggo.

Subali’t ang bagong batas daw na bigay ngayon ni Jesukristo tungkol sa Hierakiya para sa kanya ay ang kung sino ang gustong maging dakila ay dapat magin lingkod ng lahat, at kung sino ang gustong magin una sa lahat ay dapat maging alipin muna ng lahat, dahil sa ang misyon ni Kristo dito sa lupa ay hindi ang pagmimigay ng mga gantimpala sa tao, kundi ang magsakit, magdusa, at mamatay para sa kaligtasan ng tao (cf. Jh. 3:17; 12:47). 

Ang mga huling katagang ito naman po ay may kinalaman sa Unang Pagbasang ginawa natin ngayon sa linggong ito, na nagtutukoy sa tungkulin ng isang “lingkod ni Yahweh.” (Isaias 53:10-11). At iyan ang sinabi ni Jesus na kanyang gagawin, ang maglingkod at magbigay ng kanyang buhay para matubos ang maraming tao sa mundo. 

Ang tanong ay, ito bang bagong batas ng hirarkiya ni Kristo ay nagaganap o nangyayaring nag-iiral ngayong sa ating mga iglesiya sa kasakuyang panahon? O, yung luma at dating batas sa Hierarkiya pa rin ang siyang nagaganap sa ating mga iglesiya? Ano po ang kasalukuyang obserbasyon ninyo? 

Hindi po ba ‘yung ikalawang bahagi sa ebangheliyo na nagkukuwento tungkol sa pag-away-away at nagin alitan ng mga tagasunod ni Kristo ay ang siyang nangyayari sa loob ng ating kasalukuyang mga iglesiya? Hindi ba ang mga posisyon sa loob ng ating mga iglesiya ay promosyon sa karangalan, onra at dignidad at hindi naman posisyon sa paglilingkod, o ministeryo, na kadalasan ay ibinebenta at ikinakalakal, o pinababayaran, sa  mga tao? Kaya nga, dahil sa mayroong parating imbuweltong pera at onra, kaya malimit na mangyari ang mga agawan at awayan para sa mga puwesto at posisiyon ng karangalang ito, na siya namang dahilan ng pagkakadismaya at pagkawatak-watak ng maraming miyembro na dahil sa hindi sila ang naitalaga sa ganitong mga posisyon at nabigyan ng ganitong promosyon ay nagagalit na. Ito ay nagbubunga pa rin ng mga pang-aaway-away at panibugho ng iba pang mga miyembro dahil sa ang gusto ng iba ay sila ang mabigyan, maupo, at maitalaga sa ganitong mga posisyon ng karangalan at onra, at hindi iyong kasalukuyang binigyan ng mga ito. Ang sitwasyon ring ito ay ang dahilan ng paglaganap ng tinatawag na “simony”, o ang pagbenta at pagkalakal ng mga sagradong posisyon ng karangalan, sa loob ng nakaraan at kasalukuyang mga iglesiya ni Kristo.    

Ganyan na ganyan ang nangyari noon sa mga alagad ni Jesus sa pagkukuwento ng ebangheliyo ngayong linggo. Kaya marapat na paalalahanang muli ang mga taong iglesiya tungkol sa bagong batas na ito ng Hirarkiya ni Jesukristo, upang ang katuruang sinasabi sa Ikalawang Pagbasa  na kinuha sa Sulat sa mga Ebreyo (4:14-16) ay siyang mangyari. 

At ito naman po ang sinasabi sa Ikalawang Pagbasa:  “Kaya nga, magpakatatag tayo sa ating pananampalataya, dahil mayroon tayong Dakilang Pinakapunong Pari na pumasok na sa kalangitan, doon mismo sa harap ng Diyos. Siya'y walang iba kundi si Jesus na Anak ng Diyos. Ang ating Pinakapunong Paring ito ay nakakaunawa sa ating mga kahinaan sapagkat tulad natin, tinukso siya sa lahat ng paraan, subalit kailanma'y hindi siya nagkasala. Kaya't huwag tayong mag-atubiling lumapit sa trono ng mahabaging Diyos upang makamtan natin ang habag at pagpapala na tutulong sa atin sa panahon ng ating pangangailangan.” 

Ang Pinakapunong Pari po nating iyan na tinutukoy dito sa Ikalawang Pagbasa ay walang iba kundi si Jesukristo na nagbigay sa atin ng bagong batas ng Hierarkiya, na dahil sa dinanas niyang mga paghihirap, pangungutya, at kaparusahan sa katawan bilang isang Anak ng Diyos at lingkod ni Yahweh sa misyon at gawaing pagtubos sa atin sa mga kahinaan at kasalanang nagawa ng sinaunang mga tao ay ipinasok niya tayo ngayon sa kanyang trono sa kalangitan bilang isang malinis at dalisay na birhen, ang bagong Sta. Iglesiya, upang iharap tayo bilang kanyang bago at malinis na esposa sa ating dakilang Diyos at Ama sa langit. 

Ngayon, ang tanong ay alin po sa dalawang ito, ‘yun bang luma o ang bagong hierarkiya, ang maganda, mainam at epektibong sundan at ipatupad sa loob ng Sta. Iglesiya? Kung si Kristo ang tatanungin, siyempre, ang pipiliin niya ay ang kanyang bagong hierarkiya upang magampanan at maisakatuparan niya ang kanyang misyon bilang isang Mesias at Pinakamataas na Pari ng Bagong Tipan. 

Ako nga din, sa kasalukayang kalagayan ko bilang isang sahuran ng munisipyo ang may iilan pa ang pumupuna at naiinggit sa aking pagtupad ng isang pagiging sekretaryo sa lahat ng mga miting sa munisipyo, na ang buong akala nila ang posisyong ito na mayroong onra at karangalang masasabi. Hindi po nila alam na ito ay isang serbisyo na may kaakibat na mabigat na responsibilidad at trabaho, Sa totoo po ay ginagampanan po lamang natin ang trabahong ito bilang isang masipag, matiyaga at tapat na lingkod bayan.

 

dnmjr/14Oct. 2024

"KAYAMANAN SA LANGIT HINDI SA LUPA!"

 

HOMILIYA PARA SA Ika-28 LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) 

KAYAMANAN SA LANGIT HINDI SA LUPA! 

Kung dito sa lupa ay mayaman ka na ngayon, handa ka bang ipagbili ang lahat ng iyong mga ari-arian at ipamigay mo sa mahihirap ang lahat na iyong napagbentahan, at saka sumunod ka kay Jesus upang magkaroon ka ng kayamanan sa langit? 

Hehehe! Sino daw po ang taong tatanggap sa “challenge” na ito sa atin ngayon? Pakinggan nating muli ang mga sinabi sa ebangheliyo ngayong linggo na kinuha sa Markos 10:17-27. 

May isang binatang naglapit kay Jesus, upang magtanong ng ganito: “Mabuting guro, ano po ba ang dapat kong gawin upang makamtan ko ang buhay na walang hanggan?” 

Napaka-inosente at napaka-simpleng tanong po na’to. Pero, ang ibig tukuyin ng binata na pagusapan nila ni Jesus ay ang tungkol sa buhay na walang hanggan. 

Ano po ba ang buhay na walang hanggan? Ang buhay na walang hanggan ay ang pinaka-trabaho ng ating buhay dito sa mundo, o sa lupa. Ito ay ang buhay natin na naguumpisa na ngayon sa lupa at nagpapatuloy sa susunod nating buhay pagkatapus na tayo’y mamatay. Ito ang gustong seguruhing makuha na kaagad ng binata kay Jesus, na kung papano niya ito makakamtan? 

Ano naman po ang naging sagot ni Jesus sa binata? Ito ang kanyang sagot: “Bakit tinatawag mo akong mabuti? Walang ibang mabuti kundi ang Diyos lamang.” Ang ibig sabihin ni Jesus ay dahil sa ang Diyos lamang ang mabuti; samakatuwid, tayong lahat na mga tao dito sa lupa ay hindi mabubuti. 

Kaya nga, sa Unang Pagbasa na kinuha sa Karunungan (7:7-11), ay sinasabi na, “Sapagkat alam kong ako'y tao lamang, ako'y nanalangin na bigyan ako ng pang-unawa kaysa trono at setro, na mas matimbang kaysa alinmang kayamanan, o sa pinakamahal na alahas. Ang ginto ay tulad lamang ng buhangin kung ihahambing sa Karunungan. Ang pilak nama'y nagmimistulang putik kapag inihambing sa kanya. Para sa akin, siya'y higit pa sa kalusugan o kagandahan.” 

Ang karunungang po na ito na sinasabi dito sa Unang Pagbasa ay ang kayamanan sa langit na binabanggit naman ni Jesus sa ating ebangheliyo na siyang buhay na walang hanggan na ibig tutukuyin naman ng binata. 

Kaya, ang sinasabi dito sa Unang Pagbasa ay kahalintulad sa ikinikuwento ni Jesus sa ating ebanghelio. At dahil  hindi nga tayo mabuti ay kailangang umpisahan na nating tupdin ngayon pa lang ang lahat ng mga kautusang isinulat ni Moises upang tayo ay maging  mga taong mabubuti, aniya ni Jesus sa binata. 

At sumagot naman ang binata, “Nguni’t Guro, sa umpisa at sa simula pa noong maliit na bata pa lamang ako, hanggang ngayon, ay sumusunod na ako sa lahat ng mga ‘yan, tulad ng “huwag kang mangalunya, huwag kang papatay, huwag kang magnakaw, huwag kang sumaksi sa kasinungalingan, huwag kang mandaya, at igalang mo ang iyong ama at ina, at iba pa.” 

At napahanga naman talaga si Jesus dahil sa tinuran ng binata. Kaya, aniya ni Jesus, “Kung gayon, isang bagay na lang ang kulang sa ‘yo na di mo pa nagagawa. Heto, ipagbili mo ang lahat ng iyong mga ari-arian at ipamigay mo sa mahihirap ang lahat na iyong napagbentahan, at pagkatapus sumunod ka sa akin upang magkaroon ka ng higit na kayamanan sa langit.” 

Ang ibig sabihin po natin ng “kayamanan sa langit” ay ang karunungan na kailangang bilhin ito ng binata kay Jesus sa pamamagitan ng pagbebenta niya ng lahat ng mga pag-aari niya, at pagkatapus niyang ipagbenta ang mga ito ay ang pinagbentahan naman niya ay kailangang ipamigay sa mga taong mahihirap at dukha para lubusang mawalan siya ng anumang alalahanin sa buhay. At pagkatapus na mawalan na siya ng mga aalalahanin sa buhay ay umpisahan na niyang sumunod kay Jesus upang makamtan niya na ang karunungan na bigay ng Diyos sa tao dito sa mundong ibabaw sa pamamagitan ng lubos na pakikinig sa lahat ng mga katuruan ni Jesus. 

Ang ibig sabihin pala ng "kayamanan sa lupa" ay hindi naman pala literal na kayamanan, tulad ng mga ari-arian, o mga pera sa banko, kundi ang mga bagay na karaniwang kinaaabalahan at mga alalahaning tinatangkilik ng tao sa buhay, na siyang dapat mawala, ibenta o ipagbili, upang lubusang makasunod kay Jesus sa pakikinig sa kanyang mga katuruan na magdadala sa kanya ng karunungan sa buhay. 

Ang karunungan na iyan na bigay ng Diyos sa pamamagitan ng mga katuruan ni Jesus ay ang buhay na walang hanggan na nais na makamtan sana ng binata dahil sa pagtatanong niya kay Jesus na “Ano pa ba ang dapat kong gawin upang makamtan ko ang buhay na walang hanggan?” At sinagot naman ni Jesus ang binata na, “kung gusto mo ng buhay na walang hanggan ay kailangang humayo ka at ipagbili mo ang lahat mong tinatangkilik, ipamigay mo ang salapi sa mga dukha at mga mahihirap na tao at, kun gayon, ay magkakaroon ka ng nakaimbak na kayamanan sa langit. Pagkatapos pumarito ka, pasanin mo ang krus at sumunod ka sa akin”. 

Sa pagkarinig nito ng binata, siya ay nanlumo at malungkot na tumalikod siya upang umalis sapagkat siya'y lubhang napakayaman. 

Kaya, sinabihan ni Jesus ang kanyang mga alagad, “Mga anak, sadyang napakahirap para sa mayayaman ang makapasok sa kaharian ng Diyos! Mas madali pang dumaan ang kamelyo sa butas ng karayom kaysa isang mayaman na pumasok sa kaharian ng Diyos. Tandaan ninyo, ang sinumang nag-iwan ng kanyang tahanan, o mga kapatid, mga magulang, mga anak, mga lupain, dahil sa akin at sa Ebanghelio, ay tatanggap sa buhay na ito ng isandaang ulit pa ng mga iyon, ngunit may kalakip na pag-uusig. At sa panahong darating, magtatamo siya ng buhay na walang hanggan.” 

O, di ba malinaw ang ibig na mangyari sa atin ni Jesus bilang kanyang mga alagad? Una, ipagbenta ang lahat ng ari-arian natin at ang pinagbentahan ay ipamigay sa mga mahihirap na tao at sa mga dukha. Pagkatapus, ang pangalawa, ay pumunta na tayo kay Jesus at umpisahang sumunod sa kanya at makinig sa lahat ng mga katuruan niya upang magkaroon tayo ng mga bagong karunungan sa buhay. Kapag nagawa na natin ito ay magkakaroon na tayo ngayon ng maraming ari-arian bilang kabayaran sa lahat ng mga ipinagbenta natin noon, na may kaakibat na mga persekusyon, pagdurusa’t pag-uusig na dapat sagupain natin ng buong tapang sa tulong ng bagong karunungang taglay natin na itinuro sa atin ni Jesus, at saka pa lamang natin matatamo ang buhay na walang hanggan sa panahong darating. At ang buhay na walang hanggan na ito ay, walang iba, kundi ang buhay na may karunungan, at may maraming nalalaman sa buhay na gamit natin na pananggalang sa mga masasama, at sa mga problemang dumarating sa ating pang-araw-araw na buhay.  

Kaya nga sa Pangalawang Pagbasa na galing sa sulat ni San Pablo Apostol sa mga Taga-Ebreyo (4:12-13) ay pinaaalalahanan tayo tungkol sa kapangyarihan ng Karunungan ng Diyos na: “Sapagkat buhay at mabisa ang salita ng Diyos at higit na matalas ito kaysa sa alin mang tabak na may dalawang talim. Bumabaon ito hanggang sa ikapaghihiwalay ng kaluluwa at ng espiritu at ng kasu-kasuan at utak ng buto. Nakakatalos ito ng mga pag-iisip at mga saloobin ng puso. At walang anumang nilikha ang makakapagkubli ng kaniyang mga gawa sa paningin ng Diyos.” 

Ang pagkakaroon ng Karunungan ng Diyos na iyan ay siyang buhay na walang hanggan na pinaka-dapat trabahuhin natin sa buhay na ito upang magkaroon tayo ng kayamanan sa langit na hindi masisira ng anumang kalawang, o insekto, dahil ito ay nasa tuktok ng ating mga kaisipan, at ang bunga nito ay magpasawalang hanggan. Iyan po ang buhay na walang hanggan…ang pagkakaroon ng mga karunungan at kaalaman sa pamamagitan ng pag-aaral, o edukasyon, at mga pagsasanay sa buhay. 

Iyan po ang buong kaganapan ng kuwento sa likod ng temang “Kayamanan sa langit hindi sa lupa” ayon sa ating ebangheliyo ngayong linggo. 

Kaya naman pala, ang sabi sa atin ng mga magulang natin noon ay, “Anak, mag-aral kang mabuti, dahil ‘yan lang ang pamanang maibigay naming sa iyo ng tatay mo.’ Dahil ang edukasyon at pagsasanay pala na natatanggap natin sa ating mga paaralan at natututunan natin sa pang-araw-araw na buhay, ay isang pamanang hindi nasisira, kundi bitbit natin saan man tayo magpunta, at sa kung anumang estado o kalagayan sa buhay ang ating marating. Ang karunungan na nakukuha natin sa pamamagitan ng edukasyon at pagsasanay ay ang buhay na walang hanggan, at ang kayamanan sa langit na tinutukoy ni Jesus sa ating ebangheliyo ngayong linggo, na mas nakahihigit pa sa lahat ng kayamanang makukuha natin ngayon dito sa ibabaw ng lupa. Ito ay sumasangayon sa sinabi sa Unang Binasa na galing sa Aklat ng Karunungan (7:11), na “Nang makamit ko ang Karunungan dumating sa akin ang lahat ng pagpapala; siya ang nagkaloob sa akin ng kayamanang walang kapantay.” 

Okay ba sa inyo ‘to? Kung okay sa inyo, ‘e di okay na rin sa akin. Nguni’t mayroon pa tayong isang triviang tanong na dapat nating sagutan na mayroong koneksyon sa ating ebangheliyo ngayong linggo. 

Heto po ang isang triviang tanong: Ano po ba ang ginawa ng isang mayaman na tao upang mapapasok siya sa isang napakaliit na butas ng karayom, kagaya ng isang kamelyong nakapasok sa isang maliit na butas ng karayom?   

Ang maliit na butas ng karayom ay sumisimbolo sa isang buhay na mahigpit, masalimoot, masikip, at napakahirap. Ano po ba ang ginagawa ng isang mayamang tao, na may napakaraming pera, mga ari-arian, katanyagan sa sosyedad, at mataas na posisyon sa lipunan, na pwedeng mabuhay sa isang mahigpit, masalimoot, masikip, at napakahirap  na kalagayan sa kasalukuyang buhay niya? Ano po ba ang sagot dito sa triviang tanong na ito?

dnmjr/7 Oct. 2024

"DIBORSYO"

HOMILYA PARA SA IKA-27 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B). 

“DIBORSYO” 

Ano po ba ang diborsyo? Ang diborsyo ay ang legal na paglusaw, o pagtunaw, ng isang kasal ng mag-asawa na ginagawa ng isang korte o anumang karampatang awtoridad. 

Sa nakaraang okasyon ay nagkaroon tayong pagkakataon na talakayin ng pahapyaw ang tungkol sa diborsyo. Iyan ay noong magtema tayo ng “Marriage in the Lord.”  Doon sinabi natin na mayroong dalawang uri ng kasal; yung una, ay ‘yung tnatawag na kasal sa papel; at yung pangalawa ay ‘yung kasal sa mata ng Diyos mismo. At sinabi natin doon na ang mga kasal na kadalasang napapailalim at nagiging biktima ng mga diborsyo ay ‘yung mga kasal sa papel lamang. 

Bakit kaya? Dahil sa ang kasal sa mata ng Diyos ay masusing isinasagawa ng Sta. Iglesiya sa espiritu ng Panginoong Jesukristo na nagpakasal rin sa Sta. Iglesia bilang kanyang malinis at mabinungang esposa. Ang uri ng kasal na ito ni Kristo at ng Sta. Iglesia ay ang modelo ng tumatagal at hanggang sa kamatayang pagkakaisa sa isang kristiyanong pag-aasawa. 

Ang pag-aasawa na hindi nauuwi sa diborsiyo, o mula sa anumang iba pang gawa ng tao o sa bisa ng batas ng tao, ay ang kasal na ang Diyos mismo ang nagbuklod sa pagkakaisang “pinagsama-sama at hindi dapat paghiwalayin ng sinumang tao” (Mt. 19:6). Ito ay ang "kasal sa Panginoon" na isinagawa sa Sakramento ng Banal na Matrimoniyo (mula kay L. "mater" (ina) + "munus, munera" (trabaho, o gawain). 

Ang ibig sabihin ng “kasal sa Panginoon” ay ang kasal sa pagitan ng lalaki at ng kanyang nobya ay ginawa sa diwa ng kasal sa pagitan ni Kristo at ng kanyang Sta. Iglesiya na nagreresulta sa walang hanggang pagkakaisa ng Mistikong Katawan ni Kristo, na siyang Sta. Iglesiya (cfr. 1 Cor. 12:27-28). 

Nang si San Pablo na Apostol ay gumamit ng "katawan" tulad ng sa pariralang "Korpore Mistiko ni Kristo", ang ibig niyang sabihin ay literal, pisikal na katawan, na binubuo ng ulo, kumpleto sa mga bahagi at organo ng isang anatomikal na katawan, upang sumagisag sa pagkakaisa ng ang Sta. Iglesiya bilang kanyang “Mystical Body”. Ano ang pagkakaisang ito na nakikita sa isang literal na pisikal na katawan? Sinasabi natin na ang isang tao ay buhay at nabubuhay kapag ang bawat bahagi ng kanyang katawan ay gumagana dahil ito ay maayos na nakakabit sa ulo na nagsisilbing sentro ng pag-iisip, pagkontrol at pag-uutos ng lahat ng bahagi ng katawan na nagdidikta ng kanilang mga tungkulin at galaw upang bumuo ng isang buhay na organikong sistema. 

Ang konseptong ito ng isang katawan na inilapat sa kasal ay nagmula sa isang naunang biblikal na salaysay na matatagpuan sa Gen. 2:21-24 sa kwentong hardin ng Eden kung saan pinatulog ng Diyos ang unang taong si Adan, pagkatapos ay kumuha ng tadyang mula sa kanyang tagiliran upang mabuo ang unang babae na ibinigay ng Diyos sa kanya para maging kanyang asawa. Ang pag-aasawang ito sa pagitan ng mag-asawa bilang bumubuo ng isang katawan ay malalim na idiniin ni Jesukristo nang sabihin niya: “Ngunit mula sa pasimula ng paglalang, sila ay ginawa ng Diyos na lalaki at babae. Ito ang dahilan kung bakit kailangang iwanan ng lalaki ang ama at ina, at ang dalawa ay maging isang katawan. Hindi na sila dalawa, ang mga ito ay bumubuo ng isang katawan” (Mk. 10:6-8. Cfr. din Gn. 2:24; Mt. 19:5; Ep. 5:31). Ito ang unang kasal bilang isang panghabang-buhay at hindi masisira na batas para sa lahat ng kasal sa ilalim ng Diyos na ipinakita sa sakramento ng Banal na Matrimonyo. 

Upang higit na linawin ang isang katawan na ito sa kasal, ginamit ni Apostol Pablo ang pariralang “isang laman” upang tukuyin ang mga kasal ng tao (Cfr. 1 Cor. 6:16). 

Ngayon, samakatuwid, upang maibalik ang malungkot na kalagayan ng lahat ng pag-aasawa ng tao na hindi ginawa “sa Panginoon” (Cfr. 1 Cor 7:10,39), si Kristo, ang Anak ng Diyos, ay napagtanto para sa atin ang isang kasal na espirituwal at banal sa naturalesa, na walang iba kundi ang kanyang kasal sa Sta. Iglesiya, na kinokopya ang prinsipyong "isang katawan, isang laman" na parehong nakapaloob sa makadios at sa batas ng tao para sa mga kasal (Cfr. Ep. 5:21-33). 

Upang maging mabisang pag-aasawa kung gayon, ang kasal na ito ng Sta. Iglesiya kay Kristo ay inihambing ni Apostol Pablo sa pagkakatulad ng iisang katawan ni Kristo: “Kaya nga, kayo ngayon ay katawan ni Kristo: ngunit ang bawat isa sa inyo ay may iba't ibang bahagi nito.” (1 Co. 12:27f).

Sa madaling salita, ang katawan ni Kristo, na siyang Sta. Iglesiya, ay dapat gumana sa isang teleolohikal na relasyon tulad ng anumang organikong katawan (=umiiral ang isang bahagi dahil at para sa kapakanan ng iba.

at samakatuwid ang bawat isa ay dapat palaging tumingin sa kagalingan at kapakanan ng iba pang mga bahagi sa diwa ng pagmamahalan at pagkakaisa). 

Itinakda ni Kristo sa pinakatiyak at malinaw na paraan ang teleolohikal na relasyong ito bilang gumagana din sa loob ng kanyang sariling katawan, ang Sta. Iglesiya, bilang Kanyang asawa. Iyon ang dahilan kung bakit sinabi ni Apostol Pablo: "Ang pag-ibig ni Kristo para sa Sta. Iglesiya ay natanto nang, bilang kanyang ulo, iniligtas niya ang buong katawan at isinakripisyo ang kanyang sarili para sa kanya upang gawin siyang banal" (Cfr. Ep. 5:23-25). Samakatuwid, ang Sta. Iglesiya ay gumaganti sa pag-ibig ni Kristo sa pamamagitan ng pagpapasakop ng kanyang sarili kay Kristo sa lahat ng bagay (Cfr. Ep. 5:24). 

Kaya naman, maging sa pag-aasawa, na sumusunod sa modelong ito ng isang ulo na may maraming bahagi at organo, na bumubuo ng isang katawan, lalo na sa kasal na ginawa sa espiritu ng Panginoong Jesukristo, ang diborsiyo ay napakaimposibleng mangyari dahil sa ang mga miyembro ng isang pamilya mula sa ama, hanggang sa ina at lahat ng kanilang mga anak ay laging nasa isip na sila ay pinamamahalaan ng teleological na relasyon sa walang hanggang buklod ng banal na pag-aasawa, at kapag nasira nila ang relasyon na ito ay mangangahulugan ng kamatayan at sa wakas ay paghihiwalay ng isang katawan na sila ay bumubuo, na magiging kanilang sariling pamilya. 

Ano ang mangyayari kung ang mag-asawa ay mag-diborsyo? 

Sa huli at sa ikatlong bahagi ng ebangheliyo para ngayong linggo ay nagkukuwento tungkol sa pagpalapit ki Jesus ng mga bata na bitbit ng kanilang mga magulang, nguni’t sinaway sila ng mga alagad. Kaya sinabi ni Jesus sa mga alagad na, “Hayaan ninyo na nag mga bata ay lumapit sa akin, sapagka’t sa mga katulad nila naghahari ang Diyos.” 

Ang eksenang ito ng mga bata at ni Kristo ay nagpapakita kung ano ang magiging epekto’t bunga ng diborsyo sa isang pamiliya. Ito ay ang pagkakawatak-watak, pagkahiwa-hiwalay at pagkaligaw-ligaw sa landas ng isang matuwid na buhay kung ang mga magulang nila ay tuluyang nakakahiwalay dahil sa nawawalan ang mga bata ng isang matibay at malakas na gabay sa kanilang paglaki’t pagtanda, na magbibigay sa kanila ng isang malinaw at segurandong direksyon ayon sa magagandang asal at pag-uugali sa loob ng isang tunay na kristiyanong pamilya.

dnmjr/09-30-2024

“ISKANDALO NG MGA KRISTIYANONG NAGKAWATAK-WATAK”

 

HOMILYA PARA SA IKA-26 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) sa Misa para sa OL of Peñafrancia Deanery Chapel, Bgy. San Jose-San Pablo, Camaligan, Camarines Sur. 

       “ISKANDALO NG MGA KRISTIYANONG NAGKAWATAK-WATAK”  

“Ang sinuman na maging balakid upang ibagsak ang isa sa mga gumagawa ng mabubuting gawain sa ngalan ng Kristo ay mas mabuti pang itapon sa dagat na may malaking gilingang bato na nakapulupot sa kanyang leeg.” (Mk 9:42)

Iyan po an pinakaubod, o sumariyong mensahe ng ating tatlong binasa sa Banal na Kasulatan para sa linggong ito. 

Ang unang binasa na kinuha sa Mga Bilang 11:25-29, ay nagkikuwento tungkol sa dalawang karaniwang mga Israelita, si Eldad at si Medad na mga pinuno sa kampo, na nakatanggap din ng espiritu ng propesiya tulad ng pitumpung matatandang pinuno, at nagsimula ding maghula sa gitna ng kongregasyon. Ang kaganapang ito ay isinumbong ki Moises ng isang binatilyo na ang sabi,  “Sina Eldad at Medad ay nagpapahayag sa kampo.” Dahil dito, sinabi ni Josue na anak ni Nun at lingkod ni Moises, “Bakit di po ninyo sila sawayin?” Ngunit sinabi ni Moises, “Nangangamba ka bang ako'y mababawasan ng karangalan? Gusto ko ngang maging propeta at mapuspos ng espiritu ni Yahweh ang lahat ng mga Israelita.”     

Malinaw po dito sa Unang Binasa na noon pa man ay mayroon ng mga taong gustong manira ng kapwa at gustong magbawal na isagawa ng mga karaniwang tao ang regalo ng propesiya, at gusto rin nilang para sa kanila lang maging eksklusibo ang biyayang ito. Nguni’t ang dakilang propetang si Moises ay hindi naging sangayon sa ganitong kaisipan at ibig niyang lahat ay makatanggap din galing sa Diyos ng regalong ito upang ang lahat ng tao ay makapag-propesiya din. 

Sa Ikalawang Pagbasa na galing kay Santiago 5:1-6, sinasabi ng apostol na ito na ang mga mapepera, o mayayamang tao, ay siyang nagiging balakid sa mga karaniwang miyembro ng Iglesiya upang tumanggap din at makibahagi sa gawaing pagpapalaganap nin ebangheliyo sa paraan ng gawaing ebanghelisasyon. Sila din ang naging pasakit sa iba pang mga taong matutuwid sa lipunan 

Pakinggan nating muli ang sinabi ni Santiago. Ang sabi niya, “Pakinggan ninyo ito, kayong mayayaman! Tumangis kayo at humagulgol dahil sa mga kapighatiang darating sa inyo. Bulok na ang inyong mga kayamanan at kinain na ng mapanirang insekto ang inyong mga damit.  Kinakalawang na ang inyong ginto at pilak, at ang kalawang ding iyon ang magiging katibayan laban sa inyo at parang apoy na tutupok sa inyong laman. Iyan ang kayamanang inimpok ninyo para sa mga huling araw…Hinatulan ninyo at ipinapatay ang taong matuwid na hindi lumalaban sa inyo.” 

Sa Ebangheliyo naman na galing kay Markos (Mk. 9:38-43,47-48), ang sabi ay “Sinabi sa kanya ni Juan, “Guro, nakakita po kami ng isang taong nagpapalayas ng mga demonyo sa pamamagitan ng inyong pangalan. Pinagbawalan namin siya dahil hindi natin siya kasamahan.” Ngunit sinabi ni Jesus, “Huwag ninyo siyang pagbawalan sapagkat ang taong gumagawa ng himala sa pamamagitan ng pangalan ko ay hindi agad magsasalita ng masama laban sa akin. Sapagkat ang sinumang hindi laban sa atin ay panig sa atin.” 

Bakit kaya may mga taong masyadong mapagmapuri (self-righteous) at bilib na bilib sa kanilang mga sarili at gustong sarilinin ang mga magagandang bagay galing sa Diyos katulad ng makapagpropesiya o kaya makapaglingkod bilang mga ministro ng Sta. Iglesiya, na para bagang ang tingin nila sa sarili ay sila lang ang pinagpapala ng Diyos at wala ng iba. 

Gusto nilang apihin ang ibang tao dahil gusto nilang sila lang ang kilalaning totoo at tama sa lahat ng bagay sa relihiyon, at sinasabi nilang hindi totoo at peke ang hindi nila kaanib, at hindi tama at mali ang lahat ng hindi  sumasangayon sa kanila. 

Partikular itong nangyayari sa ibang mga miyembro ng kongregasyong pangrelihiyon, na ang tingin nila sa kanilang sarili ay sila lang ang may karapatang magmisa at magsagawa ng mga sakramento dahil sila daw ang orihinal na iglesiyang itinatag ni Kristo sa lupa at mas nakarararami ang kanilang miyembro. 

Ang sabi naman po natin diyan ay hindi sa kung ano ang totoo, o kung sino sa atin ang tama, kungdi ang lahat ng ito ay trabaho lamang. Nagtatrabaho lamang kami at kung gusto nila, ay magtrabaho din sila na katulad ng sa amin. Dapat sa kabutihan lamang tayo, at hindi sa kulay ng ating mga paniniwala o organisasyong kinabibilangan. 

Kaya sabi sa ebangheliyo, “Tandaan ninyo: ang sinumang magbigay sa inyo ng isang basong tubig dahil sa kayo'y tagasunod ko ay tiyak na tatanggap ng gantimpala.” “Mabuti pa sa isang tao ang siya'y bitinan sa leeg ng isang malaking gilingang-bato at itapon sa dagat kaysa maging sanhi ng pagkakasala ng isa sa maliliit na ito na nananalig sa akin.” 

Para sa mga taong ito na mapanghusga, ang sabi pa rin ng ebangheliyo, “Kung ang kamay mo ang nagiging sanhi ng iyong pagkakasala, putulin mo ito! Mas mabuti pa ang magkaroon ng buhay na putol ang isang kamay, kaysa may dalawang kamay na mapunta ka sa impiyerno, sa apoy na hindi namamatay. Kung ang paa mo ang nagiging sanhi ng iyong pagkakasala, putulin mo ito! Mabuti pa ang pumasok sa buhay na walang hanggan na putol ang isang paa, kaysa may dalawang paa na mapunta ka sa impiyerno. At kung ang isang mata mo ay nagiging sanhi ng iyong pagkakasala, dukitin mo ito! Mabuti pang pumasok ka sa kaharian ng Diyos na iisa lang ang mata, kaysa may dalawang mata ngunit itatapon ka naman sa impiyerno.” 

Kaya nga po, ang naging tema ng aking homiliya ngayong linggo ay ang “Eskandalong nagawa sa mundo ng pagkawatak-watak at pagkakhiwalay ng mga Kristyano”, ay dahil sa mga taong ito na mga mapagmapuri (self-righteous), mapanghusga sa kapwa,  at bilib na bilib sa kanilang sarili na sila na lamang ang tama at ang relihiyong kanilang kinaaniban ay ang siyang totoo, na kaya nilang pumatay ng kapwa tao para lamang isulong ang kanilang sariling paniniwala na ang kanilang relihiyong kinaaniban ay ang totoo at tama. 

Ang pagkawatak-watak na ito ng mga kristyano ay ang napakalaking eskandalo upang maging isa ring handlang para sa kumbersyon ng mundo papunta sa Diyos, at hadlang din sa pagpasok ng ilang mga tawo upang sumama at sumanib sa ating mga samahan sa loob ng Sta. Iglesiya. Ang problemang ito ay may kinalaman sa malaking krisis sa pananampalataya na hinaharap ng kasalukuyang Sta. Iglesiya sa modernong panahon. 

Ang solusyon para sa ganitong problema ng Sta. Iglesia ay ang Ekumenismo na itinataguyod ng Ikalawang Konsilyo Vatikano ng Iglesiya Katolika Apostolika Romana. Nguni’t sa kabila ng panawagang ito para sa Ekumenismo, ay patuloy pa rin ang pagmatigas-tigasan ng ilang miyembro ng Sta. Iglesiya na magpanatili sa kanilang ugaling mapagmapuri (self-righteous), mapanghusga sa kapwa,  at bilib na bilib sa kanilang sarili upang patuloy na itakwil ang hindi nila kapanalig sa kanilang paniniwala. Malinaw po ang sabing Ikalawang Pagbasa na galing ki Apostol Santiago ang kahihinatnan ng ganitong uri ng mga taong kagaya nila. 

Iyan na po ang mensaheng ipinararating sa atin ng Diyos sa pamamagitan ng kanyang mga salita ngayong ika-26 na Linggo sa Karaniwang Panahom.                                

dnmjr_09/24/2024