Tuesday, October 1, 2024

"DIBORSYO"


HOMILYA PARA SA IKA-27 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B). 

DIBORSYO” 

Ano po ba ang diborsyo? Ang diborsyo ay ang legal na paglusaw, o pagtunaw, ng isang kasal ng mag-asawa na ginagawa ng isang korte o anumang karampatang awtoridad. 

Sa nakaraang okasyon ay nagkaroon tayong pagkakataon na talakayin ng pahapyaw ang tungkol sa diborsyo. Iyan ay noong magtema tayo ng “Marriage in the Lord.”  Doon sinabi natin na mayroong dalawang uri ng kasal; yung una, ay ‘yung tnatawag na kasal sa papel; at yung pangalawa ay ‘yung kasal sa mata ng Diyos mismo. At sinabi natin doon na ang mga kasal na kadalasang napapailalim at nagiging biktima ng mga diborsyo ay ‘yung mga kasal sa papel lamang. 

Bakit kaya? Dahil sa ang kasal sa mata ng Diyos ay masusing isinasagawa ng Sta. Iglesiya sa espiritu ng Panginoong Jesukristo na nagpakasal rin sa Sta. Iglesia bilang kanyang malinis at mabinungang esposa. Ang uri ng kasal na ito ni Kristo at ng Sta. Iglesia ay ang modelo ng tumatagal at hanggang sa kamatayang pagkakaisa sa isang kristiyanong pag-aasawa. 

Ang pag-aasawa na hindi nauuwi sa diborsiyo, o mula sa anumang iba pang gawa ng tao o sa bisa ng batas ng tao, ay ang kasal na ang Diyos mismo ang nagbuklod sa pagkakaisang “pinagsama-sama at hindi dapat paghiwalayin ng sinumang tao” (Mt. 19:6). Ito ay ang "kasal sa Panginoon" na isinagawa sa Sakramento ng Banal na Matrimoniyo (mula kay L. "mater" (ina) + "munus, munera" (trabaho, o gawain). 

Ang ibig sabihin ng “kasal sa Panginoon” ay ang kasal sa pagitan ng lalaki at ng kanyang nobya ay ginawa sa diwa ng kasal sa pagitan ni Kristo at ng kanyang Sta. Iglesiya na nagreresulta sa walang hanggang pagkakaisa ng Mistikong Katawan ni Kristo, na siyang Sta. Iglesiya (cfr. 1 Cor. 12:27-28). 

Nang si San Pablo na Apostol ay gumamit ng "katawan" tulad ng sa pariralang "Korpore Mistiko ni Kristo", ang ibig niyang sabihin ay literal, pisikal na katawan, na binubuo ng ulo, kumpleto sa mga bahagi at organo ng isang anatomikal na katawan, upang sumagisag sa pagkakaisa ng ang Sta. Iglesiya bilang kanyang “Mystical Body”. Ano ang pagkakaisang ito na nakikita sa isang literal na pisikal na katawan? Sinasabi natin na ang isang tao ay buhay at nabubuhay kapag ang bawat bahagi ng kanyang katawan ay gumagana dahil ito ay maayos na nakakabit sa ulo na nagsisilbing sentro ng pag-iisip, pagkontrol at pag-uutos ng lahat ng bahagi ng katawan na nagdidikta ng kanilang mga tungkulin at galaw upang bumuo ng isang buhay na organikong sistema. 

Ang konseptong ito ng isang katawan na inilapat sa kasal ay nagmula sa isang naunang biblikal na salaysay na matatagpuan sa Gen. 2:21-24 sa kwentong hardin ng Eden kung saan pinatulog ng Diyos ang unang taong si Adan, pagkatapos ay kumuha ng tadyang mula sa kanyang tagiliran upang mabuo ang unang babae na ibinigay ng Diyos sa kanya para maging kanyang asawa. Ang pag-aasawang ito sa pagitan ng mag-asawa bilang bumubuo ng isang katawan ay malalim na idiniin ni Jesukristo nang sabihin niya: “Ngunit mula sa pasimula ng paglalang, sila ay ginawa ng Diyos na lalaki at babae. Ito ang dahilan kung bakit kailangang iwanan ng lalaki ang ama at ina, at ang dalawa ay maging isang katawan. Hindi na sila dalawa, ang mga ito ay bumubuo ng isang katawan” (Mk. 10:6-8. Cfr. din Gn. 2:24; Mt. 19:5; Ep. 5:31). Ito ang unang kasal bilang isang panghabang-buhay at hindi masisira na batas para sa lahat ng kasal sa ilalim ng Diyos na ipinakita sa sakramento ng Banal na Matrimonyo. 

Upang higit na linawin ang isang katawan na ito sa kasal, ginamit ni Apostol Pablo ang pariralang “isang laman” upang tukuyin ang mga kasal ng tao (Cfr. 1 Cor. 6:16). 

Ngayon, samakatuwid, upang maibalik ang malungkot na kalagayan ng lahat ng pag-aasawa ng tao na hindi ginawa “sa Panginoon” (Cfr. 1 Cor 7:10,39), si Kristo, ang Anak ng Diyos, ay napagtanto para sa atin ang isang kasal na espirituwal at banal sa naturalesa, na walang iba kundi ang kanyang kasal sa Sta. Iglesiya, na kinokopya ang prinsipyong "isang katawan, isang laman" na parehong nakapaloob sa makadios at sa batas ng tao para sa mga kasal (Cfr. Ep. 5:21-33). 

Upang maging mabisang pag-aasawa kung gayon, ang kasal na ito ng Sta. Iglesiya kay Kristo ay inihambing ni Apostol Pablo sa pagkakatulad ng iisang katawan ni Kristo: “Kaya nga, kayo ngayon ay katawan ni Kristo: ngunit ang bawat isa sa inyo ay may iba't ibang bahagi nito.” (1 Co. 12:27f).

Sa madaling salita, ang katawan ni Kristo, na siyang Sta. Iglesiya, ay dapat gumana sa isang teleolohikal na relasyon tulad ng anumang organikong katawan (=umiiral ang isang bahagi dahil at para sa kapakanan ng iba.

at samakatuwid ang bawat isa ay dapat palaging tumingin sa kagalingan at kapakanan ng iba pang mga bahagi sa diwa ng pagmamahalan at pagkakaisa). 

Itinakda ni Kristo sa pinakatiyak at malinaw na paraan ang teleolohikal na relasyong ito bilang gumagana din sa loob ng kanyang sariling katawan, ang Sta. Iglesiya, bilang Kanyang asawa. Iyon ang dahilan kung bakit sinabi ni Apostol Pablo: "Ang pag-ibig ni Kristo para sa Sta. Iglesiya ay natanto nang, bilang kanyang ulo, iniligtas niya ang buong katawan at isinakripisyo ang kanyang sarili para sa kanya upang gawin siyang banal" (Cfr. Ep. 5:23-25). Samakatuwid, ang Sta. Iglesiya ay gumaganti sa pag-ibig ni Kristo sa pamamagitan ng pagpapasakop ng kanyang sarili kay Kristo sa lahat ng bagay (Cfr. Ep. 5:24). 

Kaya naman, maging sa pag-aasawa, na sumusunod sa modelong ito ng isang ulo na may maraming bahagi at organo, na bumubuo ng isang katawan, lalo na sa kasal na ginawa sa espiritu ng Panginoong Jesukristo, ang diborsiyo ay napakaimposibleng mangyari dahil sa ang mga miyembro ng isang pamilya mula sa ama, hanggang sa ina at lahat ng kanilang mga anak ay laging nasa isip na sila ay pinamamahalaan ng teleological na relasyon sa walang hanggang buklod ng banal na pag-aasawa, at kapag nasira nila ang relasyon na ito ay mangangahulugan ng kamatayan at sa wakas ay paghihiwalay ng isang katawan na sila ay bumubuo, na magiging kanilang sariling pamilya. 

Ano ang mangyayari kung ang mag-asawa ay mag-diborsyo? 

Sa huli at sa ikatlong bahagi ng ebangheliyo para ngayong linggo ay nagkukuwento tungkol sa pagpalapit ki Jesus ng mga bata na bitbit ng kanilang mga magulang, nguni’t sinaway sila ng mga alagad. Kaya sinabi ni Jesus sa mga alagad na, “Hayaan ninyo na nag mga bata ay lumapit sa akin, sapagka’t sa mga katulad nila naghahari ang Diyos. 

Ang eksenang ito ng mga bata at ni Kristo ay nagpapakita kung ano ang magiging epekto’t bunga ng diborsyo sa isang pamiliya. Ito ay ang pagkakawatak-watak, pagkahiwa-hiwalay at pagkaligaw-ligaw sa landas ng isang matuwid na buhay kung ang mga magulang nila ay tuluyang nakakahiwalay dahil sa nawawalan ang mga bata ng isang matibay at malakas na gabay sa kanilang paglaki’t pagtanda, na magbibigay sa kanila ng isang malinaw at segurandong direksyon ayon sa magagandang asal at pag-uugali sa loob ng isang tunay na kristiyanong pamilya.

dnmjr/09-30-2024