Wednesday, July 29, 2015

Kyregma I - Ebanghelisasyon

AN KERYGMA I

Pagkatapus na madangog nyato kan nakaaging banggi kun siisay an Dios asin kun siisay man an tawo asin kun paano makakaotob an tawo sa kabotan asin kagustuhan nin Dios, ngonian repasuhon ta giraray an bagay na ini antes kita magpadagos sa satong tema ngonian na banggi.
Dakul sa saindo, kun hinahapot mi kun siisay ka, ano ta ika asin para sa ano ika nabubuhay, an nagsimbag na an tawo sarong linalang nin Dios tanganing magsunod asin magkuyog kan Saiyang kabotan o kagustuhan. Alagad kan hinapot sinda kun ano, para sa sainda, an kabotan nin Dios (na yaon sa pangadieon na Ama Niamo…’kukuyugon an boot mo digdi sa daga, nin siring sa langit’), mayo sinda nin maisimbag na tama.
An kagustuhan o kabotan nin Dios na Kaglalang para sa tawo na saiyang linalang iyo na siya ‘mabuhay tanganing magadan para sa iba.’ Iyo ini an kabotan nin Dios para sa gabos na linalang Niya sa langit asin sa daga, kabali na an tawo. Iyo ini an “Lehe Unibersal  nin Pagkamoot” (Universal, or Cosmic, Law of Love) na isinurat nin Dios sa puso kan gabos na linalang. An leheng ini puwede man na sabihon na “MABUHAY TANGANING MAGADAN PARA MABUHAY AN IBA, ASIN MAGKAMIT KAN PAGKABUHAY-LIWAT ASIN AN BUHAY NA DAING KASAGKORAN.”
Halimbawa, an sarong ina nabubuhay bilang sarong magurang para sa saiyang aki, Siya nagpapakagadan sa saiyang sadiri bilang sarong tawo tanganing magpaka-ina sa pag-asekaso asin pagpasuso kan saiyang aki kun ini nangangaipo kan pangangataman niya. An boot sabihon na kun ini nangangaipo kan pangangataman niya.
An boot sabihon na kun kaipuhan kan akin a magsuso nin huli ta gutom siya, kaipuhan na magmata asin magbangon na ina maski disoras nin banggi, o anuman na oras na igwa siyang ginigibo para sadiri. An ina nawawaran nin buhay niya tanganing mag-asekaso sana kan saiyang aki mantang maluya pa. Kaipuhan na mawaran siya nin kusog tanganing maidakit an saiyang kusog sa maluya niyang aki asin mapakusog ini sagkod na magin dakula na. Alagad, sa eksperyensya nin kadakul na magurang digdi sa kinaban, na tada na sa raya na pagkatapus na mapakusog na an aki, an ibinabalos kan mabaskog nang aki sa magurang iyo an pagtumang sa magurang, o an pag-gamit kan kusog na ipinasubli saiya kan magurang laban sa saiya man sana.
An maraot na eksperyensiyang ini kan sarong magurang na may relasyon sa saiyang aki, ini lakop sa enterong katawohan. Bako sanang mga aki an minagibo kaining pagtumang sa magurang kundi an iba man na mga tawo, na pagkatapus na tabangan nyato an sarong tawo na magin marhay asin magkusog, ginagamit an kusog na ipinasubli man sana saiya sa pagtumang sato.
Kaya, nagigin depisil para sa tawo an pag-ako kan lehe unibersal nin pagkamoot na ini nin Dios, na “mabuhay tanganing magpakagadan para sa iba” huli ta tada na sa raya. Kaya, an iba na nagiisip para sa saindang sadiring karahayan minapa-ili na sana sa natural na pagkarelihiyoso sa paghanap asin pagsunod sa kabotan nin Dios. An natural na relihiyon minatukdo sa tawo na an kabotan nin Dios iyo an pagpapakabanal kan sadiri sana sa paagi nin paggibo nin mga karahayan sa sadiri niyang kusog. Nin huli ta depisil para sa tawo na idusay niya an saidir niyang buhay tanganng gadanon para sa pagkamoot sa iba, kaya minapili na sana siya sa mga gaweng karahayan na ini sa pagkamit kan perpeksyon asin kabanalan para sa sadiri. Alagad, bako man ini an kagustuhan asin an kabotan nin Dios para sa tawo. 
Kun ootobon kutana kan tawo an orihinal na kabotan nin Dios na isinurat niya sa saiyang puso, na mabuhay tanganing magadan para sa iba, an tawo dai kutana kaipuhan na magpaili sa natural na relihiyon, nin huli ta siya mismo makakaotob na kan kabotan nin Dios sa saiya sana nin huli sa tabang kan grasya asin kusog nin Dios. Iyo ini an pagsunod o pagsagibo kan sarong supernatural na relihiyon na iyo an pagtubod.
Alagad, embes na maghanap kita kan kabotan nin Dios sa paagi nin pagpapakagadan nyato para sa iba, mas gusto nyato na mag-aling-aling kita kan satong sadiri sa paagi nin mga gaweng sa natural na relihiyon. Habo kitang magpakagadan asin magdusay kan satong sadiri tanganing runuton nin mga kasakitan asin kabigoan sa pag-ako asin pag-asekaso sa iba kundi mas pasil sato an paggibo nin mga gaweng kabanalan huli ta mas namamatean nyato  sa sadiri na garo man kita mga Dios man sana, o mas harani an satong pagkamate sa Dios. Kun siring, dai nyato nakukua an tamang pag-otob kan kagustuhan o kabotan nin Dios.
Sa sitwason na ini kan tawo, UYA MINADATONG SATO AN EBANGHELIO, o an MARHAY NA BARETA, NIN SATONG KALIGTASAN.
Sabi ni San Juan Bautista, “Magsolsol na kamo asin lambing saro saindo magbakli nin pagkabuhay huli ta madali nang maghade an Dios” (Mt 3:2).
Sa sitwasyon na ini kan tawo, minadatong an Kristyanismo. Ngonian na banggi, madadangog nyato an mapapadapit ki Jesukristo. Para sa saindo, siisay si Jesukristo? Para sa ano siya nagpadigdi sa kinaban?  Ano an saiyang ginibo para sa saindo?
Para sa dakul na tawo, an konsepto ninda ki Jesukristo iyo na siya Diyos, na siya iyo an Mesias, an Paratubos nin katawohan, asbpa. An gabos na sinasabi kan mga tawo dapit ki Jesukristo tama nin huli ta produkto ini kan natural na relihiyon na nagtukdo sainda nin mga doktrina sa katesismo dapit ki Jesukristo. Alagad ini gabos na simbag na ini bunga na sana kan pinakaenot na ginibo ni Jesukristo kan magdigdi siya sa kinaban, na iyo an darahon sa tawo an kristyanismo. Asin ano naman an kristyanismo?
Para sa dakul na tawo, an kristyanismo iyo an sarong relihiyon, arog kan natural na relihiyon na aram ninda. Alagad, para sa sato, bako ining sarong natural na relihiyon  na aram nyato. An kristyanismo bako man na sarong pilosopiya, na iyo an sabi kan iba. An pilosopiya nagtatao nin mga kapaliwanagan dapit sa kahulugan nin buhay. Alagad an kristyanismo dai man nagtatao nin mga rason dapit sa buhay nin tawo. An kristyanismo, siring sa sabi naman kan iba, saro daang moralismo. Alagad kun an kristyanismo sarong moralismo, taano tam as halangkaw an klase nin moral na pagkabuhay na itinutukdo niya. Kun an moralismo kan 10 Tugon sa Lumang TIpan dai nakakayang maotobkan tawo, an kristyanismo minatukdo na lampas sa 10 Tugon. Kaya, garo dai kayang gibuhon asin maabot kan tawo an moralismo na tinutukdo kan kristyanismo.
Kaya, an kristyanismo bakong relihiyon, bakong pilosopiya, asin mas lalo na bakong moralismo, kundi sarong MARHAY NA BARETA.
An sarong bareta may kakayahan na magbago kumpletamente kan buhay nin saro katawo na minaako kaiyan. Halimbawa, kun ika nakaresibi nin bareta na ika nanggana sa Lotto, o sa Sweepstakes, o sa Bingo (Ini mga halimbawa sana, asin dai itinutukdo sa tawo na sinda magsugal tangaing mapakarhay an saindang buhay). Arog man kaiyan an Marhay na Bareta na dara kan kristyanismo. Inin sarong pangyayari historikal na minalaog sa satong kamugtakan nin pagkabuhay tanganing kumpletamenteng baguhon an sitwasyon o kamugtakan na iyan. ASIN ANO AN MARHAY NA BARETA NA DARA KAN KRISTYANISMO?
Antes nyato diskutiron asin aramon an Marhay na Baretang dara kan kristyanismo, hilngon muna nyato an kamugtakan o sitwason kan tawo. ANO AN SITWASYON KAN TAWO SA PRESENTE?
Sabi ni Apostol Pablo sa Hebreyo 2:14-15 na “Siring na ining ‘mga aki’ tawong may laman, dugo, nagon tawo man si Jesus kapareho ninda, tanganing sa paagi nin kagadanan niya madaog niya an Diyablo na may kapangyuarihan nin kagadanan. Sa siring na paagi binutsan niya idtong mga nagin bilanggo nin pagkatakot sa kagadanan sa bilog nindang pagkabuhay”. Para ki Apostol Pahblo, an problema kan tawo sa saiyang presenting kamugtakan iyo na siya NABIBILANGGO HULI SA PAGKATAKOT SA KAGADANAN. (Ipapaliwanag nyato an kahulugan kan sinabing ini ni Apsotol Pablo). 
An boot sabihon kan “pagkatakot”    iyo an terror o takig na namamatean nyato sa satong sadiri na minapaluya kan satong tuhod asin minapaulnok kan satong ginhawa, na kita biyong nakukubanhan. Asin an tawong kurubhanon nakakagibo kan mga bagay na habo niyang gibuhon nin huli ta nakakakulog sa kapwa. Halimbawa, nakakakapagraway, naaanggot, nakakataram ni maraot, nakakagadan, asin iba pa. Iyan nin huli sa takot na namamatean iyan. Saro ining “instinct” tanganing mapreserbar an satong sadiring buhay tanganing ikaibitar kita sa pisikal na kagadanan.
An kagadanan na sinasabi ni Apostol Pablo bakong sarong pisikal na kagadanan, kundi kagadanan kan sadiri o kan persona. Pinagaapod ini na kagadanan ontolohikal, o kagadanan kan sadiring pagkatawo. Laen ini sa pisikal na kagadanan nin huli ta an pisikal na kagadanan iyo an sarong kagadanan sa pagkabuhay asin bakong kagadanan sa pagkatawo. Bilang tawo, ika may kamatean, aspirayon, ambisyon, kaisipan, plano asin iba pa para sa sadiri mo. Alagad kun ika nagagadan sa sadiri mong pagkatawo, iyan nangangahulugan na an gabos mong marhay na plano, ambisyon, kamawotan, aspirasyon, karahayan para sa saimong sadiri iyan gabosmawawara o magagadan. Kun siring, magigin miserable ka sa buhay mo.
An mga kawsa nin pagkagadan kan sadiring plano o ambisyon para sa buhay nangyayari huli sa depekto, bisyo, mga atitud na yaon sa ibang tawo (agom, mga aki, magurangm kapamilya, kpawa, kaklase, katrabaho) na dai mo gusto. Dai mo gusto nin huli ta pinapatios ka kan mga iyan, asin nagigin miserable an saimong buhay, nin huli ta dai mo naootob an saimong mga marhay na plano, o an marhay na pagkamate o trangkilidad na gusto mong mamatean na pirme sa saimong buhay. Kun siring, huli kan mga bisyo kan iba ika nakukunsumisyon asin ika minaniwang, o kaya, nararaot an marahay na pag-iisip. Ini an nakakagadan, o nakakapatios, saimo. Kaya tanganing dai ka pagparatios, o magparasakit, linalabanan mo an mga depekto, bisyo, kakundian sa pag-uuguli o mga kaluyahan nin saimobg kapwa (o ibang tawo). Linalabanan mo iyan sa paagi nin pagdulag o kaya pagsabat kaiyan sa paagi nin pagparatabuga, pagtaram nin mga makukulog na tataramon, o kaya sa paggamit  nin pisikal na lusog, arog kan sarong tawong nkukubnahan sa takot. Nin huli sa takot na kita magtios, kita nakakaginibo nin maraot, o nin pagkakasala, nin huli ta nakikipaglaban kita sa mga bagay na habo kitang magtios, o nagpapatios, o nagpapasakit, sa sato o nagpapamiserable kan satong pagkabuhay.
Kaya, an tawo nagigin oripon kan Diyable, kan maraot na kaisipan, nin huIi ta habo siyang magadan, habo siyang magtios nin kalamidad, helang, kalugihan, asin iba pa. Habo siya ni problema nin huli ta siya nakukunsumisyon. An habo niya iyo an kagadanan kan saiyang sadiri, nin huli ta nararaot an sadiri niyang mga diskarte, plano, kaisipan, ambisyon para sa sadiring pagkatawo kan dahel sa iba. An sadiri iyo an nagtitios, nagagadan asin takot kita (bilang instinct) na magtios, magsakit, magadan asin maraot o matunaw. Huli ta an tawo habong magpapatunaw kan sadiri kaya oripon siya kan gabos na klaseng maraot na kaisipan na iyo an Diyablo sa sisip niya.
Iyo ini an sitwasyon kan tawo ngonian. An tawo nagin bangan suhay sa sadiri asin sa saiyang kapwa asin sa reyalidad kan saiyang buhay. Aram niya na marhay asin para sa kalubusan niya na itao an saiyang sadiri para sa pagkamoot sa kapwa,  alagad dai niya iyan nagigibo. Ining dikotomia, o pagkakabanga, sa laog kan sadiri niya iyo an sinasabi ni Apostol Pablo sa Roma 7:1-41 na:
Aram ta na espirituwal an Katugonan; alagad ako sarong tawongmakikinaban, oripon, nin kasalan. Dai ko aram kun tano ta arog kainin an gibo ko. Dai ko ginigibo an gusto kong gubuhon kundi idtong ikinakaongis ko. Ngonian huli ta ginigibo ko an habo kong gibuhon, nagpapahiling iyan na uyon ako na an Katugonan tama. Kaya, bako talagang ako an naggigibo kan mga bagay na ini kundi an kasalan na yaon sa sako. Aram ko na mayong marahay na yaon sa sako, boot sabihon, sa sakong natural na pagkatawo. Huli ta maski gusto kong gibuhon an marhay, dai ko iyan nagigibo. Embes na gibuhon ko an marhay na gusto ko, an maraot logod nah abo ko iyo an nagigibo ko. Kun ginigibo ko an habo kong gibuhon, nangangahulugan iyan na bako na ako an naggigibo kaiyan, kundi an kasalan na yaon sa sako. Nadiskubre ko na an nangyayari sa sako iyo ini: LUN BOOT KONG MAGGIBO NIN MARHAY, AN MARAOT HARANI MAN SA SAKO. Sa puso ko, maogma kong sinusunod an katugonan nin Dios. Alagad nahihiling ko na sa sakong hawak, ibang katugunan an aghahde - katugonan ini na kontra sa katugonan na inuuyonan kan boot ko. Dahel kaiyan, nagigin akong bilanggo kan kasalan na nageerok sa hawak ko”.

Sabi pa ni Apostol Pablo na, sa kamugtakan na ini, an tawo dai kayang gumibo kan tama asin kan marhay. An moralismo minasabi na an paggibo nin marhay yaon sana sa laog kan kapangyarihan nin tawong gibuhon, na an tawo dai matios kun siya dai mahinugak kundi maorop sana sa buhay. Pobre kita nin huli ta hugakon kita, an sabi kan moralista. An sabi pa ninda, kun magibo sana kita nin marhay asin magtatrabaho, dai kita matios asin masakit.    
Sabi man kan Marksista, iyo na kita nagkakabaranga nin huli kan mga mapag-aping estruktura sa sosyedad ta kaya dai kita naka-kapaggibo nin marhay na magpapaasenso sa saiyang pagkatawo.sabi naman kan Sikolohiya iyo na an tawo nababanga sa saiyang sadiri asin dai kayang gumibo nin marhay nin huli kan saiyang mga dakul na kumplikasyon na binitiossa laog kan sa yang personalidad. Alagad an kristyanismo nagsasabi na an tawo dai kayang gumibo nin marhay nin huli ta an tawo nagsuhay kan saiyang sadiri sa Dios. Nagbaling siya sa Diyablo na iyo an nag-oripon sa saiya. An Diyablo iyo an saiyang ama. Kaya an mga kadirikit na mga huli sa tawo o mga sermon na nakikimaherak sa tawo na gumibo nin karahayan, iyan gabos mayong serbi, o pakinabang, sagkod na an tawo dai nakakabutas sa pagkaoripon niya sa Diyablo na iyo an pinagseserbihan niya.
An dikotomiyang ini sa laog kan sadiri nin tawo nagsasabi na gusto mo nin marhay alagad dai mo kaya. Pagka-aga, nagbangon kang marhay an saimong kamatean, na matrangkilo an isip mo. Alagad pagmuklat mo kan saimong mga mata asin pagluwas mo sa kuwarto, o sa harong, nahiling mo si tawo na kinakauyam o kinakasuyaan mo asin minainit na naman an saimong payo. Kaya, raot na naman an saimong aldaw asin an gabos mong diskarte asin plano sa aldaw na iyan. Kasubanggi, mantang ika naghihigda sa saimong katre, inisip asin pinagplano mo na an mga marhay mong gigibuhon sa aldaw na ini, na para saimo iyo an makakapakarhay kan saiong sadiri. Alagad, kan magbutwa sa atubangan mo an konsumisyon, an gabos na marhay mong plano ini nagkaturunaw na garong aso. Kaya, anong ginigibo mo? Mapoon ka nang paglamuda, pagkasuya, pamakol digdi, pamakol duman patin mga ikos asi mga ayam nagkakadaramay. Tano? Nin huli ta idtong gabos na mga marhay mong plano para sa aldaw na iyan nagkararaot huli ta igwang buminutwang konsumisyon.
Huli ta igwang sitwasyon nin kagadanan na nagbutwa sa atubangan mo, kaya nagrebelde asin nakilaban ka nin huli ta dai mo kayang atubangnon o sabaton nin karahayan, o pagkamoot, an sarong konsumisyon, o an nakakaraot o nakakapatios, sa saimo. Nin huli ta dai mo kayang sabaton nin karahayan nin may marahay na boot, kaya nalulunod ka pairarom asin minaserbi sa Diyablo. Dai mo kaya na maglakaw sa ibabaw ni kagadanan, o kasakitan, dai mo kayang MAGLIHIS, O MAGBALYO, SA MGA OLANG NIN PAGTIOS ASIN KASAKITAN, nin huli ta oripon kan Diyablo na nagmamaniobra saimo sa paagi nin PAGKATAKOT SA KAGADANAN. Kaya, padagos kang nakakaginbo nin pagkakasala na saimong pinagtitiosan sa bilog mong pagkabuhay. Dai mo maotob an Lehe Unibersal ni Pagkamoot na nagsasabi na “MABUHAY TANGANING MAGADAN PARA SA IBA”, asin  pabayaan mong gadanon ka kan iba tanganing sinda mabuhay.
Tano ta an bagay na ini nangyayari? Paano nangyayari an bagay na ini na luminaog an Diyablo sa buhay nin tawo na iyo an nagbugtak nin olang na iyo an pagkatakot sa kagadanan?
An tataramon kun saen makukua nyato an paliwanag dapit sa reyalidad nyatong ini makukua sa Gen. 3:1 asin minasunod, kun saen makukua nyato an etsorya ni Adana sin Eva. Si Adana sin si Eva iyo man sana kita: ika, ako, asin kitang gabos na tawo, nin huli ta si Adan iyo an minarepresentar kan entering katawohan sa estoryang ini kan Genesis.
Ano an estoryang makukua  nyato sa Genesis?
“An serpiyente iyo an pinalatuso sag abos na linalang nin Dios sa Eden”. An serpyenteng ini iyo an simbolo kan Diyablo. Asin an Diyablo daing iba kundi si Satanas na iyo an maraot na isip kan tawo. Ano an sabi kan serpyente, na iyo an representasyon o simbolo kan Diyablo, na iyo man an representasyon, o personipikasyon, kan maraot na kaisipan nin tawo? An sabi kan Diyablo iyo na , “Totoo daw na nagsabi an Dios na bawal saindo an pagkakan kan bunga kan arin man na kahoy digdi sa entering tatamnan?”
An boot sabihon kaini iyo na an tawo man sana an nag-iisip kun totoo na pinagbabawalan nin Dios an anuman n abagay na gustong gibuhon nin tawo para sa saiyang sadiri, nin huli ta an Dios nagbugtak sa saiya nin sarong pagboot, o lehe, na “mabuhay ka sa paagi kan pagpapakagadan sa saimong sadiri para sa iba”. Kun marereyalisar ko sana an sakuyang sadiri sa paagi kan pag-alay ko kan sakong buhay para sa iba, kun siring, mayo na akong magigibo para sa sakong sadiri na gusto ko. Ini an pagkaintiyende kan tawo dapit sa pagbawal, o sa lehe, o pagsaway, o pagpina, nin Dios sa saiya.
Boot sabihon, dai niya maootob, o maaabot, an reyalisasyon kan saiyang pagkatawo sosog sa saiyang sadiring kaisipan, plano, ambisyon, kamawotan, nin huli sa pagbawal na ini nin Dios. Boot kaining sabihon na limitado na siya sa saiyang pagkatawo. Sabi sa Rom. 7”11 na “An Diyablo, nin huli sa  kapangyarihankan tugon, kan pagpina, dinaya kita asin ginadan kita”.
Nahiling nindo an saindong sadiri sa atubangan nin sarong bagay na marhay para sa sadiri mo. Kumbensido ka na huli kan paggibo kaini. Marereyalisar mo an saimong sadiri bilang persona. Sa atubangan kaini, hinahapot mo an saimong sadiri, “Tano ta dai ko maggibo an bagay na ini?” Tano ta dai aki puwedeng makisaro ki Betty kun nagkakamirootan man kami. May agom siya, alagad…”
Ano an pinang ini? An Sampulong Tugon nin Dios.
1.       Ako an Kagurangnan mong Dios, dai ka nin ibang dios na pagsasambahon kundi ako sana.
2.       Dai mo pagbasang-basangon an sakong ngaran.
3.       Ipaglehe mo an sakong aldaw na Sabbath (Pahingalo).
4.       Galangan mo an saimong ama asin ina.
5.       Dai ka maggadan.
6.       Dai ka magsambay.
7.       Dai ka maghabon.
8.       Dai ka magsaksi nin putik laban sa kapwa mo.
9.       Dai ka maara sa agom kan saimong kapwa.
10.   Dai ka maara sa mga rogaring nin saimong kapwa.

Kun sa pagbaligwat kan mga pinang ini maootob ko an sakong sadiri, magkakaigwang reyalisasyon an sakong mga plano asin ambisyon sa buhay, kun siring an mga pagsaway, o mga leheng ini nin Dios iyo sana an nakakaolang sa sako tanganing maotob ko an sakong sadiri. Kun siring, an lehe nin Dios iyo an nakakalimitar, o nakakabilanggo, sa sako, asin ako sarong linalang na bakong libre nin huli ta dai ko nagigibo an gusto kong gibuhon para sa sakong sadiri. An intensyon kan Diyablo iyo na ribungon an tawo, asin bugtakan nin suspetsa an tawo na bakong totoo na an Dios pagkamoot.
Alagad an babae nagsabi, “Bakong arog kaiyan an sabi nin Dios. An sabi niya iyo na puwede kaming magkakan kan bunga kan arin man sa mga kahoy na yaon digdi sa hardin, apwera kan bunga kan kahoy na yaon sa tahaw kan hardin, na iyo an kahoy nin pagkaaram kan marahay asin kan maraot”.
Ano an kahoy na ini nin pagkaaram kan marahay asin kan maraot? Iyo ini an kahoy nin kapahingaloan. An sabi nin Dios sa tawo na makakakakan sinda sa bunga kan kahoy nin buhya (an kahoy nin buhay iyo an kahoy nin sakripisyo, o nin trabaho asin kan lehe). Alagad dai sinda makakakan sa bunga kan kahoy nin pagpapahingalo  nin huli ta kakanon iyan ninda pagkatapos kan saindang buhay didgid sa daga. An pagkabuhay digdi sa daga dapat anas pagtatrabaho, nin pagsasakripisyo bilang pagsunod sa lehe unibersal nin pagkamoot.
Dangan, an Diyablo nagputik na nagtaram sa babae na an sabi: “Aram daw nindo kun tadaw ta binabawal saindo nin Dios an pagkakan sa bunga kan kahoy na ini? An bunga kan kahoy na ini marahay, asin an pagkakan sa bunga kan kahoy na ini iyo an makakaotob, makakareyalisar kan saimong sadiri, dangan makukua mo an saimong buhay. Asin an Dios nagseselos sa saindo, habo niyang marealisar nindo an saindong sadiri nin huli ta magigin man kamong mga Dios na arog saiya, na aram an marahay asin an maraot. Kun siring, magigin man kamong dakula na arog saiya. Kaya, binabawalan niya kamo na kumakan kan bunga kan kahoy na ini”.
Iyo ini an pinaka-antigong kaputikan. An Diyablo, na iyo an personipikasyon kan maraot na isip nin tawo, iyo an nagputik sa saiyang sadiri na kun suwayon niya an pina sa saiya nin Dios marereyalisar niya an saiyang sadiri, asin ta an dahelan kan mga pina saiya nin Dios iyo na nagseselos an Dios saiya, na habo niya an tawo na magin dakulang arog sa Dios.
Kun siring, kun an Dios nagseselos sa tawo, asin habo niya an tawo na magin siring kadakulang arog saiya, kun siring an Dios bakong pagkamoot. An mga pinang ini nin Dios sa tawo ibinugtak diyan nin huli ta dai niya namomotan an tawo, na habo niyang marealisar kan tawo an saiyang sadiri asin naoongis an Dios kun siring sa tawo asin boot niyang limitaran, prisuhon siya na magin sunod-sunoran sa mga kagustuhan Niya. Kun an Dios bakong pagkamoot, kaya an paagi na makuyog nin tawo an sadiring kagustuhan para sa sadiring reyalisasyon iyo na akoon asin sabihon niya na para sa sadiring reyalisasyon iyo na akoon asin sabihon niya na bakong totoo na igwa nin Dios, na may Dios sa saiyang buhay. Kun mayong Dios, di mayo nang bawal-bawal, mayo nang pina-pina, kaya magigibo na nin tawo an anuman na gusto niya sa buhay. Labo-labo na, sige na sanag sige sa anuman na naiisip niyang gibuhon para sa sadiri niya. Otoba an saimong sadiri siring sa gusto mo. Kun ika Dios mismo, kun siring, kayang-kaya mo an gabos asin posible an gabos na bagay na magibo mo. Ini an katekesis kan Diyablo: AN DIOS BAKONG PAGKAMOOT, DAI SIYA NAMOMOOT SAIMO.
Nakumbensir si Eva na an Dios bakong pagkamoot, na an bunga na idodolot kainin para sa saiyang buhay marhay asin managom na paghorop-horopon (na kakanon), na magpoon ngonian marereyalisar na niya an saiyang sadiri. Kaya kuminakan siya, An boot sabihon kaini iyo na inako niya an katekesis kan Diyablo na, “An Dios bakong pagkamoot”. Inin sarong bagay na dai mo iniisip kundi saimong ginigibo. Si Eva, ika asin ako, minagibo nin sarong sakramento kun kita nagkakasala. Minagibo kita nin sarong gaweng historiko kun saen mina-“amen” kita sa katekesis kan Diyablo, na nagsasabi sa satong sadiri na an DIOS BAKONG PAGKAMOOT, NA AN DIOS DAI NAMOMOOT SATO, asin kun siring mayo nin Dios para sa sato. An paggibo nin kasalan iyo an sarong tanda na inaako nyato an katekesis na ini kan Diyablo.
Alagad an kasalan mina-ogbon nin kagadanan. Kan si Eva nagkasala, kumbensido siya na “Totoo na mayo nin Dios. Ako solo-solo sa kinaban”. Kun siring, an nangyayari iyo an pagkagadan kan sadiring pagkatawo, nin huli ta mantang igwa nin Dios, namamatean niya na igwa siyang buhay, asin sa pag-ataman saiya nin Dios, an Dios pagkamoot. Kun aakuon nyato na an Dios bakong pagkamoot, kun siring mayo na nin kahulugan an satuyang buhay.
Dangan, mahapot ako “SIISAY AN NAGLALANG, O NAGGIBO, SAKO?”, nin huli ta an hararom na kahulugan kan buhay nawara na. Nagagadan ako ontolohikalmente (sa sakong sadiring pagkatawo, o persona). Nagdadanay akong enterong buta, nin huli ta kun an dai mayo para sa sako nin huli ta dai niya ako namomotan, siisay palan an nagbubuhay sa sako? Siisay ako?
Kaya an tawo minapoon na maghanap nin kaogmahan asin reyalisasyon sa dakul na bagay sa buhay. Iyo ini an mga idolo sa kinaban na ini, arog baga kan apeksyon, estimasyon nin kapwa, kuwarta, trabaho, seks, popularidad, asin iba pa, na gusto niyang ipano sa kaguwangan kan saiyang pagkatawo. Namamatean niya na an buhay para saiya mayo nin kahulugan, na suhay na siya sa iba, asin sa ngonian dai na niya midbid kun siisay siya nin kagadanan kan saiyang sadiri. Kaidto, an kagadanan dai nageeksistir, an pisikal na kagadanan saro sanang natural na pag-agi (paglihis) siring sa an gabos na bagay sa natura nagagadan asin minabangon,  o minabalik, liwat.
 




PRIMERONG BANGGI KAN EBANGHELISASYON


EBANGHELISASYON

PRIMERONG BANGGI – PAGPAMIDBID

Babasahon – Jn 9:1-41.

Sa pagpoon kan sesyon, kaipuhan na isabi sa mga tawo na an imbitasyon na naka-abot sa mga katekista iyo na matukdoan sinda kun ano asin kun paano an paggamit kan Bibliya para sa saindang buhay magpoon ngonian. Nagsimbag an mga katekista sa imbitasyon na ini kan mga tawo nin huli ta balido an pangangaipong ini kan mga tawo.
Enot na rason kun tano ta sinasabi  nyatong balido an hagad na ini kan mga tawo iyo na kadakul na mga pastor ngonian kan mga sekta nin relihiyon an naglilibot asin nagkukumbensir sa mga tawo sa paagi kan pagbuklit kan mga pahina kan Bibliya. Nin huli ta inosente an mga tawo sa Biblia, kaya minatukob an nagkapipira sa sainda sa mga salang paliwanag  kan mga pastor na ini asin nakukumbensir na mag-ayon nang padagos sa saindnag relihiyon.
Pagkatapus na mapa-anib sa saindang sekta, hahagadan na an mga tawo nin dakul na kuwarta sa paagi na mayo man itinutukdo sa Bibliya (Halimbawa, an “himulo’ o diyes porsyento”, an mga ‘love offering”, asbpa.) Kun igwa nin mga katekista na magtutukdo sa mga tawo dapit sa Bibliya, an mga tawo makakaligtas na maloko kan mga pastor nin ibang sekta nin relihiyon.
An ikaduwang rason kun tano ta balido an hagad kan mga tawo na magpadara sainda nin mga katekista, iyo na ini sarong biyaya nin Dios mismo sa sainda tanganing maotob an mga tataramon sa banal na Kasuratan na isinabi ni Profeta Isaias na,

Oho, banwaan nin Zion, maerok kamo sa Jerusalem asin dai na magtatangis pa. Maheherakan niya kamo kan madangog niya an saindong inagrangay: kun madangog niya masimbag siya. Kan tawan kamo nin Kagurangnan kan tinapay nin pagtios asin kan tubig nin kapurisawan, siya na saindong  paratukdo dai nanggad siya matago, asin mahihiling mismo kan saindong mga mata an saindong paratukdo. Maski magbaling an saindong paghiling sa too o sa wala, madadangog kan saindong mga talinga an mga tataramon sa likod nindo, ‘Iyo ini an dalan, sunoda iyan’” (Is. 30:19-21).

Ngonian pa sana, pasalamatan na nyato an Dios huli sa mga tataramon na ini, ta an enot pa sana nindong pag-apod sa saiya sinimbag na Niya an saindong pag-apod asin pag-agrangay na padarhan Niya kamo nin mga paratukdo. Sinimbag NIya kamo asin ipinadara kami sa saindo, maski kami mga parakasalang paratukdo, mga sadit na kasangkapan kan saiyang tataramon. (Pwede nindong ikapamidbid an saindong sadiri kun siisay kamo bilang kasangkapan nin Dios ngonian, maski gurano kamo mga parakasalang tawo).
An Dios igwa nin magayon asin dakulang bagay na gigibuhon sa mga tawo magpoon ngonian, sa paagi nindong mga katekista. Inaapod nin Dios an mga tawo sa Saiya, bako na tanganing husgaran sinda kan saindang mga naginibong kasalan, kan saindang mga kakundian asin mga kaluyahan, bako na magtukdo sainda nin moralismo (na sala kamo, asin kami an tama), kundi tanganing gibuhon sindang mga aki Niya.
Siring sa nasusurat,
“Alagad an totoo iyo na bako siyang harayo sa siisay man sa sato, huli ta sa saiya kita nabubuhay, asin naghihiro asin nagdadanay, na isiinabi na ngani kan nagkapipira sa saindong mg aparasurat na: ‘Kita gabos iyo an saiyang mga kaakian’” (Gibo 17:28).

Kun gibuhon kitang mga akin in Dios, kun siring, masasabotan nyato an gabos na nakasurat sa Bibliya nin huli ta na Bibliya isinurat nin Dios, bako para sa ibang tawo, kundi para sa mga aki NIya. An katotoohan kaini yaon sa sarong halimbawa nin sarong ama na yaon sa harayong lugar.  Siya nagsurat sa aki niya na yaon  nageestar sa saindang harong. An ama nagsabi sa surat niya na, “Aki ko, ako mapuli na sa masunod  na bulan. Gusto ko an pag-abot ko, areglado an harong ta.  Kaya, pakarhayon asin husayon mo an gabos na gamit ko sa sakong kuwarto para sa pag-abot ko. An lyabe sa aparador ko yaon diyan nakasuksok sa likod kan tukador. Mapadara ako nin kadikit na kuwarta tanganing bayadan mo an utang ki pulana asin balukaton mo an daga ta na nakasangra sa banko. Gusto ko na magibo mo an gabos na ini bago ako mag-abot. An minagalang, an saimong ama”.
An sarong aki sana kan amang ini an makakaintyende kan mga tataramon na ini kana ma. Aram niya kun haen saen an aparador asin tukador. Aram niya kun gurano an utang ki Pulana asin sa banko. Aram niya an mga detalye kan sinasabi sa surat nin huli ta siya iyo an aki kana ma. Kun mabasa man an surat na ini kan ibang tawo, asin bako kan mismong aki kana ma, dai man niya lunod na maiintynedihan an mga sinasabi sa surat nin huli ta bako man siya an pinapanongdan kan surat asin dai niya aram an mga sinasabi sa surat huli ta dai niya midbid an mga bagay-bagay na sinasabi sa surat.
Arog man kaiyan an Bibliya. Kaipuhan na an sarong tawo magin aki muna siya nin Dios bago niya maintiyendihan  an gabos na mga sinasabi diyan sa Bibliya, patin an mga detalye kaiyan.
Kaya, dai dapat na matakot an mga tawo kan sabihan nindo sina na kaiouhan na mabulong muna sinda kan saindang pagka-buta aisn pagkabongog bago gibuhon an eanghelisasyon para sainda. Kaipuhan na buksan muna an saindang mga mata asin talinga bago magprobar na magbasa asin maghimate sa tataramon ni Dios, nin huli ta saang man sana an mga tataramon na ini nin huli ta dai ninda maiintiyendihan sagkod na da muna buksan nin Dios an saindang  mga mata asin mga talinga. An Dios dapat na magtrabah sa paagi nin sarong misteryosong paagi sa  persona (kalag) kan mga paradangog, sa paagi kan pagbukas kan saindang puso asin isip.
An dalan  pasiring sa puso iy an talinga, asin an dalan pasiring sa isip iyo an sa paagi kan mata. Kaipuhan ini tanganing maako ninda an tataramonnin kapahayagan. Nin huli ta an pinakamasakit na parte kan pagtubos iyo na, sa kawaran nin mga pruwebang lohikal, an paagi sana na maako nin siisay man an tataramon nin Dios iyo an paagi nin sarong iba asin personal na trabaho nin Dios na matao sa paratubod nin sarong bagong padis nin panlaog na mga mata ‘tanganing makahiling siya kan dai niya mahiling kaidto” asin an sarong padis nin panlaog na talinga ‘tanganing madangog niya an dai pa nadadantgog kaidto” (Hilnga an 1 Co. 2:9; Is.64:3 asin Jer. 3:16). Ini sarong grasya nin Dios para sa mga tawo.

PAGBASA SA EBANGHELIO NI APOSTOL JUAN 9:1-41:

Sa paagi kan halabang estorya nin sarong buta na yaon sa ebanghelio ni Apostol Juan, boot nyamong darahon sa saindong konsiderasyon ngonyan na banggi an katunayan asin reyalidad  kan satong pagka-buhay gabos.
Sosog sa estorya, si Jesus kaiba kan saiyang mga disipulos nag-aagi asin duman sa dalan nahihiling ninda an sarong butang parapa-kilimos na buta magpoon na ipinangaki siya.  Naghapot saiya an mga disipulo, ‘’Maestro, siisay an nagkasala, an tawong ini o an saiyang mga magurang, huli ta ipinangaki siyang buta?’’ May pagtubod an mga disipulo na an maraot na kamugtakan o suwerte an nag-abot sasarong tawoiyo an risulta nin pagkakasala. Kaya naghapot sinda,  ‘’Siisay an nagkakasala, an tawong ini o an saiyang mga mga magurang?’’
Hinahanapan kan mga disipulo nin kasalan an tawong ini asin an mga   magurang kaini, kun tano ta arog kaini an kamugtakan kan lalaki . Nagigin moralista an mga disipulo sa sitwasyon na ini. Boot sabihon kaini iyo na handa an mga disipulo na kondenaron asin husgaran an siisay man tawo na nagin kawsa kan pagkabuta asin kademalasan na ini na uminabot sa sarong lalaki, nin huli ta sa paagi nin paghusgar asin  pagkondenar nin pagkakasala nagmamawot sinda na matatabangan an pobreng lalaki.
Kontra sa negatibong pananaw kan mga disipulo, si Jesus iba man an pagtubod kisa sa saiyang mga disipulo. Nahihiling ni Jesus an pobreng kamugtakan kan lalaki ,na buta magpoon na ipinagki ini asin nabubuhay ngonyan sa pakikilimos nin kadikit na tabang sa kapwa tawo sa dalan. Dai siya nagtutubod na kaipuhan na ungkaton pa an dapit sa tama kun siisay may kasalan sa kamugtakan na ini, nin huli ta dai makakatabang an pagigin moralista sa sitwasyon na ini. Anong karahayan an maidodolot sa kamugtakan kan pobreng lalaki kun maaraman an tawong responsible sa kademalasan na sinasapo kan lalaking ini?
Puwede dawn a marahay an kamugtakan kan lalaki kun kondenaron na siya o an saiyang mga magurang mga parakasala? Sa pagtubod ni Jesus, dai. Kaya siya nagsabi, ‘Bako siya ni an saiyang mga magurang an nagkasala. Ipinangaki siyang buta tanganing an mga trabaho nin Dios puwedeng ipahiling sa saiya”.
An kamugtakan kan butang ini nagpapahiling man kan satuyang sadiring kamugtakan, mga tugang. Dapit sa pagsa-dios, puwede nyatong sabihon na bako na kitang mga ignorante asin buta nin huli ta ipinangaki na kita sa pagtubod sa Dios, na may Dios na kitang tinutubod asin sinusunod. Alagad sagkod ngonian dai nyato maapresyar asin mahiling  an mga trabaho niya sa satong buhay. Nabuhay kita magpoon na aki pa kita sagkod ngonian na nagtutubod na an gabos na nangyayari sa satong buhay kagibuhan ta sana, gibo sana nin tawo na mayong pakilabot sato an Dios. Kun marhay an kamugtakan ta, naghohona kita na marhay kitang mga tawo kaya marhay man an suwerteng minaabot sa satong buhay. Kun nasa maraot an satong buhay, naghohona kita na kastigo iyan sato kan Dios huli kan satong mga kasalan asin mga pagkukulang sa buhay.
Dai nyato nahihiling na magmarhay kita o magmaraot, yaon an Dios na may tataramon para sa sato tanganing mag-giya sa satong pagkabuhay. Iyan an pagkabuta na sinsabi sa ebangheliong ini. Baka man ining pisikal na pagkabuta, arog kan pinaghohona kan iba, kundi sarong pang-espirituwal na pagkabuta.
“An nakatagong kadonongan na itinutukdo nyamo sa samong mga misteryo iyo an kadonongan na itinagama nin Dios na magin para sa kamurawayan nyato bago magpoon an mga panahon.  Iyo ini an kadonongan na dai lamang naaaraman kan mga maestro kan panahon na ini, ta kun iyo dai kutana ipinako sa krus an Kagurangnan nin makurawayan; itinutukdo nyamo an inaapod sa kasuratan na: an mga bagay na dai nahihiling kan mga mata ni nadadangiog kan mga talinga, mga bagay na lampas sa isip kan tawo, gabos na inandam nin Dios para duman sa namomoot saiya” (1 Cor. 2:7-9).
  An kadonongan nin Dios, na sarong espirituwal na bagay, an dai pa nyato naaapresyar asin nahihiling na lubos sa kasaysayan kan satong buhay ngonian. Iyanb an boot nyamong mapaomayan kamo sa paagi kan ebanghelio ni Jesukristo.
Paano pinaomayan ni Jesukristo an buta? An buta mayo nin pagkaaram kun ano an nagyayari sa palibot niya, na pinagoorolayan siya  ni Jesukristo asin an mga disipulo kaini. Mayo siyang pakiaram kun pinagoorolayan an saiyang kamugtakan basta yaon siya duman tanganing maghagad nin kadikit na pagkaherak  na limosan kan mga tawo. Alagad an ginibo ni Jesukristo iyo an paggibo nin laboy hale sa alpog kan daga asin binasa kan saiyang lutab asin itinapil sa duwang mata kan buta.
Dangan nadangog kan buta an sabi ni Jesus na,  ‘Lakaw asin maghugas ka sa Tangke kan Siloam (sarong ngaran na an kahulugan ‘sinugo’). An buta masabi, “Siyempre, mahugas ako. Dai mo nahiling an saimong ginibo? Binugtakan mo nin laboy na sakong mga mata asin an pagmate ko iyo na maati na ako. Kaya, maduman ako tanganing maghugas.” Asin nagduman siya sa tangke kan Siloam, asin naomayan siya saiyang pagkabuta.
Mga tugang, boot nyamong ipaisi sa saindo ngonian na banggi na madatong man si Jesukristo asin an saiyang  mga disipulo asin pinagoolayan na ninda an saindong kamugtakan nin pagklabuta s mga trabaho nin Dios sa saindong buhay.  Asin boot ni Jesukristo na paomayan man kamo. Tanganing mapaomayan niya kamo, kai[uhan na handa kamo na mag-ako nin mga ati, o laboy (alpog hale sa daga na binasa nin lutab) na minasimbolo kan mga kasalan nin saindong sadiring pagkatawo na mabutwa sa paagi kan ga maraot na tataramon nin kapwa nindo tawo, sa saindong mga persona. Ini may katuyuhan na sa pagkamidbid nindo na maati o mga parakasala man palan kamo, maghanap kamo nin tubig na puwede nindong ipanghugas kan saindong mga kasalan aisn kaatian.
An tubig na iyan, mga tugang, iyo an tubig kan bautismo. Asin an tangke kan Siloam iyo an tangke kan bautisteryo kun haen saen kamo maako giraray nin bagong bautismo. Dangan kun makapaghugas na kamo giraray, kamo maoomayan kan saindong pagkabuta asin mamimidbidan nindong marhay am Dios asin an saiyang  mga trabaho sa saindong buhay.
Iyo ini an tuyo kan ebanghelisasyon na gigibuhon sa saindo magpoon ngonian na banggi. An ebanghelisasyon iyo an pagolay-olay ni Jesujristo asin kan mg adisipulo dapit kan satong pagkabuta. Digdi madadangog nyato an bagong plano nin Dios para sa satong buhay. An peryodo kan ebanghelisasyon bakong panahon na magparadangog kamo nin sermon dapit sa moralidad, na kamo sala asin kami an tama. Kun nagin arog kaiyan an inabot na kamugtakan kan saindong buhay, an sala mayo sa saindo o sa saindong mga magurang, o sa saindong mga pastor o sa kiisay pa man. An kamugtakan kan saindong pagkabuta sa mga gibo nin Dios sa buhay nin tawo iyo an ginagamit nin Dios tanganing punan para sa saindong buhay  an halawig na trabaho nin pagpaomay saindo.
Gusto nindong paomayan nin Dios an saindong   pagkabuta asin pagkabungog sa mga tataramon nin Dios? Kun iyo, magpasige kamo sa pag-atendir asin pagdangog  sa samo. Kum habo kamo, dai na kamo mag-atendir asin magpadagos na sa pagdangog. Dai kamo pipiriton nin Dios na maglaog sa sarong bagay na ngapit magbabasol kamo. An sinasabi nyamo iyo na bakong sarong pasil na bagay an pag-adal asin an pagdangog sa mga tataramon nin Dios na yaon sa Bibliya. Kaiba digdi iyo an pag-ako nin mga kaatian sa buhay, an paglakaw asin an paghanap kan tubig na mahuhugasan. Kun baga, kun boot nindo na mag-adal kan Bibliya, makua kamo nin sarong salming na mahihiling nindo kun siisay asin kun ano talaga kamo. Kun mahiling nindo na igwa kamo nin mga depekto, natural na maigot kamo na mapakarhay an depektong iyan bago kamo magluwas sa saindong mga natad asin makihampang sa ibang tawo. Kaya, iyo ini an kasakitan na ipinapaisi mi na sa saindo bago magpoon na magbuklit kita kan mga pahina kan Bibliya.