Thursday, January 2, 2025

HOMILIYA PARA SA LINGGO SA PISTA NG EPIPANYA (Cycle C)

HOMILIYA PARA SA LINGGO SA PISTA NG EPIPANYA (Cycle C) Ang mga pagbasang galing sa Banal na Kasulatan para sa Linggong ito sa Pista ng Epipanya ay ang mga sumusunod: Unang Pagbasa – Isaias 60:1-6 - Bumangon ka, Jerusalem, at sumikat na tulad ng araw. Liliwanagan ka ng kaluwalhatian ni Yahweh. Mababalot ng kadiliman ang buong daigdig; ngunit ikaw ay liliwanagan ni Yahweh, at mapupuspos ka ng kanyang kaluwalhatian. Ang mga bansa ay lalapit sa iyong liwanag, ang mga hari ay pupunta sa ningning ng iyong pagsikat. Pagmasdan mo ang iyong kapaligiran, ang lahat ay nagtitipun-tipon upang magtungo sa iyo; manggagaling sa malayo ang mga anak mong lalaki; ang mga anak mong babae'y kakargahing parang mga bata. Magagalak ka kapag nakita sila; sa iyong damdami'y pawang kasiyahan ang madarama; sapagkat malaking yaman buhat sa karagata'y iyong matatamo, at mapapasaiyo ang kayamanan ng maraming bansa. Ang Ikalawang Pagbasa – Epeso 3:2-3a. 5-6 – ay nagsasabi na: “Marahil ay nabalitaan na ninyo na dahil sa kagandahang-loob ng Diyos ay pinagkatiwalaan niya ako ng tungkuling ito para sa inyong ikabubuti. Tulad ng naisulat ko na sa ilang salita, ipinaalam sa akin ng Diyos ang kanyang lihim na panukala. Ito'y hindi ipinaalam sa mga tao noong mga nakaraang panahon, ngunit inihayag ngayon ng Diyos sa pamamagitan ng Espiritu, sa kanyang mga banal na apostol at mga propeta. At ito ang lihim: sa pamamagitan ng Magandang Balita, ang mga Hentil ay mga tagapagmana rin tulad ng mga Judio, kabilang din sa iisang katawan, at may bahagi sa pangako ng Diyos sa pamamagitan ni Kristo Jesus.” An Ebangheliyo naman na galling kay Mateo 2:1-12, ay nagsasabi na: “Panahon ng paghahari ni Herodes sa Judea nang ipanganak si Jesus sa Bethlehem. May mga pantas mula pa sa silangan na dumating sa Jerusalem. Nagtanung-tanong sila, “Nasaan ang ipinanganak na hari ng mga Judio? Nakita namin sa silangan ang kanyang bituin, kaya't naparito kami upang siya'y sambahin.”Nang mabalitaan ito ni Haring Herodes, siya'y naligalig, gayundin ang buong Jerusalem. Kaya't tinipon niya ang lahat ng mga punong pari at mga tagapagturo ng Kautusan at sila'y tinanong, “Saan ba isisilang ang Kristo?” Tumugon sila, “Sa Bethlehem po, sapagkat ganito ang isinulat ng propeta: ‘At Ikaw, Bethlehem, sa lupain ng Juda, ay hindi pinakahamak sa mga pangunahing bayan ng Juda. Sapagkat sa iyo magmumula ang isang pinuno na mamamahala sa aking bayang Israel.’” Nang mabatid ito, palihim na ipinatawag ni Herodes ang mga pantas at inusisa kung kailan lumitaw ang bituin. Pagkatapos, sila ay pinapunta niya sa Bethlehem na ganito ang bilin, “Hanapin ninyong mabuti ang sanggol. Kapag natagpuan ninyo siya, ipagbigay-alam agad ninyo sa akin upang ako man ay pumunta roon at sumamba rin sa kanya.” Pagkarinig sa bilin ng hari, sila'y nagpatuloy sa paghahanap. Ang bituin na nanguna sa kanila mula pa sa silangan ay tumigil sa tapat ng kinaroroonan ng bata. Ganoon na lamang ang kanilang kagalakan nang makita ang bituin. Pagpasok sa bahay, nakita nila ang bata sa piling ni Maria na kanyang ina. Nagpatirapa sila at sinamba ang bata. Inihandog din nila sa kanya ang mga dala nilang ginto, insenso at mira. Nang papauwi na ang mga pantas, nakatanggap sila ng babala sa pamamagitan ng panaginip na huwag nang bumalik kay Herodes, kaya't nag-iba na sila ng daan pauwi.” Ang mga kuwentong ito sa ebangjeliyo at sa unang pagbasa ay ipinaliuliwanag natin sa gaintong paraan: Ang bituin sa Mateo 2:9 ay ang anghel ng Panginoon na nagpahayag sa pastol ng kapanganakan ni Hesukristo sa Lukas 2:9. Sa biblikal na tradisyon, ang mga makalangit na bagay, kabilang ang mga bituin, ay pinaniniwalaang ang "mga hukbo ng langit" ng Diyos, na siyang mga anghel at arkanghel. Ang bituing ito ay ang bituin ng Sirius, ang pinakamaliwanag na bituin sa kalangitan kun panahon ng tag-lamig sa timog silangan. Sabi ni Wayne Blank, sa artikulong "The Host of Heaven" sa www.keyway.ca ay nagsabi: "Ang "hukbo ng langit" ay isang terminong ginamit sa pagtukoy sa dalawang magkaibang entidad ["anumang bagay na mayroon, buhay o walang buhay"ΝΏ sa Kasulatan, mga bituin at planeta, at mga anghel. Ang orihinal na salitang Hebreyo na kadalasang isinasalin bilang "host," tumutukoy man sa mga bituin, o mga anghel, ay (binibigkas) tsaw-baw at nangangahulugang isang malaking misa, o isang napakalaking organisasyon - angkop, dahil mayroong isang malaking bilang ng parehong mga bituin at mga anghel. Ang parehong salita ay madalas ding ginagamit upang tumukoy sa isang hukbo, na kung isasaalang-alang kung ano ang makakasama ni Kristo sa Kanyang pagbabalik, ay napakatumpak din”. Para sa mga biblikal na sanggunian sa katuruang ito, ay mangyaring tingnan ang Genesis 1:31-2:1; Deut. 4:17-19; 2 Kron. 33:3-5; Nehemias 9:6; 1 Mga Hari 22:19; Isaias 37:16; Lukas 2:13-14; Colosas 2:18; at Apo. 19:14. Ang Zeitgeist, isang pelikula, ay may isa pang paliwanag para sa bituing ito ng Bethlehem nang sabihin nito na ang bituin sa Silangan ay ang bituin na Sirius (ang Bituin ng Aso, Sothis sa mga Ehipsiyo), na kapag nakahanay ito sa tatlong maliwanag na bituin sa sinturon ng Orion lahat ituro ang lugar kung saan sumisikat ang araw noong Disyembre 25, na nagpapahiwatig ng pagsilang ng araw. Ang pagsilang na ito ng araw noong Disyembre 25 ay tinatawag ding kaarawan ni Jesukristo. Higit pa rito, naniniwala rin ang Zeitgeist, ang pelikula, na ang Bethlehem (Bahay ng Tinapay, ang lugar ng kapanganakan ni Jesu-Kristo, ay tumutukoy sa konstelasyon na Virgo, na ipinakilala bilang isang birhen na may hawak na isang bigkis ng trigo, na nangangahulugang isang "bahay ng tinapay." Kung gayon, ang tatlong bituing ito sa sinturon ng Orion na pinangalanang Alnitak, Alnilam, at Mintaka (Cf. wikipaedia), ay siyang sinasabi bilang ang Tatlong Haring Mago, o mga “Pantas” (Mechor, Gaspar, and Baltazzar) na nagsirating bilang pagdalaw sa lugar kung saan ipinanganak si Jesukristo. Ito rin ang tatlong bituin sa sinturon ng Orion na sinasabing kasama ng bituin ng Bethlehem, ang Sirius. Ang unang Pagbasa ay nagsasalita tungkol sa maluwalhating muling pagkabuhay ng Jerusalem. Hindi sinasadya, ang kaganapan ng pagsikat ng araw sa silangan sa winter solstice (Disyembre 25) ay isa ring gawa-gawang kuwento ng maluwalhating muling pagkabuhay ng araw matapos itong sabihing sumailalim sa kamatayan ng tatlong araw noong Disyembre 22, 23, at 24 at muling nabuhay noong Disyembre 25 nang muling sumisikat ang araw sa timog upang simulan ang paglalakbay nito ng isang degree sa hilagang latitud. 2 Enero 2025