TOLONG PARABOLA DAPIT SA PAGKAHERAK NIN DIOS - PSB 12-A

Pag-adal sa Bibliya Bilang 12-A

Teksto: Lukas 15:1-32 (Tolong Parabola dapit sa Pagkaherak nin Dios)

Febrero 15, 1998

TEKSTO	PARALLEL NA SITAS	MAYOR NA SITAS	TEKSTO	NOTASYON
Magin kamong maheherakon siring na an saindong Ama maheherakon. Uminagi sa atubangan niya si YHWH asin nagpahayag: c ‘Si Yahweh, si Yahweh, an sarong Dios na malumoy an boot asin maheherakon, maluya sa pag-anggot, mayaman sa kabootan asin sa kaimbodan; Sagkod pa man ika q ipapangako kong agumon sa sadiri ko, ipapangako kong aagumon na may kalinigan asin katanosan, na may kahuyoan nin boot r asin pagkamoot; Ako garo sarong nawawarang karnero; u Madya asin hanapa an saimong surugoon.	6:36 15:1m Ex. 34:6-7 Ex. 34:6+ Ho. 2:21+ 4:2 Mi. 6:8 Lk. 15 11:8-9 Sal. 27:10; 78:38 Is. 49:14 Lk. 15 Dt. 32:36 Is. 54:8 Jr. 31:20 Bil. 23:19+ Kad. 1:13+ Ezk. 18:23,32 Sal. 119: 176 Is, 53:6 Jr. 50;6 Ezk. 34:1+ Lk. 15:1-7	Lk. 15: 1	Mientras, an mga parasingil nin buwis asin mga parakasala gusto siyang makaibahan tanganing magdangog kan mga sinasabi niya,	c Minaotob si YHWH kan saiyang panuga, 33:19-23 asin ipinahayag an saiyang mga diosnon na karakter, an pinakapartikular iyo an saiyang mamomoton na pagkaherak. q Inako giraray nin Dios an saiyang nagpasambay na agom na may ini nin siring sa enot na pagkamoot, asin pinabulusan siya (Hilnga Gn. 24:53, 34:12) nin mga espirituwal na balaog. r An nangengenot na kahulugan kaining tataramon (hesed) iyo an sarong gakod o kontrata. Kun ginagamit sa mga relasyon nin magkasi-tawo ini nangangahulugan na pag-aramigohan, pagka-urugos, pagkadayupot, lalo na kun ini minaresulta nin kasundoan. Dapit sa Dios, an tataramon na nangangahulugan kan pagkamaimbod niya sa saiyang tipan asina n kabootan na ipinahiling niya sa saiyang Piniling Banwaan (sa Ex. 34:6). Ginamit ni Hosea sa konstekto nin pagkaminootan nin mag-agom, an tataramon minakua asin magpoon ngonian minadara nin mainit na kahulugan; an kahulugan kaini iyo an mahuyong pagkamoot nin Dios para sa saiyang banwaan, Sal. 136; Jr. 31:3, abpa., asina n mga karahayan na pwedeng makua diyan, Ex. 20:6; Dt. 5:10, 2 S. 22:51, Jr. 32:18, Sal. 18:50. Alagad an diosnon na hesed nangangaipo nin katampad na hesed nin tawo (Ho. 6:6), na binibilog nin pagtao kan sadiri, mamomoton na pagsarig, pagdusay, haraom na pagkamate, ‘kabanalan’, sa halipot na pagtaram, sarong pagkamoot na iyo an magaya-gayang pagpasakop sa kabotan nin Dios asin aktibong pagkaherak sa kapwa-tawo, Ho. 4:2; 6:6. An ideyal na ini na ipinapahayag sa dakul na mga salmo, iyo an mahihiling sa mga Hasidim, o mga ‘hasideanos’ kan 1 M. 2:42+. uInaaplikar digdi sa sarong indibidwal an tema kan ‘nawawarang karnero’ kan mga profeta, Ezk. 34:1+.
Naghinanakit sinda kan mahiling an nangyari, nagsarabi sinda ‘Nagdagos siya sa harong nin parakasala.’	19:7 5:30 15:2	2	alagad, an mga Pariseo asin mga eskriba naghinanakit.
Mantang namamanggi siya sa harong nangyaring an nagkapirang parasingil nin buwis asin mga parakasala e nagturukaw sa lamesa kaiba ni Jesus asin kan saiyang mga disipulos. Kan ini mahiling kan mga Pariseo nagsarabi sinda sa saiyang mga disipulos, ‘Ttano ta an saindong maestro nagkakakan kaiba kan mga parasingil nin buwis asin mga parakasala?’ Kan madangog niya ini nagsimbag siya, ‘Bakong an mg amarhay an nangangaipo nin doktor kundi an mga may helang. Lakaw asin adalan nindo an kahulugan kan mga tataramon na ini: An gusto ko iyo an pagkaherak, bakong sakripisyo. f Asin napadigdi nanggad ako bako tanganing apudon an mga matanos, kundi an mga parakasala.’ Ezk. 34:1 =Mt. 18:12-14	Mt. 9:10-13 =Mk. 2:15-17 =Lk 5:29-32 Mt. 11:19 Lk. 15:1-10; Lk. 19:1-10	3	Nagsarabi sinda ‘An tawong ini minaako nin mga parakasala asin nakikikakan kaiba ninda’. Kaya isinabi niya ining parabola sainda: AN NAWAWARANG KARNERO	eIdto na an mga kondukto moral asin idtong may mga trabahong bakong marhay an dangog, Hilnga 5:46+, na binabansagan na ‘maati’asin isinisikwal kan sosyedad. fKun sa eksaktong pagsagibo man sana kan mga pangluwas na kahagadan kan Tugon mas pinapaboran nin Dios an panlaog na kalidad nin tunay na pagkaherak. Ini an sarong paboritong tema kan mga profeta, Am. 5:21+.
Magin kamong mga pastor kan kakarnerohan na ipinaniwala saindo nin Dios: bantayan nindo iyan, bako sanang siring sa sarong obligasyon kundi may kagaya-gayahan, huli ta gusto iyan nin Dios; dbakong para sa kapasloan sa kuwarta, kundi nin huli ta gusto nindong gibuhon iyan. Dai kamo magin diktador sa arin man na grupong ipinamahala saindo, kundi sarong aarugan para sunudon kan enterong kakarnerohan. e Kun magpahiling na an hepeng pastor, tatawan niya kamo kan korona nin daing kupas na kamurawayan. Nagpalya kamo  tanganing pakusugon an mga maluluyang karnero, o atamanon idtong mga may , helang, o bendahan idtong mga may lugad. Nagpalya kamo tanganing darahon pabalik an mga nalagalag o hanapon idtong nawawara. Sa kabaliktaran, marupit asin madahas nindo sindang pinamahalaan. Hahanapon ko an sarong nawawara, ibabalik ko an nalagalag, bebendahan an nalugadan asin pakukusugon an maluya. Babantayan e ko an mga mataba asin marhay. Magigin akong totoong pastor sa sainda.	1 P. 5:2-4 1 Tm. 3:8 Tt. 1:7 1 Co. 4:16+ Tt. 2:7-8 Ezk. 34:1+ 1 Co. 9:25 Ezk. 34:4,16 Mt. 18:12 Lk.  15:4	4	Siisay diyan sa saindo an igwa nin sanggatos na karnero, asin kun mawara an saro na dai niya bayaan sa kalangtadan an nubentainuwebe tanganing hanapon an sarong nawawara sagkod na makua niya iyan?	d Om. ‘bantayan iyan’ asin ‘huli ta gusto iyan nin Dios’. eLit. ‘Ni sa pagkagurangnan duman sa mga itinao saindo kundi magin aarugan kamo kan kakarnerohan’; var. ‘Magin mga aaruogan kamo kan kakarnerohan’, Idagdag (Vulg) ‘sa bilog nindong puso’. e Mga berson kan “Babantayan ko’; ‘Raraoton ko’ Hebr.
Garo siya sarong pastor na nagpapasabsab kan saiyang kakarnerohan, tinitipon an mga kordero sa saiyang mg abraso, kinukugos niya an mga iyan sa saiyang daghan asin dinadara niya an mga inang karnero sa saindang papahingaloan.	Is. 40:11 Is. 63:11 Heb. 13:20 Dt. 32:11+ Ezk. 34:1+,16 Lk. 15:5	5	Asin kan makua niya iyan dai daw iyan magaya-gayang isasalong niya sa saiyang abaga
Huli ta an Aki nin Tawo napadigdi tanganing hanapon asin iligtas an nawawara’.	19:10	6	Dangan, sa pag-abot niya titiripunan an mga amigo niya asin mga pagtaraid sa harong? Masabi siya, ‘Makipag-ogma kamo sako ta nakua ko na an nawawara kong karnero.’
Siya magigin kagaya-gayahan mo asin kasiraman, asin dakul an ma-oogma sa saiyang pagkamundag. Kun siring, padikit-dikit na pinapatama mo idtong nasala, hinuhulitan mo asin pinapagiromdom sinda kun pano sinda nagkasala, tanganing umuntok sinda sa karatan asin magsarig saimo, Kagurangnan. Ano, naoogma daw ako sa kagadanan kan maraot n atawo – si YHWH Kagurangnan iyo an nagtataram – asin dai gustuhon na talikdan niya an karatan asin mabuhay? Sabihan mo sinda, ‘Si YHWH Kagurangnan an nagtataram, mantang ako nabubuhay dai ako naoogma sa kagadanan kan sarong maraot na tawo, kundi sa pagbalik kan sarong maraot na tawo hale sa maraot tanganing baguhon niya an saiyang mga gawe tanganing makamit an buhay. Magbakle, magbakle kamo hale sa saindong mga maraot na gawe. Ano ta nagmamawot kang magadan, Harong ni Israel?	Lk. 1:14+ Sir. 17:29(28) 18:12-13 Kad. 12:19-22 2 Mc. 6:13-16 Kad. 12:2 11:23; 12:10 Jb. 34:29 Am. 4:6+ Lk. 15:7 Ezk. 18:23 18:31, 33:11 Kad. 11:26 Ho. 11:9 Lk. 15:7,10,32 Jn. 8:11 Rm. 11:32 1 P. 3:9 33:11 18:23,31 Kad. 1:13; 11:26 Lk. 15:7,10,32 Jn. 8:11	7	Sa siring na paagi, sinasabihan ko kamo, magkakaigwa nin mas na kagaya-gayahan sa langit diyan sa sarong parakasalang nagsolsol kisa noventainuwebeng banal na dai nagkakaipo nin pagsolsol.
		8	O giraray, siisay na babae na igwa nin sampulong peseta na, kun mawara an saro, dai magsulo nin lámpara asin sighidan an harong asin pulidong hanapon sagkod na makua niya iyan?
		9	Asin kan makua niya iyan aapudon niya an mga amigo niya asin mga pagtaraid sa harong? Masabi siya, ‘Makipag-ogma kamo sako ta nakua ko na an nawawara kong peseta.’
Huli ta an Aki nin Tawo napadigdi tanganing hanapon asin iligtas an nawawara’. Ano, naoogma daw ako sa kagadanan kan maraot n atawo – si YHWH Kagurangnan iyo an nagtataram – asin dai gustuhon na talikdan niya an karatan asin mabuhay?	19:10 Ezk. 18:23 18:31, 33:11 Kad. 11:26 Ho. 11:9 Lk. 15:7,10,32 Jn. 8:11 Rm. 11:32 1 P. 3:9	10	Sa parehong paagi, sinasabihan ko kamo na magkakakaigwa nin kaogmahan sa mga angheles nin Dios para sa sarong nagsolsol na parakasala.’
		11	Sinabihan pa sinda, ‘May sarong lalaki na igwa nin duwang aking lalaki.
		12	An nguhod nagsabi sa saiyang ama, ‘Ama, tawan na sako an kapartihan ko sa mga pagrorogaring mo na nanonongod sa sakong mamanahon’. Kaya binanga kan ama an pagrorogaring sa saindang duwa.
An mamomoton sa Kadonongan nakakapaogma sa saiyang ama, alagad an mga patrón nin mga maraot na babae minawaldas kan saiyang kayamanan. Dai nindo ipagtao an saindong kalag sa mga maraot na babae ta mauubos an saindong mana.	Talhga 29:3 6:26 Si. 9:6 Lk. 15:13 Si. 9:6	13	Pakalihis nin pirang aldaw, kinua kan nguhod na aki an gabos na pagsasadiri niya asin naghale pasiring sa harayong lugar kun saen winaldas niya an saiyang kuwarta sa sarong tugak na pamumuhay.
		14	Kan maubos niya iyan na magastos, an lugar na iyan nag-agi sa makuring tag-gutom
		15	Kaya nagpasuweldo siya sa saro sa mga taga-duman na pinatrabaho siya sa saiyang origan tanganing magbahog nin mga orig.
An basog na halanuhan nasusuya n asa tangguli, an gutom na halanuhan nahahamisan sa gabos na mapait.	Talhga 27:7 25:16 Lk. 15:16	16	Asin gusto niya kutang malaogan an saiyang tulak kan bahog na kinakakan kan mga orig alagad mayo lamang ni saro an mina-alok saiya.
Winararak ko sinda sa mga buro-banwaan alagad diyan sa harayo marurumdoman ninda ako (tutukdoan ninda an saindang kaakian na lalaki, asin sinda mabaralik). h	Zac. 10:9	17	Dangan uminabot siya sa sentido niya asin nagtaram, ‘Pira sa mga surugoon na sinesweldohan nin sakong ama an mas dakul na kinakakan na sobra sa kaya ninda alagad ako disgi nagagagadan sa gutom!	h
		18	Mahale ako sa lugar na ini asin mabalik sa sakong ama asin masabi: Ama, nagkasala ako laban sa langit asin laban saimo;
		19	Dai na ako maninigo pang apudon na aki mo; trataron mo ako siring kan saro sa pinagsusweldohan mong mga surugoon.
Raguel  naglukso sa saiyang mga bitis asin hinadukan siya asin nagtangis. Kaya lakaw asin ikurahaw mo an mga tataramon na ini pasiring sa Norte: “Magbalik, bakong maimbod na Israel – si YHWH iyo an nagtataram -  dai na ako mamurusamot saimo j, huli ta ako maheherakon – si YHWH iyo an nagtataram. Dai ko sasarayon an kulog nin boot ko sagkod pa man. Huli ta nagsasabi an Zion, ‘Pinabayaan ako ni YHWH, liningawan na ako nin Kagurangnan’. Malingawan daw kan sarong ina an saiyang omboy sa daghan, o pabayaan na padangaton an aking lalaki kan saiyang tulak? Maski an mga ini magkarilingaw, Dai ta ka nanggad h malilingawan.  Hilnga, tinatakan taka sa mga palad kan sakuyang mga kamot, an saimong mga kudal pirmeng nasa irarom kan sakuyang mga mata. Si Epraim daw, kun siring, sarong padangat na aki para sakuya, sarong aking paborito, na pagkatapus kan lambang patanid ko dapat kong romdomon siya, na maherakan ko siyang marhay, asin hidawon siya kan sakuyang pagkamabooton? Si YHWH iyo an nagtataram.	Tb. 7:6 Gn. 33:4 45:14 Lk. 15:20 Jr. 3:12m 31:21 Sal. 103:9-10 Lk. 15:20 Is. 49:14-16 Jr. 31:20 Sal. 27:10 Talhga 3:12 Apo. 3:19	20	Kaya binayaan niya an lugar asin nagbalik sa saiyang ama. Alagad mantang harayo pa siya sa dalan, nahiling na siya kan saiyang ama asin nahiro nin pagkaherak. Nagdalagan siya sa aki, kinugos siya sa saiyang mga takyag asin hinadokan siya. a	a An pagkaherak kana ma minasimbolisar kan diosnon na pagkamaheherakon; kabaliktaran ini sa hinanakit kan sarong akin a siring kaidtong sa mga Pariseo asin eskriba. h Magayon na pagsumaryo kan mensahe ni Hosea, Jeremias, asin kan Deuteronomista, na pinaguyonan na an daing paltos na pagkamoot ni YHWH ki Israel, Hilnga 54:8+.
		21	Dangan an aki niyang lalaki nagsabi saiya, ‘Ama, nagkasala ako laban sa langit asin laban saimo; Dai na ako maninigo pang apudon na aki mo b .	b Idagdag ‘trataron mo ako siring kan saro sa pinagsusweldohan mong mga surugoon’, Hilnga v. 19.
Jerusalem, hubaa an saimong gubing nin kamundoan asin kapurisawan, igubing mo an kagayonan kan kamurawayan nin Dios sagkod pa man, ialikboy mo an integridad nin Dios sa palibot mo, isulot an korona kan kamurawayan kan Daing Kasagkoran sa saimong mga payo. Kaya si YHWH Kagurangnan an nagtataram: MInaapod ako sa mga nasyon asin iniitaas ko an sakong señal sa mga banwaan. Papabalikon niya an saimong mga aking lalaki sa alikboy, l dadarahon niya an saimong mga aking babae sa saindang mga abaga.	Ba. 5:1-2 Tb. 13:16 Is. 52:1 Lk. 15:22 Is. 49:22 62:10 60:4,9 Ba. 5:6	22	Alagad sinabihan kan ama an saiyang mga surugoon, ‘Dali! Luwasan an pinakamarhay na vado asin ibado saiya; singsingan siya asin sapinan an saiyang mga bitis.
		23	Daraha digdi an pinapataba tang ogbon na baka asin bunoa iyan; magkakigwa kita nin sarong pagpipiyesta, sarong selebrasyon,
	19:10	24	Huli ta gadan na an aki Kong ini asin buminalik sa buhay; siya nawara asin nakua na.’ Asin nagpoon sindang magselebrar.
		25	Ngonian an matuang aki nasa mga oma sa luwas, asin sa dalan kan papuli na siya, mantang harani na siya sa harong, nadangog niya an musika asin sarayaw.
		26	Inapod an saro sa mga surugoon na hinapot niya kun para sa ano an gabos na nangyayari.
		27	Nagsimbag an surugoon, ‘Nagbalik an saimong tugang asin binuno kan saimong ama an ogbon na bakang pinapataba ta huli ta nakabalik siya saiyang matiwasay asin marhay.’
Naanggot na marhay si Jonas kaini, narungaw siya sa kaanggotan.	Jon. 4:1	28	Kaya, naanggot siya asin habo nang lumaog, asina n saiyang ama iyo an luminuwas tanganing pakiolayan siya;
	1:14+ Ezk. 18:23 33:11 19:10 Tal. 15:15	29	Alagad sinimbag niya an saiyang ama, ‘Hilnga man daw, sa gabos na panahon nagpaoripon ako saimo asin ni saro dai ko sinuhay an mga pagboot mo, alagad ni sarong ogbon nin kanding dai mo lamang itinangro sako tanganing makipagselebrar ako kaiba kan sakong mga amigo.
		30	Alagad para sa aki mong ini, kan magbalik siya pagkatapus na halunon an saimong pagsasadiri – siya asina n saiyang mga babae – ipinabuno mo an ogbon na bakang pinapataba ta.’
		31	Nagsabi an ama, ‘Aki ko, ika danay nang nasa kaiba ko asina n gabos na yaon sako saimo na.
		32	Kundi tama lang na magselebrar asin maog-ogma kita, huli ta an tugang mong ini nagadan asin nagbalik sa buhay; siya nawara asin nakua.’”

DOKTRINA SA LUKAS 15:1-32

(Tolong Parabola Dapit sa Pagkaherak nin Dios)

1.      Siring sa naka-aging Pag-adal Bilang 12 na ibinentalar kan ebanghelistang si Lukas (Lk. 13:1-9) an ugali kan mga Judiong sutil sa pangapodan nin pagsolsol kan saindang mga kasalan nin daing pagtubod sa mga katukdoan ni Jesukristo asin an pagsayuma sa liwanag o katotoohan na minagikan sa iba lalo na ki Jesus na binabansagan nindang sarong impostor asin kaalyado kan Diablo, digdi man sa Lk. 15:1-32 na iyo an pag-aadalan ngonian isinesentro an ugali kan mga relihiyosong líder kan mga Judio: an mga Pariseo asin mga eskriba.

2.      Siisay an mga tawong ini? Tano ta kontraryo sinda ni Jesus? Sa pahina 2 kan satong Pag-adal Bilang 12-A, may komentaryo sa Ex. 34:6+ dapit sa Hsidim o Hasideano sa 1 M 2:42+. An mga Hasidim iyo an mga magurang kan mga Pariseo (‘perusim’ – separado) sa panahon ni Jesus. An mga Pariseo iyo an relihiyosong konfraternidad sa Judaismo na binibilog nin mga eskribas, mga doctor kan Tugon asin ibang kapadean na ma-6,000 an mga miyembro. An saindang marka, na minapalaen sainda sa iba pang sekta kan Judaismo, arog baga sa mga Essenes (mga mystiko o hermitanyo) asin Saduseo, iyo an saindang init asin kaimbodan para sa Katugonan sagkod sa pinakasadit na detalye kaini na dai mabare nin siisay pa man. Huli kan pagtubod na ini, minimidbid ninda an sadiri bilang pinakabanal sa gabos na mga Judio huli tas inda estrikto sa pagpaotob kan detalye kan Tugon (Hilnga Mt. 23:13-32, Mk. 12:38-40, Lk. 20:45-47). Mga deboto sinda sa buhay na oral na mga tradisyon. Huli kan saindang pakaaram sa Katugonan, an iba sainda rinaraot an mga kabotan nin Dios na ipinairarom sa mg asa-tawong tradisyon (Mt. 15:1-20), asin minimenos an mga mangmang sa ngaran kan saindang sadiring kabanalan o katanosan (Lk. 18:11m) dangan inuulang an gabos na pakikirelasyon sa mga parakasala asin publikano kaya linilimitaran an pagkamoot nin Dios sosog sa saindang sadiring limitadong pagkaintiyende. Sa Gibo 23:6-9 isinasabing an mga Pariseo naiiba sa mga Saduseo sa pagtubod ninda sa pagkabuhya-liwat kan mga gadan, sa eksistensya kan mga anghel asin mga espíritu. Mantang an mga eskribas naman, an mayoridad sainda mga miyembro kan sektang Pariseo, iyo an mga parasurat (Salmo 45:1), paratradusir asin parasaray kan mga Kasuratan. Kun siring, minimidbid sindang mga parabantay kan mga kasuratan asin para-interpretar kaiyan sa mga tawo (Ezra 7:6+, Ne. 8:8+). Mantang sinda an parapaliwanag kan mga kasuratan, kadaklan sa mga eskriba (grammatel) mga padi na kinokonsiderar bilang mga parabantay kan tradisyon na nakapreserbar sa mga teksto kan Banal na Kasuratan (Hilnga Jer. 8:8+). Parati sindang mga opisyal sa mga oriental na korte (Ne. 8:8+) huli kan saindang abilidad sa arte nin pagsurat, ministro, embahador, maestro (rabbi arog ki Ezra), o padi sa Templo (Sir. 39:2+, 5+). Bilang mga Pariseo (arog ki Pablo – Phil. 3:5), sinda man minatubod sa pagkabuhay-liwat kan mga gadan (Lk. 20:39). Kun tano ta kontraryo sinda ni Jesus, ini nin huli tas inda an target kan mga pagkondenar asin pagmasid ni Jesus huli kan saindang mg asa-tawong tradisyon na estriktong ipinapaotob sa mga tawo na iyo nang ipinangingibabaw sa mas esensyal na mga katotoohan asin katukdoan nin Dios, halimbawa, an pagigin pagkamarahayon asin pagkamaheherakon nin Dios para sa mga parakasala na iyo an tema kan pag-adal na ini ngonian.

3.      An doktrina ni Jesus iyo an kabaliktaran kan doktrina kan mga Pariseo asin mga eskriba (Mt. 23:1), lalo na dapit sa pag-ako asin pakikirelasyon sa mga parakasala asin mga publikano. An atitud kan mga Pariseo asin mga eskriba dapit sa mga ini iyo an binibira kan ebanghelistang si Lukas tanganing ipamidbid na an Dios dai uyon sa ugali kan mga Pariseong isinisikwal asin ikinakauyam an mga ini. Para ki Lukas, malinaw na si Jesus dai man uyon sa mga Pariseo asin mga eskriba sa saindang inuugali. An base kan dai pag-uyon ni Jesus iyo ining tolong parábola dapit sa pagkaherak nin Dios….

6.      …sentimyento kan parakasalang (an nawarang) aki sa Dios (sa ama). Mientras, an mga Pariseo asin mga eskribang aki nin Dios (an matuang aki) na dai naghale sa harong, sa entero nindang buhay nagpara-sakripisyo sinda (nagtrabaho para sa kabanalan asin katanosan), alagad an paghiling nida sa Dios iyo an bilang sarong diktador, asin bakong sarong ama, na estrikto asin makuring vengador. Kaya toltol sinda, dais inda naglayas asin nag-ebitar sindang magkasala sa Dios, huli ta takot sinda saiya asin sa saiyang kastigo, o sa manang mawawara ninda kun suhayon ninda an Dios. Kaya sa parábola sinasabi man kan matuang aki, ‘Hilnga man daw, sa bilog kong pagkabuhay nagpa-oripon ako saimo asin dai ko sinuhay ni saro sa mga pagboot mo…’ Kun siring, an paghiling niya sa sadiri sa irarom kan bubong nin saiyang ama bako man bilang sarong aki kundi oripon sana kan ama, asina n paghiling niya sa ama (sa Dios) bilang paraboot sa buhay nin mya buhay. Kaya, an Dios para sa mga Pariseo asin mga eskriba sarong maraot, asin bakong marhay, na Dios huli ta siya estrikto asin makuri sa saiyang mga pagboot. Kaya, maski an gabios na karahayan (kayamanan) nin Dios nakatalaga na sainda bilang saindang mana, naghihinanakit pa giraray sa Dios (sa ama) ta sa kakurihan kaini nalihisan niyang paogmahon an saiyang matunag aki na dai lamang tawan nin ipagsisilebrar sa saiyang mga barkada, maski sarong sadir na kanding. Alagad, kan magbalik an saiyang nguhod na tugang na nagwaldas kan mana (pagrorogaring) kan ama, ipinabuno pa kan saiyang makuring ama an pinapataba niyang ogbon na baka (materialista talaga an matuang aki ta maski baka kabakas pasiya! – Arog man sa mga Pariseo asin eskriba na naghihinanakit ki Jesus ta nakikikakan kaiba kan mga parakasala n aidtong kinakakan ni Jesus bako man hale sainda!) Grabe talaga! Nagpupuro-punto p ata habong lumaog sa harong kun dai pinakiolayan mismo kan ama na luminuwas asin binayaan idtong mag visita asina n kaorogmahan sa laog! Grabe an ugali kan mga Pariseo asin mga eskriba, an sabi ni Jesus digdi. Alagad, sa gabos na ini, ano an nagin atitud (ugali) kan ama (kan Dios)? Magpoon sa poon kan parábola sagkod sa matapos, ipinahiling kan ama (kan Dios) an saiyang pagigin marahayon, bakong makuri arog kan iniisaip kan matuang aki. Ipinahiling niya an saiyang pagkaherak sa pagsabat saiya sa harayo asin sa pagbado, pagsingsing, pagsapatos saiya nin magayon pagkatapos na wladason niya an saiyang mana sa iba. Ipinahiling niya an saiyang mayaman na pagka-ama kan ipagselebrar niya an pagbalik kan saiyang akinbg nguhod, maski mayo naman siyang kuwarta ta binanga na niya sa saiyang duwnag aki an saiyang gabos na pagrorogaring. (Kaya, idtong ogbon na bakang binuno bako nang sadiri talaga kan ama kundi sa matuang aki patin kan gabos na surugoon sa harong). Kan maghinanakit an matuang aki, asin ini magmuto-muto, ipinahiling kan ama (kan Dios) an saiyang pagkamaboot sa saiyang aki nin huli ta iniisip man niya na an matuang aki iyo na an may saidir kan gabos na kuwarta kan pamilya asin paano na siya kun siya magpahingalo asin magadan na? Kaya, dapat tang maherakan mana n ama (an Dios) huli ta sa karahayan niya grabe an sinapo niya sa duwang aki (idtong mga parakasala asin idto man na nagiisip sa sadiri bilang mga banal), an sabi ni Jesus! Sa kamugtakan na ini, mayo siyang mababalingan, pirme siyang maraot asin may kakundian magsa-parakasala asin magsa-mga banal. An sabi kan ama: “Aki ko, danay ka na sako asin gabos na sadiir ko saimo na, alagad dapat lang makipag-ogma ka sako ngonian ta ining saimong tugang hinaboan ako bilang kabuhayan niya, alagad saiyang binalikan ngonian.

7.      An magurang pirmeng maraot, magsa-toltol na aki o magsa-balasubas na aki. Alagad magayon na nangyari ngonian iyo na tinatawan nin paglaom an sarong magurang na arugon niya an Dios (ama) sa pagigin marahayon kaini magpoon sa poon sagkod sa katapusan nin buhay. Dapat ipaglaban nin sarong magurang an saiyang paggibong marhay sa atubangan kan mga paburo-bagong paguugali kan saiyang mga aki (si marhay ngapit nagigin maraot (an matua) asin si maraot ngapit nagigin marhay (an nguhod na aki).