TATARAMON NIN DIOS , LIWANAG

Escuela Catekumenal Communities

San Isidro, Iriga City

Ikaduwang Komunidad

BULANAN NA CONVIVENCIA

9 Hulyo 2000

Mga Tema:TATARAMON NIN DIOS, LIWANAG ASIN KADIKLOMAN, KAHADEAN ASIN BALAGON

I.      BABASAHON (Para sa Pamibi sa Pagka-aga,  Semana IV) - 1 Jn. 1:1-10

An babasahon na ini nagpapahiling sato kan gabos na mga temang ini (an apat na tema para sa bulan na ini)

Sa versikulo 1 nasasabi an dapit sa Tataramon nin Dios.

Sa versikulo 5 nasasambit an Dios bilang liwanag.

Sa versikulo 3 nasasabi an dapit sa unyon o pakikisaro sa Ama asin ki Jesukristo na mapapadapit sa temang Balagon.

Sa versikulo 12 - 17 kan Kapitulo 2 makukua nyato an dapit sa Kahadean nin Dios na nagpupoon sa kahadean kan harong.

II.      TATARAMON NIN DIOS

A.      Etym. kan ‘tataramon’ iyo an ‘dabar’, tataramon na itinaram (spoken word). Debir,  banal na Kabanal-banalan, iyo an sarong lugar sa santuwaryo, o templo, nin Dios na iyo an kabanal-banaleng lugar, 2 Kron. 3:16. Digdi nasasaray an arka kan Tipan na an laog iyo an duwang table kan Tugon. Kun siring an dabar iyo an mga tataramon nin Katugonan na itinaram nin Dios ki Moises duman sa Bukid Sinai asin sa disyerto.

An tataramon nin Dios iyo man an tingog, tanog, boses, mga letrang gikan sa Dios, Sal. 19:3-4,10. Minataram siya sa paagi kan mga profeta, nin huli ta sinda iyo an inaabotan kan saiyang mga tataramon, Jr. 1:2, Ho. 1:1, Lk. 3:2.

B.      Tolong klase an mga tataramon nin Dios sosog sa Bibliya:

1.       PAGSAWAY, PAGBAWAL - Ini an mga Tugon, mga pagboot, asin mga pagsusundon. An klaseng ini makukua sa Antigong Tipan (AT).

2.       PANGAKO, PANUGA, EVANGELIO - Ini an mga tataramon in Dios sa paagi kan mga profeta asin ki Jesukristo.

3.       PATANID, PAGTUKDO NIN ADAL, PAGHATOL - Ini an mga tataramon nin Dios sa paagi kan mga apostol.

C.      An Banal na Kasuratan - 2 Tim. 3:14-17

“Magdanay ka sa kun ano an itinukdo sa saimo asin naaaraman na totoo: giromdoma kun sa irisay an saimong mga paratukdo kaidto, asin, magpoon na kan aki ka pa, kun paano mo nanodan an banal na mga kasuratan - huli kan mga ini makakanood ka nin kadonongan na nagdadara sa kaligtasan sa paagi kan saimong pagtubod ki Kristo Jesus. An gabos na kasuratan ipinasabong ni Dios asin mapapakinabangan para sa pagtukdo, para sa pagsaway kan sala, para sa pag-antabay sa buhay kan tawo asin pagtukdo sa sainda na magin banal. Ini an paagi kun paanong an sarong tawong idinidekar sa Dios nagigin armado asin handa para sa anuman na marhay na gibo”.

III.      AN TATARAMON NIN DIOS, BILANG SARONG ADAL O DOKTRINA, IYO AN LIWANAG O ILAW NA ‘NAGLILIWANAG SA KADIKLOMAN” (Jn. 1:9):

An pag-uswag sa Bagong Tipan (BT) kan temang Liwanag-Kadiloman puwedeng gayong masusog na malinaw sa tolong mayor na linya:

Enot, siring na an saldang nagtataong liwanag sa dalan ni tawo, kaya anuman na bagay na minapahiling sa saiya kan dalan pasiring sa Dios iyo an ‘liwanag’.

Kaidto, sa AT iyo an Lehe, an Kadonongan asin an Tataramon nin Dios, Qo. 2:13; Tal. 4:18-19; 6:23, Sal. 119:105; Hilnga man an Rom. 2:19.

Ngonian, iyan iyo si Kristo, Jn. 1:9; 9:1-39; 12:35; 1 Jn/ 2:8-11; Hilnga man an 2 Co. 4:6, na itinatampad sa sarong maliwanag na panganuron na nag-aantabay sa mga Israelita Jn. 8:2; Hilnga an Ex. 13:2m; Kad. 18:3 minasunod; iyan man iyo an saiyang mga disipulo kun saen an liwanag kan perpeksyon nin Dios minaliwanag sa katawohan, Mt. 5:14-16; LK. 8:16; Apo. 21:24.

Ikaduwa, an liwanag iyo an simbolo kan buhay, kakontentohan asin kagaya-gayahan, siring na an kadikloman iyo man an simbolo nin kagadanan, kamundoan asin kasakitan, Jb. 30:26; Is. 45:7; Hilnga an Sal. 17:15+;

Kaya, an kaoripnan iyo an sarong porma nin kadikloman, asin an pagtalingkas o pagligtas sa pag-abot kan panahon nin Mesias sarong porma nin liwanag, Is. 8:22 - 9:1; Mt. 4:16; Lk. 1:79; Rm. 13:11-12.

An liwanag na ini minasirang man sa mga paganong nasyon, Lk. 3:32; Gibo 13:47, sa paagi ni Kristo na iyo an Liwanag; Jn. 1:9(Hilnga an mga sitas na sinasarambit na), Ep. 5:14; ini yaon sa saiyang mamurawayon na kaliwanagan sa kahadean nin langit; Mt. 8:12; 22:13; 25:30; Apo. 22:5; Hilnga  an 21:3-4.

Ikatolo, an nagbabangaan na temang Liwanag-Kadikloman ginagamit sa magkalaban na kinaban kan Marhay asin  kan Maraot (Hilnga an mga teksto kan mga Essene kan Qumran).

Kaya, sa BT, igwa nin duwang empirio, si Kristo iyo an Kagurangnan kan saro, si Satanas naman iyo an nasa ibong, 2 Co. 6:14-15; Col. 1:12-13; Gibo 26:18; 1 P. 2:9, an lambing saro naghihingohan magin ano o kagurangnan na gusting pansusundon, Lk. 22:53; Jn. 13:29-30.

An mga tawo pwede sanang magin ‘aki nin liwanag’ o magin ‘aki nin kadikloman’, Lk. 16:8, 1 Th. 5:3, Ep. 5:7-8; Jn. 12:36, sosog sa kun baga an saindang buhay pinaghahadean nin liwanag (ni Kristo) o nin kadikloman (si Satanas), 1 Th. 5:4 minasunod; 1 Jn. 1:6-7; 2:9-10, asin an mga gibo ninda iyo an nagpapahiling kun para saen sinda, Rom. 13:12-14; Ep. 5:8-11.

An pagdatong kan Liwanag iyo an minabanga (minahatol) kan tawo sa saiyang kapwa-tawo, huli ta an pagdatong na ini iyo an minapuwersa sa lambang saro na magpahayag kan saiyang sadiri kun baga saen siya nagkakampi o nakaka-ayon, Jn. 3:19-21; 7:7; 9:39; 12:46; Hilnga an Ep. 5:12-13.

Alagad, sarong aldaw, an gabos magigin marahay-rahay asin, sarong aldaw, an kadikloman magtatao nin dalan para sa liwanag, Jn. 1:5, 1 Jn. 2:8; Rom. 13:32, hale sa kadikloman pasiring sa mamurawayon na liwanag, 1 P. 2:9; Gibo 26:18; Lk. 1:79; Col. 1:12-14.

IV.      AN KAHADEAN

Hale sa kadikloman nin pagkakasala, inapod kita nin Dios pasiring sa liwanag kan saiyang Kahadean sa langit.

An soberanya nin Dios sa ibabaw kan Banwang Pinili, asin, sa paagi ninda, sa enterong kinaban, iyo an nasa puso kan paghulit ni Jesukristo na siring kaidto sa teokratikong ideyal kan AT.

An implikasyon iyo na ini sarong kahadean nin mga ‘santo’ (banal) na kun saen an Dios iyo an talagang totoong Hade huli ta mimidbidon ninda an Saiyang mga deretsong reyal huli sa pagmidbid asin pagkamoot saiya.

An soberanyang ini, na nasukro kan kasalan nin pagrerebelde, i-aasertar giraray sa paagi nin sarong halangkaw na interbensyon sa parte nin Dios asin kan saiyang Mesias (Dn. 2:28+).

An interbensyon na ini, bilang pagsunod ki Juan Bautista (Mt. 3:2), na ipinapahayag ni Jesukristo bilang madali nang mangyari (Mt. 4:17,23; Lk. 4:43), magkakaigwa nin porma na bakong arog kan linalaoman kan kagabsan na sarong ma-triunfong rebolusyon kan nasyon (Mk. 11:10; Lk. 19:11; Gibo 1:6), kundi sa paagi nin sarong espirituwal na mobimyento (Mk. 1:34+; Jn. 18:36).

An trabaho ni Jesukristo nin pagbalukat bilang siya an ‘Aki nin Tawo’ (Mt. 8:20) asin bilang ‘Suruguon’ (Mt. 8:17+; 20:28; 26:28+) iyo an minabutas o minapalibre sa tawo hale sa paghahade ni Satanas na minakontra sa Dios (Mt. 4:8, 8:29+; 12:25-26).

Antes na maotob niya an saiyang ultimng reyalisasyon eskatolohikal kun saen an mga pinili makakaiba kan Ama sa kaogmahan kan saiyang langitnon na bangkete (Mt. 8:11+; 13:43; 26:29), an kahadean madatong na dai narereparuhan (Mt. 13:31-33). An simple niyang kapinunan magigin sarong misteryoso (Mt. 13:11) asin nagpapalaad nin oposisyon o pagkontra (Mt. 13:24-30), minadatong iyan an dai naririsa (Mt. 12:28; Lk. 17:20-21); an pagtalubo kan kahadean digdi sa daga maingkot (Mk. 4:26-29) asin nagtatrabaho sa paagi kan Iglesia (Mt. 16:18).

Huli kan paghatol nin Dios na uminabot sa Jerusalem, ipinundar iyan na may kapangyarihan bilang iyo an kahadean ni Kristo (Mt. 16:28; Lk, 21:31) asin ipiinaghulit sa bilog na kinaban kan mga misyonerong apostol (Mt. 10:7; 24:14; Gibo 1:3+).

Pag-abot kan oras nin Huring Paghukom (Mt. 13:37-43, 47-50; 25:31-46) an pagbalik na mamurawayon ni Kristo (Mt. 16:27; 25:31) iyo an magigin ultimong gawe na mapatiindog kan kahadean kun saen ini ipipresentar sa Ama ni Kristo (1 Co. 15:24).

Sagkod na dai dumatong an panahon na iyan, mapahiling an kahadean bilang sarong gratis na regalo nin Dios (Mt. 20:1-16; 22:9-10; Lk. 12:32), aakuon sana kan mga mapakumbabang dukha (Mt. 5:3; 18:3-4; 19:14,23-24) asin kan mga heneroso (matinao) Mt. 13:44-46; 19:12; Mk. 9:47; Lk. 9:62; 18:29minasunod), isisikwal kan mga mapa-abaw-abaw asin makasadiri (Mt. 21:31-32m, 43; 22:2-8; 23:13).

Mayong makakalaog diyan sagkod na mayo kan gubing na pangkasal na iyo an bagong buhay (Mt. 22:11-13; Jn. 3:3,5), asin bakong gabos na tawo an inaako (Mt. 8:12; 1 Co. 6:9-10; Ga. 5:21).

Kaipuhan na an saro dapat na magpuka tanganing magin handa kun iyan dumatong na dai linalaoman (Mt. 25:1-13).

V.      AN BALAGON/ARAK (bago asin lumang arak)

An balagon iyo an simbolo kan unyon, o pagkakasaro, sa payo sagkod sa mga miyembro.

Hilnga an Juan 15:5; 1 Jn. 1:3,5; Jn. 17:21,23.

An balagon igwa nin koneksyon sa bagong buhay na boot itao nin Dios para sa mga bagong komunidad, Rom. 11:16-24.

Pag-adal sa Bibliya No.

Tema: IV - Tataramon nin Dios

9 Hulyo 2000

A.      Sa mga Libro Historiko asin Kadonongan:

1.       Dt. 6:6-9 - Pagdangog, Israel, si Yahweh na satuyang Dios iyo an iyo-iyo mo sanang Kagurangnan. Kamotan mo si Yahweh na satong Dios sa bilog mong puso, sa bilog mong kalak, sa bilog mong kusog. Ining mga tataramon na sinasadol ko sa saindo ngonian dapat na makasurat sa saindong puso. Ulit-uliton nindo iyan sa saidong mga kaakian asin taramon mo iyan sa sainda maski nagpapahingalo sinda sa saindong harong o nagbibiyahe sa ibang lugar, sa saindong paghigda asin sa saindong pagbangon; dapat igakod nindo iyan sa saindong mga takyag bilang tanda asin sa saindong angog bilang turban; isusurat nindo iyan sa mga hamba kan saindong mga pintoan asin sa mga trangkahan kan saindong mga harong.

2.       Dt. 8:3 - Pinahababa niya kamo, ginutom, pinakakan niya kamo nin manna na dai nindo midbid ni kan saindong mga magurang, tanganig pasaboton kamo na an tawo dai sana nabubuhay sa tinapay kundi a tawo nabubuhay sa lambing bagay na minagikan sa nguso ni Yahweh. (Hilnga man an Dt. 18:18,21-22).

3.       Dt. 30:14 - Dai, an Tataramon haraning marahay sa saindo, yaon iyan sa saindong nguso asin sa saindong puso tanganing maotob nindo.

4.       Dt. 32:45-47 - Kan matapos na si Moises sa pagsaysay kan mga tataramon na ini sa bilog na Israel, nagsabi siya sainda, ‘Akoa an gabos na mga tataramon na ini sa puso nindo; inaapod ko sinda na magsaksi laban saindo. Pagbotan nindo an saindong mga kaakian na timoson asin otobon an gabos na tataramon sa Tugon na ini. Bakong mayong sarong kwentang bagay an ginigibo nindong ini, huli ta an Tugon iyo an saindong buhay, asin sa paagi kaiyan mabubuhay kamong halawig sa daga na saindong sasadirihon pakabalyo nindo sa Jordan. (Hilnga man an Dt. 32:2).

5.       1 Hde. 20:36 - Kaya nagsabi siya saiya, ‘Huli ta sinuhay  mo an pagboot ni Yahweh, sa oras na magtalikod ka sako sarong leyon an masiba saimo’. Kan oras na maghale siya tolos kan manabatan niy an sarong leyon na iyong guminadan saiya. (Hilnga 1 Hde 22:5)

6.       2 Kron. 3:16 - An Debir (Arka kan Tipan); gikan sa “dabar” (Tataramon).

7.       Sal. 19:3-4,10 - Mayong tanog man lamang, mayong tataramon, mayong tanog na madadangog nin siisay man; alagad an saindong boses nakakalibot sa bilog na kinaban, an saidang nareta sagkod sa mga poro kan daga. Mas magayon kisa bulawan, maski sa pinong bulawan; an mga tataramon niya mahamis pa kisa sa tangguli, maski an tangguling nagbubulos sa anira.  (Hilnga an Job 23:12; 33:14-30.

8.       Sal. 107:20 - Pinadara niya an tataramon asin pinaomayan sinda…

9.       Sal. 36:1 - An orakulo kan tampalasan na tawo iyo an kasalan diyan sa irarom kan saiyang puso; mayo nin pagkatakot sa Dios sa atubang jkan saiyang mata.

10.   Sal. 119:9.16 - Paano madamay na mabini an sarong hoben? Sa pag-gawe-gawe sosog sa isinasabi kan saimong tataramon…Nasusumpungan ko an sakong kaogmahan sa saimong mga pagbopoto, dai ko nalilingaw kan saimong tataramon. (Hilnga an Sal. 147:15,18/ 148:8).

11.   Tal. 8:22-31 - Linalang ni Yahweh an kadonongan. (Hilnga man an Tal. 19:16; 30:5).

12.   Kad. 9:1 - ‘Dios kan samong mga magurang, Kagurangnan nin pagkaherak, na huli kan saimomg tataramon linalang mo an gabos na baagy…” (Hip;nga an kad. 18:14-15).

13.   Sir. 24:1-22 - An Kadonongan nagtataram kan saiyang sadiring kaomawan, sa tahaw kan katiripunan pinagmurawayn niya an saiyang sadiri. Binubuksan niya an saiyang nguso sa iglesia (katiripunan) kan Kahuro-halangkawe, nagmumuraway kan saiyang sadiri sa atubang kan Sarong Makapangyarihan; ‘Gikan ako sa nguso kan Kahuro=halangkawe, asin tinahoban ko an daga siring sa dampog…’

14.   Sir. 42:15 - Sunod, boot kong pagiromdomon kamo kan mga trabaho nin Kagurangnan, asin isabi kun ano an sakong nahiling. Sa paagi kan tataramon nin Kagurangnan nangyari an saiyang mga trabaho asin minakuyog kan saiyang kabotan an bilog na linalang. (Hilnga man an Sir. 43:26; Gen. 1:1m; Sal. 33:6; Kad. 9:1,2; Jn. 1:1; Tal. 8:22).

B.      Sa mga Libro kan Profeta:

1.       Is. 40:8 - An doot naaalang, an burak napapara, alagad an tataramon kan satong Dios nagdadanay sagkod pa man. (Hilnga an Is. 45:19, 23).

2.       Is. 55:10-11 - Oho, siring na an uran asin an yelo dai nahuhulog sa langit asin dai minabalik na dai natutubigan an daga, pinapabunga iyan asin pimapatubo tanganing magtaong banhi para sa parasabwag asin tinapay para sa kakanon, siring man an tataramon na minagikan sa nguso ko dai mabalik sako na mayong laog, na dai nasunod an sakuyang kabotan asin naotob an isinugo kong gibuhon niya.

3.       Jer. 23:29 - Bako daw na an sakong tataramon nagkakaraba siring sa kalayo - si Yahweh an nagtataram - bako daw na garo sarong maso iyan na nagrurunot nin sarong gapo? (Hi;lnga an Jer 1:9; 8:8-9; Lam. 2:14).

4.       Jer. 5:13-14 - Ngonian gigibuhon kong sarong kalayo an sakong mga tataramon sa saimong nguso, asin gigibuhon kong mga sungo an banwaan na ini tanganing suluon sa kalayo. (Hilnga an Jer. 20:9).

5.       Zak. 1:5-6 - Haen na an saindong mga magurang ngonian? An mga profeta dawn a idto buruhay pa? Bako daw na an sakong mga tataramon asin mga pagboot, na binoot kong taramon kan sakong mga surugoon na profeta, iyo an naglusob kan saindong mga magurang?

6.       Ezk. 13:2-4 - Dangoga an tataramon ni Yahweh..

C.      Sa mga LIbro kan Evangelio:

1.       Mt. 24:35 - An langit asin an daga mapapara, alagad an sakong mga tataramon dai nanggad mapapara.

2.       Mt. 13:18-23 - Paliwanag dapit sa parabola kan Parasabwag.

3.       Mk. 4:14 - An isinabwag kan parasabwag iyo an tataramon.

4.       Lk. 9:11 - Kun siring, ini an gusting sabihon kan parabola: an semilya iyo an tataramon nin Dios.

5.       Lk. 3:2 - Sa panahon kan halangkaw na padding si Anas asin kaifas, an tataramon nin Dios uminabot ki Juan akin i Zakarias duman sa langtad. (Hilnga an Jer. 1:2; Ho. 1:1).

6.       Mt. 4:4 - Alagad nagsimbag siya, ‘Nagsasabi an kasuratan: Bako sanang sa tinapay nabubuhay amn tawo kundi sa lambing tataramon na minagikan hale sa nguso nin Dios’

7.       Jn. 1:1-5,9,14 - Sa kapinunan yaon na an Tataramon; an tataramon yaon na sa kaibahan nin Dios asin an Tataramon Dios na…An Tataramon iyo an tunay na liwanag na nagliliwanag sag abos na tawo; asin siya minadatong sa kinaban. Asin an Tataramon nagsa-laman, nabuhay siyang kaiba ta, asin nahiling ta an saiyang kamurawayan, an kamurawayan  na saiya bilang bugtong na Aki ni Ama, pano nin grasya asin katotoohan.

8.       Jn. 3:34 - Nin huli ta siya na sinugo nin Dios nagtataram kan sadiring mga tataramon nin Dios.

9.       Jn. 5:24 - Totoong sinasabihan ko kamo, an siisay man na nagdadangog kan sakong mga tataramon, asin nagtutubod sa saro na nagsugo sako, igwa nin buhay na daing kasagkoran; na dai na dadarahon sa paghukom, nakaagi na siya sa kagadanan pasiring sa buhay.

10.   Jn. 5:37-38 - Dawa pa, an Ama na nagsugo sajo iyo mismo an nagsasaksi para sa sako; dai lamang nindo nadangog an saiyang boses, dai lang nindo nahiling an saiyang itsura, asin an saiyang tataramon dai nakukuang estaran diyan sa saindo huli ta dai kamo nagtutubod sa saro na sinugo niya.

11.   Jn. 6:63, 67-71 - An espiritu iyo an nagtataong buhay, an laman mayo nin ikakatao. An mga tataramon a itinataram ko sa saindo iyo an espiritu asin sinda iyo an buhay…Dangan sinasabihamn niya an Dose, ‘Kamo man, gusto man nindo na magharale? Nagsimbag si Simon Pedro, ‘Kagurangnan, sa kiisay kami maduman? Yaon saimo an mensahe kan buhay na daing katapusan, asin kami nagtutubod; aram mi na ika an Sarong Banal nin Dios. Nagsimbag si Jesus, ‘Bakong pinili ta kamo, kamong Dose? Alagad saro saindo iyo an Diyablo.’ Boot niyang sabihon iyo si Judas na aki ni Simon  Iskariote, huli ta siya an tawo, an saro sa Dose, na iyo an matraydor saiya. (Hilnga an Jn. 8:47,51).

12.   Jn. 10:34-35 - Nagsimbag si Jesus: Bakong nakasurat sa Tugon nindo: Nagsabi ako, kamo mga dios? Kaya ginagamit kan Tugon an tataramon na mg adios duman sa inabotan kan tataramon nin Dios, asin dai puwedeng isikwal an kasuratan. (Hilnga an Jn. 14:23-24).

13.   Jn. 17:17 - Pakabanala sinda sa saimong katotoohan; an tataramon mo iyo an katotoohan.

D.      Sa mga Epostola (Mga Surat):

1.       Mga Gibo 6:2,4,7 - Kaya nagpaapod an Dose nin dakulang miting kan mga dispulo asin sinabihan sinda, ‘Bakong tama para sa samuya na mapabayaan mi an tataramon nin Dios tangani sanang magrasyon nin kakanon; mga tugang, magpili kamo diyan sa saindo nin pitong kalalakihan na may marhay na dangog, pano kan Espiritu Santo asin nin kadononganl itatao mi saindo an obligasyon na ini, asin mapadagos kaming madusay kan samuyang sadiri sa pamibi asin sa serbisyo kan tataramon. An tataramon nin Kagurangnan nagpapdagos na naglakop; mas lalong nadagdagan an bilang kan mga disipulos sa Jerusalem, asin sarong dakulang grupo nin mga kapadean naggibo kan saidang pagpasakop sa pagtubod.

2.       Gibo 7:38 - Kan ginibo ninda aasembleya sa disyerto na sa paagi sana ni Moises na an satuyang mga magurang nakipag-olay sa anghel na nagtaram saiya sa Bukid Sinai; siya an pinaniwalaan kan mga tataramon nin buhay tanganing itao man sa satuya.

3.       Gibo 12:24 - An tataramon nin Dios nagpadagos na naglakop asin nakakua nin mga parasunod. (Hilnga an Gibo 10:36; 19:20).

4.       Gibo 13:5,46 - Nagdoong siinda sa Salamis asin ipinaghulit an tataramon nin Dios sa mga sinagoga kan mga Hudiyo; katabang ninda si Juan…Dangan hayag na nagsabi si Pablo asin Barnabas sa sainda. Dapat na ikahulit nyamo sa saindong enot an tataramon nin Dios, alagad nin huli ta isinikwal nindo iyan, huli ta dai kamo nagiisip na maniningo kamo para sa buhay na daing kasagkoran, kaya maduman kami sa mga pagano.

5.       Rom. 10:8,17 - Sa positibong parte, nagsasabi iyan na, ‘An tataramon, na iyo an pagtubod na samong hinuhulit, haraning marhay sa saindo, yaon iyan sa saindong ngimot asin sa saindong puso.  (Hilnga man an 1 Co. 14:3, 36-38; 2 Co. 2:17; 4:2).

6.       Ph. 2:16 - Huli ta idinodolot nindo sainda an tataramon nin buhay.

7.       1 Tes. 1:6-8, 13-14 - An evanghelio : tataramon kan Kagurangnan, mensahe nin Dios laban sa kaisipan nin tawo.

8.       Heb. 1:1-4 - Sa dakul na beses kaidtong mga nakaaging panahon asin sa manlaen-laen na paagi, an Dios nagtraram sa satong mga magurang sa paagi kan mga profeta; alagad sa panahon nyato, sa huring mga aldaw, nagtaram siya sato sa paagi kan saiyang Aki, an Aki na pinili niyang magmana kan gabos, asin huli saiya ginibo niya an gabos. Siya an nagbabanaag na liwanag kan kamurawayan nin Dios asin an perpektong kopya kan saiyang naturalesa, pinapapusog an kinaban huli kan saiyang makapangyraihan na tataramon; asin ngonian na rinaot niya an ati kan kasalan, naghale siya tanganing magduman sa saiyang lugar sa langit sa toong klamot kan diosnon na Kamahalan. Kaya siya ngonian mas halangkaw pa sa mga anghel siring na an titulo na saiyang namana mas halangkaw pa kisa sa saindang mga ngaran.

9.       Heb. 4:12 - An tataramon nin Dios sarong bagay na buhay asin aktibo: minagurot iyan siring sa arin man na espadang doble an tarom alagad mas pino; minasalipit iyan sa lugar kun saen an kalag nababanga sa espiritu, o an mga ngalo-ngaloan sa hutok; minahatol iyan sa mga sekretong emosyon asin kaisipan.

10.   Stgo, 1:21-25 - Akoa asin magpasakop sa tataramon na itinanom sa saindo asin makakaligtas kan saindong mga kalag. Alagad dapat na gibuhon nin do an sisinasabi saindo kan tataramon, asin bako sanang magdangog kaiyan asin lokohon nindo an saindong sadiri. An pagdangog sa tatarmon dangan an dai pagkuyog iyo an pareho kan paghiling nindo kan saindong itsura sa sarong saklming asin dangan, pagkatapus nin madaling pagsirip, minahale tolos kamo asin linilingawan tolos nindo kun anong klase an itsura nindo.

11.   1 P. 1:23-25 - An saindong bagong pagkamundag bakong gikan sa arin man na semilyang mortal kundi hale sa daing katapusan na tataramon kan buhay asin daing kasagkoran na Dios. An gabos na laman sarong doot asin an saiyang kamurawayan arog kan sa lalaw na burak. An doot naaalang, an bural nahuhulog, alagad an tataramon nin Kagurangnan nagdadanay sakod pa man. Ano an tataramon na ini? Iyo ini an Evangelio na dinara sa saindo. (Hilnga an 2 P. 3:2, 3-7).

12.   1 Jn. 1:1 - Sarong bagay na yaon na magpoon pa sa kapinunan, na samong nadangog asin nahiling mismo kan samong mga mata; na samong dinalan asin nakaptan kan samong mga kamot: an tataramon, na siya iyo an - ini iyo an satuyang tema. (Hilnga an v. 10; 1 Jn 2:14).

13.   Apo. 1:2 - Asin isinurat ni Juan an gabos asin miansumpa siya na iyan an tataramon nin Dios na ginagaramntiyahan ni Jesukristo.

14.   Apo. 19:13 - An saiyang alikboy nasasagom nin dugo. Namimidbid siya sa saiyang ngaran, an tataramon nin Dios. (Hilnga an Is. 11:4; Kad. 18:16; Ho. 6:5; Apo. 1:16; 2 Tes. 2:8)