Friday, September 20, 2024

THE HUMAN CONDITION

 

THE HUMAN CONDITION

                                                           by: Dominador N. Marcaida Jr.                                             

The Human condition which Pope Francis would like to spouse in his pronouncements, perhaps we can surmise, is very much rooted and inclined to the Christian understanding of it: that humans are born in the sinful state and are doomed in the afterlife unless they receive salvation through Jesus Christ. However, this Christian belief of the human condition can be tempered with Buddhism, which teaches that human existence is a perpetual cycle of suffering, death and rebirth from which humans can be liberated through the Eightfold path. (Source: Wikipedia article, The Human Condition). 

How did we try to reconcile both beliefs, and teachings, about the human condition with our own and with that of other philosophers, such as Hannah Arendt (1958), etc.? 

We tried to reconcile both teachings through the diagram that is shown above:

In this diagram, we try to show that the human and spiritual conditions of man are the sufferings, death and resurrection of a christian patterned after the Paschal Mystery of Jesus Christ that he accomplished for the salvation of mankind, and which a christian undergoes in the initiation of rebirth called baptism. 

The tripartite division of The Human Condition, according to Hannah Arendt, is Labour, Work and Action. Action is divided into two categories: the vita activa and the vita contemplativa. In the diagram shown here, the red and green colored parts consist of the vita contemplativa category, while the orange and blue parts consist of the vita activa category.
 

dnmjr/21 Sept. 2024

Thursday, September 12, 2024

 

HOMILIYA PARA SA Ika-24ng LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) sa Misa para sa OL of Peñafrancia Deanery Chapel, Bgy. San Jose-San Pablo, Camaligan, Camarines Sur. 

“PANANAMPALATAYA O MABUTING GAWA


 

Kung noong nakaraang linggo ang ipinagkumpara natin ay tungkol sa kung alin ang mahalaga sa dalawa, ang pagsunod sa mga tradisyon ng relihiyon o ang pagbigay pryoridad sa pangloob na kalinisan ng puso at pagtulong sa kapwa, ngayon namang linggo ay ikukumpara natin ang pananampalataya sa mabuting gawa. Alin sa dalawang ito ang higit na kailangan ng tao para sa kanyang kaligtasan?

Ang pananampalataya at mabuting gawa ay ang dalawang mahahalagang sangkap sa espirituwal na buhay ng isang kristyano. Masyadong masalimoot ang usaping ito noong magsimula ang doktrinang “Sola Fide” ni Martin Luther, na pinaniwalaan ng kanyang mga tagasunod, at nagin nang masyadong kontrobersiyal para sa karaniwang mambabasa at tagapangaral ng Bibliya. Sabi nila, “hindi ako naligtas sa pamamagitan ng aking mabubuting gawa dahil ako ay naligtas sa pamamagitan ng biyaya sa pamamagitan ng pananampalataya na gumagawa ako ng mabubuting gawa!”  

Ito po ang paboritong talata sa Bibliya na ginagamit ng ating mga kapatid na Protestante upang igiit ang kanilang doktrina sa “Sola Fide”: “Sapagkat dahil sa biyaya kayo ay naligtas, sa pamamagitan ng pananampalataya—at ito ay hindi mula sa inyong sarili, ito ay kaloob ng Diyos—hindi sa pamamagitan ng mga gawa, upang walang sinumang makapaghambog" (Efeso 2:8-9). Tama naman po ang sinasabi ng talatang ito, nguni’t parating mali ang pakahulugan na sinasabi ng iba tungkol sa talatang ito.

Heto po naman ang iba pang sinasabi ng mga binasa natin ngayong linggo na galing din sa Banal na Kasulatan:

Sa Unang Pagbasa na kuha sa Is 50:5-9, sinabi din na: “Binigyan ako ng Panginoong Yahweh ng pang-unawa, hindi ako naghimagsik o tumalikod sa kanya. Hindi ako gumanti nang bugbugin nila ako, hindi ako kumibo nang insultuhin nila ako. Pinabayaan ko silang bunutin ang aking balbas at luraan ang aking mukha. Hindi ko pinansin ang mga pag-insultong ginawa nila sa akin, sapagkat ang Panginoong Yahweh ang tumutulong sa akin. Handa akong magtiis, sapagkat aking nalalaman na ako'y hindi mapapahiya. Ang Diyos ay malapit, at siya ang magpapatunay na wala akong sala. May mangangahas bang ako'y usigin? Magharap kami sa hukuman, at ilahad ang kanyang paratang. Ang Panginoong Yahweh mismo ang magtatanggol sa akin. Sino ang makapagpapatunay na ako ay may sala? Mawawalang lahat ang nagbibintang sa akin, tulad ng damit na nginatngat ng insekto.”

Sa Santiago 2:14-18, ang ikalawang pagbasa, sinabi din  na: “Kung talagang may magsasabi, “May pananampalataya ako, at ikaw naman ay may mabuting gawa.” Ito naman ang isasagot ko, paano ko makikita ang pananampalataya mo kung wala ka namang mabuting gawa? Ipapakita ko sa iyo na may pananampalataya ako sa pamamagitan ng mabuti kong gawa.”

Sa ebanghelio na galing sa Markos 8:27-35, sinabi na: “Pinalapit ni Jesus ang mga tao kasama ang kaniyang mga alagad at sinabi sa kanila: Ang sinumang nagnanais sumunod sa akin, tanggihan niya ang kaniyang sarili, pasanin ang kaniyang krus at sumunod sa akin. Ito ay sapagkat ang sinumang nagnanais na magligtas ng kaniyang buhay ay mawawalan nito. Datapuwat ang sinumang mawalan ng buhay dahil sa akin at sa ebanghelyo ay maililigtas niya ito.”

Kung ipapaliwanag natin ang mga binasa sa Unang Pagbasa na kuha sa Isaias 50:5-9, ay nagsasabi ito na ang mga pagtitiis na sinasapit ng isang mananampalataya ay siya na po ang mga mabuting gawa na bunga, o resulta, ng kanyang pananampalataya.

Diyan sa ikalawang pagbasa naman ay makukuha ang mga argumento pabor para sa mabuting gawa laban sa pananampalataya.

Kung alin sa dalawa ang kailangan ng tao para sa kanyang kaligtasan, ang sagot  ayon sa propesor namin noon sa Teyolohiya, ay ang pananampalataya muna sa umpisa ng kanyang kumbersyon sa kristyanismo upang siya ay tuluyang makapasok sa iglesiya at maligtas. At, kapag siya ay nakapasok na at nailigtas na, siyempre kailangan na siyang gumawa ng mabubuting gawa bilang bunga ng kanyang pananampalataya, mga mabuting gawa tulad ng mga sinabi sa unang pagbasa.

Kaya po naman, ang ebanghelio ngayong linggo ay malinaw na nagpapaalala sa sinumang ibig sumunod kay Jesus na sinumang nagnanais na magligtas ng kaniyang buhay ay mawawalan nito; nguni’t ang sinumang mawawalan ng buhay dahil sa pananampalataya sa kanya at sa pananampalataya sa ebanghelyo ng Diyos ay maililigtas niya ang buhay niya sa mundong ito at sa susunod niyang buhay.

dnmjr_09/13/2024

Thursday, September 5, 2024

"PABORITISMO"

 


HOMILIYA PARA SA Ika-23 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) sa Misa para sa OL of Peñafrancia Deanery Chapel, Bgy. San Jose-San Pablo, Camaligan, Camarines Sur. 

“PABORITISMO” 

Ang ebangheliyo para sa ika-23 na Linggo sa Karaniwang Panahon, ay hango sa Mk 7:31-37. 

Ang homiliya para sa linggong ito ay mayroong temang “PABORITISMO”. 

Ang ibig sabihin daw po ng paboritismo ay ang hindi patas na pagkiling sa isang bagay o tao kumpara sa iba; isang partikular na pagkagusto na nagbibigay ng hindi patas na katangi-tanging pagtrato sa isang bagay, tao, o grupo, sa kapinsalaan ng iba.

Ang gawaing ito ay parating nararanasan sa loob ng ating mga paaralan, kung saan ang isang guro, o titser, ay may itinatanging isa, o dalawang estudyante, sa loob ng kanyang klase. Ang tawag ng mga kaklase sa estudyanteng paborito ni titser ay “teacher’s pet”. Ito ay isang mag-aaral sa isang klase na gustong-gusto ng guro at higit na tinatratong maganda kaysa sa ibang mga mag-aaral. Ang mag-aaral na ito (ang teacher’s pet) ay palaging nasa honor roll, palaging kasali sa maraming mahahalagang aktibidad ng paaralan, tulad ng mga paligsahan,  at pinararangalan din dahil sa kanyang katalinuhan, kagandahan (o kaguwapuhan), popularidad, at pera.

Kadalasan, ang mga teacher’s pet ay ‘yung mga estudyanteng matatalino, may itsura at magaganda. Kung minsan, ito yung mga estudyanteng palaging may dalang pasalubong ki titser, na nagbibigay, o naglalagay, ng apple sa mesa ni teacher, nagbubuhat ng mga gamit o libro ni titser, etc., tuwing papasok sa paaralan.

Sa iglesiya, ang isang paborito ay yaong mga tao na pinatungan ng mga kamay sa ulo, tulad, halimbawa, ng mga ministro na itinatalaga sa mga mahahahalaga at mabigigat na tungkulin sa loob ng iglesiya.

Sa unang pagbasa na kuha sa Isaias 35:4-7, ay nagsasabi na: “Ito ang sabihin sa pinanghihinaan ng loob: Huwag kang matakot, lakasan mo ang iyong loob! Darating na ang Diyos, at ililigtas ka sa mga kaaway.” Sa mga biktima ng paboritismo, ang mga salitang ito ni Propeta Isaias ay siya na po ang maghahatol sa kanila.

Para naman sa paboritismo sa pagiistima ng mga bisita sa bahay, pakinggan po ang mga hulit sa atin ni Apostol Santiago (Santiago 2:1-5) sa ikalawang Pagbasa ngayong linggo, na ang sabi: “Mga kapatid, ang mga mananampalataya sa ating maluwalhating Panginoong Jesucristo ay hindi dapat magpakita ng paboritismo. Kung may pumasok sa inyong mga pagtitipon na isang lalaking may mga singsing na ginto at nakadamit nang magara, at dumating din doon ang isang dukha na gusgusin ang damit, at inasikaso ninyong mabuti ang nakadamit nang magara at sinabi sa kanya, “Dito kayo maupo,” at sinabi naman ninyo sa mahirap, “Tumayo ka na lang diyan,” o kaya'y, “Sa sahig ka na lang umupo,” nagtatangi na kayo at humahatol nang mali. Mga kapatid kong minamahal, Hindi ba't pinili ng Diyos ang mahihirap sa mundong ito upang maging mayaman sa pananampalataya at maging kasama sa kahariang ipinangako niya sa mga umiibig sa kanya?”

Sabi sa isang pahayag sa Facebook Page na “Pumarito ka, Sumunod ka sa Akin”, “Kinondena ni Santiago ang ganoong pagkiling sa iba, partikular na ang diskriminasyon laban sa mahihirap na pabor sa mayayaman (tingnan ang Santiago 2:2–6). Itinuturo ng ibang mga banal na kasulatan na ang mga tagasunod ni Kristo ay hindi dapat magpakita ng diskriminasyon batay sa kulay ng balat, katayuan sa lipunan, kasarian, o nasyonalidad; edukasyon o katayuan sa ekonomiya (Mga Kawikaan 22:22); pananamit (tingnan sa Santiago 2:13); o kalusugan, edad, o kaugnayan sa relihiyon. Sa pamumuhay sa ganitong paraan, mas nagiging katulad tayo ng ating Ama sa Langit, na “walang pagtatangi ng mga tao” (Mga Gawa 10:34; Mga Taga Roma 2:11).

Kung si Jesus ang tatanungin, sino po ba ang kanyang mga papanigan? O dili kaya, kanino po ba siya palaging panig? Kung noong nakaraang linggo ay sinabi natin na pinapanigan ni Jesus ang mga mulat na tumutulong sa mga pangangailangan ng kapwa-tao kaysa bulag na tagapagsunod sa mga tradisyon ng relihiyon, sa linggo naming ito ay ipinapakita niya ang kanyang pagpanig sa mga taong nangangailangan ng kanyang tulong, sa isang pipi’t bingi, na siyang parating inaapi at tinutukso sa lipunan ng tao. 



Saturday, August 31, 2024

"DALISAY AT WALANG DUNGIS NA RELIHIYON"

 




HOMILIYA PARA SA Ika-22 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) sa Misa para sa O.L. of Peñafrancia Deanery Chapel, Bgy. San Jose-San Pablo, Camaligan, Camarines Sur. 

“DALISAY AT WALANG DUNGIS NA RELIHIYON” 

Ang ebangheliyo para sa ika-22ng Linggo sa Karaniwang Panahon, ay hango sa Markos 7:1-8, 14-15, 21-23. 

Ang homiliya para sa linggong ito ay mayroong temang “DALISAY AT WALANG DUNGIS NA RELIHIYON”. 

Kamakailan lamang, naghiling ang isang katrabaho ko sa LGU-Camaligan na magsisimula pa lamang ng kanyang sariling negosyo, na kung maaari ba siyang umupa ng isang bahagi ng aming harapan ng bahay para maglagay ng isang food stall. Nagkataon na nagtayo nga siya ng isang malaking food stall na halos masakop na nito ang buong harapan ng aming bahay kung saan naka-display ang isang signage para sa aming simbahan at kapilya. Dahil dito, nagsimulang bumuhos ang mga batikos. Ang ilang mga makakati ang dila nagsabi, “Tingnan mo, napakalaki ng bagong itinayong food stall na halos natakpan na nito ang signage ng iyong simbahan at kapilya!” Bilang sagot ko naman sa kanila ay, “Alin ba ang mas mahalaga, at mas kapaki-pakinabang, ang makatulong sa isang taong gustong magkaroon ng kabuhayan para sa kanyang pamilya, o ang signage para sa ating simbahan at kapilya?” 

Para sa inyo, mahal kong mga kapatid, alin nga ba ang higit na mahalaga sa inyo: isang negosyong pangkabuhayan ng tao, o ang prestihiyo ng inyong relihiyon? Ang sagot ay nandito po makukuha sa tema ng ating homiliya na “dalisay at walang dungis na relihiyon”. 

Iyan ang sinusubukan ding sagutin ng tatlong pagbasa para sa ika-22 Linggo ng Ordinariyong Taon. 

Sa Unang Pagbasa na kinuha sa Dt. 4:1-2, 6-8, ay nagsasabing, “Ngayon, O Israel, pakinggan ninyong mabuti at sundin ang tuntuning itinuturo ko sa inyo upang mabuhay kayo nang matagal at mapasainyo ang lupaing ibinigay sa inyo ni Yahweh, na inyong Diyos. Huwag ninyo itong daragdagan ni babawasan. Sundin ninyo ang mga utos na ibinigay ko sa inyo mula kay Yahweh. Unawain ninyo ito at sunding mabuti. Sa gayon makikita ng ibang bansa ang inyong karunungan at pang-unawa. Kaya't masasabi nila: ‘Ang dakilang bansang ito'y matalino at may malawak na pagkaunawa.’ Aling bansa ang may makatarungang tuntunin at kautusan na tulad ng ibinigay ko sa inyo ngayon?’’ 

Ang Ikalawang Pagbasa na Sulat ni Santiago 1:27 ay nagsasabi na, “Ang dalisay at walang dungis na relihiyon sa harapan ng ating Dios at Ama ay ito, dalawin ang mga ulila at mga babaing bao sa kanilang kapighatian, at pagingatang walang dungis ang kaniyang sarili sa sanglibutan.

Ang mga salitang ito ay laban sa mga pangyayaring ikinukwento sa atin sa Ebangheliyo ngayong linggo tungkol sa sagutan ni Jesus at ng mga Pariseo ukol sa pagtupad ng mga tradisyong itinuturo ng kanilang relihiyon, partikular sa paghuhugas ng mga kamay bago kumain, laban sa mga mabubuting gawang dapat nilang inuuna, halimbawa, ang pag-iwas sa mga maruruming mga gawain na galing sa kanilang mga puso, tulad ng mga masamang kaisipan, mga pangangalunya, mga pakikiapid, mga pagpatay. mga pagnanakaw, mga pag-iimbot, mga kasamaan, pandaraya, kalibugan, pagkainggit, matang masama, pamumusong, kayabangan at kahangalan.  Ang sabi ni Jesus ay ito raw po ang nakakasama sa tao at hindi ang ‘di paghuhugas ng mga kamay dahil ang lahat ng kasamaang ito ay nagmumula sa loob at siyang nagpaparumi sa tao. 

Dagdag pa rito ay ‘yung mga rekisistos na gawain ng isang mabuting relihiyoso na sinabi si Santiago na pagdalaw sa mga inulila at sa mga babaing bao sa kanilang kapighatian, pagingatang walang dungis ang kaniyang sarili sa sanglibutan, at iba pang mga gawaing katulad nito. 

Kung susumahin natin ang mga argumento para sa panig ng bulag na pagsunod sa mga tradisyon ng relihiyon at sa panig ng mulat na pagtulong sa mga higit na pangangailangan ng kapwa-tao upang mabuhay sa mundo, ay siyempre mas matimbang ang argumento para sa huling panig, ang pagtulong sa mga pangangailangan ng kapwa-tao. 

Nguni’t may malaking hadlang upang lubos na maisakatuparan ang pagtulong sa kapwa kung ang sariling pagkatao ay magulo sa loob ng isang tao. Ang ibig pong sabihin ay, halimbawa, kung siya ay isang taong bisyoso, may maruming  kaisipan at hangarin sa kapwa, may pagnanasa ng paglalamang at mga ambisyon sa buhay, makasarili na ang akala niya ay palaging siya ang tama, at iba pa, tulad ng sinasabi ni Jesukristo sa ebangheliyo at ni Santiago sa ikalawang pagbasa natin ngayong linggo. 

Kaya po, malinaw na hindi panig ang Panginoong Jesukristo sa bulag na pagsunod sa mga tradisyon ng relihiyon tulad ng paghugas ng mga kamay bago kumain, nguni’t mas matimbang sa kanya ang panloob na paglilinis ng puso ng tao sa lahat ng karumihan at makasalanang pagnanasa. Ang sinumang sangayon sa nabanggit ay isang taong matalino at may malawak na pagkaunawa sa kalooban ng Diyos, at masunurin sa makatarungang tuntunin at kautusang ibinigay ng Dios mismo at hindi sa bulag na pagsunod sa mga tradisyon ng relihiyon. 

Naaalala ninyo pa ba ang awitin na pinamagatang “Banal Na Aso, Santong Kabayo” ng mang-aawit na Yano? Ang mga sinasabi diyan sa awitin na ‘yan ay eksakto sa ating homiliya para sa linggong ito. 

Heto po ang mga lyrics para sa  sinabing awitin: 

Banal Na Aso, Santong Kabayo (Song by Yano) 

Kaharap ko sa jeep ang isang ale
Nagrorosaryo, mata n'ya'y nakapikit
Pumara sa may kumbento
"Sa babaan lang po", sabi ng tsuper, "kase may nanghuhuli"
Mura pa rin nang mura ang ale:

Banal na aso, santong kabayo
Natatawa ako, hi-hi-hi-hi
Banal na aso, santong kabayo
Natatawa ako, hi-hi-hi-hi
Sa 'yo

Nangangaral sa kalye ang isang lalake
Hining'an ng pera ng batang pulubi
"Pasensya na, para daw sa templo"
"Pangkain lang po", sabi ng paslit, "talagang 'di ba pu-puwede?"
Lumipat ng puwesto ang lalake.

Banal na aso, santong kabayo
Natatawa ako, hi-hi-hi-hi
Banal na aso, santong kabayo
Natatawa ako, hi-hi-hi-hi
Sa 'yo

Ano man ang 'yong ginagawa sa iyong kapatid
Ay s'ya ring ginagawa mo sa akin
Ano man ang 'yong ginagawa sa iyong kapatid
Ay s'ya ring ginagawa mo sa akin

Banal na aso, santong kabayo
Natatawa ako, hi-hi-hi-hi
Banal na aso, santong kabayo
Natatawa ako, hi-hi-hi-hi
Sa 'yo.

dnmjr/08-27-2024


Tuesday, August 20, 2024

 


HOMILIYA PARA SA Ika-21 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) sa Misa para sa OL of Peñafrancia Deanery Chapel, Bgy. San Jose-San Pablo, Camaligan, Camarines Sur. 

O, SADYANG KAY LUPIT, KUNG IKA’Y IPAGPALIT 

Ang ebangheliyo para sa ika-21ng Linggo sa Karaniwang Panahon, na hango sa Juan 6:60-69, ay tungkol sa naging epekto ng mga sagot ni Jesus sa mga Hudyo dahil sa temang Tinapay, na nakadismaya sa marami sa kanyang mga alagad nang mapakinggan at tuluyang tumalikod na sa pagsunod sa kanya. Kaya naman  tinanong ni Jesus ang Labingdalawang natitirang mga alagad niya, “Non vis quoque relinquere?” (Aalis din ba kayo?). 

Ang pagtalikod (apostasy) ay nangyayari kung ang isang bagay, o tao, ay nakakakilabot na, nakakalula na, hindi na kapani-paniwala, nakakapagod na, nakakasuklam na, nakakadismaya na, nagbago na ang lasa ng paguugali, o ang templa ng utak, at naging “toxic” na (epekto na seguro ng kagagamit sa drugs, o iba pang kadahelanan), sobrang naiinip na sa paghintay sa wala, o kaya’y nakakaumay na. 

Alam ni Jesus na kay pait at kay lupit, kung ika’y ipagpalit, kaya naman ang resulta nito ay nasa kasabihang, "Ang impiyerno ay walang alam na galit tulad sa isang babaeng ipinagpalit" (Hell knows no fury like a woman scorned). Kung may pait kapag ipinagpapalit, ang natural na pakiramdam ng isang pinalitan ay magalit. 

Sa pagtalikod na ito sa kanya ng karamihan sa mga alagad niya, hindi si Jesus nagalit, bagkos ay unawa ang kanyang sukli doon sa mga alagad na tumalikod (apostatized) sa kanya. 

Ang naging tugon dito ni Jesus ay mag-move-on agad-agad, at kanyang hinarap  ang natitira pa niyang mga alagad at tinanong ng: Aalis din ba kayo? Ang sagot naman sa kanya ni Pedro, “Panginoon, kanino kami pupunta? Nasa iyo ang mga salita ng buhay na walang hanggan. Naniwala kami at nalaman namin na ikaw ang Banal na mula sa Diyos.  

Kaya, ang sabi sa kanila ni Jesus: “Kayo ang mga taong tumayo nang tapat sa tabi ko noong ako ay nakararanas ng maraming pagsubok.” (Lk. 22:28). 

Itong pagsubok na ito na narasanan ni Jesus sa kanyang naging unang mga alagad na tumalikod sa kanya ay tila baga repitisyon, o pag-uulit, sa naging karanasan ni Moises sa mga Israelitang kanyang inaakay sa disyerto, na binasa natin sa Unang Pagbasa sa linggong ito na hango sa Exodo 24:15-16, na ang sabi ni Moises sa mga Israelita ay:  Ngunit kung hindi kayo maglilingkod kay Yahweh, piliin ngayon kung sino ang nais ninyong paglingkuran. Subali’t ako at ang aking buong tahanan, kami ay maglilingkod kay Yahweh. Sumagot naman ang mga tao, “Wala kaming balak na talikuran si Yahweh at maglingkod ibang mga diyos!"

Upang hindi mangyari at maranasan sa mga mag-asawa ang pait at lupit dahil sa ipinagpalit ang sinuman sa kanila sa iba, si Apostol Pablo ay may napakabuting hulit sa kanila sa Ikalawang Pagbasa ngayong linggo na kuha Ep 5:21-32, na nagsasabi: “Ipasakop ninyo ang inyong mga sarili sa isa’t isa sa pagkatakot sa Diyos. Mga asawang babae, magpasakop kayo sa inyo-inyong asawang lalaki gaya ng pagpapasakop ninyo sa Panginoon. Ito ay sapagkat ang asawang lalaki ay siyang ulo ng asawang babae, tulad ni Cristo na ulo ng iglesiya at tagapagligtas ng katawan. Kung papaanong ang iglesiya ay nagpasakop kay Cristo, gayundin ang mga asawang babae ay magpasakop sa sarili nilang mga asawang lalaki sa lahat ng mga bagay. 

Mga asawang lalaki, ibigin ninyo ang inyong asawa tulad ng pagmamahal ni Cristo sa iglesiya. Dahil dito, iiwan ng lalaki ang kaniyang ama at ina at makikipag-isa sa kaniyang asawa at ang dalawa ay magiging isang laman. 

“Yun naman pala ang sikreto kung papano magtatagal ang pagsasama ng mag-asawa sa iisang buklod ng pagmamahalang habang-buhay, at ito po ang “magic word”: sakripisyo. 

Dito sa binasa, malinaw na sinabi ni Apostol Pablo na ang dapat na maging tratamyento raw ng mag-asawa sa bawat isa, sampu ng kanilang buong pamilya, ay ang pagmamahalan ni Cristo at ng Sta. Iglesiyang kanyang esposa. 

Ang asawang babae ay dapat matutong magpasakop sa kanyang asawang lalaki, dahil kung papaanong ang iglesiya ay nagpasakop kay Cristo, gayundin ang mga asawang babae ay magpasakop sa sarili nilang mga asawang lalaki sa lahat ng mga bagay. Ang asawang babae ay magpitagan sa kaniyang asawang lalaki. Ito ay ginagawa ng asawang babae dahil nagpapasakop din siya sa Panginoong Jesukristo na kanyang pangulo sa Sta. Iglesia kung siya ay isang miyembro nito. 

Ang asawang lalaki ay dapat ibigin ang kanyang asawang babae tulad ng pagmamahal ni Cristo sa iglesiya na ipinagkaloob ang kaniyang sarili para dito.  Dapat ibigin ng mga asawang lalaki ang kanilang mga asawa tulad ng pag-ibig nila sa kanilang sariling katawan. Ang asawang lalaki na nagmamahal sa kaniyang asawang babae ay nagmamahal sa kaniyang sarili katawan. Ito ay sapagkat wala pang sinumang namumuhi sa kaniyang sariling katawan kundi inaalagaan ito at minamahal tulad ng ginagawa ng Panginoon Jesus sa Sta. Iglesiya, ang kanyang minamahal na esposa. Ito ay dahil ang kanyang pamilya ay bahagi ng kaniyang sariling katawan, ng kaniyang sariling laman at ng kaniyang sariling mga buto, na ipinagkakaloob niya ang kaniyang sariling buhay sa buong miyembro ng kanyang sariling sambahayan. Gayunman, ang bawat asawang lalaki ay magmahal sa kaniyang asawang babae tulad sa kaniyang sarili. 

Ang pag-ibig ni Kristo sa Sta. Iglesia ay ganito: na gawing banal ang Sta Iglesiya sa pamamagitan ng paghuhugas ng tubig at sa salita sa paraan ng bautismo. Ipinagkaloob niya ang kaniyang sarili upang gawing banal ang Sta. Iglesiya sa paghain niya ng kanyang buhay sa krus ng kaligtasan. Ito ay upang maiharap niya ang Sta Iglesiya sa kaniyang sarili na isang marilag na iglesiya, walang batik o kulubot o anumang mga gayong bagay, sa halip, ang Sta. Iglesiya ay maging banal at walang kapintasan sa pagdating mga wakas ng mga panahon. 

Ang ginagawa ng Panginoon sa Sta. Iglesiyang kanyang esposa ay trinato niya ito bilang bahagi ng kaniyang iisang katawan, ng kaniyang laman at ng kaniyang mga buto, na ipinagkaloob niya ang kaniyang sarili sa Sta. Iglesiya na kanyang sariling katawan. Ito ay isang dakilang hiwaga tungkol kay Kristo at sa Sta. Iglesiya. 

‘Yun naman pala, dahil ang mag-asawa, sampu ng kanilang mga anak, ay bumubuo ng iisang katawan lamang, kaya naman ang kaugnayan ng bawat miyembro ng pamilya ay isang tinatawag na teleological relationship, o kaugnayang mala-bituin at mga planeta sa kalangitang bumubuo na isang solar system. 

Ang isang pamilya, o pamahayan, ay isang kumpletong sistema na binubuo ng iba’t ibang parte, o bahagi, na may kanya-kanyang tungkulin, nguni’t may kaugnayan sa bawa’t isa, sa loob ng iisang katawan. Kung mawala ang isang parte, ay wala rin mangyayari sa buong katawan, o kaya ang buong katawan ay magdurusa. Kung masaya naman ang isang parte, ay buong katawan din ang sasaya. Ito po ang tinatawag na teleological relationship sa mag-asawa at isang buong pamilya nila. Ang bawa’t bahagi ng pamilya ay nagtutulungan, nagtatanggolan, at nagsusustentuhan sa isa’t isa upang ang buong pamilya ay maging malakas, masaya, at kapaki-pakinabang At ang iisang espiritu na humihinga at nagpapalakas sa iisang katawan na ito ay ang espiritu ng sakrispisyo. 

Ang pagsasakripisyo ng bawa’t isang miyembro ng pamilya ay mahalaga para sa buong sambahayan (viz. ama, ina, sampu ng lahat ng kanilang mga anak) upang mapanatili ang pagmamahal ng bawa’t isa sa loob ng kanilang sariling pamilya habang-buhay. Kung matutupad ito sa bawa’t pamilyang kristyano, ito na po ang sinasabing pagmamahal ng mag-asawang hanggang hukay, hanggang kamatayan, sa hirap man o sa ginahawa, sa sakit man at karamdaman, sa tuwa at lungkot man, sila pa rin ang magsasama-sama na walang iwanan, at walang sinumang ipapalit sa iba, hanggang sila ay nabubuhay. “Yan po ang “married in the Lord”. 

Kaya nga po para maiwasan natin na tayo ay ipagpalit, at tuluyan nang talikuran para sa iba, kailangan pong matuto tayong maging mga anak ng Diyos na handang magsakripisyo ng sarili upang ang iba ay mabuhay, gaya ng sinabi ni Pedro Apostol kay Jesus:  Kanino kami pupunta? Nasa iyo ang mga salita ng buhay na walang hanggan. Ikaw ay isang Banal ng Dios. 

Alalahanin po nating palagi, na masakit kung tayo ay ipinagpapalit, at malupit kung tayo ay mabubuhay na palaging may galit. 

Ang mga katuroang ito ay makukuha naman po natin sa mga artikulong sumusunod: 

1. “FAMILIES IN EVANGELISM: God’s Plan for Families”, na nasa isang Escuela Catekumenal blogspot na may link na:  https://www.blogger.com/blog/posts/8333280335257363326

 2. “MARRIAGE IN THE LORD”, isang artikulo sa academia.edu sa link na: https://www.academia.edu/120547046/MARRIAGE_IN_THE_LORD

HOMILIYA PARA SA Ika-20 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B)

 

HOMILIYA PARA SA Ika-20 na LINGGO SA KARANIWANG PANAHON (Cycle B) sa Misa para sa OL of Peñafrancia Deanery Chapel, Bgy. San Jose-San Pablo, Camaligan, Camarines Sur. 

BANGKETE NG KARUNUNGAN 

Ang ebangheliyo para sa ika-20 Linggo sa Karaniwang Panahon na hango sa Juan 6:51-58 ay patungkol pa rin sa sagutan ni Jesus at ng mga Hudyo doon sa kabilang ibayo ng dagat sa Capernaum tungkol sa tinapay ng buhay. 

Kaya, dahil dito ang tema ng ating homiliya ngayong linggo ay patuloy pa rin tungkol sa Eukaristiya, nguni’t bilang isang “Bangkete ng Karunungan”. 

Ikinikwento sa ebangheliyo na ang mga Hudyo daw ay nagkaroon ng mainitang pagtatalu-talo, na ang sabi nila “Paanong maibibigay sa atin ng taong ito ang kanyang laman upang makain natin?” 

Dahil dito'y sinabi ni Jesus, “Pakatandaan ninyo: malibang kainin ninyo ang laman ng Anak ng Tao at inumin ang kanyang dugo, hindi kayo magkakaroon ng buhay. Ang kumakain ng aking laman at umiinom ng aking dugo ay may buhay na walang hanggan at muli ko siyang bubuhayin sa huling araw. Sapagkat ang aking laman ay tunay na pagkain, at ang aking dugo ay tunay na inumin. Ang kumakain ng aking laman at umiinom ng aking dugo ay nananatili sa akin, at ako naman sa kanya. Buháy ang Ama na nagsugo sa akin at ako'y nabubuhay dahil sa kanya. Gayundin naman, ang sinumang kumain sa akin ay mabubuhay dahil sa akin. Ito ang tinapay na bumabâ mula sa langit. Hindi ito katulad ng kinain ng inyong mga ninuno sa ilang; namatay sila kahit na kumain niyon. Ang kumakain ng tinapay na ito ay mabubuhay.” 

Sa ebangheliyong ito para sa ika-20ng linggo ng Karaniwang Panahon ay gumagawa ang Panginoong Jesus ng koneksyon sa Eukaristiya, bilang isang sakramento ng kanyang Katawan at Dugo, at sa Karunungan ng Diyos, na ang kanyang sarili mismo bilang Salita ng Diyos, ang Verbo na bumaba galing sa langit na nagkatawang-tao, sa parehong simbolismo ng pagkain ng tinapay.   

Una, pakinggan po natin muli ang sinabi sa Unang Pagbasa na kuha sa Talinghaga 9:1-6, na ang sabi “Gumawa na ng tahanan itong karunungan, na itinayo niya sa pitong patibayan. Nagpatay siya ng hayop, nagtimpla ng inumin, ang mesa ay inihanda, punung-puno ng pagkain. Ang mga katulong ay isinugo sa gitna nitong bayan, upang lahat ay paabutan ng ganitong panawagan: “Ang kulang sa kaalaman, dito ngayon ay lumapit.” Sa mga mangmang ay ganito ang sinambit: “Halikayo't inyong kainin ang pagkain ko, at tunggain ang inuming inilaan ko sa inyo. Lisanin ang kamangmangan upang kayo ay mabuhay, at ang landas ng unawa ang tahakin at daanan.” 

O, di ba? Ang mga salita ng Panginoong Jesus sa mga Hudyong kausap niya ngayon sa ating ebanghelio ay pareho sa mga salitang nababasa natin sa unang binasa, na pinapatungkol nga sa mga Hudyong mangmang, na kulang sa kaalaman, na ayaw tanggapin na si Jesus na kanilang kausap ay ang tinapay ng Dios na ibinigay doon sa ilang bilang manna sa panahon ni Moises, na siya rin namang tinapay na inaalok niya ngayon sa mga Hudyo upang ipakain sa kanila, walang iba kungdi ang Karunungan ng Dios, upang sila ay magsisitalino at magkaroon ng kaalaman na magdadala sa kanila sa buhay na walang hanggan.  Ang regalo ng manna noon at ang pagpaparami ng mga tinapay ngayon ay inilalagay bilang mga bahagi ng regalo ni Kristo ng kanyang sarili, ang tunay na tinapay. 

Pangalawa, bakit nga kaya nagtatalu-talo ang mga Hudiyo sa panahon ni Jesukristo? Dahil nga po sila ay mga mangmang at walang alam sa mga gawain ng Diyos para sa kanilang kaligtasan, o para sa isang buhay na walang hanggan. Dahil si Jesus, bilang Verbong nakatawang tao ay galing mismo sa Diyos, at bumaba galing sa langit, kaya alam niya ang mga bagay tungkol dito. Kung gayon, siya ay ang karunungan ng Diyos, na may salita at taglay ng mga aral ng Diyos, na kung tatanggapin lamang ng sinumang taong mangmang at walang alam tungkol sa buhay na walang hanggan ang mga aral at salita ni Jesukristo ay maliligtas at hindi mapapahamak. At ang akto ng pagtanggap ng mga aral at salita ni Jesukristo ay parang kumakain na rin siya ng tinapay sa isang bangkete ng karunungan. 

Samakatuwid, ang tinapay na simbolo ng Verbo, na si Jesukristo mismo, ay ang karunungan ng Dios na siyang lunas para sa kamangmangan at kakulangan sa kaalaman ng mga tao. Kung tatanggapin lamang ng tao na siya ay tunay ngang mangmang at walang alam, kung gayon ay kailangan niyang lunasan ang sitwasyong ito sa pamamagitan ng pakikinig sa mga pangangaral sa katuruan at salita ng Diyos ng galing kay Jesukristo, ang Verbong galing sa langit at nagkatawang tao. 

Ito ang ibig ipahiwatig ni Jesukristo ng sabihin niyang siya’y ang tinapay na bumabang galing sa langit, na kung tatanggapin ng mga Hudyo ang lahat niyang mga salita at pangangaral sa kanilang buhay ay para na rin silang kumamain ng tinapay, dahil ang pagtanggap sa aral ay parang isang akto ng pagkain. 

Tulad ito sa nababasa sa aklat ng Genesis na nagsasabi na sina Eba’t Adan ay kumain ng mansanas na galing ki Satanas. Ang kahulugan ng pagkain ng mansanas na ito ay tinanggap nina Eba’t Adan ang mga salita’t pahiwatig ni Satanas na ang Diyos ay hindi pag-ibig, sa halip ay isang malupit na panginoon na ibig lamang silang alipinin at ibilanggo sa kanilang mga sarili habang-buhay. Nguni’t ang paksang ito ay hindi na muna tatalakayin ng detalyado dahil ipapasa-ibang araw na lang muna natin ito. 

Kaya, ang pagkain ng mga aral at katuruan ni Kristo bilang lunas sa kamangmangan at kakulangan sa kaalaman ng mga tao ay para na ring pagkain ng tinapay sa isang bangkete ng karunungan. 

Kaya nga, ang sabi naman ni Apostol Pablo sa kanyang sulat sa mga taga-Epeso 5:16-17, na siyang ating Ikalawang Pagbasa ngayong linggo ay “Huwag ninyong sayangin ang panahon nʼyo; gamitin nʼyo ito sa paggawa ng mabuti, dahil maraming gumagawa ng kasamaan sa panahong ito. Huwag kayong magpakamangmang kundi alamin nʼyo kung ano ang kalooban ng Panginoon na gawin ninyo. Huwag kayong maglalasing dahil nakakasira ito ng maayos na pamumuhay.” 

Iyan po ang napakalinaw na hulit sa atin ng Apostol Pablo, na dapat itakwil natin ang pagiging isang mangmang sa paraan ng pagkain ng tinapay ng buhay na galing ki Jesukristo na, walang-iba, kundi ang kanyang mga aral at katuruan. 

Si Jesus ang tunay na tinapay dahil siya ay Salita ng Diyos, Jn. 6:32f, at dahil din siya ay isang biktima na ang katawan at dugo ay inialay bilang sakripisyo para sa buhay ng mundo, vv. 51-58, cf. 6:22+. Ang salitang "laman" ay nagpapahiwatig ng koneksyon sa pagitan ng Eukaristiya at pagkakatawang-tao (Inkarnasyon): ang Salita na naging laman (Juan1:14), ay ang pagkain ng tao. 

Ang kahulugan ng mga salitang ito na “Ang kumakain ng aking laman at umiinom ng aking dugo ay nabubuhay sa akin at ako ay nabubuhay sa kanya” ay tulad ng sinasabi sa Apostol Juan 15:4-5 na ang sabi: “Gawin mo ang iyong tahanan sa akin, tulad ng ginagawa Ko sa akin sa iyo. Kung paanong ang sanga ay hindi mamumunga nang mag-isa, ngunit dapat manatiling bahagi ng puno ng ubas, gayundin kung hindi ka mananatili sa akin (v. 4). Ako ang baging, kayo ang mga sanga. Ang sinumang nananatili sa akin, kasama ko sa kanya, ay nagbubunga ng sagana; sapagkat humiwalay ka sa akin ay wala kang magagawa (v. 5).” 

Ang bersikulo 57 na nagsasabing “Kung paanong Ako, na sinugo ng buhay na Ama, sa aking sarili ay kumukuha ng buhay mula sa Ama, gayundin ang sinumang kumain sa akin ay kukuha ng buhay mula sa akin.”, ang kahulugan nito ay na ang buhay na ipinapaabot ng Ama sa Anak ay ibinabahagi sa mga mananampalataya sa pamamagitan ng Eukaristiya. 

Sa madaling salita, ito po ang buod ng homiliyang ito na ngayo’y inilagay natin sa isang berso: 

BANGKETE NG KARUNUNGAN

 

Ang pagkain sa tinapay ay pahero,

Sa pagtanggap ng salita’t aral ni Kristo,

Upang ang kamangmangan sa mundo,

Ay solusyonan ng karunungan ng Verbo.

 

Kaya, mga kapatid, halina kayo,

Tanggaping mahusay at tapat na buo,

Ang Eukaristiyang hain ni Kristo,

Monday, August 19, 2024

 


                              FAMILIES IN EVANGELISM: God’s Plan for Families

 1.     In the beginning of time

 

        When God created the world, his purpose was to create a home, a dwelling and to extend himself as a family (Cfr. Is. 45:18). 

        In the beginning, before the eons began and before His creative act, God was existing in the unitary mode of existence as the single monad or unit of life (Cfr. Gn. 1:1a; Is. 42:14, 43:10f., 44:24; Acts 17:26).  God was pre-existing in eternity as a pure spirit, “whose home is in inaccessible light”, all by Himself as a Godhead, a triune or uni-plural God (Cfr. 1 Tim. 6:15f). 

              Although the Godhead is intrinsically a family, a unity of three personalities of the Father who is the “Ruler of all, the King of kings and the Lord of lords” (Cfr. 1 Tim. 6:15), of the Christ or Logos as the only-begotten Son (Cfr. Jn. 1:1,14), and of the Holy Spirit as the “Sophia” or Wisdom (Cfr. Ws. 8:25f), indeed they were a happy family in unity and love, yet God wanted to extend Himself eternally by generation and to enter into time and space by an act of creation. 

              He created the “heavens and the earth” (Cfr. Gn. 1:1b), and everything that is in them “with all their array” *(Cfr. Gn. 2:1). 

              By means of Wisdom (Sir. 1:9), God made Mother Nature (=Latin “nascor”, meaning “birth, originate, generate, engender”) to be His bride and spouse (Is. 54:5, 62:5) to be the mother of all created things and beings (Cfr. Ws. 7:12; Sir 15:2), and through her to beget God’s children by the Law of Hierarchy both in the realms of the heavens (angels and spirits) and on earth (mankind) (Cfr. Ws. 7:27-8:4, 1 Jn. 2:29). 

              God and Mother Nature make a single body in an eternal marriage made by God Himself, binding Himself to her in an everlasting and perpetual covenant of unity and dignity, to fruitfully bring forth children for Himself, and thus a family of his own, with God as the head of all creation (Cfr. Ep. 1:23), as the Father without end (Cfr. Is. 64:7; Tb. 13:4), and as husband to Mother Nature (Cfr. Is. 54:5). 

              Thus, in the very beginning, God has created his own family in an extended and expanded dominion to be his home, his dwelling and his kingdom forever. And because He is God, He must be very happy living in a single unified body with the rest of His creation, with Mother Nature as His spouse by his Holy Spirit, as a fruitful and virgin mother to all God’s children. 

              By his irrevocable will, God ordained the marriage covenant to be seen in the context of a single body or organic unity, as he exemplified it in his divine marriage with Mother Nature, for the perpetuity, endurance and happiness of all marriages. 

              

2.     The first human couple

 

  Setting himself up as an example of a happy and fruitful marriage, God put the

first man and woman whom he created to be the first human couple and married them with these words: “Man shall leave father and mother and joins himself to his wife and they shall become one body” (Cfr. Gn. 2:24; Mt. 19:5; Ep. 5:31) as a perpetual and unbreakable law for all marriages under God. 

              This marriage between man and wife as forming one body has been deeply emphasized by Jesus Christ when he said: “But from the beginning of creation, God made them male and female. This is why a man must leave father and mother, and the two become one body. They are no longer two, these form one body” (Mk. 10:6-8). 

              To further clarify this one body in marriage, the Apostle Paul used the phrase “one flesh” to denote human marriages (Cfr. 1 Cor. 6:16).  


3. Christ and His Church 

  In order to restore the unhappy state of all human marriages which were not done “in the Lord” (Cfr. 1 Cor 7:10,39), Christ, the Son of God, came to realize for us a marriage which is spiritual and divine in nature, which is no other than His marriage with the Church, copying the “one body, one flesh” principle both embodied in the divine and human law for marriages (Cfr. Ep. 5:21-33). 

              The Church is Christ’s bride (Apo. 19:8, 21:2), and she is being symbolized by the New Jerusalem coming down from heaven for the wedding with the Lamb, Jesus Christ, her spouse. She is the new Eve who will fulfill the ancient prophecy regarding the woman whose offspring shall crush the head of the serpent and whose heel it shall strike in retaliation (Cfr. Gn. 3:15; Apo. 12). 

              Since we are members of the Church, we are Christ’s virgin bride who had been given to him in marriage (Cfr. 2 Co. 11:2). 

              To be an effective marriage therefore, this marriage of the Church with Christ has been compared by the Apostle Paul in the analogy of the one body of Christ: “Now therefore you together are Christ’s body: but each of you is a different part of it” (1 Co. 12:27f). 

              In other words, Christ’s body, which is the Church, must function in a teleological relationship just like any organic body (=one part exists because and for the sake of the others and therefore each must always look into the well-being and welfare of the other parts in the spirit of love and unity). 

              Christ has set in a most certain and clear way this teleological relationship as functional also within his own body, the Church, as His spouse. That is why the Apostle Paul said: “Christ’s love for the Church is realized when, as her head, he saved the whole body and sacrificed himself for her to make her holy” (Cfr. Ep. 5:23-25). Therefore, the Church reciprocates Christ’s love by submitting herself to Christ in everything (Cfr. Ep. 5:24).


4. The Church as Mother

                 For the sake of understanding the role of the Christian families in evangelism (i.e., the belief that evangelization work and effort is the only solution to all the problems and situations besetting man and his society), we have to understand the role of the Church as Mother. 

              The Church, as the new Eve and Bride of Christ, is to become, by God’s will and plan, the mother for the redeemed children of God, as adopted sons of God through Jesus Christ (Cfr. Ep. 1:5). These are the Christians who submitted themselves to the will of Christ and became his brothers in the spirit (Cfr. Rom. 8:29). 

              Through the work of evangelizatiion, the Word of God (=the pre-existing Logos), is announced and implanted like a human seed that is being implanted in a mother’s womb (Cfr. 1 P. 1:23), on the hearts of those people who accept it in complete faith and trust in the God who speaks and proposes to them. 

              The message of the evangelizer (= “angel”, messenger) is that God’s son, namely the Christian, is going to be born in the hearts of those people. Those who accept the announcement (= “kerygma”, proclamation) will be implanted in and gestated by the Church in her womb, and for some period of time, several long years depending upon their openness and cooperation to God’s grace, will be formed (=initiated slowly into the Christian mysteries, cfr. Ep. 1:9f), like a natural mother forming a baby in her womb, or like the Virgin Mary forming Jesus Christ in her womb, for a period of nine long months. 

              This gestation of the Christian took place in a school of faith, called by the primitive Church as “catechumenate”, with its several steps and periods of initiation, marked by entrances into three doors, viz., the Entrance, the Martyrium, and the Anastasis, to which the candidates are conducted and led through long and systematic catechesis and rites at the end of every major period. 

              When the time has come that one is ready to receive the Sacrament of Faith, which is Baptism (=the water of rebirth and regeneration, cfr. Jn. 3:4-5; Ep. 5:26; Tt. 3:5; 1 P. 3:21), after being formed in the school of faith, the man who entered before with all his natural defects, having now been formed after the character of Christ, will be born again as a child of God, who is the Christian, a new creature with a transformed heart in the likeness of Christ. 

              This child will be born by Holy Mother Church through the water of Baptism, and the baptismal font will serve as her womb. This child is now a new creature, from a sinful man full of the defects and bad habits of the old Adam, to a new man “no longer of flesh and blood, but born from above through water and the Spirit” (Cfr. Jn. 3:3), patterned unto the new Adam, Jesus Christ. 

              This is what Jesus was explaining to the learned Nicodemus regarding a sinful man being “born again” by God, how an old creature of the flesh with a heart full of lust, greed and hate is being transformed into a new creature of the spirit with a heart full of  peace, joy and love through the power of the resurrected spirit of Jesus Christ risen and alive in the Church. 

              This transformation of man happens every time the Church does and accepts her role as Mother for those people who are called by God through his Word to accept baptism as a new birth and to nourish them later with the “milk of spiritual honesty” (Cfr. 1 P. 2:2) through the Eucharistic life, a life of continuing praise and daily worship to God. Thus, the Church becomes mother to all Christians, as a result of being the spiritual spouse and bride of Christ. 

 

5.     The Holy Family of Nazareth

       

             In her role as mother to Christians, Holy Mother Church takes the lead from the Holy Family of Nazareth, composed by the family of Joseph, Mary and Jesus, who lived in complete faith and trust in God’s word and exemplified the spirit of humility, simplicity and praise in their family life. 

            Joseph, the foster father of Jesus, is the servant of God’s word and the model of complete faith and trust in God when he accepted his foster-fatherhood to Jesus Christ, by accepting Mary when she was already with child through the Holy Spirit (Cfr. Mt. 1:18). He made this sacrifice on his honor and reputation in order for the Son of God to be born in a normal human family through a virgin birth as prophesied in the Scriptures long time ago, “And the virgin shall conceive and give birth to a son and they will call him Immanuel” (Mt. 1:19, 23). When the newly-born child was threatened with imminent death, Joseph took his family to Egypt and then back to the land of Israel, again in fulfillment of an ancient prophecy about this child (Mt. 2:15; Cfr. Ho.11:1). Obedient to the Jewish Law, Joseph and Mary went to Jerusalem for the yearly feast of Passover with the boy Jesus to show complete submission to the injunctions of an old religion (Lk. 2:42). And when Jesus was growing up, Joseph fulfilled his fatherhood by providing for his stepson an honest trade and decent livelihood by employing him in his carpentry shop (Mt. 13:55, Mk. 6:3; Jn. 6:42). 

              Mary accepted in faith the announcement of the angel that she will bear and be a mother to a son of God through the overshadowing power of the Holy Spirit, and that for nine months to gestate him in her womb until she is given to birth Jesus Christ, the son of God. By God’s plan, Mary became a mother to Jesus Christ up to the time of his ministry (Cfr. Mt. 12:46), at the foot of the cross while he hanged crucified (Cfr. Jn. 19:26), and at the meetings and at the inauguration of the Church at Pentecost (Cfr. Acts 1:14). 

              Jesus lived under the authority of his parents, until he increased in wisdom, in stature and in the favor of God and men in complete submission and dedication to them as a devout family member (Lk. 2:51-52). 

              6. Mary, figure of the Church             

              The role of Mary in the work of salvation is to be the mother of the Saviour, Jesus Christ,  and to be the prototype of the Church as Mother to all that would come to Jesus Christ as Christians. Mary, as the mother of Jesus Christ, therefore is the figure, the icon and the image of the Church in her role as Mother in the work of salvation. 

              Mary’s role in relation to her Jesus Christ and the Church’s role in relation to the Christians, according to the understanding of the Church has the same, though parallel, meaning. For this reason, the primitive Church used one and the same icon to portray Mary and the Church as that of a mother carrying a child in her arm (Madonna and child) in order to teach the distinctive role of both in the dispensation of salvation to the world, namely the formation of the child of God, through the work of evangelization.

                                              7. Obligations of the Church to families                                                  

             The obligation of the Church to all her children is to give herself completely as a mother. This involves the idea of conceiving, gestating, nurturing and feeding in an atmosphere of a spiritual family. 

             The Church conceives and implants in her womb (=the baptismal font) her prospective members (aspirants)  through evangelization, where she announces the message of salvation in a kerygmatic way. 

              The Church gestates her initiates (novices or catechumens)  through baptismal process, where she forms and teaches them  the mysteries of faith  through catechesis and the celebration of the liturgy. 

              The Church  nurtures her new members (neophytes), after having been reborn and washed in the baptismal waters, through the Eucharist where she feeds them into the Christian life with the bread of instruction into the word of God and the celebration of the Sacrament of the Body and Blood of Christ in the context of a Eucharistic meal. 

               All these works of the Church is in keeping with the Lord’s injunction to her before he returned back to the Father, “Go, therefore, make disciples of all the nations; baptize them in the name of the Father and of the Son and of the Holy Spirit, and teach them to observe all the commands I gave you” (Cfr. Mt. 28:19-20). 

8. The nature of Christian families 

              By reason of their incorporation into the Body of Christ, all Christians had been admitted into the family of God with Christ as the head of the body, the Church (Cfr. 1 Co. 11:3) through the Eucharistic life. Hence, the sacrament of marriage which the Christian couple received at the beginning of their family life proclaims this incorporation into the body of the Church whose head is Christ. The sacrament of marriage is its symbol for the couple, where they proclaim to the Christian assembly present at the marriage ceremony that they are going to pattern their married life according to the spirit of Christ in His marriage with the Church. This willingness of the Christian couple to live the same spirit in their own marriage is called by the Apostle Paul as marriage “in the Lord”, meaning, a marriage conducted and lived according to the spirit and teachings of the Lord Jesus Christ in regard to family life which the couple pledges to keep as a personal covenant between them for as long as they live.

                                         9. Teachings of the Lord regarding family life

 

a. The father of the family and husband:

 

        What is his stature and his responsibilities in life as both husband and father of the family, according to Jesus Christ? 

              In Matthew 19:5f., we read: “A man shall leave his father and mother, and cling to his wife, and the two become one flesh.”  Are we not aware that all divorces and the separation of spouses, with the resulting delinquency problem among children, are the direct result of the infraction of this teaching about the man not leaving his father and mother in order to cling to his wife? 

              When a man takes his wife to stay and live with his own parents or at his in-law’s house, he directly violates this particular injunction. As a result, one of the couple will experience enormous difficulties in adjusting to the original family members as these exert more influence to their own member than to his or her own spouse. Parents in this set-up are always tempted to favor their own child than their in-law and thus they cause the eventual break of the couple, and the marriage asundered. 

              In First Peter 3:7, it says: “in the same way, husbands must always treat their wives with consideration in their life together, respecting a woman as one who, though she may be the weaker partner, is equally an heir to the life of grace.” 

              There are two important points which we must underline in this text. 

              First, the apostle Peter used the phrase “in their life together” in order to clarify the gospel injunction which says “(man) must cling to his wife and the two become one body”  (Cfr. Mt. 19:8), or the original injunction in the book of Genesis which says: “(man) joins himself to his wife, and they become one body” (Cfr. Gn. 2:24; Ep. 5:31). 

              It is clear what is important in this phrase. It is always the preservation of the unity and the life of togetherness between husband and wife. 

              A husband must carefully consider the disastrous effect of  living a separate life, with his own separate interests, hobbies, leisure, friends and  acquaintances from his wife and family. 

              Married life entails a life of togetherness and unity for the couple and the children because they are forming just one single organic body. An organic body cannot exist if all its parts are living separately or apart from each other. 

              The husband is responsible for protecting and preserving the unity  of the family because he is its head, whose function is to decide which is good or bad for  his family. 

              The two consequences of separation, of the husband and wife living separately, are: 1. juvenile delinquency and 2. infidelity. 

              Delinquent children are the result when the parents are unable to provide guidance and close supervision to their children. 

               Infidelity on the part of the couple is the result when both partners are no longer happy being with each other and they try to seek enjoyment with other partners apart from each other.                

              In order to prevent separation, here is the advice of the Apostle Paul: “A husband must not send his wife away” (1 Cor. 7:11c). 

              The second point being raised by the Apostle Peter in this text is that of husbands treating their wife with consideration. This point may also be considered in the light of what the Apostle Paul said: “Husbands, love your wives and treat them with gentleness” (cfr. Col. 3:19). 

              Consideration and gentleness are the marks of a true gentleman husband. Women in general should be treated like breakable crystals. The situation of all women and of a wife in particular, must be understood in the light of God’s word found in Genesis 3:16: “I will multiply your pains in childbearing, you shall give birth  to your children in pain. Your yearning must be for your husband, yet he will lord it over you.” 

              A gentle husband must indeed consider the seriousness  and  gravity of God’s sentence to the woman. Being considerate and gentle with her wife’s condition all the time, especially when she is with child, is likewise a mark of a true Christian husband.  He must remember that the woman was given to him with the original intention that she is his helpmate (Cfr. Gn. 2:18,20) or as to be his help and support (Cfr. Tob.8:6). 

               The woman, with the help and support of her husband, will be able to “save herself by childbearing” (Cfr. 1 Tim. 2:15) and thus she will attain salvation and righteousness from God. 

              The Apostle Paul was specific about this point when he said: “In the same way, husbands must love their wives as they love their own bodies; for a man to love his wife is for him to love himself. A man never hates his own body, but he feeds it and looks after it” (Ep. 5:28f). 

               In Ep. 5:23 the Apostle Paul stated that,  since as Christ is head of the Church and saves the whole body, so is a husband the head of his wife.” 

               The Apostle Paul was talking here about the headship of the husband over his wife. Headship of the husband means the office of presiding over his family, his wife included, with two specific responsibilities: 1. deciding (decision-making) and, 2. providing (for the needs of his family).              

                The wisdom of both these unity of togetherness and the dignity of headship, if attained by the husband, will guarantee him salvation and the righteousness from God as it will “deliver man from his fault” (Ws. 10:1).

               Even the stature of older men in the family is found included in the gospel as found in the advice of the Apostle Paul to Titus  that says: “Older man should be reserved, dignified, moderate, and sound in faith and love and constancy” (Tt. 2:2).               

               This list of traits for older men was meant by the Apostle Paul as to mean the following: to be reserved includes the idea of “to be  cautious, prudent, wary or to learn to wait a while before acting.”;  to be dignified means to be honorable and respectable in speech and bearing; to be moderate means to be neutral, staying at the middle, to be virtuous and judicious; and to be sound means to be without fault or defect.  And, hence, to be sound in faith and love and constancy means to be without fault or defect in the matter of faith, of love and constancy. 

b. Mother of the family and wife: 

                The responsibilities of the wife and mother of the family includes the following: 1. To regard and respect her husband (Ep. 5:21,33b); 2. She must not leave her husband (1 Cor. 7:10), 3. She must give way to her husband. (Col. 3:18), 4. She must be obedient to her husband ( Tt. 2:5; 1 P. 3:1), 5. She must recognize the husband’s authority over her by wearing her hair long as a head cover (1 Co. 11:3); 5. She must wear suitable clothes and dress moderately (1 Tm. 2:9ff.; 1 P. 3:3f), 6. She must not teach or tell a man what to do ( 1 Tm. 2:12), and lastly, 7. Women must remain quiet at meetings, and must ask their husbands at home for any questions to ask. (1 Co. 14:34-35). 

                 Elder women,  as advised by the Apostle Paul, are supposed to be teachers of right behavior and show younger women how to love their husbands and love their  children, to be sensible  and chaste, to work in their homes, to be gentle, and to do as their husbands tell them (Cfr. Tt. 2:3-5). 

              Widows who are left without anybody can give themselves to God and consecrate all their days and nights to petitions and prayer by enrolling themselves into the Church’s Order of Widows (Cfr. 1 Tm. 5:5,9). 

c. Parents and children:                             

               The duties and responsibilities of parents in relation to their children and vice versa are outlined in the following texts: 

                1. 2 Co. 12:14 – “Children are not expected to save up for their parents, but

                                             parents for children.”

                2. Col. 3:20f .-- “Children, be obedient to your parents always, because that is

                                            what pleases the Lord.”

                3. 1 Tim. 5:4,8 – “(Children and grandchildren) are to learn first of all to do

                                              their duty to their own families and repay their debt to their

                                              parents, because this is what pleases God”

                 4. Ep. 6:1-3 -   Children, be obedient to your parents in the Lord—that is your  

                                           duty. The first commandment that has a promise attached to it

                                           is: Honour your father and mother, and the promise is: and

                                           you shall prosper and have long life in the land. And parents,

                                           never drive your children to resentment but in bringing them

                                           up correct them and guide them as the Lord does.” 

d. Marital act between husband and wife. 

                 Since sex is always a danger, husband and wife must give to each other what each one has the right to expect in terms of affection and the marital act and never to refuse except by mutual consent and this for a time only in order to give way for the time of prayer (Cfr. 1 Co. 7:3f.). 

10. The Mission for Families in the modern world

                After considering and studying seriously the import and gravity of the foregoing statements of the gospel which have direct bearing on families of every generation of humanity,  the Christian Church recognizes the important role the families have to perform in order  to dedicate themselves to the work of evangelization and to accept the challenging situation besetting all families today in the spirit of evangelism. 

                It is God’s plan for the world that his gifts of fruitful life and love and unity be shared by all his creatures, and that this sharing should occur in the context of the family and for it to serve the principal purposes for its existence in the human society, which are the following:

  1. To socialize the young;
  2. To prepare them to live in the existing culture.
  3. To continue that culture;
  4. To transmit in turn the culture to their offspring.

                 The work of God in Mother Nature is to generate, to give birth (as the word nature is derived from the Latin nascor, which means “birth, generate, originate, engender”), while the work that God has called Holy Mother Church to do is to regenerate and to give rebirth to all those who had been deformed and destroyed by sinfulness due to the strong and overpowering influence of the lower nature on the weakened will of every person. 

                 Although the effects of sin have not destroyed the institution of the family during the flood (Cfr. Gn. 7:13-16), yet Christ came to restore the original dignity of headship between husband and wife and the unity of togetherness with their children that should characterize all families by the obedience of the woman to man, by man to Christ, and by Christ to God (Cfr. 1 Co. 11:3). This obedience to God’s will is  clearly exemplified by the submission of Holy Mother Church to Christ, the head of His Body, in everything. 

                Hence, these gifts should also be shared in whatever social context and condition the family should find itself in, whether in an extended family of the agricultural society, or the atomic type of family of the industrial mode of production, or the expanded form of family we find in our present cyber space civilization, and that the teachings of the gospel on families should be propagated, taught and be held in primacy.       

               This is pure evangelism within and for families. By God’s original design and plan, the continuous birth and rebirth of creation will occur when all families under God will have the strength to live up to its mission and vocation as willing cooperators of the creative and re-creative action of God and to restore the peace and stability of the family through a renewed evangelism among communities of families and nations.