Kyregma I - Ebanghelisasyon

AN KERYGMA I

Pagkatapus na madangog nyato kan nakaaging banggi kun siisay an Dios asin kun siisay man an tawo asin kun paano makakaotob an tawo sa kabotan asin kagustuhan nin Dios, ngonian repasuhon ta giraray an bagay na ini antes kita magpadagos sa satong tema ngonian na banggi.

Dakul sa saindo, kun hinahapot mi kun siisay ka, ano ta ika asin para sa ano ika nabubuhay, an nagsimbag na an tawo sarong linalang nin Dios tanganing magsunod asin magkuyog kan Saiyang kabotan o kagustuhan. Alagad kan hinapot sinda kun ano, para sa sainda, an kabotan nin Dios (na yaon sa pangadieon na Ama Niamo…’kukuyugon an boot mo digdi sa daga, nin siring sa langit’), mayo sinda nin maisimbag na tama.

An kagustuhan o kabotan nin Dios na Kaglalang para sa tawo na saiyang linalang iyo na siya ‘mabuhay tanganing magadan para sa iba.’ Iyo ini an kabotan nin Dios para sa gabos na linalang Niya sa langit asin sa daga, kabali na an tawo. Iyo ini an “Lehe Unibersal  nin Pagkamoot” (Universal, or Cosmic, Law of Love) na isinurat nin Dios sa puso kan gabos na linalang. An leheng ini puwede man na sabihon na “MABUHAY TANGANING MAGADAN PARA MABUHAY AN IBA, ASIN MAGKAMIT KAN PAGKABUHAY-LIWAT ASIN AN BUHAY NA DAING KASAGKORAN.”

Halimbawa, an sarong ina nabubuhay bilang sarong magurang para sa saiyang aki, Siya nagpapakagadan sa saiyang sadiri bilang sarong tawo tanganing magpaka-ina sa pag-asekaso asin pagpasuso kan saiyang aki kun ini nangangaipo kan pangangataman niya. An boot sabihon na kun ini nangangaipo kan pangangataman niya.

An boot sabihon na kun kaipuhan kan akin a magsuso nin huli ta gutom siya, kaipuhan na magmata asin magbangon na ina maski disoras nin banggi, o anuman na oras na igwa siyang ginigibo para sadiri. An ina nawawaran nin buhay niya tanganing mag-asekaso sana kan saiyang aki mantang maluya pa. Kaipuhan na mawaran siya nin kusog tanganing maidakit an saiyang kusog sa maluya niyang aki asin mapakusog ini sagkod na magin dakula na. Alagad, sa eksperyensya nin kadakul na magurang digdi sa kinaban, na tada na sa raya na pagkatapus na mapakusog na an aki, an ibinabalos kan mabaskog nang aki sa magurang iyo an pagtumang sa magurang, o an pag-gamit kan kusog na ipinasubli saiya kan magurang laban sa saiya man sana.

An maraot na eksperyensiyang ini kan sarong magurang na may relasyon sa saiyang aki, ini lakop sa enterong katawohan. Bako sanang mga aki an minagibo kaining pagtumang sa magurang kundi an iba man na mga tawo, na pagkatapus na tabangan nyato an sarong tawo na magin marhay asin magkusog, ginagamit an kusog na ipinasubli man sana saiya sa pagtumang sato.

Kaya, nagigin depisil para sa tawo an pag-ako kan lehe unibersal nin pagkamoot na ini nin Dios, na “mabuhay tanganing magpakagadan para sa iba” huli ta tada na sa raya. Kaya, an iba na nagiisip para sa saindang sadiring karahayan minapa-ili na sana sa natural na pagkarelihiyoso sa paghanap asin pagsunod sa kabotan nin Dios. An natural na relihiyon minatukdo sa tawo na an kabotan nin Dios iyo an pagpapakabanal kan sadiri sana sa paagi nin paggibo nin mga karahayan sa sadiri niyang kusog. Nin huli ta depisil para sa tawo na idusay niya an saidir niyang buhay tanganng gadanon para sa pagkamoot sa iba, kaya minapili na sana siya sa mga gaweng karahayan na ini sa pagkamit kan perpeksyon asin kabanalan para sa sadiri. Alagad, bako man ini an kagustuhan asin an kabotan nin Dios para sa tawo. 

Kun ootobon kutana kan tawo an orihinal na kabotan nin Dios na isinurat niya sa saiyang puso, na mabuhay tanganing magadan para sa iba, an tawo dai kutana kaipuhan na magpaili sa natural na relihiyon, nin huli ta siya mismo makakaotob na kan kabotan nin Dios sa saiya sana nin huli sa tabang kan grasya asin kusog nin Dios. Iyo ini an pagsunod o pagsagibo kan sarong supernatural na relihiyon na iyo an pagtubod.

Alagad, embes na maghanap kita kan kabotan nin Dios sa paagi nin pagpapakagadan nyato para sa iba, mas gusto nyato na mag-aling-aling kita kan satong sadiri sa paagi nin mga gaweng sa natural na relihiyon. Habo kitang magpakagadan asin magdusay kan satong sadiri tanganing runuton nin mga kasakitan asin kabigoan sa pag-ako asin pag-asekaso sa iba kundi mas pasil sato an paggibo nin mga gaweng kabanalan huli ta mas namamatean nyato  sa sadiri na garo man kita mga Dios man sana, o mas harani an satong pagkamate sa Dios. Kun siring, dai nyato nakukua an tamang pag-otob kan kagustuhan o kabotan nin Dios.

Sa sitwason na ini kan tawo, UYA MINADATONG SATO AN EBANGHELIO, o an MARHAY NA BARETA, NIN SATONG KALIGTASAN.

Sabi ni San Juan Bautista, “Magsolsol na kamo asin lambing saro saindo magbakli nin pagkabuhay huli ta madali nang maghade an Dios” (Mt 3:2).

Sa sitwasyon na ini kan tawo, minadatong an Kristyanismo. Ngonian na banggi, madadangog nyato an mapapadapit ki Jesukristo. Para sa saindo, siisay si Jesukristo? Para sa ano siya nagpadigdi sa kinaban?  Ano an saiyang ginibo para sa saindo?

Para sa dakul na tawo, an konsepto ninda ki Jesukristo iyo na siya Diyos, na siya iyo an Mesias, an Paratubos nin katawohan, asbpa. An gabos na sinasabi kan mga tawo dapit ki Jesukristo tama nin huli ta produkto ini kan natural na relihiyon na nagtukdo sainda nin mga doktrina sa katesismo dapit ki Jesukristo. Alagad ini gabos na simbag na ini bunga na sana kan pinakaenot na ginibo ni Jesukristo kan magdigdi siya sa kinaban, na iyo an darahon sa tawo an kristyanismo. Asin ano naman an kristyanismo?

Para sa dakul na tawo, an kristyanismo iyo an sarong relihiyon, arog kan natural na relihiyon na aram ninda. Alagad, para sa sato, bako ining sarong natural na relihiyon  na aram nyato. An kristyanismo bako man na sarong pilosopiya, na iyo an sabi kan iba. An pilosopiya nagtatao nin mga kapaliwanagan dapit sa kahulugan nin buhay. Alagad an kristyanismo dai man nagtatao nin mga rason dapit sa buhay nin tawo. An kristyanismo, siring sa sabi naman kan iba, saro daang moralismo. Alagad kun an kristyanismo sarong moralismo, taano tam as halangkaw an klase nin moral na pagkabuhay na itinutukdo niya. Kun an moralismo kan 10 Tugon sa Lumang TIpan dai nakakayang maotobkan tawo, an kristyanismo minatukdo na lampas sa 10 Tugon. Kaya, garo dai kayang gibuhon asin maabot kan tawo an moralismo na tinutukdo kan kristyanismo.

Kaya, an kristyanismo bakong relihiyon, bakong pilosopiya, asin mas lalo na bakong moralismo, kundi sarong MARHAY NA BARETA.

An sarong bareta may kakayahan na magbago kumpletamente kan buhay nin saro katawo na minaako kaiyan. Halimbawa, kun ika nakaresibi nin bareta na ika nanggana sa Lotto, o sa Sweepstakes, o sa Bingo (Ini mga halimbawa sana, asin dai itinutukdo sa tawo na sinda magsugal tangaing mapakarhay an saindang buhay). Arog man kaiyan an Marhay na Bareta na dara kan kristyanismo. Inin sarong pangyayari historikal na minalaog sa satong kamugtakan nin pagkabuhay tanganing kumpletamenteng baguhon an sitwasyon o kamugtakan na iyan. ASIN ANO AN MARHAY NA BARETA NA DARA KAN KRISTYANISMO?

Antes nyato diskutiron asin aramon an Marhay na Baretang dara kan kristyanismo, hilngon muna nyato an kamugtakan o sitwason kan tawo. ANO AN SITWASYON KAN TAWO SA PRESENTE?

Sabi ni Apostol Pablo sa Hebreyo 2:14-15 na “Siring na ining ‘mga aki’ tawong may laman, dugo, nagon tawo man si Jesus kapareho ninda, tanganing sa paagi nin kagadanan niya madaog niya an Diyablo na may kapangyuarihan nin kagadanan. Sa siring na paagi binutsan niya idtong mga nagin bilanggo nin pagkatakot sa kagadanan sa bilog nindang pagkabuhay”. Para ki Apostol Pahblo, an problema kan tawo sa saiyang presenting kamugtakan iyo na siya NABIBILANGGO HULI SA PAGKATAKOT SA KAGADANAN. (Ipapaliwanag nyato an kahulugan kan sinabing ini ni Apsotol Pablo). 

An boot sabihon kan “pagkatakot”    iyo an terror o takig na namamatean nyato sa satong sadiri na minapaluya kan satong tuhod asin minapaulnok kan satong ginhawa, na kita biyong nakukubanhan. Asin an tawong kurubhanon nakakagibo kan mga bagay na habo niyang gibuhon nin huli ta nakakakulog sa kapwa. Halimbawa, nakakakapagraway, naaanggot, nakakataram ni maraot, nakakagadan, asin iba pa. Iyan nin huli sa takot na namamatean iyan. Saro ining “instinct” tanganing mapreserbar an satong sadiring buhay tanganing ikaibitar kita sa pisikal na kagadanan.

An kagadanan na sinasabi ni Apostol Pablo bakong sarong pisikal na kagadanan, kundi kagadanan kan sadiri o kan persona. Pinagaapod ini na kagadanan ontolohikal, o kagadanan kan sadiring pagkatawo. Laen ini sa pisikal na kagadanan nin huli ta an pisikal na kagadanan iyo an sarong kagadanan sa pagkabuhay asin bakong kagadanan sa pagkatawo. Bilang tawo, ika may kamatean, aspirayon, ambisyon, kaisipan, plano asin iba pa para sa sadiri mo. Alagad kun ika nagagadan sa sadiri mong pagkatawo, iyan nangangahulugan na an gabos mong marhay na plano, ambisyon, kamawotan, aspirasyon, karahayan para sa saimong sadiri iyan gabosmawawara o magagadan. Kun siring, magigin miserable ka sa buhay mo.

An mga kawsa nin pagkagadan kan sadiring plano o ambisyon para sa buhay nangyayari huli sa depekto, bisyo, mga atitud na yaon sa ibang tawo (agom, mga aki, magurangm kapamilya, kpawa, kaklase, katrabaho) na dai mo gusto. Dai mo gusto nin huli ta pinapatios ka kan mga iyan, asin nagigin miserable an saimong buhay, nin huli ta dai mo naootob an saimong mga marhay na plano, o an marhay na pagkamate o trangkilidad na gusto mong mamatean na pirme sa saimong buhay. Kun siring, huli kan mga bisyo kan iba ika nakukunsumisyon asin ika minaniwang, o kaya, nararaot an marahay na pag-iisip. Ini an nakakagadan, o nakakapatios, saimo. Kaya tanganing dai ka pagparatios, o magparasakit, linalabanan mo an mga depekto, bisyo, kakundian sa pag-uuguli o mga kaluyahan nin saimobg kapwa (o ibang tawo). Linalabanan mo iyan sa paagi nin pagdulag o kaya pagsabat kaiyan sa paagi nin pagparatabuga, pagtaram nin mga makukulog na tataramon, o kaya sa paggamit  nin pisikal na lusog, arog kan sarong tawong nkukubnahan sa takot. Nin huli sa takot na kita magtios, kita nakakaginibo nin maraot, o nin pagkakasala, nin huli ta nakikipaglaban kita sa mga bagay na habo kitang magtios, o nagpapatios, o nagpapasakit, sa sato o nagpapamiserable kan satong pagkabuhay.

Kaya, an tawo nagigin oripon kan Diyable, kan maraot na kaisipan, nin huIi ta habo siyang magadan, habo siyang magtios nin kalamidad, helang, kalugihan, asin iba pa. Habo siya ni problema nin huli ta siya nakukunsumisyon. An habo niya iyo an kagadanan kan saiyang sadiri, nin huli ta nararaot an sadiri niyang mga diskarte, plano, kaisipan, ambisyon para sa sadiring pagkatawo kan dahel sa iba. An sadiri iyo an nagtitios, nagagadan asin takot kita (bilang instinct) na magtios, magsakit, magadan asin maraot o matunaw. Huli ta an tawo habong magpapatunaw kan sadiri kaya oripon siya kan gabos na klaseng maraot na kaisipan na iyo an Diyablo sa sisip niya.

Iyo ini an sitwasyon kan tawo ngonian. An tawo nagin bangan suhay sa sadiri asin sa saiyang kapwa asin sa reyalidad kan saiyang buhay. Aram niya na marhay asin para sa kalubusan niya na itao an saiyang sadiri para sa pagkamoot sa kapwa,  alagad dai niya iyan nagigibo. Ining dikotomia, o pagkakabanga, sa laog kan sadiri niya iyo an sinasabi ni Apostol Pablo sa Roma 7:1-41 na:

“Aram ta na espirituwal an Katugonan; alagad ako sarong tawongmakikinaban, oripon, nin kasalan. Dai ko aram kun tano ta arog kainin an gibo ko. Dai ko ginigibo an gusto kong gubuhon kundi idtong ikinakaongis ko. Ngonian huli ta ginigibo ko an habo kong gibuhon, nagpapahiling iyan na uyon ako na an Katugonan tama. Kaya, bako talagang ako an naggigibo kan mga bagay na ini kundi an kasalan na yaon sa sako. Aram ko na mayong marahay na yaon sa sako, boot sabihon, sa sakong natural na pagkatawo. Huli ta maski gusto kong gibuhon an marhay, dai ko iyan nagigibo. Embes na gibuhon ko an marhay na gusto ko, an maraot logod nah abo ko iyo an nagigibo ko. Kun ginigibo ko an habo kong gibuhon, nangangahulugan iyan na bako na ako an naggigibo kaiyan, kundi an kasalan na yaon sa sako. Nadiskubre ko na an nangyayari sa sako iyo ini: LUN BOOT KONG MAGGIBO NIN MARHAY, AN MARAOT HARANI MAN SA SAKO. Sa puso ko, maogma kong sinusunod an katugonan nin Dios. Alagad nahihiling ko na sa sakong hawak, ibang katugunan an aghahde - katugonan ini na kontra sa katugonan na inuuyonan kan boot ko. Dahel kaiyan, nagigin akong bilanggo kan kasalan na nageerok sa hawak ko”.

Sabi pa ni Apostol Pablo na, sa kamugtakan na ini, an tawo dai kayang gumibo kan tama asin kan marhay. An moralismo minasabi na an paggibo nin marhay yaon sana sa laog kan kapangyarihan nin tawong gibuhon, na an tawo dai matios kun siya dai mahinugak kundi maorop sana sa buhay. Pobre kita nin huli ta hugakon kita, an sabi kan moralista. An sabi pa ninda, kun magibo sana kita nin marhay asin magtatrabaho, dai kita matios asin masakit.    

Sabi man kan Marksista, iyo na kita nagkakabaranga nin huli kan mga mapag-aping estruktura sa sosyedad ta kaya dai kita naka-kapaggibo nin marhay na magpapaasenso sa saiyang pagkatawo.sabi naman kan Sikolohiya iyo na an tawo nababanga sa saiyang sadiri asin dai kayang gumibo nin marhay nin huli kan saiyang mga dakul na kumplikasyon na binitiossa laog kan sa yang personalidad. Alagad an kristyanismo nagsasabi na an tawo dai kayang gumibo nin marhay nin huli ta an tawo nagsuhay kan saiyang sadiri sa Dios. Nagbaling siya sa Diyablo na iyo an nag-oripon sa saiya. An Diyablo iyo an saiyang ama. Kaya an mga kadirikit na mga huli sa tawo o mga sermon na nakikimaherak sa tawo na gumibo nin karahayan, iyan gabos mayong serbi, o pakinabang, sagkod na an tawo dai nakakabutas sa pagkaoripon niya sa Diyablo na iyo an pinagseserbihan niya.

An dikotomiyang ini sa laog kan sadiri nin tawo nagsasabi na gusto mo nin marhay alagad dai mo kaya. Pagka-aga, nagbangon kang marhay an saimong kamatean, na matrangkilo an isip mo. Alagad pagmuklat mo kan saimong mga mata asin pagluwas mo sa kuwarto, o sa harong, nahiling mo si tawo na kinakauyam o kinakasuyaan mo asin minainit na naman an saimong payo. Kaya, raot na naman an saimong aldaw asin an gabos mong diskarte asin plano sa aldaw na iyan. Kasubanggi, mantang ika naghihigda sa saimong katre, inisip asin pinagplano mo na an mga marhay mong gigibuhon sa aldaw na ini, na para saimo iyo an makakapakarhay kan saiong sadiri. Alagad, kan magbutwa sa atubangan mo an konsumisyon, an gabos na marhay mong plano ini nagkaturunaw na garong aso. Kaya, anong ginigibo mo? Mapoon ka nang paglamuda, pagkasuya, pamakol digdi, pamakol duman patin mga ikos asi mga ayam nagkakadaramay. Tano? Nin huli ta idtong gabos na mga marhay mong plano para sa aldaw na iyan nagkararaot huli ta igwang buminutwang konsumisyon.

Huli ta igwang sitwasyon nin kagadanan na nagbutwa sa atubangan mo, kaya nagrebelde asin nakilaban ka nin huli ta dai mo kayang atubangnon o sabaton nin karahayan, o pagkamoot, an sarong konsumisyon, o an nakakaraot o nakakapatios, sa saimo. Nin huli ta dai mo kayang sabaton nin karahayan nin may marahay na boot, kaya nalulunod ka pairarom asin minaserbi sa Diyablo. Dai mo kaya na maglakaw sa ibabaw ni kagadanan, o kasakitan, dai mo kayang MAGLIHIS, O MAGBALYO, SA MGA OLANG NIN PAGTIOS ASIN KASAKITAN, nin huli ta oripon kan Diyablo na nagmamaniobra saimo sa paagi nin PAGKATAKOT SA KAGADANAN. Kaya, padagos kang nakakaginbo nin pagkakasala na saimong pinagtitiosan sa bilog mong pagkabuhay. Dai mo maotob an Lehe Unibersal ni Pagkamoot na nagsasabi na “MABUHAY TANGANING MAGADAN PARA SA IBA”, asin  pabayaan mong gadanon ka kan iba tanganing sinda mabuhay.

Tano ta an bagay na ini nangyayari? Paano nangyayari an bagay na ini na luminaog an Diyablo sa buhay nin tawo na iyo an nagbugtak nin olang na iyo an pagkatakot sa kagadanan?

An tataramon kun saen makukua nyato an paliwanag dapit sa reyalidad nyatong ini makukua sa Gen. 3:1 asin minasunod, kun saen makukua nyato an etsorya ni Adana sin Eva. Si Adana sin si Eva iyo man sana kita: ika, ako, asin kitang gabos na tawo, nin huli ta si Adan iyo an minarepresentar kan entering katawohan sa estoryang ini kan Genesis.

Ano an estoryang makukua  nyato sa Genesis?

“An serpiyente iyo an pinalatuso sag abos na linalang nin Dios sa Eden”. An serpyenteng ini iyo an simbolo kan Diyablo. Asin an Diyablo daing iba kundi si Satanas na iyo an maraot na isip kan tawo. Ano an sabi kan serpyente, na iyo an representasyon o simbolo kan Diyablo, na iyo man an representasyon, o personipikasyon, kan maraot na kaisipan nin tawo? An sabi kan Diyablo iyo na , “Totoo daw na nagsabi an Dios na bawal saindo an pagkakan kan bunga kan arin man na kahoy digdi sa entering tatamnan?”

An boot sabihon kaini iyo na an tawo man sana an nag-iisip kun totoo na pinagbabawalan nin Dios an anuman n abagay na gustong gibuhon nin tawo para sa saiyang sadiri, nin huli ta an Dios nagbugtak sa saiya nin sarong pagboot, o lehe, na “mabuhay ka sa paagi kan pagpapakagadan sa saimong sadiri para sa iba”. Kun marereyalisar ko sana an sakuyang sadiri sa paagi kan pag-alay ko kan sakong buhay para sa iba, kun siring, mayo na akong magigibo para sa sakong sadiri na gusto ko. Ini an pagkaintiyende kan tawo dapit sa pagbawal, o sa lehe, o pagsaway, o pagpina, nin Dios sa saiya.

Boot sabihon, dai niya maootob, o maaabot, an reyalisasyon kan saiyang pagkatawo sosog sa saiyang sadiring kaisipan, plano, ambisyon, kamawotan, nin huli sa pagbawal na ini nin Dios. Boot kaining sabihon na limitado na siya sa saiyang pagkatawo. Sabi sa Rom. 7”11 na “An Diyablo, nin huli sa  kapangyarihankan tugon, kan pagpina, dinaya kita asin ginadan kita”.

Nahiling nindo an saindong sadiri sa atubangan nin sarong bagay na marhay para sa sadiri mo. Kumbensido ka na huli kan paggibo kaini. Marereyalisar mo an saimong sadiri bilang persona. Sa atubangan kaini, hinahapot mo an saimong sadiri, “Tano ta dai ko maggibo an bagay na ini?” Tano ta dai aki puwedeng makisaro ki Betty kun nagkakamirootan man kami. May agom siya, alagad…”

Ano an pinang ini? An Sampulong Tugon nin Dios.

1.       Ako an Kagurangnan mong Dios, dai ka nin ibang dios na pagsasambahon kundi ako sana.

2.       Dai mo pagbasang-basangon an sakong ngaran.

3.       Ipaglehe mo an sakong aldaw na Sabbath (Pahingalo).

4.       Galangan mo an saimong ama asin ina.

5.       Dai ka maggadan.

6.       Dai ka magsambay.

7.       Dai ka maghabon.

8.       Dai ka magsaksi nin putik laban sa kapwa mo.

9.       Dai ka maara sa agom kan saimong kapwa.

10.   Dai ka maara sa mga rogaring nin saimong kapwa.

Kun sa pagbaligwat kan mga pinang ini maootob ko an sakong sadiri, magkakaigwang reyalisasyon an sakong mga plano asin ambisyon sa buhay, kun siring an mga pagsaway, o mga leheng ini nin Dios iyo sana an nakakaolang sa sako tanganing maotob ko an sakong sadiri. Kun siring, an lehe nin Dios iyo an nakakalimitar, o nakakabilanggo, sa sako, asin ako sarong linalang na bakong libre nin huli ta dai ko nagigibo an gusto kong gibuhon para sa sakong sadiri. An intensyon kan Diyablo iyo na ribungon an tawo, asin bugtakan nin suspetsa an tawo na bakong totoo na an Dios pagkamoot.

Alagad an babae nagsabi, “Bakong arog kaiyan an sabi nin Dios. An sabi niya iyo na puwede kaming magkakan kan bunga kan arin man sa mga kahoy na yaon digdi sa hardin, apwera kan bunga kan kahoy na yaon sa tahaw kan hardin, na iyo an kahoy nin pagkaaram kan marahay asin kan maraot”.

Ano an kahoy na ini nin pagkaaram kan marahay asin kan maraot? Iyo ini an kahoy nin kapahingaloan. An sabi nin Dios sa tawo na makakakakan sinda sa bunga kan kahoy nin buhya (an kahoy nin buhay iyo an kahoy nin sakripisyo, o nin trabaho asin kan lehe). Alagad dai sinda makakakan sa bunga kan kahoy nin pagpapahingalo  nin huli ta kakanon iyan ninda pagkatapos kan saindang buhay didgid sa daga. An pagkabuhay digdi sa daga dapat anas pagtatrabaho, nin pagsasakripisyo bilang pagsunod sa lehe unibersal nin pagkamoot.

Dangan, an Diyablo nagputik na nagtaram sa babae na an sabi: “Aram daw nindo kun tadaw ta binabawal saindo nin Dios an pagkakan sa bunga kan kahoy na ini? An bunga kan kahoy na ini marahay, asin an pagkakan sa bunga kan kahoy na ini iyo an makakaotob, makakareyalisar kan saimong sadiri, dangan makukua mo an saimong buhay. Asin an Dios nagseselos sa saindo, habo niyang marealisar nindo an saindong sadiri nin huli ta magigin man kamong mga Dios na arog saiya, na aram an marahay asin an maraot. Kun siring, magigin man kamong dakula na arog saiya. Kaya, binabawalan niya kamo na kumakan kan bunga kan kahoy na ini”.

Iyo ini an pinaka-antigong kaputikan. An Diyablo, na iyo an personipikasyon kan maraot na isip nin tawo, iyo an nagputik sa saiyang sadiri na kun suwayon niya an pina sa saiya nin Dios marereyalisar niya an saiyang sadiri, asin ta an dahelan kan mga pina saiya nin Dios iyo na nagseselos an Dios saiya, na habo niya an tawo na magin dakulang arog sa Dios.

Kun siring, kun an Dios nagseselos sa tawo, asin habo niya an tawo na magin siring kadakulang arog saiya, kun siring an Dios bakong pagkamoot. An mga pinang ini nin Dios sa tawo ibinugtak diyan nin huli ta dai niya namomotan an tawo, na habo niyang marealisar kan tawo an saiyang sadiri asin naoongis an Dios kun siring sa tawo asin boot niyang limitaran, prisuhon siya na magin sunod-sunoran sa mga kagustuhan Niya. Kun an Dios bakong pagkamoot, kaya an paagi na makuyog nin tawo an sadiring kagustuhan para sa sadiring reyalisasyon iyo na akoon asin sabihon niya na para sa sadiring reyalisasyon iyo na akoon asin sabihon niya na bakong totoo na igwa nin Dios, na may Dios sa saiyang buhay. Kun mayong Dios, di mayo nang bawal-bawal, mayo nang pina-pina, kaya magigibo na nin tawo an anuman na gusto niya sa buhay. Labo-labo na, sige na sanag sige sa anuman na naiisip niyang gibuhon para sa sadiri niya. Otoba an saimong sadiri siring sa gusto mo. Kun ika Dios mismo, kun siring, kayang-kaya mo an gabos asin posible an gabos na bagay na magibo mo. Ini an katekesis kan Diyablo: AN DIOS BAKONG PAGKAMOOT, DAI SIYA NAMOMOOT SAIMO.

Nakumbensir si Eva na an Dios bakong pagkamoot, na an bunga na idodolot kainin para sa saiyang buhay marhay asin managom na paghorop-horopon (na kakanon), na magpoon ngonian marereyalisar na niya an saiyang sadiri. Kaya kuminakan siya, An boot sabihon kaini iyo na inako niya an katekesis kan Diyablo na, “An Dios bakong pagkamoot”. Inin sarong bagay na dai mo iniisip kundi saimong ginigibo. Si Eva, ika asin ako, minagibo nin sarong sakramento kun kita nagkakasala. Minagibo kita nin sarong gaweng historiko kun saen mina-“amen” kita sa katekesis kan Diyablo, na nagsasabi sa satong sadiri na an DIOS BAKONG PAGKAMOOT, NA AN DIOS DAI NAMOMOOT SATO, asin kun siring mayo nin Dios para sa sato. An paggibo nin kasalan iyo an sarong tanda na inaako nyato an katekesis na ini kan Diyablo.

Alagad an kasalan mina-ogbon nin kagadanan. Kan si Eva nagkasala, kumbensido siya na “Totoo na mayo nin Dios. Ako solo-solo sa kinaban”. Kun siring, an nangyayari iyo an pagkagadan kan sadiring pagkatawo, nin huli ta mantang igwa nin Dios, namamatean niya na igwa siyang buhay, asin sa pag-ataman saiya nin Dios, an Dios pagkamoot. Kun aakuon nyato na an Dios bakong pagkamoot, kun siring mayo na nin kahulugan an satuyang buhay.

Dangan, mahapot ako “SIISAY AN NAGLALANG, O NAGGIBO, SAKO?”, nin huli ta an hararom na kahulugan kan buhay nawara na. Nagagadan ako ontolohikalmente (sa sakong sadiring pagkatawo, o persona). Nagdadanay akong enterong buta, nin huli ta kun an dai mayo para sa sako nin huli ta dai niya ako namomotan, siisay palan an nagbubuhay sa sako? Siisay ako?

Kaya an tawo minapoon na maghanap nin kaogmahan asin reyalisasyon sa dakul na bagay sa buhay. Iyo ini an mga idolo sa kinaban na ini, arog baga kan apeksyon, estimasyon nin kapwa, kuwarta, trabaho, seks, popularidad, asin iba pa, na gusto niyang ipano sa kaguwangan kan saiyang pagkatawo. Namamatean niya na an buhay para saiya mayo nin kahulugan, na suhay na siya sa iba, asin sa ngonian dai na niya midbid kun siisay siya nin kagadanan kan saiyang sadiri. Kaidto, an kagadanan dai nageeksistir, an pisikal na kagadanan saro sanang natural na pag-agi (paglihis) siring sa an gabos na bagay sa natura nagagadan asin minabangon,  o minabalik, liwat.

 

PRIMERONG BANGGI KAN EBANGHELISASYON

EBANGHELISASYON

PRIMERONG BANGGI – PAGPAMIDBID

Babasahon – Jn 9:1-41.

Sa pagpoon kan sesyon, kaipuhan na isabi sa mga tawo na an imbitasyon na naka-abot sa mga katekista iyo na matukdoan sinda kun ano asin kun paano an paggamit kan Bibliya para sa saindang buhay magpoon ngonian. Nagsimbag an mga katekista sa imbitasyon na ini kan mga tawo nin huli ta balido an pangangaipong ini kan mga tawo.

Enot na rason kun tano ta sinasabi  nyatong balido an hagad na ini kan mga tawo iyo na kadakul na mga pastor ngonian kan mga sekta nin relihiyon an naglilibot asin nagkukumbensir sa mga tawo sa paagi kan pagbuklit kan mga pahina kan Bibliya. Nin huli ta inosente an mga tawo sa Biblia, kaya minatukob an nagkapipira sa sainda sa mga salang paliwanag  kan mga pastor na ini asin nakukumbensir na mag-ayon nang padagos sa saindnag relihiyon.

Pagkatapus na mapa-anib sa saindang sekta, hahagadan na an mga tawo nin dakul na kuwarta sa paagi na mayo man itinutukdo sa Bibliya (Halimbawa, an “himulo’ o diyes porsyento”, an mga ‘love offering”, asbpa.) Kun igwa nin mga katekista na magtutukdo sa mga tawo dapit sa Bibliya, an mga tawo makakaligtas na maloko kan mga pastor nin ibang sekta nin relihiyon.

An ikaduwang rason kun tano ta balido an hagad kan mga tawo na magpadara sainda nin mga katekista, iyo na ini sarong biyaya nin Dios mismo sa sainda tanganing maotob an mga tataramon sa banal na Kasuratan na isinabi ni Profeta Isaias na,

“Oho, banwaan nin Zion, maerok kamo sa Jerusalem asin dai na magtatangis pa. Maheherakan niya kamo kan madangog niya an saindong inagrangay: kun madangog niya masimbag siya. Kan tawan kamo nin Kagurangnan kan tinapay nin pagtios asin kan tubig nin kapurisawan, siya na saindong  paratukdo dai nanggad siya matago, asin mahihiling mismo kan saindong mga mata an saindong paratukdo. Maski magbaling an saindong paghiling sa too o sa wala, madadangog kan saindong mga talinga an mga tataramon sa likod nindo, ‘Iyo ini an dalan, sunoda iyan’” (Is. 30:19-21).

Ngonian pa sana, pasalamatan na nyato an Dios huli sa mga tataramon na ini, ta an enot pa sana nindong pag-apod sa saiya sinimbag na Niya an saindong pag-apod asin pag-agrangay na padarhan Niya kamo nin mga paratukdo. Sinimbag NIya kamo asin ipinadara kami sa saindo, maski kami mga parakasalang paratukdo, mga sadit na kasangkapan kan saiyang tataramon. (Pwede nindong ikapamidbid an saindong sadiri kun siisay kamo bilang kasangkapan nin Dios ngonian, maski gurano kamo mga parakasalang tawo).

An Dios igwa nin magayon asin dakulang bagay na gigibuhon sa mga tawo magpoon ngonian, sa paagi nindong mga katekista. Inaapod nin Dios an mga tawo sa Saiya, bako na tanganing husgaran sinda kan saindang mga naginibong kasalan, kan saindang mga kakundian asin mga kaluyahan, bako na magtukdo sainda nin moralismo (na sala kamo, asin kami an tama), kundi tanganing gibuhon sindang mga aki Niya.

Siring sa nasusurat,

“Alagad an totoo iyo na bako siyang harayo sa siisay man sa sato, huli ta sa saiya kita nabubuhay, asin naghihiro asin nagdadanay, na isiinabi na ngani kan nagkapipira sa saindong mg aparasurat na: ‘Kita gabos iyo an saiyang mga kaakian’” (Gibo 17:28).

Kun gibuhon kitang mga akin in Dios, kun siring, masasabotan nyato an gabos na nakasurat sa Bibliya nin huli ta na Bibliya isinurat nin Dios, bako para sa ibang tawo, kundi para sa mga aki NIya. An katotoohan kaini yaon sa sarong halimbawa nin sarong ama na yaon sa harayong lugar.  Siya nagsurat sa aki niya na yaon  nageestar sa saindang harong. An ama nagsabi sa surat niya na, “Aki ko, ako mapuli na sa masunod  na bulan. Gusto ko an pag-abot ko, areglado an harong ta.  Kaya, pakarhayon asin husayon mo an gabos na gamit ko sa sakong kuwarto para sa pag-abot ko. An lyabe sa aparador ko yaon diyan nakasuksok sa likod kan tukador. Mapadara ako nin kadikit na kuwarta tanganing bayadan mo an utang ki pulana asin balukaton mo an daga ta na nakasangra sa banko. Gusto ko na magibo mo an gabos na ini bago ako mag-abot. An minagalang, an saimong ama”.

An sarong aki sana kan amang ini an makakaintyende kan mga tataramon na ini kana ma. Aram niya kun haen saen an aparador asin tukador. Aram niya kun gurano an utang ki Pulana asin sa banko. Aram niya an mga detalye kan sinasabi sa surat nin huli ta siya iyo an aki kana ma. Kun mabasa man an surat na ini kan ibang tawo, asin bako kan mismong aki kana ma, dai man niya lunod na maiintynedihan an mga sinasabi sa surat nin huli ta bako man siya an pinapanongdan kan surat asin dai niya aram an mga sinasabi sa surat huli ta dai niya midbid an mga bagay-bagay na sinasabi sa surat.

Arog man kaiyan an Bibliya. Kaipuhan na an sarong tawo magin aki muna siya nin Dios bago niya maintiyendihan  an gabos na mga sinasabi diyan sa Bibliya, patin an mga detalye kaiyan.

Kaya, dai dapat na matakot an mga tawo kan sabihan nindo sina na kaiouhan na mabulong muna sinda kan saindang pagka-buta aisn pagkabongog bago gibuhon an eanghelisasyon para sainda. Kaipuhan na buksan muna an saindang mga mata asin talinga bago magprobar na magbasa asin maghimate sa tataramon ni Dios, nin huli ta saang man sana an mga tataramon na ini nin huli ta dai ninda maiintiyendihan sagkod na da muna buksan nin Dios an saindang  mga mata asin mga talinga. An Dios dapat na magtrabah sa paagi nin sarong misteryosong paagi sa  persona (kalag) kan mga paradangog, sa paagi kan pagbukas kan saindang puso asin isip.

An dalan  pasiring sa puso iy an talinga, asin an dalan pasiring sa isip iyo an sa paagi kan mata. Kaipuhan ini tanganing maako ninda an tataramonnin kapahayagan. Nin huli ta an pinakamasakit na parte kan pagtubos iyo na, sa kawaran nin mga pruwebang lohikal, an paagi sana na maako nin siisay man an tataramon nin Dios iyo an paagi nin sarong iba asin personal na trabaho nin Dios na matao sa paratubod nin sarong bagong padis nin panlaog na mga mata ‘tanganing makahiling siya kan dai niya mahiling kaidto” asin an sarong padis nin panlaog na talinga ‘tanganing madangog niya an dai pa nadadantgog kaidto” (Hilnga an 1 Co. 2:9; Is.64:3 asin Jer. 3:16). Ini sarong grasya nin Dios para sa mga tawo.

PAGBASA SA EBANGHELIO NI APOSTOL JUAN 9:1-41:

Sa paagi kan halabang estorya nin sarong buta na yaon sa ebanghelio ni Apostol Juan, boot nyamong darahon sa saindong konsiderasyon ngonyan na banggi an katunayan asin reyalidad  kan satong pagka-buhay gabos.

Sosog sa estorya, si Jesus kaiba kan saiyang mga disipulos nag-aagi asin duman sa dalan nahihiling ninda an sarong butang parapa-kilimos na buta magpoon na ipinangaki siya.  Naghapot saiya an mga disipulo, ‘’Maestro, siisay an nagkasala, an tawong ini o an saiyang mga magurang, huli ta ipinangaki siyang buta?’’ May pagtubod an mga disipulo na an maraot na kamugtakan o suwerte an nag-abot sasarong tawoiyo an risulta nin pagkakasala. Kaya naghapot sinda,  ‘’Siisay an nagkakasala, an tawong ini o an saiyang mga mga magurang?’’

Hinahanapan kan mga disipulo nin kasalan an tawong ini asin an mga   magurang kaini, kun tano ta arog kaini an kamugtakan kan lalaki . Nagigin moralista an mga disipulo sa sitwasyon na ini. Boot sabihon kaini iyo na handa an mga disipulo na kondenaron asin husgaran an siisay man tawo na nagin kawsa kan pagkabuta asin kademalasan na ini na uminabot sa sarong lalaki, nin huli ta sa paagi nin paghusgar asin  pagkondenar nin pagkakasala nagmamawot sinda na matatabangan an pobreng lalaki.

Kontra sa negatibong pananaw kan mga disipulo, si Jesus iba man an pagtubod kisa sa saiyang mga disipulo. Nahihiling ni Jesus an pobreng kamugtakan kan lalaki ,na buta magpoon na ipinagki ini asin nabubuhay ngonyan sa pakikilimos nin kadikit na tabang sa kapwa tawo sa dalan. Dai siya nagtutubod na kaipuhan na ungkaton pa an dapit sa tama kun siisay may kasalan sa kamugtakan na ini, nin huli ta dai makakatabang an pagigin moralista sa sitwasyon na ini. Anong karahayan an maidodolot sa kamugtakan kan pobreng lalaki kun maaraman an tawong responsible sa kademalasan na sinasapo kan lalaking ini?

Puwede dawn a marahay an kamugtakan kan lalaki kun kondenaron na siya o an saiyang mga magurang mga parakasala? Sa pagtubod ni Jesus, dai. Kaya siya nagsabi, ‘Bako siya ni an saiyang mga magurang an nagkasala. Ipinangaki siyang buta tanganing an mga trabaho nin Dios puwedeng ipahiling sa saiya”.

An kamugtakan kan butang ini nagpapahiling man kan satuyang sadiring kamugtakan, mga tugang. Dapit sa pagsa-dios, puwede nyatong sabihon na bako na kitang mga ignorante asin buta nin huli ta ipinangaki na kita sa pagtubod sa Dios, na may Dios na kitang tinutubod asin sinusunod. Alagad sagkod ngonian dai nyato maapresyar asin mahiling  an mga trabaho niya sa satong buhay. Nabuhay kita magpoon na aki pa kita sagkod ngonian na nagtutubod na an gabos na nangyayari sa satong buhay kagibuhan ta sana, gibo sana nin tawo na mayong pakilabot sato an Dios. Kun marhay an kamugtakan ta, naghohona kita na marhay kitang mga tawo kaya marhay man an suwerteng minaabot sa satong buhay. Kun nasa maraot an satong buhay, naghohona kita na kastigo iyan sato kan Dios huli kan satong mga kasalan asin mga pagkukulang sa buhay.

Dai nyato nahihiling na magmarhay kita o magmaraot, yaon an Dios na may tataramon para sa sato tanganing mag-giya sa satong pagkabuhay. Iyan an pagkabuta na sinsabi sa ebangheliong ini. Baka man ining pisikal na pagkabuta, arog kan pinaghohona kan iba, kundi sarong pang-espirituwal na pagkabuta.

“An nakatagong kadonongan na itinutukdo nyamo sa samong mga misteryo iyo an kadonongan na itinagama nin Dios na magin para sa kamurawayan nyato bago magpoon an mga panahon.  Iyo ini an kadonongan na dai lamang naaaraman kan mga maestro kan panahon na ini, ta kun iyo dai kutana ipinako sa krus an Kagurangnan nin makurawayan; itinutukdo nyamo an inaapod sa kasuratan na: an mga bagay na dai nahihiling kan mga mata ni nadadangiog kan mga talinga, mga bagay na lampas sa isip kan tawo, gabos na inandam nin Dios para duman sa namomoot saiya” (1 Cor. 2:7-9).

  An kadonongan nin Dios, na sarong espirituwal na bagay, an dai pa nyato naaapresyar asin nahihiling na lubos sa kasaysayan kan satong buhay ngonian. Iyanb an boot nyamong mapaomayan kamo sa paagi kan ebanghelio ni Jesukristo.

Paano pinaomayan ni Jesukristo an buta? An buta mayo nin pagkaaram kun ano an nagyayari sa palibot niya, na pinagoorolayan siya  ni Jesukristo asin an mga disipulo kaini. Mayo siyang pakiaram kun pinagoorolayan an saiyang kamugtakan basta yaon siya duman tanganing maghagad nin kadikit na pagkaherak  na limosan kan mga tawo. Alagad an ginibo ni Jesukristo iyo an paggibo nin laboy hale sa alpog kan daga asin binasa kan saiyang lutab asin itinapil sa duwang mata kan buta.

Dangan nadangog kan buta an sabi ni Jesus na,  ‘Lakaw asin maghugas ka sa Tangke kan Siloam (sarong ngaran na an kahulugan ‘sinugo’). An buta masabi, “Siyempre, mahugas ako. Dai mo nahiling an saimong ginibo? Binugtakan mo nin laboy na sakong mga mata asin an pagmate ko iyo na maati na ako. Kaya, maduman ako tanganing maghugas.” Asin nagduman siya sa tangke kan Siloam, asin naomayan siya saiyang pagkabuta.

Mga tugang, boot nyamong ipaisi sa saindo ngonian na banggi na madatong man si Jesukristo asin an saiyang  mga disipulo asin pinagoolayan na ninda an saindong kamugtakan nin pagklabuta s mga trabaho nin Dios sa saindong buhay.  Asin boot ni Jesukristo na paomayan man kamo. Tanganing mapaomayan niya kamo, kai[uhan na handa kamo na mag-ako nin mga ati, o laboy (alpog hale sa daga na binasa nin lutab) na minasimbolo kan mga kasalan nin saindong sadiring pagkatawo na mabutwa sa paagi kan ga maraot na tataramon nin kapwa nindo tawo, sa saindong mga persona. Ini may katuyuhan na sa pagkamidbid nindo na maati o mga parakasala man palan kamo, maghanap kamo nin tubig na puwede nindong ipanghugas kan saindong mga kasalan aisn kaatian.

An tubig na iyan, mga tugang, iyo an tubig kan bautismo. Asin an tangke kan Siloam iyo an tangke kan bautisteryo kun haen saen kamo maako giraray nin bagong bautismo. Dangan kun makapaghugas na kamo giraray, kamo maoomayan kan saindong pagkabuta asin mamimidbidan nindong marhay am Dios asin an saiyang  mga trabaho sa saindong buhay.

Iyo ini an tuyo kan ebanghelisasyon na gigibuhon sa saindo magpoon ngonian na banggi. An ebanghelisasyon iyo an pagolay-olay ni Jesujristo asin kan mg adisipulo dapit kan satong pagkabuta. Digdi madadangog nyato an bagong plano nin Dios para sa satong buhay. An peryodo kan ebanghelisasyon bakong panahon na magparadangog kamo nin sermon dapit sa moralidad, na kamo sala asin kami an tama. Kun nagin arog kaiyan an inabot na kamugtakan kan saindong buhay, an sala mayo sa saindo o sa saindong mga magurang, o sa saindong mga pastor o sa kiisay pa man. An kamugtakan kan saindong pagkabuta sa mga gibo nin Dios sa buhay nin tawo iyo an ginagamit nin Dios tanganing punan para sa saindong buhay  an halawig na trabaho nin pagpaomay saindo.

Gusto nindong paomayan nin Dios an saindong   pagkabuta asin pagkabungog sa mga tataramon nin Dios? Kun iyo, magpasige kamo sa pag-atendir asin pagdangog  sa samo. Kum habo kamo, dai na kamo mag-atendir asin magpadagos na sa pagdangog. Dai kamo pipiriton nin Dios na maglaog sa sarong bagay na ngapit magbabasol kamo. An sinasabi nyamo iyo na bakong sarong pasil na bagay an pag-adal asin an pagdangog sa mga tataramon nin Dios na yaon sa Bibliya. Kaiba digdi iyo an pag-ako nin mga kaatian sa buhay, an paglakaw asin an paghanap kan tubig na mahuhugasan. Kun baga, kun boot nindo na mag-adal kan Bibliya, makua kamo nin sarong salming na mahihiling nindo kun siisay asin kun ano talaga kamo. Kun mahiling nindo na igwa kamo nin mga depekto, natural na maigot kamo na mapakarhay an depektong iyan bago kamo magluwas sa saindong mga natad asin makihampang sa ibang tawo. Kaya, iyo ini an kasakitan na ipinapaisi mi na sa saindo bago magpoon na magbuklit kita kan mga pahina kan Bibliya.

KATEKESIS SA PAGTUBOD - 1st Scrutiny

KATEKESIS SA PAGTUBOD

Enot na Katekesis kan Primerong Lakad sa Katekumenado

Base sa Markos 9:14-29

“AN GABOS NA BAGAY MAGIGIN POSIBLE PARA DUMAN SA GABOS NA IGWA NIN [SARONG MAGURANG NA] PAGTUBOD…” (Mk. 9:23)

A.    Dapit sa simbag kan mga tawo:

Sa ginibo ta pa sanang pag-siyasat saindo dapit sa hapot na “May pagtubod na daw kamo?”,  kadakul an nagsabi na igwa na sinda nin pagtubod. Nagkapipira sana an nagsabi na kulang o kaya mayo pa sinda nin pagtubod. Dapit naman sa hapot na “Tano ta sinasabing igwa ka na nin pagtubod?” , an simbag kan mga tawo iyo an minasunod:

Relihiyosong tawo ako

Nagimatan kong igwa na nin pagtubod sa Dios an mga tawo;

Sabi ninda na si Jesukristo iyo an paraligtas ta sa kalasan;

Nagdakula ako sa relihiyon na nagimatan asin yaon digdi an satong kaligtasan, digdi na ako mapagadan;

Inootob ko an 10 Tugon nin Dios magpoon kan ako aki pa;

Nagsusunod ako sa mga pagboot asin togon kan Sta. Iglesia;

Nagsisimba ako kada Domingo, nagkukumpisal asin nagreresibi ako nin komunyon;

Parasimba ako aro-aldaw;

Nagdedebosyon ako sa mga santo/santa, dakul akong nobenang binabasa;

Nangangadie ako bago maturog asin sa pagmata sa pagkaaga;

Nagbabasa ako asin nagaadal kan Bibliya;

Naglilimos asin nagtatabang ako sa Simbahan, nagdodonar ako sa parokya;

Miyembro ako nin mga asosasyon sa parokya o prayer group;

Opisyal ako kan pastoral council;

Katekista ako kan parokya;

May-aki akong padi, madre;

Nag-aayuno ako, naglilimos, nagpapamibi;

Nagtatabang ako sa mga pobre, nagbibisita ako sa mga priso;

Nagtao ako sa simbahan kan sakong himoloan kada bulan;

Ngpapamisa ako;

May debosyon ako ki Sta. Maria, asin nagsisimba ako kada primer biyernes aisn sabado;

May sunod ako sa Sagrado Corazon;

Aktibo akong miyembro kan mga asosasyon relihiyosa;

Lay minister ako kan parokya asin barkada ko an  kura;

Nag-aatendir ako nin mga seminar, katekesis asin iba pang mga aktibidad sa parokya;

Pinamuklat ko an sakuyang mga aki na relihiyoso;

Inootob ko an mga sermon kan padi;

May debosyon akong inootob kun Kuwaresma asin Semana Santa;

Nagootob ako kan aldaw na ipinaglelehe;

Regular akong magresibi kan mga sakramento.

Follow-up question: Tano daw ta para saimo ginigibo mo an mga ini?

     Mahalabang marhay an listahan na ini kun papabuweluhon ta an paghapot sa mga tawo o kaya ililista ta an gabos nindang simbag.

      Kun aanalisaron nyato an mga simbag kan tawo, mahanga kita sa sinseridad asin pagkainosente kan saindang mga simbag. Dapat man na ipagngalas ta padagos an nagin epekto asin resulta kan mga tradisyon relihiyosa sa saindang pagtubod. An mga tradisyon na ini, na iyo an primerong may halaga sa saindang nagimatan na relihiyon, iyo an nangungurog na ekspresyon kan saindang pagtubod sa Dios. Na basta magsunod asin magkuyog an mga tawo sa mga tardisyon na ini na nagimatan ninda, areglado na asin mayo na sindang ibang iintiyendihon pa sa Dios. An mga tradisyon relihiyosang ini iyo man an resulta kan pagka-institusyonalisado kan saindang simbahan na nabubuhay ngonian sa natipon na mga tradisyon sa halawig nang panahon. An resulta kan arog kaining pagtubod iyo an pagsarig kan mga tawo sa saindang mga marahay na gibo na nakaugat sa pagsunod asin pag-otob kan mga tradisyon kan establisido asin nagimatan na relihiyon. Kun an pagbabasaran iyo an pag-otob ninda kan mga tradisyon na ini, masasabi nyatong relihiyosong marhay an mga tawo asin an klase kan saindang pagtubod iyo an nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso. (Ipaliwanag kun ano an relihiyon na natural.)

      Kun siring, an mga tradisyon sa Sta. Iglesiang nagimatan nagpapahayag sana kan pagroro kaini hale sa sarong original na pagka-supernatural na relihiyon na nakabase sa sarong magurang na pagtubod, pasiring sa sarong modernong natural na relihiyon na nakabase sa mga gawe-gawe nin tawo. Huli sa dalagan kan kasaysayan kan Sta. Iglesia minatugot an Dios na sa presenteng panahon padagos na mapatimasangan asin marawrawan an pagtubod kan mga tawo na maidagos sana sa pagigin pagano  huli sa maigot na pagdepensa kan mga nasa instutusyon sa relihiyon na nagimatan sa mga tradisyon na ini na nahulog na sa pagtubod na nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso.

   Ano an malaen kun an mga tawo magkaigwa nin pagtubod  na nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso huli sa natural na relihiyon na dara kan mga tradisyon nin tawo? Asin tano ta dai nakakatugot an Dios na mahulog an mg tawo sa pagka-pagano, mantang an mga pagano may pagtubod man sa Dios?

       An malinaw na kalaenan sa pagtubod na nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso, na nagsasarig sa mga marhay na gibong dara kan pagsunod sa mga tradisyon kan relihiyon na nagimatan kisa sa dara nin sarong magurang na pagtubod na nagsusunod sa tataramon asin mga kabotan nin Dios, na iyo an nagboboot na sana an mga tawo nin paggibo nin karahayan sosog sa saindang sadiring kaisipan asin imbensyon. Naghohona sinda na pasabong sa sainda nin Dios an pagpadagos ninda sa mga tradisyon maski dai man itinaram nin Dios sa Bibliya. (Maghapot sa mga tawo kun baga sosog pa an mga iyan sa mga itinaram nin Dios na yaon sa Bibliya o dai na?)

       An dakulang pruweba kaini iyo na dai nyato makukua asin mayo nanggad sa Bibliya ni saro sa nakalistang simbag kan mga tawo bilang pagpahiling na sinda igwa nin sarong perpekto o magurang na pagtubod sa Dios.

        An masunod na kalaenan kan pagtubod na nagsasarig sa gibo iyo na an mga tawo naghahalat na pag-omawon asin premyohan nin Dios nin mga marhay na balos huli sa mga marhay nindang gibo. Nin huli ta nagpagal o naggastos, kaya naglalaom sinda nin premyo ngapit sa Dios. Kaya naghihinanakit asin minatalikod  sinda sa Dios kun inaabtan nin mga pagtios, kasakitan, krisis, kalugihan, kalamidad, problema, helang o kagadanan asin mga trahedya sa buhay. Embes na mag-omaw sa Dios huli kan mga kasakitan na ini sa buhay, nagrereklamo sinda nin huli ta dai ninda maako na babalsan sinda nin Dios nin mga kararatan sa mga gibo nindang karahayan kaidto.  An tawong an pagtubod iyo an nasa lebel kan natural na pagkarelihioyoso dai kayang isipon na kun minaako kita nin mga karahayan hale sa Dios dapat man kitang mag-ako nin mga kararatan hale sa Dios. Sa paghona kan tawong mayo pa sa perpekto o magurang na pagtubod sa Dios iyo na dapat anas sanang karahayan an minagikan sa Dios nin huli ta an patubod kan natural na relihiyon iyo na an Dios dalisay na karahayan asin mayong minagikan na  kararatan. Isinusumpa asin padagos na linilingawan na an Dios kan tawong an pagtubod nasa lebel nin natural na pagkarelihoyoso kun tinatawan siya nin Dios nin mga kasakitan asin kagadanan sa buhay. An modelo ta sa pag-ako nin mga kasakitan asin kagadanan sa buhay na ipinadara sato nin Dios iyo si Jesukristo. Kan mag-ako si Jesukristo  nin mga sakit asin pagkagadan sa krus, malinaw na ipinahiling niya an lubos na pag-ako niya sa mga kasakitan asin kagadanan na ini na igwang lubos na pagtitiwala asin pagdusay sa Dios. Kaya, maski yaon siya sa tahaw nin kasakitan asin kagadanan sa krus, padagos an pagomaw asin pagpasasalamat niya sa Dios. Iyo po ini an resulta kan sarong perpekto o magurang na pagtubod na yaon an sarong tawong perpekto asin tunay na kristyano.

      Ini an malinaw na rason kun tano ta dai minatugot an Dios na an pagtubod saiya nin mga tawo magsagkod sana sa lebel kan pagtubod nin mga pagano, o sa natural na pagkarelihoyoso. Huli ta boot nin Dios na an gabos na tawo makaarog kan pagtubod na inabot ni Jesukristo, na iyo an sarong perpekto o magurang na pagtubod, tanganing makaligtas sinda sa kasalan nin kadaklan na tawo sa kinaban na naghihinanakit, nagbabasol asin padagos nang minatalikod sa Dios huli sa mga nag-aarabot na mga problema asin kadepesilan sa buhay na dai ninda kayang solusyonan o akuon.

       Totoo mahanga man an Dios sa pagtubod na nasa lebel nin pagkarelihiyoso, na yaon sa pagsunod sa mga tradisyon asin marhay na gibo. Kun baga sa baso na may laog nin tubig, an pagtubod sa Dios na nasa lebel kan natural na pagkarelihiyoso iyo idtong lobot pa sana sa baso an may laog nin tubig (kakadikit an laog). Mantang an pagtubod na nasa lebel kan perppekto o magurang na pagtubod iyo idtong basong abot na sa ngabil an laog, na posibleng mag-supay pa ngani.

An pagsunod sa mga tradisyon asin marhay na gibo dai nakakapatanos asin nakakaligtas sa mga tawo sa atubang nin Dios huli ta suhay ini sa mga ipinagboboot nin Dios. An nakakapatanos sa tawo sa atubang nin Dios iyo an pagkuyog kan mga tataramon asin kabotan nin Dios. Paano maaraman nin tawo an mga tataramon nin Dios? Sa pagbasa kan Bibliya. Paano naman maaraman nin tawo an kabotan nin Dios para saiya? Sa paagi nin pagsunod sa kabotan kan ibang tawo.
Sa arog kaining katuyuhan kita naghahapot sa mga tawo kun igwa na sinda nin pagtubod o mayo pa. Bako tanganing pag-olog-ologon an saindang nagimatan na pagtubod, kundi tanganing makaseguro kita na nasa tama sindang lebel nin pagtubod. Kan panahon niya kaidto, si Jesikristo naghapot man sa mga trawo kun igwa sinda nin pagtubod o mayo pa. Boot niyang seguruhon kun baga an pagtubod na yaon sa mga tawo iyo an sarong pagtubod na magurang (perpekto) o bako pa. Kan panahon man niya, ipinagamiaw asin itinukdo man ni Jesukristo sa mga tawo an klase kan pagtubod na angay asin nagtao nin totoong kaomawan sa Dios asin bakong sa kaomawan nin tawo sana (Jn. 7:18). An arog kaining pagtubod na itinukdo ni Jesukristo iyo an pag-adalan ta sa evangeliong binasa ngonian na gikan sa Mk. 9:14-29.

B.     An Evangeliong binasa (Mk. 9:14-29)

     Siring sa nadangog niyatong evangeliong binasa, dai nakayang palayason kan mga disipulos ni Jesus an maraot na espiritung nagsanib duman sa sarong hoben  na lalaki. Mismomg si Jesukristo iyo an nagtukdo sa mga disipulos na ini. alagad dai ninda kaya an kapangyarihan kan maraot na epsiritu na yaon sa lalaking igwa nin subi-subi. Kan mabaretaan na buminalik na si Jesukristo hale sa bukid kaiba an tolong disipulos, duminalagan ki Jesukristo an ama kan aki tanganing pakimaherakan siyang bolongon an saiyang aki nin huli ta dai kaya inng paomayan kan saiyang mga disipulos. An dahelan kun tao ta dai mapaomayan kan mga disipulos an aki iyo nin huli ta kulang an mga ini sa pagtubod.  Boot na itukdo ni Jesukristo digdi sa insidenteng ini an sarong klase nin pagtubod na nagtatrabaho asin epektibo, lalo na sa mga gipit asin imposibleng sitwasyon. Sa kusog asin kapangyarihan kan pagtubod na ini, pwedeng magabante an tawo maski nasa masakit na sitwasyon nin kadepsisilan asin kaolongan. An pagtubod na ini na kayang magtrabaho sa tahaw kan mga imposible iyo an boot darahon asn itukdo nin Jesukristo sa mga disipulo asin mga tawo sa insidenteng ini.

      Aram nin Jesus na may pagtubod na an mga tawo. An pagtubod na ini iyo an gikan sa relihiyon na nagimatan. Bilang sarong institusyonalisadong relihiyon, an mga tawo kaidto kontento na sa pagsunod na sana sa mga naggimatan na tradisyon asin kultural na relihiyon. Naghohona an mga tawo na parte kan pagkuyog sa katugunan nin Dios iyo an pagkuyog kan mga tradisyon na ini, maski ngani kinokontra kan mga profeta an mga kasobrahan kan mga tradisyon na ini. Nahiling ni Jesus an pag-abuso kan mga awtoridad relihiyosa sa paagi nin pangangakuwarta ninda sa mga inosenteng tawo huli sa paggamit kan mga tradisyon asin kulturang relihiyosa (Lk. 16:14-15).  Nahiling ni Jesus an pagkakaiba sa interpretasyon kan kabotan asin katugonan nin Dios asin kan mga tradisyon. Kaya pirme niyang kinokontra, inaatake asin kinokondenar an relihiyosong mga lider kan Judaismo na iyo an responsible sa pagtao asin pagtukdo sa mga tawo nin salang interpretasyon sa pagpasunod nin mga tradisyon (Hilnga an Mt. 15; Mk. 7:1-23; Lk. 11:37-34). Nahiling man niya na nagagagabatan nang marhay an mga tawo sa pagkarga kan mga tardisyon na ini, na embes mapagian asin makaligtas kan saindang buhay sa dakul na mga karatan iyo pa logod an minagadan sa mga tawo.  An pruweba kaini iyo an dakul na mga demonyo asin maraot na espiritung nagsasaranib sa mga tawo, kaya naghahanap sinda nin mga parabolong na makakapaomay sainda. Sa sitwasyon na ini kan mga tawo, naghahanap man si Jesus nin sarong klaseng pagtubod na kayang magpaomay sa arog kaining mga klase nin kahelangan. Aram ni Jesus na an kawsa kan mga kahelangan na ini iyo an  gabat kan mga tradisyon relihiyosa na  karga kan mga tawo, asin mawot ni Jesus na haleon sn mga tawo an arog kaining pagsunod sa mga tradisyon an ini. Kaya naghanap siya sainda nin sarong perpekto o magurang na pagtubod sa Dios na kayang magsabat sa mga kadepisialn asin mga kahelangan nin buhay. Iyo ini an gustong sabihon kan “Igwa ako nin pagtubod. Dagdagi man an kadikit kong pagtubod.”  

      An kadikit na pagtubod iyo an pagtubod na nasa lebel nin natural na pagkareliyoso, na yaon na sa mga tawo sa paagi kan pagsunod sa mga tradisyon relihiyosang nagimatan. Alagad nagpapatabang ki Jesukristo an tawo tanganing an kadikit na pagtubod na ini dagdagan, magdakula asin magtalubo pasiring sa sarong magurang na pagtubod.

    Iyo ini an nangungurog na katuyuhan na dapat na abuton kaining  eskuwelahan sa pagtubod. Parating sinasabi kan iba na an pagtubod daa kaipuhan na testingon, o baloon. An Dios dai nagtetesting, o nagbabalo, kan pagtubod nin tawo. Kun  minaabot satuya an mga problema, kasakitan o trahedya sa buhay, iyan bako tanganing testingon o baloon an satuyang pagtubod kundi tanganing dagdagan an satuyang kadikit na pagtubod. An pagtubod iyo an nahihiling bilang sarong atitud nin tawo sa atubang nin mga sitwasyon na problema, kasakitan o trahedya sa buhay. Kun an sarong tawo nagmamantenir nin sarong atitud nin makusog na pagtitiwala o pagasarig sa karahayan nin Dios maski sa atubang nin mga problema, kasakitan, o mga trahedya sa buhay, na malalapasan niya an mga ini huli sa mga karahayan asin kusog na maabot, dangan padagos siyang nagmimidmid kan karahayan nin Dios sa paagi nin pag-omaw asin pasasalamat saiya, kun siring an tawong iyan igwa nin sarong magurang na pagtubod sa Dios.

     An kadaklan na tawo na mayo o kakadikit pa sana an pagtubod sa Dios iyo idtong mga tawong nakakaromdom sana na magpapasalamat o mag-maw sa Dios kun nasa marhay na kamutakan an buhay, kun mayong mga problema (sa kuwarta, sa trabaho, o sa pamilya), mayong kasakitan asin kahelangan na dinadara sa hawak, matiwasay o magian sana an gabos na bagay sa palibot niya. Alagad kun medyo depisil an buhay, dangan tinatalikdan o linilingawan ninda pansamantala an pagpasalamat o pag-omaw sa Dios, sa paghona na tinitesting nin Dios an saindang pagtubod.  Kun minsan, sinusumpa pa ninda an Dios kun nasa mga sitwasyon nin makuring kasakitan o pagtios an saindang buhay.

C.     An Definisyon kan Pagtubod sosog ki Jesukristo asin ki San Pablo Apostol:

    An pagtubod iyo an sarong atitud nin pagtitiwala o pagsarig sa buhay para sa mga karahayan na maabot.

   Para ki San Pablo, an definisyon niya kan pagtubod iyo an garantiya sa mga bendisyon na linalaoman, o minapatotoo kan mga reyalidad na sagkod sa presente dai nahihiling  (Heb. 11:1), an pagtubod sa kinaban na maabot (Heb. 6:5). Sosog pa ki San Pablo, sa paagi nin pagtubod nakalog kita kita sa kamugtakan kan grasya na kun saen kita makakapagavaw-abaw dapit sa natatanaw tang kamurawayan nin Dios (Ef. 5:2), asin sa pangako kan satong pamana (Ef. 1:14a).

    Igwang sarong kasabihan na “When you find a dream in your heart, do not let it go, for dreams are tiny seeds from which beautiful tomorrows grow.”  An sadit na semilyang iyan na nasa puso nin tawo iyo an sarong perpekto o magurang na pagtubod.

    An sarong bisyon, o pangaturugan sa buhay, magigin posibleng magin sarong mgayon an reyalidad ngapit kun igwa kan atitud nin sarong magurang na pagtubod. Sosog pa sa sarong kasabihan dapit sa pagtubod na “Faith, it keeps one going…makes one believing…so essential to life. It is the relentless drive to go on. Being patient with the unknown, the unexplained – standing pat no matter what obstacles there may be. With faith opportuniteis are infinite. Faith. It means winning” (Advertisement from San Miguel Corporation, Philippines). An atitud na ini nin sarong perpekto o  magurang na pagtubod iyo an enerhiya o kusog na nagpapangyari na magiin reyalidad an mga bagay na pinangaturuganan nin sarong tawo maski sa atubang nin dakul na minaabot na mga olang sa buhay. Kaya dakul na oportunidad an minaabot sa sarong tawong may atitud nin sarong magurang na pagtubod.

    Segurado, o igwa, man daw talagang maabot na mga bagay sa mga linalaoman na ini? Parte kan atitud nin sarong magurang na pagtubod iyo an dai paguntok na magpasige sa paghanap nin mga solusyon sa mga problema o pagtios na minaabot. Kaya, makakatabang na an tawong may magurang na pagtubod tatao nin mga estilo nin pagmanehar na nagpaplano, nagooorganisar, nagkokontrol asin nagtatao nin direksyon sa mga nasasakopan. An mga bagay na ini iyo man an dapat na pagadalan sa sarong eskuwelahan nin pagtubod bilang mga rekisitos sa proseso nin paggurang nin sarong tawo sa pagtubod.

D.    An Pagtubod: Pagsarig sa Tataramon nin Dios:

Kan kinontra asin kinondenar kan mga profeta an pagigin institusyonalisado kan relihiyon sa Israel, aram ninda na an relihiyon nin Dios mahuhulog sa sarong sitwasyon nin formalismo asin legalismo (Am. 5:21-27). An formalismo iyo an sarong atitud nin pagtitiwala sa sadiring kaisipan asin kakayahan nin tawo asin bakong sa Dios. An indikasyon nin pormalismo sa relihyon iyo an pagsarig asin pagtiwala sa ipinundar na mga tradisyon nin mga tawo base sa mga tataramon na pagboot asin katugonan nin Dios kaidtong mga nakaagig panahon. Kun siring, sa paghona kan mga profeta, an isip nin tawo dai na bukas sa mga pagbabago sa ngaran nin relihiyon nin huli kan atitud ninda na pirmeng magpaseguro sa presente. Dai ninda maako na an pagpahayag nin Dios kan saiyang sadiri nagpapasige sagkod pa man ngonian nin huli ta an kasaysayan kan buhay nin tawo nagkukuyog sa sarong lehe nin Dios na iyo an ebolusyon o hirarkiya. Kun an tawo nagtutubod na sa paagi nin Paglalang itinao na nin Dios sa tawo an gabos na bagay na ikakarahay kan buhay niya digdi sa ibabaw nin daga (an simbolo iyo an hardin nin Eden) asin mayo na siyang trabahong gigibuhon pa, kun siring, dapat na maaraman kan tawong iyan na dai man nagtenir na haloy an enot na mga tawo sa sitwasyon na ini nin huli ta pinalayas sinda paluwas hale sa hardin nin Eden pagkatapus siyang magkasala sa Dios. Kaya kaipuhan niya nang magtrabaho para sa saiyang ikabubuhay sosog sa kastigo saiya nin Dios kan siya magkasala. An boot sabihon kaini iyo na kaipuhan niya nang lalangon an sadiring destino kan saiyang buhay sa paagi nin pagtrabaho. Iyo ini an kahulugan kan lehe nin ebolusyon na pagboot man nin Dios sa tawo pagkatapus na siya nagkasala asin palayason sa hardin nin Eden. Kun an mga tawo nagtutubod na itatao sana nin Dios sainda an gabos na bagay na marhay, asin mayo na lamang nin mga kalakip na problema, kasakitan o pagtios na maabot, kun siring an pagtubod na iyan iyo an resulta nin pormalismo na yaon sa pagkuyog asin pagsunod sa mga tradisyon nin tawo sa sarong institusyonalisadong relihiyon. Alagad kun an tawo nagtutubod na kaipuhan niyang trabahohan asin paglapigotan an gabos na bagay tanganing mapakarhay an saiyang buhay sa pagako sa mga kasakitan, trahedya asin mga pagtios pasiring sa ikakapakarhay, ikakauwag asin ikamumuraway kan saiyang buhay, an atitud na ini iyo an resulta nin sarong perpekto o magurang na pagtubod sa Dios. An resulta kan sarong magurang na pagtubod sa tawo iyo an makusog na pagsarig asin pagtitiwala sa inspirasyon na minagikan sa Dios para sa padagos na pagbabago kan buhay nin tawo. Kontra ini sa sarong pagtubod na gikan sa pagsunod sa mga tradisyon na minalaom na sana sa mga karahayan na gikan sa mga institusyon nin relihiyon na minagamit nin mga ritwal asin seremonyas tanganing ipadagos an pagwaras kan mga karahayan na nin sa mga tawo sa sarong kantidad nin kuwarta.

E.     An diskusyon ni Jesus asin mga Judio dapit ki Abraham:

     An duwang puwersang magkalaban, na iyo an puwersa kan tradisyonal na institusyon laban sa puwersa kan indibidwal na inspirasyon na yaon sa mga tawo, nangyari kan magkasabatan asin magdiskusyin an mga Judiyong pabor sa mga tradisyon kan institusyonal na relihiyon asin si Jesukrusto na nagtutubod sa kapangyarihan kan inspirasyon na itinayao nin Dios sa mga indibidwal na tawo. An pangyayari makukua sa Juan 8;11-59. Alagad mababasa man an mga arog kaining kotradiksyon kan insitusyon laban sa inspirasyon sa dakul na mga lugar sa evangelio asin sa mga surat kan Apostol Pablo.

     Sa presenteng diskusyon na ini, prankang isinabi ni Jesus sa mga Judiong nagsasabi sindang mga aki sinda ni Abraham asin kun siring tagapagmana kan mga pangako na ginibo nin Dios ki Abraham. Alagad sabi ni Jesus na an tunay nindang ama iyo an Diyablo. Sabi pa ni Jesus na iyo ini an rason kun tano ta oripon sinda kan mga tradisyon na hale na sa Diyablo, an ama nin mga kaputikan, nin huli ta an mga tyradisyon na ini mayo na sa katotoohan. Kaya, habo sindang magako asin magtubod ki Jesus nin huli ta an mga tataramon niya gikan sa Ama, an Dios nin katotoohan. Kun siring an mga Judio minahabo sa Dios nin huli kan pagsikwal ninda ki Jesukristo. Kun gigibuhon nindang harong an tataramon ni Jesus magigin sindang mga disipulos man niya asin makakanood sinda kan katotoohan na hale sa Dios Ama, asin an katotoohan iyo an mapalibre sainda sa pagkagakod sa insitusyonal na relihiyon. Kun mapalibre sinda ni Jesus sa pagkagakod sa institusyon, bako na sanang magigin sindang mga tunay na aki ni Abraham an ama sa pagtubod, kundi magigin man sindang tunay na mga aki nin Dios. Magigin sindang tunay na tagapagmana, bako lamang nin sarong tradisyon nin pagtubod nin sarong relihiyon, kundi kan mismong kahadean nin Dios. Iyo ini an pokus kan imbitasyon ni Jesus sa mga Judio.

     Alagad  mas gusto kan mga Judio an pagsunod sa institusyon na establisido na an pagtubod dawa ngani nasa lebel sana ini nin natural na pagkarelihiyoso kisa magsunod sa inspirasyon ni Jesus na dai sinda segurado asin kabisado kun saen maduman. Digdi mahihiling an pagkakiba kan duwang klaseng pagtubod, an pagtubod na nasa lebel nin natrural na pagkarelihiyoso na pamilyar asin popular sa mga nin huli sa institusyon asin idtong sarong magurang na pagtubod na nasa lebel nin inspirasyon na dai pa kabisado o bisto kan mga tawo. Digdi mahihiling man an danay na kontradiksyon kaining duwang klase nin pagtubod, an pagtubod sa insitusyon o an pagtubod sa inspirasyon.

     An pagtubod sa institusyon  iyo an nakaoripon asin nakakagadan sa mga tawo nin huli ta dai na sinda makahiro sa maraot na mga sistema nin pagkabuhay na saindang nagimatan. Alagad an pagtubod na gikan sa inspirasyon iyo an nagpapalibre asin nakakataong buhay sa mga tawo nin huli ta ini nagbabago kan destino nin saindang buhay.

F.      Para ki Pablo, si Abraham iyo an modelo nin pagtubod:

Nahiling man ni Pablo kan kadepisilan kan mga Judio na mag-ako kan mga katukdoan ni Jesukristo na ipinaghuhulit kan mga apostol. Para ki San Pablo, dakulang kaolangan an pag-otob sa mga tardisyon kan nagimatan niyang relihiyon. Naghohona an mga Judio na an mga tradisyon an ini naggikan sa Dios asin an pag-tob kan mga ini nakakatipon an tawo nin dakul na mga marahay na gibo na iyo an ikakaligtas asin ikakapatanos ninda sa atubang nin Dios. Arog kan pag-ako nin sirkunsisyon kan mga pagano, sa paghona kan mga Judio an sirkunsisyon iyo an garantiya nin pagyubod nin huli ta iyo ini an tardisyon na pinunan asin itinukdo ni Abraham, an ama nin pagtubod. An paghona kan mga Judio iyo na matanos na an sarong tawo kun sirkunsisyonado na siya nin huli ta saro na siyang aki ni Abraham huli sa pagtubod. Kaya, kaipuhan na isabi ni Pablo na “an tawo pinagigin matanos sa atubang nin Dios huli sa pagtubod.” An konseptong ini ibinase ni Pablo sa sinabi sa Gen. 15:1 na an sabi “Ibinugtak ni Abram an saiyang pagtubod ki Yahweh, na ibinilang ini na iyo an nagpatanos saiya.” Mayo pa si Abram nin anuman na gibong karahayan asin di pa siya minaako nin sirkunsisyon kan pinagin matanos na siya nin Dios huli sa pagkuyog niya sa mga tataramon ni Yahweh na nagsabi saiya “Bayae an saimong nasyon asin dumuman ka sa lugar na itutukdo ko saimo. Iyo ini an klase nin pagtubod na nahiling ni Pablo ki Abraham (Rm. 1:16m; 3:3m; 4:1m, 1 Th. 5:24, 2 Tm. 2:13, Hb. 10:23, 11:11).

Bilang sarong paliwanag sa klase kan pagtubod na ini ni Abraham sosog ki San Pablo sa 1 Tim. 2:5, uya an sarong ilustrasyon:

                                  

G.    An duwang klase nin Pagtubod:

1.      Pagtubod na nasa lebel kan natural na pagkarelihiyoso;

2.      Pagtubod na nasa lebel nin sarong magurang na pagtubod

An simbolo kan pagtubod iyo an sugkod o an tripod.

H. Konklusyon

           

Kun an buhay sa daga sarong adventurismo (paglakbay, pilgrimage), asin an pagtitiwala  iyo an sekreto nin adventurismo, kun siring kaipuhan nin sarong adventurista an pagtubod nin huli ta iyo iyan an kapangyarihan nin pagtitiwala. Kun may magurang na pagtubod an sarong tawo, mas makusog an saiyang pagtitiwala sa Dios asin sa kapwa tanganing magpasige siya kan saiyang pagbibiyahe (ebolusyon, pagbabago) sa buhay na ini NA DAING TAKOT. Aram ta na an implikasyon na mangyayari sa pagbiyahe sa buhay na ini nin sarong tawo na an pagtubod nasa lebel nin natural na pagkarelihiyoso na an nangungurog na sangkap iyo an TAKOT. Kun an motibo nin sarong tawo iyo an tarot, kun siring dai siya mapasige sa pagbiyahe sa buhay nin huli ta an buhay pano nin mga kadepisilan na pwdeng mag-olang sa saiya. Kaya nagigin negatibo an saiyang atitud sa buhay. Kun siring, an parating sasarigan niya sa pagbiyahe iyo an saiyang mga marhay na gibo, pilosopiya, moralidad asin relihiyon na makukua sa sarong kultura o kondisyon nin nin pagiisip. Alagad kun an pagtubod nasa lebel nin sarong magurang na pagtubod sa Dios, an sasarigan nin tawo tanganing ipasige niya an saiyang pagbiyahe sa buhay iyo an masarig na pagtitiwala sa sadiring kakayahan asin abilidad na iyo an gratis na balaog kan krus ni Jesukristo, na sarong positibong atitud sa buhay.